SÜRGER- EN
NKV
iNieaws- e:i Advertentieblad voor Oouda er. OmslrekeK.
I
KTOON
NEEN
1870.
N°- 972.
hllngstuklicn,
He Zaak in Mes,
[Wonder.
at s-Loterij.
Woensdag, 10 November.
Het Ministerie.
miseer de
10 Cent.
jtuigschrift.
De inzending van advertentien kan geschieden tot één uur des namiddags op den dag der uitgave.
1
iV
r.iu Gouda op Graven-
sue, wordt het geld terug-
nii minstens 25 Gulden
trant, 43, Gravenhaye
lagazjjn van
o irhanden zijn de zoo
g bekende
DER-REGENJASSEN,
:erd wordt, dat dezelve
kleven.
Ike met Is of 2' klasse
wel op vertoon van hun
1' klasse retour.
rdt ter overname aange-
aanvaarden
fb neven onder letter K aan
BRINKMAN te Gouda.
ZONEN i« verschenen
ld er uitgebrachte stemmen
Iiemeente van Gouda.
|d daarover van
VORSTMAN,
Rustend Predikant,
Mpnheer
ralt het mij U te verwitti-
ïarigen leeftijd kaalhoofdig
lene jaren, en door het ge-
[ERICAN-BALSEM weder
eene VOLLEDIGE HAAR-
vaarder en bezetter dan ik
jigevolg, Heer Theophile,
eid, en een ieder die twij-
tuigenis komen inwinnen,
(is get.) C. van 'tRIET,
Landeigenaar,
aan den eenigen Theophile,
403, Amsterdam, a 2.
EERSTE KLASSE begint
n 28" NOVEMBER 1870.
MAAGLIJDEN en
of ontstaande LIG-
TE bieden deHOFF'scHE
LATEN.
?Ten MALZ-BONBONS,
rking nu wel algemeen
ld is. MALZ-EXTRACT
f 2.50, per 13 5.05,
Flessehen, die a. 5 Cts.
lorden.
KIIS in Blaauwe Zakjes,
Ints per pakje.
F'SCH Centraal-Dépót,
de Stilsteeg, F 154 te
Jpde echt te verkrijgen te
van Vkeuminokn en de
Schouten te Woerden
den Beiio.
1 lieden nieuwe bezen-
rg.-
K-EXTRACT ontvangen. Y
- ,-C <'>C» Y
GOUDSCHE COURAÏÏ T.
De uitgave dezer Courant geschiedt ZONDAG,
WOENSDAG en VRIJDAG. In de Stad
geschiedt de uitgave in den avond van
DINSDAG, DONDERDAG en ZATER
DAG. De prijs per drie maanden is f 1.75,
franco per post f 2.—
ADVERTENTIEN worden geplaatst
van 15 regels a 50 Centen; iedere regel
meer 10 Centen. GROOTE LETTERS
worden berekend naar plaatsruimte.
Afzonderljjke Nommers VIJF CENTEN.
ik vnti A. Rnnkinuu.
De ministerieele crisis duurt langer dan men
eerst dacht. Het scheen zoo gemakkelijk eeuige
liberale mannen te vinden die de plaats van
hen die weggingen zouden bezetten, dot althans
in den beginne van de agitatie, die aan de ver
andering van ministerie gewoonlijk gepaard
gaat, niets werd bespeurd. Men meende, dat
het een quaestie van personen wasdo Heeren
die weg wilden gaan, zouden eenvoudig door
andere Heeren worden vervangen, liefst leden
van de tweede kamer, omdat dezen het gem ak-
kelykat hot in den steek gele ten werk konden
opvatten; en de Haagsehe nieuwtjeskramers
schreven naar hunne kennissen „in de provincie"
(zooals het Dagblad het land noemt, met uit
zondering van de residentie) de namen die voor
de opengevallen plaatsen genoemd werden. Er
scheen hoegenaamd geen reden om bezorgd te
zjjnde ministers die hun ontslag vroegen wa
ren niet zóó voortreffelijk, dat verandering niet
zeer gemakkelijk verbetering kon zijn. De eenige,
wiens ontslag werkelijk betreurd werd, was de
minister van koloniën, die werkelijk veel tot
stand bracht. Doch ook die droefheid werd
zeer gematigd, toen er berichten uit Indië kwa
men, die den grootsten smet op hem wierpen,
die ooit op een minister kan kleven, de smet
van de volksvertegenwoordiging te hebben be
drogen. De minister heeft wel getracht zich
te verantwoorden, maar er blijft dienaangaande
nog zooveel raadselachtigs, dat ook zijn vertrek
met minder leede oogon wordt aan gezien, vooral
nu er geen vrees scheen te bestaan of binnen en
kele dagen zou 't ministerie wederom voltallig zjjn.
Men had niet geheel en al onrecht om dit te
denken. De ministers toch mochten zich in den
regel verheugen in „volgzame" kamers en nu
moge de een of ander de opmerking niet wil
len achterhouden dut het ministerie zelf eerder
die benaming verdiende, dat neemt toch niet
weg, dat er sympathie bestond tusachen de re
geering en de vertegenwoordiging, eene sym
pathie die werkelijk veel heeft tot stand
gebrneht. Er was hoegenaamd geen roden om
to veronderstellen, dat die sympathie niet zou
bljjven bestaan wanneer de lib. Roest, de Waal,
Liluar en v. Mulken door anderen waren vervan
gen de sympathie kon zelfs nog inniger worden,
Men bedroog zicli. De overgebleven minis
ters konden niemand overhalen de vacante ze
tels in te nemen en ten einde raad moesten
ook zij hunne portefeuilles ter beschikking van
den Koning stellen.
Het crisisje is een crisis geworden; in de
plaats van eene verandering van ministers zal
er een verandering van ministerie moeten plaats
hebbende personen zjjn op den achtergrond
geraakt, de beginselen komen in 't spel. Welke
richting zal 't nieuwe ministerie toegedaan zjjn
Die van het nu aftredende Maar waarom dan
geen aanvulling van dit? Eon conservatief
ministerie dan? Onmogelijk, want de verte
genwoordiging is grootendeels liberaal en van
ontbinding der kamers (er werd reeds van ge
sproken) kan geen heil worden verwacht.
Een zoogenaamd „meer geavanceerd liberaal"
kabinet dan V De mannen van Het Noorden",
zooals die richting ook wel genoemd wordt?
Zouden zij op sympathie kunnen rekenen Nog
niet, hun tijd is nog niet gekomen. Hot is
voorzeker een zonderling verschijnsel dat geen
richting in staat is een blijvend ministerie te
vormen, dat geen partjj zich machtig genoeg
gevoelt om den last der regeering op zich te
nemen; dat elk bewust van eigen zwakte aan
anderen de taak wil overlaten, die op hunne
beurt even vlug terugtreden. Dat verschijnsel
is ook gevaarljjk, want autocratie vloeit er uit
voort, ontaardende in despotisme of anarchie.
De oorzaak van dit verschijnsel meenen wjj
te moeten zoeken in de aftreding der tegen
woordige ministers. Er was voor eenige weken
nog niets dat deze crisis voorspelde; wel werd
ook nu, zoo als meestal tegen de behandeling
der begrooting, hier en daar van verandering
gemompeld, maar men had hoegenaamd geen
reden om daaraan thans meer gewicht te hech
ten dan vroeger. Er was niets dat de regee-
ring gegronde vrees deed koesteren, dat thans
minder sympathie dan in vorige jaren haar
deel zoude zjjn. Vol goeden moed scheen zjj
dan ook wederom hare moeilijke taak te zullen
aanvaarden. Een aantal belangrijke wetsont
werpen werd door haar bij de tweede kamer
ingediend en menigeen dacht dat ook in dit
zittingjaar menige lang begeerde wet eindelijk
zoude tot stand komen. De Indische begroo
ting werd door de tweede kamer aangenomen
en daarbij de hervorming van 't Preanger-stel-
sel goedgekeurd de afstemming dier begrooting
in de eerste kamer stond met de aftreding van
den minister van koloniën in verband, was van
die aftreding het gevolg. De belasting op de
inkomsten in verband met de afschaffing van
't patentrecht word niet ongunstig ontvangen-
En op eens valt 't ministerie in duigenEerst
ging er een, toen een ander, vervolgens twee
te gelijk en de drie, die eerst wel wilden blijven,
volgden ten laatste. En dat alles zonder dat
van dat beengaan eenige reden werd gegeven,
behalve door den minister van koloniën, die
om „redenen van gezondheid" zjjn ontslag vroeg.
Eensgezindheid tusschen de leden van 't mi
nisterie, sympathie met de vertegenwoordiging,
men zou zeggen dat dit alles was, wat een mi
nister verlangen kan en toch gaan zjj been
Waarom? Het waarschjjnljjkste is dat zjj te
recht of te onrecht afstemming der begrooting
vreesden. Het is waar de meeste voorloopigo
verslagen zjjn niet gunstig maar dat is niets
vreemds. Telken jare zijn die verslagen de
verzamelplaatsen van alle grieven der enkele,
eenige, meerdere, vele en zeer vele ledengrie
ven die bjj de openbare beraadslagingen nog
wel eens opgerakeld worden, maar die nu even
min als vroeger afstemming der begrooting als
eenig middel tot herstel aanwezen. En al ware
het zoo geweest, al ware een of meer hoofd
stukken der begrooting afgestemd, zou dan juist
daardoor de toestand niet zuiverder zjjn geweest
Dan had men een votum der vertegenwoordi
ging gehad, dat als maatstaf had kunnen die
nen bjj de vorming van het nieuwe kabinet,
dan had men een ministerie kunnen krijgen
dat van te voren reeds van de sympathie der
vertegenwoordiging verzekerd was geweest, ter-
wjjl het thans hoe het ook worde niets
daarvan weet, en daarom juist is niemand ge
negen de proef te wogen.
De fout van 't ministerie is dus deze, dat het
is heengegaan voor zjjn tijd. Hebben wjj, voor
dit, een ministerie geluid dat niet heen wildo
gaan, ondanks het votum der kauier, liet te
genwoordige wil, in weerwil van de sympathie
der vertegenwoordiging, niet bljjven. Een mi
nisterie dat to vroeg heengaat, veroorzaakt nog
meer nadeel dim een dat te lang blijft.