I
BINNENLAND.
Koloniën.
',1
wmam
I If
LAND.
h H L A N D.
O O S T-I NOIË.
I
I
ii bet garni/oeu van Metz,
IV'us hernieuwde uitvallen,
V i Je Doily Metes, die zul-
I geeft van dit gedeelte van
bt-rkte van Bnznines leger
II t garnizoen. Hij gelooft
Innrsotialk met die herhnul-
pet zijn leger naar ïliion-
mle van daar op Belgisch
|cergaan en zoo een capi-
de Duitsohers het bezit
veuscht, zouden zy er geen
boen, Bazaine van onder de
I het vrije veld te laten ko-
rie tegen cén sterK waren,
er noodig om het de pro-
I opeten, waardoor op den
et leger éu het garnizoen
aioesten vallen. Be cor-
lat ten gevolge van bet
tondheidstoeatand onder de
pi te best is.
i n er waggons met zieken
hen worden de leemten ge
en er steeds verwarmings-
|r aan. Vrijdag 7 October
Fransche adelaars veroverd
bus gevangen genomen. De
rde zelf het opperbevel in
jilien dag. Van het door
|lde buitmaken van 600 run-
het ingesloten leger, schijnt
tut niets gemerkt te hebben.
bses Louise met lord Lorne,
|dugblndeii stof tot beschou-
o: al dan niet dat huwelijk
^t worden beschouwd. De
nzin, dat zij het gelnk ha-
heeft, dan het vasthouden
tpolitiek, die altijd in .egen-
ptnbare meening, en thans
staan. Niets kan zekerder
t deze echtvereeuigiug zal
Louise was sedert eenige
oiiapsjutFer harcr moeder en
IVictoria bij openbare gele
digd, zij is bekend om bare
raarvan in de galerij van
akademie schoone proeven
neeft ziek als schrijver van
gingen uit zijn reizen doen
I onafhankelijk lid van het
li ens te stemmen tegen een
I vader ee» uitstekend lid is.
hjiie tevredenheid over het
uit zuivere liefde zal wor-
i i
Iers den man hunner keuze
In zij beminnen, is eeue te
er hier niet melding van
onder de zoogenaamde
en manage de raiscn ie,
eelt de Duitsche bondsknn-
lije te opeimn vredesouder-
1 enen hoe groot de schade
jaren 1806 tot '13 door
Vu berokkend is door oor-
Wen aan specie, requisition,
ii.ire kassen, afpersingen en
ïnderamteitsgelde», brand-
van gebouwen, velden en
Iiniugeu waaruit duidelijk
te» toen de door hen bezette
Jien bedraagt de schade
irlyn en de drie Mangden-
zijde der Elbe 57,777,855
Ivede Koningsberger kreits
glimmeren, behalve de steden
i e Stettiner koopmanschap
West-Pruisen 84,319,900
57,080,261 thlr., voor
i r., voor Breslau en om-
ii sen beloopt de schade ge-
ii en reeds eene som van
'|L kan men dus besluiten
|twlc Pransehe overlieersehing
van hanr bestaan over de
htpfi verslonden,
g' daarvan zijn vroeger on-
Ptn nieuwe van 396,219
contribution en buur geld
|rr1806 tot 1 M>7 98,000
en iu 1813 194,956 thlr. op. Van de koopman
schap had Napoleon een bijzondere contributie vnu
10 mill. Irs. geheven buitendien bedroegen de kosten
der inkwartiering voor de inwoners eene som van
1,333,984 thlr. De verwoesting der voorsteden in
1813, het verbranden der hout magazijnen en ver
nieling van materieel is berekend op 550,000 thlr.
schade. Bij het hierdoor ontstane totaal van 3,146,383
thlr. moet nog als een aanzienlijke post gevoegd
worden de groote verliezen, die de handelaars leden
aan verbeurdverklaarde schepen en goederen, vroeger
reeds in Engeland en daarna nog in Frankrijk,
Hamburg, Lubeck, Bremen en ook in het binnen
land geleden, zoowel als vele andere beschadigingen
en plunderingen, JL oo!. „p ec,; /pillioui. goovl..--
worden. Het natuurlijke gevolg was dan ook dat
inwoners en handelaars ten slotte arm werden.
Bij de belegering vau Straatsburg zijn 241
stukken gesehut gebezigd,die iu het geheel 193,722
schoten gelost hebben. Gedurende de 31 dagen der
belegering zij' dus in elke minuut gemiddeld 4 tot
5 kogels in de vesting geworpen. Het gewicht van
al die kogels moet ontzaglijk ziju, vooral wanneer
men bedenkt, dat hel gewicht der kogels niet naar
hun gewicht in ijzer, maar naar dat van een even
grooten steeneti kogel berekend wordt, zoodat bijv.
het gewicht van een bom uit een 7 lot 50 ponder
naar verhouding van liet knliber wel tot 189 4£ stijgt.
Gouda, 20 October.
l'n de zitting van de tweede kanjer van heden is
ingekomen eene missive van den lieer Tak, die len
gevolge zijner benoeming tol lid der tweede kamer
zijn ontslag neemt al? commies-griffier dier kamer.
Ann den heer Tak is daarop eervol ontslag als zoo
danig verleend. De heer Tak heefi zijne geloofs-
drieven ingezonden, die in handen eener commissie
worden ge9ield.
Onderscheidene adressen zijn ingekomen van per
sonen, die in aanmerking wenschen te kooien voor
de betrekking van commies-griffier.
Aan de orde is de algeineene beraadslaging over
de Oegrooting van Ned, Iridic voor het dienstjaar
1871. De' heer van Ziuuiccj Bergmnuu had, even
als in het vorige jaar, bezwaren tegen de vaste
bijdrage. Het bevreemde hein dat de begrooting,
na het onderzoek in de sectiën, zoo vele verande
ringen had ondergaan. Het hooge eindcijfer der
begrooting was voor hem mede een bezwr. r en over
het algemee.) waren de verhoogingen niet voldoende
toegelicht, zoodat men op menig punt nog verkeerde
in den toestand van hel vroegere raat-glazen huis.
De heer de Cusembroot had, na de verandering in
de begrooting gebracht, een nader onderzoek in de
sectiën gewenscht. Hy vroeg inlichting over do be
ginselen der handelspolitiek van den minister, zooals
hij die in de gewisselde stukken had voorgedragen.
Voorts drong hij aan op krachtige maatregelen van
defensie in idie, vooral wat de zeemagt betrof.
Voor den heer Moens was een cijfer in de begroo
ting te hoog, t. w. dat. van het batig «lot. Zjus
inziens moet het den minister veel gekost hebben
die bijdrage op de begrooting te brengen, daar hij
het toch inet spreker eens is dat wij er geen regt
op hebben. Eeue eindelijke oplossing dier quffistie
bleef hij noodzakelijk achten. De belangen der
schat kist moesten niet boven die der bevolking gaan.
De heer Nierstrasz was mede van gevoelen dal een
nieuw onderzoek in de ufdeeliugcn noodig was ge
weest. Voorts trad hij in eenige alg. beschouwingen
over de alg. politiek van Ned. Indic. zooals die thans
in praktijk wordt gebracht. Voorts voerden nog
het woord de hh. van Sijpesleyn, 's Jacob en Has-
selman, tegen de begrooting, meerendeels op finan-
ciëele of op ook door andere sprekers aangevoerde
politieke gronden. De heer van Naaraen vroeg na
dere inlichtingen over sommige punten. Heden is
de minister van koloniën aan het woord.
Men schrijft ons uit Hnftf.trccht dd. 19 October:
Deze Gemeente, en bcpanM het Hervormde deel,
ging heden weder eene schrede voorwaarts op den
weg der verlichting De kerk der Hervormde ge
meente prijkte voor de eerste maal met de nieuwe
lampen. Een 20-tal sierlijke petroleumlampen, ge
leverd duor Ponsiocn te Gouda, werden voor liet
eerst ontstoken en voldeden uitmuntend, terwijl de
Godsdienstoefening hij die gelegenheid werd geleid
door onzen predikant 11. L. de Voogd. Moge, ook
door diens invloed, nog veel wat hier duister is,
worden opgeklaard, en nog veel wat hier krom is,
worden recht gemaakt.
Den 81" dezer maand zal hier de eerste volks-
c zlc.'j^, .iltg .ftiuift van «iet Jt.pai.einu t u.i* m,.ai-
schappij „tot Nut van 't Algemeeu", worden gehouden.
Omtrent de voorgenomen oprichting van een on
derwijzers verbond met het doel om verbetering aan
te brengen iu de schrale bezoldigingen der onder
wijzers, verneemt men het volgende. Op nitnoodi-
ging der Leidsche commissie hebben zich te VHer-
togenbosch, VGravenhnge, Haarlem en Arnhem even
als te Leiden afdeelingen geconstitueerd. Op Zater
dag 22 October a. s. zullen afgevaardigden uit die
gemeenten zieh in liet stations-koffiehuis tc Utrecht
vereenigeu tot eene gecombineerde vergadering
met eene commissie uit het Ge, 7e eu 8e district
van Gelderland, die sedert geruitnen tijd tot het
zelfde doel werkzaam is.
Maandag werd te Krimpen a/d Lek de bewaar
school geopend, de eerste in den Krimpenerwaard.
De school kan 150 leerlingen bevatten en werd met
een 60tal geopend. Ruim werden de kleinen ont
haald. Tol hoofdonderwijrxres dezer inrichting is
aangesteld mejufvrouw Kalkman, die op dien dag
haren werkkring aanvaardde.
Tot hoofdonderwijzer aan de openbare lagere
school te Krimpen a/d Lek is benoemd de lieer
J. v. d. Hoeven, hulponderwijzer te Amsterdam.
De Kamer van koophandel en fabrieken te Schoon
hoven heeft hare adhresie geschonken aan het adres,
dat door de Nijverhcids-vereeniging voor Goud-en
Zilversmeden aan de Ministers van financiën en bin-
nenlaiidsclie zaken is gericht, ten aanzien van hel
vertraagd vervoer van brieven enz.
Zondagmorgen is de tentoonstelling vin schilde
rijen in de kunstzalen der maatschappij et Ami-
citiae te Amsterdam voor de leden, en den volgen
den dag voor het publiek opengesteld. Deze expositie
munt uijt docr het aantal en de waarde der stukken.
C. Rochlissen, Springer, Israels, van Tricht, Allcbc',
AVüst, de Haas en andere meesters van naam zijn
dit jaar op schitterende wijze vertegenwoordigd.
Wij oporon onze lezers aan, dit zoo zeldzaam als
keurig kunstgenot niet te verzuimen, maar de ijve
rige commissie door een trouw bezoek voor hare
taliooze moeielijkheden en bezwaren te beloonen.
Naar wij vernemen, heeft Z. M. de koning voor
deze expositie den eersten der drie prijzen disponi
bel gesteld, welke ieder jaar door Z. M. worden
uitgeloofd, voor de meest verdienstelijke jonge artisten.
De HfiagscH® vredebond heeft dezer dagen, niet
begeleidende circulaire, aan de dagbladen verbonden
het verslag barer eerste, constitucereude vergadering.
Daaraan zijn toegevoegd 1. de belangrijke rede
van den voorzitter, mr. J. A. Jolles, en 2. de 9ta
tuten. Met genoegen hebben wij van een en ander
kennisgenomen. Niet alleen dat wij in 't algemeen
de propagunde dezer vereeuigingen toejuichen, wij
werden getroffen door de uitnemende houding, welke
deze vereeniging vooral, iu onderscheiding van en
kelen barer zusters, tegenover de overige vredebonden
natinceint. £ij wenscht, vooreerst geenerlei contri
butie. Iedereen kan kosteloos tot haar toe) reden.
Alleen zij, die stemrecht wenscheu, betalen minstens
60 ets. 'sjaars. Vervolgens beoogt de vereeniging
geeneriet suprematie uitteoefenen integendeel, niets
zou haar vleiender zijn dan tot eene nauwe, fede
ratieve aansluiting te geraken. Wij deelen dien
laatsten werisch van harte, opdat versnippering van
krachten niet ook hier belemmerend in den weg trede
Te Delfshaven had Maandag de plechtige ont
hulling plaats van het standbeeld van Piet lleyn,
welke plechtigheid werd vereerd door de tegenwoor
digheid van Z. M. den koning en van Z. K. II.
prins Hendrik. De plaats had, door het wapperen
van eene menigte vlaggen, een bijzonder feestelijk
aanzien, waarbij de in de haven liggende schepen
vooral uitblonken. I)e gelieele bevolking, versierkt
door een vloed van belangstellenden van Rotterdam
en elders, verkeerde in eene opgewekte stemming,
waaraan zij lucht gaf door het aanheffen van lie
deren ter eere van den beroemden zeeheld. II<t ei
genlijke feestterrein iu de Plantage was op eene zeer
doelmatige wijze ingericht en verschafte ook, buiten
de afgesloten ruimte, aan eene groote menigte de
gelegenheid om van de plechtigheid getuige te r.ijn.
Tegenover het standbeeld was de kon. loge opge
slagen, en daarnaast tribunes voor de genoodigden.
Tegen den middag werd de schutterij op hel feest
terrein opgesteld en namen de genoodigden de voor
hen bestemde plaatsen in. Onder de toonen eener
vrolijke rnarsch kwamen vervolgens de licderlafcls
Harmonie, van Delfshaven, en ltotte's mannenkoor,
van Rotterdam, op het lerrein aan, voorafgegaan
door een muziekcorps onder directie van den heer
Vollmar. Vervolgens namen de ministers van Bin-
nenl. zaken en van Marine met den commisaris de9
konings in deze provincie hunne plaatsen in en
oogenblikkelijk daarop verschenen Z. M. de koning
en Z. K. 11. prins Hendrik, door hunne adjudanten
vergezeld. Zij werden gecomplimenteerd door den
burgemeester van Delfshaven, den heer van Duyl.
De president der feestcommissie, de onlangs af
getreden burgemeester J, W. ftosener Munz, opende
de plechtigheid met het houden eener feestrede, waarin
lig al het verhevene van het oogenblik deed uitko
men, nu men gereed stond den sluier weg te nemen
van het beeld, dat deu man voorstelde, die met
eere in de geschiedenis prijkt, en die in zijne loop
baan van uit den laagsten stand, door eigen ver
diensten, tot een hoogen rang was opgeklommen
een man groot van daden en toch zoo nederig van
harte. In korte trekken schetste hij vervolgens de
verdiensten van den zeeheld Pieter Pieterszoon Hein,
om te doen uitkomen dat Delfshaven en met recht
er roem op mocht dragen dat het zijne bakerm»*.
ui gtrtvea». Aan uet e...a.o zijner reue verzocht
hij Z. M. den koning het teeken te geven, opdat
het hulsel zou wegvallen en het beeld zich in zijne
volle schoon beid mocht vertoonen. Door Z. M. werd
terstond aan dit verzoek voldaan en het beeld ver
toonde zich aan aller oog, waardoor natuurlijk on
der al de aanwezigen eene groote geestdrift werd
opgewekt. Z. M. en de prins beg:»ven zich naar
het beeld om het nauwkeurig in oogcnschouw te
nemen en bij die gelegenheid werden aan Z. M.de
personen voorgesteld, die zich door de uitvoering
van het werk verdienstelijk hebben gemaakt.
Door de feest-commissie werd het beeld vervol
gens overgegeven aan de stad Delfshaven de toe
spraak daarbij door deu voorzitter gehouden werd
door den burgemeester beantwoord. Daarna hief
het zangkoor, ouder muziekbegeleiding, een feestlied
aan, vervaardigdigd door den beer E. Bezeiner en
op muziek gebragt door dtn lieer de Viiegh. Met
een loepasseigk woord van den voorzitter der feest
commissie werd de plechtigheid gesloten.
Hel standbeeld is 8 meters hoog op een voetstuk
van 2.80 meters en van Uedelfanger steen vervaar
digd het voetstuk, dat van onderen van 2.80 me
ters breed is, is van Eseauzijnsclien steen vervaardigd.
Piet Heyu staat iu half gebiedende, half aanvallende
houding, omgeven door krggsaUriWen, in de rech
terhand den admiraalsstaf zwaaiende, de linker op
het gevest van zijn degen latende, rusten. Aan de
voorzijde van het voetstuk prijkt het familiewapen
van Piet Heyn, daarboven staatArgentum auro
utrumque virtuti cedit. Aan de achterzijde: „Aan
den luit.-admiraal Pieter Pieterszoou Heyn, 't dank
baar nageslacht, omhuld 17 October 1870Links
hei wapen van Holland daarboven „den helden
dood gestorven 20 Juni 1629," en reehls het wapen
van Delfshaven, waarboveu„geboren 27 Novem
ber 1 577."
Nadat Z. M. de koning, en Z. K. H. prins Hen
drik deel hadden genomen aan een dejeuner-dinatoir
op het raadhuis, verlie.en zij tegen 5 ure de ge
meente. De bevolking begon, toen de avond was
gevullen, eerst recht fee>t te vieren. Het werd een
waar volkfeest en wit Rotterdam stroomde eene ont
zaggelijke menigte toe om daaraan (teel te nomen.
Eeue algemcene verlichting werd ontstoken en van
lijd tot tijd vuurwerk ontbrand. De kerktoren werd
bij afwisseling door Bengaalsch vuur veriiolit.
Men leest in 't Nieuwe Bat. Handelsblad
Be afloop van de veiling van 75,000 picols sui
ker, Jic den 80 Aug, jl. plnals liad, beivyst ten
volle het nut van de uitbreiding van den verkoop
van gouveriieinents-prodncten in Indië. Zooals be
kend geworden is, zal men in 1871 hier 600,000
picols suiker en 100,000 picols koffie veilen.
Men vergelijke eens den uitslng van de bier laat
stelijk gehouden veiling met die in Nederland, en
mpn zal bemerken, welk oneiudig gunstiger resul
taat voor de schat kist verkregen is, bij een middel-
prijs van 14,07 voor li0. 14, dnn van een veiling
in Nederland le wachten ware. Gaat men na, dat
Europa buiten concurrentie bleef, maar voor <le golf
van Perzië, Amerika en Australië concurrentie aan-
wezig was, dan moet men bel betreuren, dat men
nog voortgaat met wisseltrekking en niet een veel
aanzienlijker hoeveelheid suiker, koffie en tin hier
ter tnnrkt brengt. Nietig is locli de stap om, wat
koffie betreft, in è87l bier 50,000 piools meer te
willen verkoopen.
De middelprijs, waarvoor de 75,000 piools sui
ker verkocht zytt, is werkelijk hoog te noemen.
Het waren evenwel hoofdzakelijk de lioogere num
mers, die voor de go'f van Perzië geuotnen werden,
welke bet middeleijfer opgevoerd hebben. Keilen te
meer, dat het in liet belang valt Java's suikerin
dustrie is liooger nummers le kunnen produceeren,
heigeen door de internationale suikeroonvenlie ivordt
tegengewerkt.
a i
i Ifc
I
1
