Laatste Berichten. aa ni der Ministers toe- |n el il»" besluit overgedragen 1 _-io van toezigt, dat slechts leve i werd geroepen, en met emenieu op 1 April 1869 zou Ipril terd nader bij K. besluit rsib n°- 20) tot October Irgentmcne soheiding van Kert i id 'erlangende le doen over- t 1 ngor met het inwendig i'erei lc moeten inlaten. Zij ïvlc tert gcli.ike vrijheid ver and fre gezindheden genoten Im ec termijn van drie jaren, t'- h t beheer harer goederen en, tonder inmiddels ve:i de |e regimenten verstoken te zijn. coll igie van toezigt, dat uit roepr i scheeu te zijn om de lor te lereiden en uit te lokken, Yjnil geheel verloopen, steeds Ten lopende van een der Mini iters nog eene wijziging 13 Tebruarij 1866 te zuilen |et ve'wezenlykt, en het alge- zigt «telde toen het voorloopig er 1818 vast, welk laatste aan |rd to gezonden. cofléRe geene wetgevende be- jtls be meermalen, in overeen* «oele van de regeering, zelf |i< -ft, oezigde het slechts den ufw II dut besluit alléén door regtigeldig worden. Ir het elgemcen collegie besloten iri gjesent op hetbeheer te n de goedkeuring van de ge- men, sehijnt men later voor t z\ji teruggedeinsd, lint vm 12 Octobef 1863 moest I gugtldig worden, en de g«- 'lurt K opgeroepen benoemde fcr Ke k voogd en, en beide ver- Igevaaittigden om tc geraken tot (ittemein collegie,*nan wolk laat ste, «as opgedragen hit vast- tief eglement op het beheer. |8(i9 grng, ook te Gouda, het ■rkropgden op de nienwe over Notaoelen voor de oude, met |a i he opgedragen medebeheer i K. men c»llegie van toezigt stelde It e nalero regeling vati hof bet- de di den 12 Julrj; 1370 uit Algemeen reglement op |e tjke goederen en fondsen dev n Nederland en hot toezigt ut unseen uitvloeisel van het d ts d-.* laatste rcgtsgeltlig dan te nie meer te stemmen over Igemes i collegie schijnt echter icvcnt van de rcgtsgeldigheid nesbit en krachtige gronden -chijltnde geschriften daartegen "tneercollegie schreef de kerk- ,n dat de grond waarop men ■.r in tregtcn zou zijn, wanneer It was -an een deugdelijk bewijs •krlijk [eweten heeft wat de be- No abelen door haar gekozen, ten ernstigste de kerkvoog- zorg in dat tie gemeente, ter iiiihaviig harer regtcn, liet be- t btacer harer goederen heeft in ng t It tie voorloopigc organi- icming wan het nu vastgestelde i l werd n de gecombineerde ver- 'igden ten NotabeleW besloten de i' T op je roepen, tn op de vraag ■ft geitgeld tloor toetreding tot tisatieqen door nnnneming van reglemmtP antwoordden, op 10 net mén, 238 met ja. it dat ,em wet| gat te Gouda over dat t fiordt a gewisseld zijn en dat |i t ie cvolgtrekkingen gemaakt bijn i gocne vraag zijn. Hij teder, ien het bekend is hoe van Ifedcrlnnd slechts de keus vstie vas tusschen Algemene 'heer dat het antwoord neen nj beteer wil. "tt Uien, 'le qumstie zich niet ui als «el elders. In Gouda hebben velen, zegt men, alleen daarom neen gestemd, omdat men ontslagen wilde worden van een Collegie dat bij meerderheid van stemmen besloten had tot verhooging van de predikantstrac- tementen. Gesteld dat men gelijk had, ofschoon het wel nooit te bewijzen zal zijn, omdat geen stemmende by zijn uitgehragte stem heeft verklaard waarom hij zóó en niet anders stemde, zou dan het antwoord neen' op de bovengenoemde vraag nog eene andere botcekcnis kunnen erlangen? Zou dan uit het ant woord neen op de duidelijke vraag of men zich wil aansluiten en het lleglenient aannemen, ooit iets antlers kunnen worden afgeleid dati dat men zelf _c,:.te: ven ..I' fa "rij wi' 'ij. cj- zc.dau',, reglement te maken, met zoodanige beheerders, met of zonder loez.igt, als men zelf zal verkiezenP (leen onbevooroordeelde zal dat, dunkt mij, ontkennen. Goutlu heeft dan nu regt op een Vrij Beheer, dat wil zeggen, de Hervormde Gemeente van Gouda kan haar goedereubeheer zoo regelen als zij zelve verkiest. Maar de Gemeente moet dat dan ook doen, omdat de wetgevende bevoegdheid aan haar •door den Koning is teruggegeven, en zij die be voegdheid aan geen ander mag overdragen of over laten. Dat regt van de gemeente werd in de gecombi neerde vergadering van Kerkvoogden en Notabelen »e Gouda, met groote meerderheid, erk"nd, en dien ten gevolge besloten de gemeente op te roepen om zeven personen te benoemen, wier tftuk zal zijn een reglement Van beheer te outwerpen, hetgeen dan ter goed- of afkeuring aan de gemeente zal worden voor gelegd. Hoe is het nu inmiddels met de Kerkvoogden en Notabelen gesteld Bestaan die nog als zoodanig of heeft hunne betrekking sedert de ueev-stemming opgehouden Het laatste is, geloof ik, alleen juist. De betrek king vaft Kerkvoogd en Notabele is met het vervnl- ïeik van het voorloopig hes'uit van 12 October 1868, .waarop die steunde, tevens vervallen. Of bestaat dat voorloopig besluit nog? Aangenomen al dat de gemeente van Gouda wer kelijk geweten heeft wat zij deed met het benoemen •van 'Notabelen tot een gedeeltelijk heel ander doel dan vroeger, toen ook jaarlijks eene benoeming van Notabelen plaats haden aangenomen al dat het bedoelde voorloopig besluit werkelgk door uitvoering regiagelilig is geworden, iets wat bezwaarlijk zoo maar aan te nemen is, nu het geheele besluit zelf nirc.m-r ter kennis *.»n de Geniiente is gebrugt, en eene uit voering door Kerkvoogden en Notabelen niet voor eene uitvoering tloor de Gemeente kan gelden dan heeft de gemeente toch door haar later neen den draad, die haar slechts voorloopig aan de Algemeene Organisatie verbond, goheel afgesneden, en daarmede moest noodwendig evenzeer het voorloopig besluit, dat een 'deel van die Algemeene Organisatie uit maakte, op datzelfde oogenblik voor haar alle ver bindbaarheid hebben verloren. Daarenboven art. 20 van dat voorloopig besluit, bepaalt, dat de beheerders zich gedragen naar de .reglementénen besluiten van de -egcering uitgegaan tot dni die door andere bepalingen sullen sijn ver vangen; en (laar nu die vervanging werkelijk heeft plaats gehad door het Algemeen Reglement, zoo be staat in het geheel gecuc wet meer voor de b teer- ders te Gouda, al verwierp de gemeente dat alge meen reglement. Eene meening door enkelen voorgestaan, dat tloor de verwerping vnn bet algemeen reglement, do be staande Kerkvoogden en Notabelen in htm beheer zoutten zijn bekrachtigd, (lat zij zonden kunnen zelfs moeten aanblijven z.oo lang zij zelve maar verkozen, aangezien het voorloopig besluit geen tijil van aftreding bepaaltdat alz.oo wel (Ie algemeene organisatie verworpen is, maar het voorloopig be sluit om daartoe te geraken, is blijven bestaan, is nlzoo in strijd zoowel met den geest, als met tie dui delijke woorden van het voorloopig besluit z.eir. Kerkvoogden en Notabelen te Gouda gingen ilatt ook m. i. bij hun voornoemd besluit teregt uit van de mecning, daarin opgesloten, dat de Gemeente be voegd is andere beheerders te benoemen, en rij ver klaarden zich alleen maar bereid de zaken gaande te houden, tot dat beheerders Volgens het te maken reglement de administratie zullen kunnen overnemen, omdat men niet, hoe kort ook, zonder beheerders kan rijn. l Velen mogen het nu betreuren, en ik betreur het met beu, dat men zich tiiet liever beeft aangesloten aan de algemeene organisatie, omdat een toezigt van een ander Collegie in tie gemeente gewoonlijk ntel zoo goctl en z.oo gunstig werkt als ren toezigt van een hooger Collegie daarbuiten, de korkeguc.leren te Goutla zijn gelukkig echter nog niet aan wanorde of weerloosheid prijsgegeven, en de gemeente <e- houdt altijd (Ie bevoegdheid om liter, wanne» t vrii beheer niet bevalt, zich nog aan de algemeene orgnnisatie aan Ie sluiten. Ine mij tie eet aandoet van het bovenstaande te lezen zal weiligt vragen, waartoe dat geschrijf Aanleiding daartoe gaf mij het, Voord van den heer dr. Vorstman, rustend predikant te Gotldn, ge titeld het Neen, enz., juist nu in het licht versche nen, terwijl de gemeente reeds is opgeroepen om op 21 November e. k. zeven personen tc kiezen, wier taak is een reglement te ontwerpen. In die brochure, pag, 4, geeft do schrijver als zyne overtuiging te kennen, dat de meening, meer en meer, volgens hem, door tic publieke opinie ge volgd, dat de Collegicn valt Kerkvoogden en Nota belen vervallen zijn, wtjl eens verte vnn onfeilbaar zou kunnen z.ijuvertier dat tie Kerkvoogden en No'-he' j oor hol f 'g»brsgtB ne»* ""last «--'en naar een eigen, door de gemeente goed tc keuren, reglement tie kerkelijke fondsen en gocdcret te blij ven besturen en dat de gemeente van hare zytle magt noch regt heeft om die mannen van hunne betrekking vervallen te verklaren. Was dat juist, dan moest de gecombine rde ver gadering van Kerkvoogden en Notabelen tt Gouda r,og op haar besluit terugkomen, omdat zij niet aan de Gemeente moet opdragen, wat de Gemeente haar reeds in last had gegeven, en omdat bare Ictlen zich niet eenvoudig als tijdelijke tcaarnemen van de kerke- goctleren mogen beschouwen, wanneer zij werkelgk nog de betrekking van Kerkvoogd en Notabele be- kleeden als vroeger. De schrijver geeft het wel al leen maar als meening, en als zijne mcening le kennen, zonder eenigen grond daarvoor aan te voeren of de publieke opinie te weerleggen doch het twijfel achtig stellen van een regt door iemand zoo hoog aangeschreven en kuutlig erkend als dr. Vorstman is, al geschiedt het met geheel andere bedoeling, reeds in staat om nieuwe verwarring, waarvoor hg zelf bevreesd is, daar te stellen, en om velen, die, zelve de zaak niet kunnende beoordeclen, gaarne op autoriteit afgaan, in de meeuing te brengen dat het verstaniligst zal zijii, bij den beweerden strijd over liet regt van de gemeente, stil 't huis te blijven en geen deel aan de verkiezing tc nemen. Om het laatste te voorkomen schreef ik het bovenstaande, leder inoet wel goed overtuigd z.gn dat op het oogen- blik*alle magt berust bij de Gemeente, en ieder stcm- geregtigtle moet tloor die overtuiging zich niet alleen verptigt, maar tevens opgemekt ea gedrongen gevocleu om in eene zoo hoogst belangrijke zaak geene laauw- heid en onverschilligheid te toonen, maar raetij'.er en liefde voor het belang van de geheele gemeente aan de stemming deel te nemen. De brochnrc werd, volgens hetgeen wy pag. 10 lezen, geschreven met het doei om hen, tlie er mede onbekend z.gn, met den waren toestand tier zaak bekend te maken, en zoo als uit den zamenhang blijkt, schijnt met de sank alleen bedoeld (Ie ver hooging van het predikantstractement. Jammer is het dat de voorlichter, die zieli bepaalt lel bestrij ding van de gronden tegen de verhooging tloor iemand in de Goudsche Courant aangevoerd, zich niet eerst zelf heeft laten voorlichten omtrent de gronden dnarlegen in de gecombineerde vergadering van Kerkvoogden en Notabelen behandeld. De zaak is nu eenmaal publieke zaak geworden en wat in de vergadering is voorgevallen, dient tevens geweien. De gronden door dezen en genen van de min derheid tegen het voorste,, om de predlkantstracte- meutcu ieder met honderd gulden te verhoogsn, aangevoerd, komen neer op het volgende1°. het voorstel is ontijdig, omdat men stond vóór de stem ming over de al of niet aanneming van het alge- raecu reglement, bij verwerping vau welk laatste hoogstwaarschijnlijk ecu ander personeel zou optreden, wat men in eene zoodanige zaak moest vrij laten eigen inzigt te volgen 2°. wanneer sprake Is van verhooging van tractement moet van den laagsteu ambtenaar van de kerk af worden begonnen3°. de houding tegenover de landsregeering. Terwijl niet z.oo lang geleden de Hervormde kerk van Gouda, om subsidie voor de kerkglazen te bekomen als be hoeftig was voorgesteld, zou men nu bij diezelfde regeering verklaren dat de kas vier honderd gulden 'sjaars meer aan tractementea kon uitbetalen, en met die verklaring zou men voor tiet dag moeten komen om ook van liet Rijk eene gelijke verhooging voor de predikanten te erlangen j 4°. de kis laat werkelgk geene verhooging loc. Gewone jttarlyksche uitgaven, zooals traetementen, mogen met door lee rling gedekt, en op die wyze moest het took, volgens het voorstel, geschieden. De 4000.schuld, in vier jaren af te lossen, zouden met toestemming van de sehultleischers over acht jaren verdeel I worden. Nieuwe leening ol in stel van reeds geleende gelden komt op hetzelfdo neer. Op die wijze gelden te vinden kost gedurende vier jnrc'i, tie intrest a -i-Va "/o berekend, jaarlijks den hoofdelijkcn omslag met die som te verhnogen. Met zoodanige «ronden bestreed de minderheid het voorstel, en toen de meerderheid het evenwel nnunam, liet de minderheid alleen aan.cckenen in do notulen, dat zij met het besluit niet had inge stemd. Daarbij bleef het; de minderheid eerbiedigde het gevoL'len van de meerderheid. Ten gevolge vau datbesluit trad niemand af, en dat alles had plaats voor de stent tiling over het algemeen reglement. Eerst na de stemming over dat reglement zijn twee leden afgetreden om andere redenen, en niet de minderheid heeft zieli beschouwd als hebbende ge- defungeertl, zoo als Kr. Vorstman, pag, 8, meent, man! de overgroote meerderheid, de gecombineerde ve-rad-r «g ap slecht, i.ic -,o>„.,i"_.. ,.a Vtr..".v.i .tt mij wel herinner) heeft die beschouwing gedeeld, blijkens haar besluit om het maken vau het regle ment ann de gemeente over te laten. Had de minderheid, toen zij oordeelde dat de kas de verhooging niet toelaat, een beroep op (Te gemeente moeten doen, zoonis Dr. Vorstman, pag. 8, zegt dat, naar zijne gedachte, iu deze tijdsom standigheden wenschetyk zou zijn geweest P Maar op dat tijdstip leefde uien nog ouder het voorloo pt? besluit van 12 October 1868, en noch dat noeh eenig ander reglement gaf bevoegdheid om zoodanig beroep te doen. Moest de minderheid eigener autoriteit tie gemeente tot uitspraak hebben opgeroepen Zou dat niet met regt genoemd kun nen zyn agitatie verwekken? En zou de'meerder heid zoodanige uitspraak, die op geen enkele wets- bepaiiiig berustte, geëerbiedigd hebben of bet zelfB hebben mogen doen? Ik betwijfel het zeer, en houd het er voor dat de minderheid verstandiger heeft gedaan met eenvoudig in het besluit te beruston, en verder met de meerderheid over te gaan tot behan deling van andere zaken, overlatende aan de pu blieke opinie om te beslissen wie in deze geljjk heeft. Eaat dus eeu verschil vnn meening of min juiste voorstelling van plants gehad hebbende zaken nie mand terughouden om ann de aanstaande verkiezing op 21 dnzer deel te nemen. Mb. KIST. Gouda, 12 November 1870. i 90, en de verhooging zoutlus gei turende (ie eerste tie vier jaren J 490.— in plaats van 400.— aan kas kosten. Bestond er noodzakelijkheid en vcrpltg- ting voor tic gemeente om t0O._ meer aan truc- tementen tc geven dan moest men niet -chromen BrUSSel, 16 Nov. De lndependance heyateeno dépóche uit VVeeuen, meldende dat Engeland, Tur kije, Oostenrijk en Italië het eens z(jn geworden over de gemeenschappelijke houding tegenover Rus land aan le nemen. Er zal eene collectieve nota aan het Russische gouvernement worden gezonden. Florence, 15 Nov. De koning zal morgen aan l'hotiades lley, gezant van Turkije eene audiën tie verleeoeu tot liet overhandigen zijnef geloofs brieven. De dagbladen wijzen op tien ernstigen toestand nn Rusland het trnctnat van 1856 opzegt. TOUrS, 16 Nov. Vier Engelsche officieren zijn hier aangekomen met hei doel om de operation van het Loire-legct le volgen. Uit Londen eti Cherbourg is per stoomboot eene groote hoeveelheid oorlogsbehoeften aangebracht, als mede 540,000 generen. Me:i ziet een besluit le gemoct, waarbij alle zee lieden beneden de 35 jaar, onder de wapens wor den geroepen. Volgens hier ontvalleen berichten, rukkeu de Prui sen vnn Reims naar Catnbrai. Versailles, 15 Nov. (Officieel) Noeh voor Porg» noch aan tie Loire is iets nieuws voorgevallen. Augsburg, 16 Nov. De Augsb. Zeit. bericht dat de lieer von Bismarck hier 24 uren zal komen doorbrengen, zoogenaamd om zijne vrouw te z.ien, die hier passeeren zat om den winter iu het zu1 Ien door te brengen. Londen, 16 Nov. Lord Granville heeft anti verscheidene diplomatieke agenten ten stelligste ver klaard, dat Engeland liever zijn toevlucht tot de wnpens zal nemen dan tie schending van de neu tralisatie tier Zwarte Zee te dulden. Berlijn, 16 Nov. Pc Staats-Anseiger behelst een 'koninklijk besluit waarbij de rijksdag van den Noord-Dtiitsehen bond tegen 24 dezer le Berlijn wordt bijeengeroepen. Berlijn, 16 Nov. De Prov. Corr. wijdt een ar tikel aan het mislukken van de onderhandelingen over tien wapenstilstand. Het blad is van oordeel dat alleen het onverbiddelijk voortzetten van den oorlog tot (let) vrede kan leiden. Do capitulatie van M :tz had het Ernnsche volk moeten tecrcn tot welk een (liep ver"! het door zijne bewindslieden is gebracht; wil het zijne wedergeboorte te gemoet «ann ilnn dient bet te erkennen dut het groote ne derlagen geleden heef, en zijn gedrag daarnaar richten.

Kranten Streekarchief Midden-Holland

Goudsche Courant | 1870 | | pagina 3