Nieuws- en Advertentieblad voor Gouda en Omstreken.
1871.
N? 996.
jIOEN,
BUITENLAND.
Woensdag, 11 Januari.
iTERlJ.
De uitbreiding van het stemrecht.
Buitenlandseh Overzicht.
I/.
ktvLoten
Ipeeld worden.
?E GROOTE,
rpedgekenrde, gewaar»
Notarissen voltrokken
IJZEN:
[r>o,ooo, 40,000,
15,000, 3 a 12,000,
2 a 8000, 4 a 6000,
>00, 106 a 2000, 6 a
a 500. 4 a 300, 219
rk enz.
kulot 7 fl.
3 50 Cents.
1 75
het bedrag betgeen
adt door de gewone
ttvoorscbot worden
ers, zelf naar de verst
ig en geheim uitgevoerd
5'ueu belanghebbenden
(kkingsljjsten onrniddel-
acn ter inzage gratis.
is als de aller-
lldbekend. "WO
let vertrouwen tot
3-UTU3-.
JAN
BTATEH
|T per stuk.
De inzending van advertenties kan geschieden tot één uur des namiddags op den dag der uitgave.
815'/,
81'/,
II. fondsen, eerst acb-
enleld. Buitenl. va»-
I January 1871,
7 Klassen.
del in Staatspapieren.
s den uitslag mede om-
aatsloten.
BRINKMAN, Langen
G0UDSCHE COURANT.
De uitgave dezer Courant geschiedt ZONDAG,
WOENSDAG en VRIJDAG. In de Stad
geschiedt de uitgave in den avond van
DINSDAG, DONDERDAG en ZATER
DAG. De prijs per drie maanden is ƒ1.75,
franco per post 2.
ADVERTENTIEN worden geplaatst
van 15 regels a 50 Centen; iedere regel
meer 10 Centen. GROOTE LETTERS
worden berekend naar plaatsruimte.
Afzonderlijke Nommers VIJF CENTEN.
Zal de hervorming der liberale partij kunnen
feschieden door een beroep op de tegenwoordige
iezers? vraagt ons liet Noordennaar aanlei
ding van ons artikel de liberale partij. Hoe
wel we reeds vroeger over ons kiesstelsel eenige
beschouwingen gaven, willen we toch onze mee
ning nog eens in 'tkort mededeelen, omdat de
quaestie thans wellicht weer op nieuw aan de
orde gesteld wordt.
Ons kiesstelsel werkt ellendig, maar zoolang
de zekerheid niet bestaat dat een nieuw stelsel
beter zal werken, zoolang is 't nog geen zaak
daaraan iets te veranderen. In beginsel zijn we
voor het algemeen stemrecht, en den dag, waar
op dit in ons vaderland kan ingevoerd worden,
zullen we als een gelukkigen dag beschouwen,
maar we gelooven niet dat hij spoedig zal
aanbreken.
De grondslag van ons kiesstelsel is gelegen
in den oensus, in het belastbaar vermogen der
ingezetenen, niet als zoodanig, maar bij gebreke
aan ander bewij», als teeken eener vermoedelijke
•bekwaamheid" zooals de commissie tot 't ont
werpen eener grondwet in haar verslag van 17
Maart 1848 zegt.
Dat is de fout; men had ook andere teeke
nen van vermoedelijke bekwaamheid moeten op
nemen.
Het is niet geschied en 't kan niet geschiö-
den zonder grondwetsherziening, want de
grondwet schrijft een census voor.
Nu wil men het stelsel oplappen door den
census te verlagen en dus het aantal kiesbe-
voegden uit te breiden. De grondwet bepaalt
alleen dat de census tusschen 20.en 160,
overeenkomstig de plaatselijke gesteldheid moet
vastgesteld zijn. Het maximum wordt nergens
gevorderd; te Amsterdam bedraagt het cijfer
ƒ112.— Het minimum wordt in 493 gemeenten
als teeken van vermoedelijke bekwaamheid be
schouwd. Dat getal wil men vermeerderd hebben.
Eene dergelijke uitbreiding van 't kies
recht zouden we zeer gevaarlijk achten, niet
voor de een of andere partij, maar voor
't landwe zouden dun nog eerder voor ver
hooging van den census gestemd zijn. Het
offieieeie blijk van bekwaamheid, tusschen 20
en 160.in de belasting te betalen, is zoo
dikwijls een teeken van het tegenovergestelde
geweest, dat we elke uitbreiding van 't stelsel,
elke vermeerdering dier officieelo blijken van
bekwaamheid verkeerd achten.
In plaats van bekwaamheid, zien we bij een
groot gedeelte der kiezers onverschilligheid.
Welk een groot aantal blijft in den regel weg,
wanneer de stembus hen roeptMaar en
dit is nog veel bedenkelijkerwelk eeu groot
aantal stemt, doch niet uit eigen overtuiging
maar omdut de dominé of de pastoor, de bur
gemeester of eetiig ander invloedrijk persoon
hen naar de stembus drijft met van te voren
ingevulde briefjes! Welk een groot aantal is
er niet, dat stemt, niet uit eigen overtuiging,
niet uit vrees voor de gestelde machten, maar
uit vriendschap voor den een of ander, die
onder de weinigen behoort, welke voor den gang
der zaken niet onverschillig zijn. Hoe oneindig
veel minder, dan thans reeds, zou er gestemd
worden wanneer er niet werd gewerkt 1 Denken
we ons eene verkiezing, waarbij de verschillende
partjjen zich vergenoegden met een kandidaat
te stellen, zonder meer; eene verkiezing zonder
Êressie, eene verkiezing zooals zij zijn moest,
[oe weinigen zouden dan ter stembus ko
men! Gebrek aan politieke ontwikkeling, is
oorzaak van deze onverschilligheid, van deze
lijdelijkheid. Een groot gedeelte der kiezers
weet niet wat 't met het kiesrecht zal doen
en maakt er dus geen gebruik van, tenzij de
een of auder hen weet over te halen ten zij
nen pleiziere zich de moeite te getroosten naar
't stembureau te gaan. Dat gebrek aan ont
wikkeling zal men vooral bij hen viuden, die
't minimum der vereischte som betalen, want
hoe verkeerd 't ook is dat de grondwet alleen
de census als maatstaf der kiesbevoegdheid
neemt, toch zal in zooverre de veronderstelling
juist zijn. dat er onder lien die ƒ160.— belas
ting betalen, meer ontwikkelden'zullen zijn daa
onder hen die 20.— betalen. Uitbreiding van
het kiesrecht is dus, naar onze meening, voor
eerst niet veel meer dan de deur wijder open
zetten voor onvrije verkiezingen; pressie zal
meer doen dan overtuiging, eu we zullen in
plaats van dichter bjj 't algemeen stemrecht, er
veel verder van af zijn geraakt.
Zoolang de ontwikkeling van 't volk niet tot
op die hoogte gestegen is, dat elk staatsburger
een eigen oordeel kan vellen over de voor
naamste vragen van den dag, zoolang de be
langstelling iii den staat van 's lands zaken
niet is ontwaakt door eenige kennis van 't
staatsbestuur, zoolang kan er van uitbreiding
van 't kiesrecht geen sprake zijn. De burger
moet eerst gaan begrijpen wat het zegt kiezer
te zijn; moet eerst gaan inzien dat 'tgeen een
last schijnt, een voorrecht is en eerst dan kan
't algemeen stemrecht ingevoerd. Doet men 't
vroeger, men geeft een gevaarlijk werktuig in
de banden van enkele drijvers.
Dus van de tegenwoordige kiezers verwachten
we de hervorming der liberale partij. Of onze
verwachtingen ijuel zullen zijn, wagen we niet
te voorspellen, maar dit weten we dat van
andere kiezers (zonder grondwetsherziening) die
hervorming zeker niet is te wachten.
Het is de roeping der pers de onverschilli
gen wakker te schudden en de twijfelaars sterkte
te geven die roeping hebben we, in onzen be
scheiden kring getracht te vervullen toen we
ons artikel de liberale partij schreven, omdat
we juist onder hare „zoogenaamde" aanhangers
de meeste onverschilligen, de meeste twijfelaars
meenden aan te treilen.
Uit de verschillende tegenstrijdige berichten om
trent den slag bij Bapnume schijnt te bljjken, dat
er hevig gestreden is. Ongeveer 4000 man zjjn bij
de Franschen gevallen de Duitschers hebben geen
opgave gedaan, maar hel getal douden is volgens dezelfde
bron niet minder, liet resultaat is twijfelachtig; beide
partijen schrijven zich de overwinning toe. Nu ia
het echter van ondergeschikt belang of een dorp
meer of minder door de Duitschers bezet is, de
groote zaak is deze: bet Noorderleger kan Parys
nog niet nader komen; de Duitschers onder Mnn-
teulfel versperren hun den weg, al moet dat dan
ook vele offers kosten.
Chanzy, die zooals wjj gemeld hebben voornemens
was aanvallenderwijs (e werk Ie gaan aan de Loira,
is daarin door prins Frederik Karei voorkomeri.
Deze heeft hem aangetast en teruggeslagen. Ziehier
wat de Pruisische koning aan zijne gemalin meldt:
In den nacht van den Oden rukten de tegen
Chanzy opgestelde division over Vendöme voorwaarts
eu stieten weldra op twee vijandelijke armeekorpsen,
die, na een hevig gevecht, over de linie van Azay
terug werden geworpen. Later werd dit plaats en
Montoise genomen. Het verlies aan onze zyde is
niet onbeduidend.
Ook bij Havre is gestreden. Over Engeland ont
vangen wij de volgende dépüche: Zaterdag hebben
10,000 Duitschers, meerendeels van de bezetting van
llouann, naby Jumièges den generaal lioy geslagen,
die met zijn corps Bourg-Achard en Bourg-The-
roulde bezet hield.
Bij Parijs is de dooi ingevallen, hetgeen het op
werpen van belegerings- en verdedigingswerken zal
bevorderen. Het beschieten der forten gaat voort,
met weinig verlies aan de Duitsohe zijde. De for
ten lssy en Vanvres antwoorden weinig. Intusschen
blijft de houding der Parijsche bevolking even vast
beraden. Alleen de ontevredenheid jegens 'l'rochu
neemt toe en indien niet spoedig iets belangrijks
door de bezetting wordt ondernomen, zou zijne po
sitie wel eens onhoudbaar kunnen worden.
Nog wordt uit Rijssel, een zeer weinig vertrouw
bare bron, bericht, dat liourbaki naar Nancy en
Belfort is opgerukt.
Frankrijk zal geen deelnemen aan de conferentie
over de Russische quieslic. Jules Favre weigert
Parijs te verlaten; de Times hoopt nog altijd dat
de delegatie le Bordeaux Thiers zal afvaardigen.
De dood vnrt generaal l'rim hoe ook een ortuil-
wischbaren smet werpend op zijn moordenaars, eu
door alle weldenkendcn betreurd wordt algemeen
door de Engelsche dagbladen besproken als een ge
beurtenis, waarover de junge koning en de Spaansche
natie geen leedwezen behoeven le gevoelen. Wat
Spanje noodig had zegt de Times was een ko
ning; en nu 't dien heeft, kan alle verdeeldheid
ouder de monarchaleu ophouden. Montpensierislcn,
Esparleristcn en alle dezulken zijn 'huns door 't vo
tum der Cortes ontslugen van hunne verplichtingen
jegens hunne respectieve enndidaten; en de dood
van l'rim moet tevens alia persoonlijke afgunst
cu vijandschap uit den weg ruimen, die zeker voor
een goed deel aan dc oppositie ten grondslag lagen.
A. UrinkiMU.
