i
fc;;
f
BINNENLAND.
- - i
r-KtfST'W 1
wS,!?"
DUITSCH LA N D.
nif
itcie V' '1»
'•***1li***?
1
••VW, „1
km"»
r-m«
X,
Tt
bin
te getuigen. Hut i tel, ul' lieier hue weinig ilerjtjrljjke
dnmonitrutiën iu Ierland betcekenen, weet ieder, die
do gebeurtenissen op het eiland met ee.iige aandacht
gevolgd heeft. Ken volksvergadering is den Ieren
bijna even lief als een vechtpartij, en wanneer een
dergelijke verga loring tevens dienstbaar kan gemaakt
worden om Engeland een onaardigheid te zeggen,
dan is het genoegen volkomen. Overigens moet aan
de declamation der leren niet te veel gewicht wor
den gehecht; zij zijn als een stroovunr, dat van verre
een ernstig voorkomen heeft, maar spoedig kan wor
den gebluscht.
„l)e Londensohe bladen hechten dan ook weinig
gewicht aan den triomftocht der Fraiische deputatie
en wanneer de Times zieh de moeite geeft om in een
hoofdartikel op het onbeteekeuende van h .t (lr-jei-cr
lersclie..patriotten" te wijzen, dan geschiedt dit voor
al met het oog op het zwak der ,Yr... r' g'>M
schrijvers en dagbladlezers, om zinledige phrases voor
goede munt aan te nemen."
liet Beethovens-feest te Bonn is naar wensch af-
geloopeu en met den besten uitslag bekroon I. l>e
verschillende werken, die uitgekozen waren, werden
wanrdiglrjk ten gehoore gebracht, en maakten den
diepsten indruk bij de feestvierenden. Keu tocht op
den Rijn, een feestelijk diner, en een plechtige op
tocht met fakkels naar het met Bengrulsoh vuur
verlichte standbeeld van Beethoven beslo'eu het feest.
Hoe hoog de behoefte aan vermeerdering van
het aantal woningen is gcsiegen in de l'ruisische
hoofdstad, blijkt uit de volgende opgaaf, voorkomende
in de h'ossische Zeitung. Op grond van olficieei on
derzoek zullen met 1°. October e k. op zijn minst
1600 gezinnen zonder woning zijn. Verschillende
omstandigheden, zegt het blad, hebben daartoe het
hare bijgedragen. Als een der voornaamste oorza
ken, de aanzienlijke vermeerdering der bevolking daar
gelaten, noemt het blad den speculatiegeest, welke
zich in den jongst verloopeu tijd vooral op de wo
ningen voor den arbeidersstand en de uiingegoede
burgerklasse, in den regel op de kleinere gebouwen,
heelt geworpen. De nieuwe eigenaren hebben vol
strekt niet int plun, om de aangekochte panden te
behouden; integendeel, zij wensehen die zoo spoedig
doenlijk weder af te zetten; ten einde dit met voor
deel te doen, verhoogen zij de huishuur bovenmatig,
uitsluitend om kooplustigen „te vangen." Zij ver-
tooncn de bewijzen, dat het huis zóóveel opbrengt
en dat strekt als lokaas. Wie niet voldoende met
de omstandigheden bekend is, wordt op die wijze
eigenaar van een perceel, dat spoedig veel geringer
rente zal opbrengen, indien ui (ie behoeften eeniger
mate is voorzien. Die speculatie werdt, naar de
verzekering van het blad, op verbazend groote schaal
gedreven.
Waarschijnlijk zal aan deze pogingen lot bedrie
gerij spoedig de baleui worden ingeslagen.
Uit de Tauuus wordt aan de R/ieiu. Kar. ge
schreven
Te S., een plaats in het Taunusgehind, moest een
schaapherder voor de gemeente worden benoemd, de-
wijl de. titularis een vermeerdering van bezoldiiring
eiachteinde plaats van 400 II.. oisobte hij 500 fi.,
en werd hein die verbeterde bezoldiging niet toege
kend, dan zou hij ziju herderstaf nederteggen.
De onderwijzer te dier plaatse gevestigd, die sleelits
een bezoldiging van 350 (1. geniet, dong naar die
betrekking en verklanrde zich bereid, oin de zorg
voor de gemeenteseliapen op zieli te nemen voor 400 tl
De opzichters der geraeent- zouden gaarne de alge-
meene belangen hebben bevorderd door den onder-
der" iizer tevens te benoemen tot gcmeentescliaapher-
der, ware het niet dat sommige leden van den raad
eeu gewichtige bedenking hadden geopperd zij waren
vau gevoelen, dat de invloed van weer en wind,
waaraan de herder gedurende eeuigi uren van den
dag zich moet blootstellen, ongun-dig zou werken op
het gestel des onderwijzers. Om die reilen schonken
zij 100 tl. meer aan den titular s eu behield de on
derwijzer een bezoldiging vail 850 (I.
Het blad zegt bij dergelijke mededeel ng mag geen
woord gevoegd worden zij is te welsprekend.
Gouda, 31 Augustus.
Dr. Luijten heelt in de Geneesk. Courant van 30
Aug. eeu vervolg geleverd op zijn vorig schrijven
over pokken en de politiemaatregelen daartegen getio
men. Thans handelt bij voornamelijk uur de bepa
ling in plaatselijke verordeningen veelvuldig voorko
mende, dat voor of in de woning, waar de kinder:, ekte
heerscht, een kaart of bordje moet geplaatst worden,
waardoor dit aan den voorbijganger wordt te
kennen gegeven
Daartegen komt Dij thans met krocht op. liet nut
van dorgelijken maatregel kan alleen door geneeskun
digen worden beoordeeld.
„Vroeger zoo vervolgt hij heb ik reeds ge.
zegd dut dit nut van luttel wnarde is. Thans /eg
ik en houd ilit tegen over ieder staande, deze
maatregel is geheel en al nutteloos.
Bij het naderen der epidemie heb ik in den raad
van Gouda verklaard, dat ik tegen dezen maatregel
was, als huilen oneen tijd eu door halfheid der wer
king geheel eu al doelloos, terwijl deze aan de andere
zijde zeer drukkend was voor de iugezeteaen en diep
in de maatschappij ingreep. Zoo dikwijls had ik
die verordening ui werking zien brengen zonder nut,
ik wilde eclit-r medewerken om nog eens op nieuw
een proef te nemen, of hierdoor de ziekte iu haren
loop kou gekeerd worden. Ik heb dien tengevolge
zelf de vroeger medegedeelde eerste 9 gevallen aan
ile politie bekend gemaakt eu de l"V,"t werd ten
spoedigste geplaat-t; doch of dc kaart geplaatst werd,
dan ol' er geen kaart was geweest, de epidemie ging
voort en bij het liuitste medegedeelde geval kon zij
beschouwd worden, als door de geheide stad ver
spreid te zijn. üok nu dus was ons werk in deze
te vergeefs geweest en zoo als ik eveneens in den
rand h.nl verklaard, „wanneer ook nu weder deze
maatregel onvermogend bleek te zijn, (1e besmelting
eu den voortgang der ziekte tegen te gaan, ilan zou
ik mijne medewerking in liet vervolg staken.»
Ik kou levens gemakkelijk voorspellen, dat de epi
demie hier ter stede van geene beteekenis zou zijn,
ouidat alle geneesheereu ziclt beijverden te vaccine
ren, en (lat wc hier de ziekte ziende aankomen, het
gruot8te gedeelte der vaeciuatiën eu revaccinatiën
zouden afgedaan hebben voor de epidemie iu omvang
toenam. Deze alleen vermag de uitbreiding der
epidemie tegen te gaan, niet het plaatsen der bordjes.
Ik heb het vroeger reeds gezegd, waartoe zullen
zij dienen, zoolang de geneesheer zich onmiddellijk
uit het besmette huis, eu vim de legerstede vau den
besmettendeu zieke, van de eene woning in de andere
begeeft? Wanneer de dienstboden en verdere betrek
kingen, met andere menscheu voortdurend in aanra
king komen Wanneer nlgeheele gemeenschap blijft
bestiun voor beu, die niet bevreesd zijn voor de ziekte
eu dagelijks liet huis en den zieke bezoeken De
ondervinding leert het dan ook, dat deze kaar ten
zonder eenige uitwerking zijn, en de ep demie haren
weg vervolgt, even als zij dit zou doen, wanneer
men no uit om die kaarten gedacht had.»
De „geriuge stand» stoort zich aan die kaarten
niet. Het is de „middenstand" die daarvoor wordt
getroffen en niet zelden hunne nering geheel ziet
verloren gaan. En, terwijl sommige bedrijven geheel
en al zonder nut danrdoor lijden, zooals bakkers en
vleeschhouwers, blijven andere neringen, die niet zoo
geheel eu al schadeloos zijn, bestaan. Zoo, b. v.
kwamen hem „iu den Jaatsten tijd twee gevallen van
variolar veiae voor iu één gezin; de woning was
zeer bekrompen de voorwouing was eeu groentewin
kel, de achterkamer nas de ligplaats der beide zieken.
Natuurlijk moest ter vermeerdering en verzuivering
van lucht voor dc zieken, (1e ilenr (lie deze kamers
verbindt, geopend blijven en waren deze beide kamers
gelijkelijk van de besmette lacht doortrokken, vooral
des nachts wanneer geene verscbe lucht werd inge
laten. Weina, die groenten werden dagelijks, op
de gewone wijs, door de moeder die des nachts bare
kinderen bad verzorgd, laags de woningen rondge
bracht en verkochthoewel bet eten dier groenten
zier zeker niet schadelijk voor de gebruikers zal ge
weest zijn, zal niettemin de besmette lucht in het
loof en gebladerte dier groenten zijn medegevoerd
eu dientengevolge zeer ligt aan kinderen en dienst
boden de besmetting hebben medegedeeld bier nu
was een opschrift, van bet beerscheii der pokken,
voor die woning geplaatst."
I.angzamerliand begint bet schrijven van den ge
neesheer het karakter te verkrijgen eener zelfverde
diging, die «ij grootendeels zullen overnemen, omdat
hier waar 't voorgevallene na 't overlijden van vrouw
Bik zoo ruime stof tot allerlei gesprekken gaf, die
niet ult.jil iu 't voordeel van den geneesheer waren,
die verdediging zeker wel algemeen bekend mug
worden.
„Nadat de ziekte zoo schrijft de dokter zich
algemeen door dc stad verspreid had, werd de ver
ordening geheel en a! doelloos; en kon men met
zekerheid voorzien, dat dc epidemie haren weg zou
vervolgen, tot zoo lang als er stof tot voeding der-
zelve aanwezig was.
Thans echter achtte ik ten deze, zoo als ik dit
openlijk bad te kennen gegeien, mijn plicht volko
men betracht ie hebben, door met de meeste kracht
te hebben medegewerkt ter proefneming, of door vol
komen uitvoering onzer politic-verordening de ont
wikkeling der ziekte tegen te houden was; eene
uitkomst, waarvan ik mij vooraf reeds overtuigd
hield, die wij niet zouden bereiken Daar de
maatregel van nu nf nergens toe strekte, dan om
onze inwoners te plagen en hen in hun beroep te
fnuiken, zoo deed ik vau nu af geene aangiften
meer, hetgeen ook door geene politie-verordeniug
ons kan worden opgedragen, daar onze werkkring
door de wet is omschreven, dc uitvoering vnn een
maatregel dien ik zoo zeer veroordeel, geheel aan
anderen overlatende. Aan de andere zijde ook geen
tegenwerking, alleen mijne medewerking werd er aan
onttrokken.
Ik !iad hoop gehad, daar de wet mij niet tot
aangifte verplichtte, dat men ook niet trachten zou,
mij een soort van verraad te laten plegen, daar het
bewaren vau het geheim eener ziekte zeer zeker
nog meer iniju recht was, dan de ongehoudeiiheiil
der aangifte en ik bij cede vroeger in ecu plechtig
oogeoblik mij daartoe z.eifs verhouden had.
Men begrijpt dat ieder mijner patiënten dien mid-
deneeuwselien en doelloozen maatregel van nu afzag
te ontduiken. De epidemie bleef baren langzameu
gang vervolgen, zonder merkbare verandering, Eu
indien is. un iiujne c ,de: ztndlng d_<.„ ecig -ev-lg
mag trekken, dan heb ik het duidelijk meenen op
te uierken, dat die ziekten, waarvan geene aangifte
gednan is, minder aanleiding gegeven hebben tot vol
gende besmettingen, dan waar bordjes geplaatst waren,
en waarvan men niet zelden de besmetting als met
den vinger kon aanwijzen.
Het spreekt van zelf, dat niet die ongelukkige bord
jes daarvan oorzaak kunnen zijn, doch dat het feit
door uiij is waargenomen, hiervan geef ik aan mijne
auibtgeuooten de verzekering.
Ik verklaar mij dit op de volgende wijze. Men
gaf den zieke een afgelegen kamer, men vermeed zoo
veel mogelijk liet bezoek van nabestaanden eu be
kenden en hierin ligt misschien dc meer gunstige
uitkomst van het niet plaatsen der bordjes.
Ik ben dus overtuigd door mijne handeling nut,
wel verre van eenig nadeel aan den loop der epi
demie te hebben toegebracht, terwijl ik aan de an
dere zijde in mijne clientele steeds voortging met
vaccineren eu revaecineren, zoodat het getal zieken
in de laatste iveken door mij behandeld, ongeveer
tot nul is gereduceerd, en ik op dit e ablik, ter
wijl ik dit nedcrsclirijf, zonder een enkelen pok-
zieke ben.
Kris echter eene vervolging ingesteld tegen zekeren
winkelier Bik als de aangifte van een pokziekte te
hebben verzuimd, eu ivaar ik ook in betrokken werd.
Het teit is algemeen in de nieuwsbladen medege
deeldEr was echter in deze eene rechts
kwestie ill bet spel over eene zaak, die ik vroeger
als heilig eu onaantastbaar hail geacht. Namelijk,
onze plicht cn tevens ons recht het geheim der zie
ken te bewaren, welke die ziekte ook z.ij, indien dc
wet ons niet bijzonderlijk verplicht daarvnn mede-
deeling te doen of het geheim daaruit ons bekend
geworden, aan den rechter te openbaren.
En niettegenstaande de arrondissement» rechtbank
te Botterdam dit anders beslist heeft, is mijne over
tuiging ten deze niet verand'rd.
Teil einde over deze voor ons zoo gewichtige kwes
tie met kennis te kunnen oordeelen, beveel ik mijnen
kunstbroeders aan, hierover eene verhandeling te lezen
van mr. L. S. Kouingsivarter geschreven in de „Bij
dragen tot rechtsgeleerdheid eu wetgeving, verzameld
eu uitgegeven door mr. M. C. den Tex en mr. ,1.
van Hall, deel 12 pag. 39'i ouder den titel„Welke
zijn de personen in Art. 378 ('od. Pen. bedoeld en
welke is hunne verpligiing, wanneer zij voor den
regter geroepen worden om getuigenis af te leggen,
omtrent de in hunue betrekking hun toevertrouwde
geheimen
Eene suuoone en duidelijke verhandeling, voor de
bevatting van elk ontwikkeld man volkomen toe
gankelijk.
liet wordt ons bij liet Iez.cn hiervan volkomen dui
delijk, dat het niet alleen onze plicht maar tevens
ons recht is, naar onzen eed bet toevertrouwde ge
heim eener ziekte te bewaren, welke ziekte die ook
z.ij, van welken aard die ook wezen moge, van de
geringste tot de grootste, wanneer zij slechts buiten
de gevallen z.ij, waartoe de wet ons verplicht aan
brenger te wezengeheel en al overeenkomstig den
indruk dien men verkrijgt, bij de aandachtige lezing
van Art. 189 H'eth. van strafvordering in verhand
met Art. 378 Wetboek van St; a/recht (God. Pen.).
Wanneer bet alzoo gold de aangifte van bet eerste
geval eener besmettelijke ziekte, waardoor de volks
gezondheid bedreigd wordt, waarvan de aangifte ons
is opgedragen bij de Wet van 6 Juni 1865,
Regelende de uitoefening der geneeskunde, dan zou de
verschooning om daarvan getuigenis nf te leggen voor
den rechter niet mogen worden ingeroepen. Daar
ons ten opzichte der volgende ziektegevallen geene
aangiften zijn opgedragen, blijven deze wel degelijk
vallen onder die ziekten, waarvau het recht van ge
heimhouding ons bij art. 189 if gegeven, en kunnen
wij hieromtrent versolioouing van getuigenis af te
leggen voor den rechter inroepen.
Jk bad dus niet kunnen denken, als behandelend
geneesheer, voor oenen politiemaatregel ten deze las
tig gevallen te z.ullen worden eu heb mijn recht voor
I* IV
Jii# hoi «.ik i-** 1
«iju.a-»0'"*'
w pineut»- a V ris i
(|«lltM,tW- .1, IJ,
ataataiht te "J-
Sm Ik «i p#p "nN®i 8
h Htóttta*1
Mr opiatn te
4 eu lilisni'hnmir list ui k w*
zjrfs, di taru Jttia a HflÜuéc ii tut
Jlutr.
lij taltM kta-WSi". i* t' «1
injt.ü» m Wam ut I iif tej-
ik ra» in «su Hil-Kf «s Int
«ft Vtijlif ,vpi m |j_jj
Wtfl» ui k Muftnrkk
iiuwatMl öatfcfto, a, kt itg$
JhMd kpiujg m
nVt
h (Mm*.
-O «te
(k.
\ltii
