w
pf
I'll
I
f
BINNENLAND.
sS>i'" f
•tiSfrtZ
•Ï5-
x^s,
n
If
h
la i
mj» 5
Rt f* iwBj i
«tap, kj W tewtta
m
hib|4tV''
■»ata|
8. 1
Uf
Mf
M
IT
Commune-gevangenen in de zeehavens neemt met den
dn^c tui'lie brieven, die dan ook dour de nniiver-
waaiten worden ontv jcn van de gevangenen, geven
daartoe aanleiding. oucl liet voedsel als de wo
ning laten veel t iraisclieii over en lieseliaafde man-
lien ziju mi reeds in landen lang opgesloten naast
mannen uit do lagere volksklasse van de ruwste soort.
Voegt men daarbij, dat onder de oomioune-gevan-
genen een groot aantal arbeiders zijn, wier huis
gezinnen broodelous zijn en dat niet den winter ar
moede en gebrek feller nijpen, dan kan men zich
vooistellen, dat er brandstof genoeg wordt gevonden
voor een samenzwering.
l)e Frnnsohe bliden deelen de oproeping mede tol
deelneming aan een inschrijving tot verzameling van
giften ten behoeve van de Commune-gevangenen. De
oproeping is o. a. onderteekend door lüdinond Adam,
LjuU ïi' -nu. Vie.ar 'Inga, "'loract', er. s'-aid* ie
dc korte woorden groote onte- redeuheid door. „On
geveer 20,000 gevangenen," zoo leest men „zijn nog
in de gevangenissen. Na vijf ïnaamleu preventieve
opstuiting wachten zij nog op hun vonnis. De vrou
wen en kinderen zijn bij duizenden blootgesteld aan
alle ontberingen, aan nl het tijden, dat de winti"-
den ongeliikkigen oplegt. Kr zijn duizenden weduwen,
duizenden weezen. VVij doen een beroep op hen, die
in Frankrijk het gevoel van brocile. efde nog hebben
behouden De hulp van allen is noodzakelijk om
zooveel smart en zooveel lijden te verzachten."
Zonderling genoeg volgt na de namen van de on-
derteekenaars een nieuwe loespraak van zuiver poli
tieke si rekking, waarin wordt aangedrongen op in
schrijving „nis republikeinen, en geleid door het gevoel
van broederschap." Dit politieke, aanhangsel zal aan
de inschrijving meer kwaad dan goed doen.
In weerwil van de inededeelingen door den re
dacteur van de Figaro verstrekt, dat de graaf vau
Chambord noch van een abdicatie, noch van een
afscheid van zijn geliefde witte vlag iets wil weten,
houden toch de geruchten van een fusie tussehen de
Bourbons en de Orleanisten aan. De graaf van Parijs
zou het programma van den graaf an Chambord
hebben onder eekeml, eu daarmee erfgenaam worden
van den legitiinistisehen mantel. De hertog van
Aumnle en de prins van Joinville zonden zicli echter
op een afstand houden en in de vlag van de Orle-
anistisehe traditie nog bet meeste heil zien voor bun
troonbegoerten.
Wij ïneeneo de juistheid van deze berichten te
mogen betwijfelen de Orleanisten zijn niei zoo blind,
dat zij niet inzien dat zij bun kans geheel vcrspoieu
door zich -ia het witte-vlag-niaiiifest nog aan een
fusie te wagen, en met name de graaf van Parijs
heeft zich totdusver als met diplomatische behendig
heid op den achtergrond gehouden en over zich laten
spreken en schrijven, zonder zelf een woord te zeggen
of zich met een letter te verbinden.
3
ENGELAND.
Do uitkomst der laatstelijk gehouden verkicziirgcti
voor het lagerhuis en sommige andere verschijnselen
worden door de conservatieve partij in Engeland
aangevoerd als een bewijs, dat de volksgeest zich
naar hare zijde wendt. De Timen erkent, dat er zich
in den lande zekere reactie tegen de heerschappij
der liberale partij voordoet, ja dat de e reactie mis-
echieu zoover zou kunnen gaan, dat zij, geholpen
door de verdeeldheid tussehen de gematigde en de
radicale liberalen, de optreding van een cou«ervatief
bewind bewerkte. Doch tevens houdt de Timen
staande, dat ile reactie niet diep b j de natie is
doorgedrongen, dat de volksgeest innerlijk liberaal
gezind is en blijft, en dat de conservatieve partij,
al kail zij thans nan het bewind komen, zich er niet
zou kunucu staande houden.
hl een hoofdariikel, hetwelk de strekking heeft
om onvoorzichtige kapitalisten te waarschuwen en
tut behoedzaamheid te vermanen, zrgt de Timen o. a.
het volgende„Terugziende op liet verledens zoonis
het daar in liet licht der geschiedenis duidelijk te
zien is, terwijl de beweging der naar winst hakende
gemoederen en het gewoel en gejoel der markt ons
niet meer beletten de zaken te zien zooals zij zijn,
moeten wij erkennen dat er ook vo'o'r de tegenwoor
dige dager, tijden zijn geweest, waarin allerlei uit
lokkende beloften ami het gold bezittende publiek
gedaan eu ruime winsten voorgespiegeld werden; dat
die beloften en winsten zich op het papier en in
prospectussen als degelijk voordeden, ell dut desniet
temin bittere teleurstelling het deel werd van hen,
die zich daarop verlie'eu. Aanvankelijk gingen die
zaken geheel zonder uitkeer lig van oouiptaut geld,
met papier, O'derbricfjes, cheques, kortom inet be
loften van betaling, in hit vaste vertrouwen op een
voorspocdigen gang der zaak Doch mettertijd kwam
de noodzakelijkheid om geld te storten; dat geld
ging uit het land of werd Innniuslnnds in bouwma
terialen, in arbeidsloon, in werken eu werktuigelijke
toestellen gestoken, eu vastgezet; dan kwam er knpi
taal te kort; er volgden dringende anoinuningen oui
te storten, daling van den koers van aandeden, het
opzeggen van voorschotten en het invorderen van
schulden, groote mededinging op de geldmarkt en
pogingen om het beschikbare geld door het nnnliie-
di ii vnn hongeren interest te verkrijgen, rijzing van
hel disconto bij dc bank van Kngeland, wantrouwen
in de geldelijke soliditeit van anderen en pai.iek
aan de effectenbeurs, val van bankiers- en handels
huizen, genoodzaakt om hunne betalingen te schorsen
ofschoon zij de handen vol papieren waarden, vol
beloften en bewijzen van aandeel in te behalen win
sten hadden. Zóó is het in vroegere dagen hier te
land wel eens gegaan; en het publiek bedenke iu
deze dagen van voorspoed, dat het opnieuw alzoo
zou kunnen paan."
p Tr I T F c H 7, A N D
Algemeen is de klacht onder de rijksdag-afgevaar
digden, belast inet het voorloopig onderzoek van de
begroeting van oorlog, over de moeilijkheid om ten
opzichte van die begrooting tot de iioodige helder
heid te geraken. De bezettingstroepen in Frankrijk,
de nog niet voltooide organisatie van dc Zuid-Duiische
contingenten, de toestand in Elzas-Lothariugen maak
ten het onmogelijk een gewone begrooting op te
stellen; ook de begrooting van '73 zal voor een deel
althans nog door dezelfde bezwaren worden gedrukt.
Zooveel meent men echter uit de cijfers te kunnen
opmaken, dat in liet geheel de begrooting aanmerke
lijk verhoogd is, en zulks op de volgende begrooting
mort aan het licht komen.
De afgevaardigde ltichter heeft in de laatste zitting
van de commissie voor het voorloopig onderzoek
uitgerekend, dat wanneer men de tijdelijke baten, zoo
als de verpleging van de troepen op Frausch grond
gebied e. a. niet in rekening brengt, de begrooting
een vermeerdering aanwijst van B,923,100 Tblt. Ver
der wees ltichter aan, dat de opgegeven kaders cenige
duizenden manschappen meer hadden dan bij den
maatstaf vail 1 pCt. de.r bevolking mogelijk was. De
minister van oorlog erkende 'iet feit, maar gaf als
reilen op, dat nu niet meer als vroeger de ïnvalieden
bij het effectieve leger werden gerekend.
De verhoogde uitgaven bij een gelijk effectief wer
den door den minister verdedigd met het duurte der
levensmiddelen, zoodat de soldaat jaarlijks op S'/j
thl. meer te staan kwam; ook bet gehalte van bet
voedsel, vooral van het brood, de erwteuworst niet
te vergeten, had verbetering ondergaan.
Men is benieuwd welke houding de rijksdag in
deze zaak ral aannemende nationaal-Iiberale organen
verklaren zich tegen een bedekte verhooging van de
begrooting, omdat deze een antecedent zou geven ook
voor de volgende. Men weet echter, dat de natio-
naal-liberaleu altyd hevig van wal steken bij hun
oppositie, maar al spoedig de zeilen reveu en ze
geheel strijken, wanneer Bismarck verschijnt.
De Magb. 7.eiteen der voornaamste organen van
de nntionaal-liberalen, merkt op, dat uien niets kan
hebben tegen de verbetering van het voedsel der sol
daten en iedereen weet, dat de voedingsmiddelen veel
duurder zijn dan eenige jaren geleden. De vraag
is echter, zegt liet blad, of deze verhooging niet eeni-
geriunte kon worden tegemoet gekomen door bespa
ring op ander gebied, inzonderheid door het meer
ver.emeu van verlof en door de reduciie bij de
cavalerie-regimenten. Een son. van 2'/s ii 3 mil-
licen, d.e de minisier van oorlog volgens zijn eigen
berekening voor de eerstvolgende drie jaren meer
zal nuuilig hebben, kon, volgens de Magl. 7,eii. op
een begrooting van 90 inillioen zeker wel worden
bespaard.
Gouda, 25 November.
Woensdag werd bij den Raad van Slate o. a. be
handeld een geschil tussohen de gemeenten Waddinx-
vreri en Gouda, over de afdoening eener schuld, als
gevolg van vereen'ging hij de wet van het noordelijk
gedeelte der gemeenten Broek, bij Noord- en Zuid—
tVaddinxveen, en van het zuidelijk gedeelte met
de gemeente Gotida. Rapporteur de Staatsraad de
Vries; zijnde de burgemeester van Waddinxreen als
belanghebbende opgetreden.
De heer P. J. La Lati, alhier is 23 Nov. door
de commissie uit het prov. gerechtshof in Zuid-Hol
land toegelaten als oaiididaat-iiotaris.
Daar de te Zwammerdam bestaande verordening
tot bcvoidrring der volksgezondheid in een barer
artikelen bepaalt, dat het in die gemeente «an alle
onderwijzers en onderwijzeressen zonder onderscheid
verboden is sch -jI te houden, indien zich in hunne
woning gevallen van besmettelijke ziekte voordoen,
zijn de openbare, de bijzondere, de bewaar- en eene
brciscltool aldaar gesloten de drie erste inrichtin
gen wegens dc hcerschendc mazelen, de laatste we
gens pokken.
Men meldt vau den Rijnkant: Als dc bouwlieden
naar liet spreekwoord: met Suite Calrijti komen de
kocijen aan de lijn, d. i. 25 November, tot zoo lang
hun vee iu de weide kunnen laten loopen, ziju zij
best tevreden. erkt het weer zoo gunstig in de
hand dut het vee tot over Sint Nicolaasdug in de weide
kan blijven, dan mag dit, als eene bijzonderheid, aan
den balk worden geschreven. Op het een noch het
ander bestaat dit jaar veel kans, daar het vroegtijdig,
somtijds streng wintert, ten gevolge waarvan het vee,
smank noch voedsel vindende in het bevroren gras,
honger lijdt. Een grout gedeelte van het vee is dan
ook naar stal gehaald en weldra zullen de weiden
zijn verlaten, als de winter het ernstig mocht mecnen,
h"tg"an m-n -.ieb echter nog niet voorstelt. Men
vermoedt een niet langen, maar afwisselenden win
ter eu men hoopt overal dat dit vermoeden niet zal
tegenvallen. Hoe later de winter komt of beter, hoe
vroeger het voorjaar naar lente gelijkt, hoe liever
De winter kan toch lang genoeg duren als. gelijk
dit jaar, de hooibergen niet zoo ruim gevuld zijn.
Kn als .Mei, zooals die jl. zoo winterachtige maand,
te vergeefs op welgestelde weilanden moest doen
hopen, zou er wintervoorraad te kort komen.
Staton-Goueraal. Tweede Kameu. Zittin
gen van 23 en 24 November.
StaaUbegrooting voor 1872.
In ile zilting van Donderdag is ingekomen de
vestingwet eu die der buitengewone uitgaven voor
de artillerie en vuurwapenen. Daarna heeft de in
terpellatie van den heer Tak plaats gehad, waarop de
minister van marine antwoordde met de toezegging
van overlegging van het rapport van het loodswezen,
betrekkelijk den waterstand en den toestand der door
graving van den Hoek van Holland buiten de strand-
lijn. Omtrent het hellegat had deze minister geene
rapporten. Daarna is de discussie over liet budget
van binnenlaudsche zaken aangevangen en dien dag
reeds bijna gevorderd tot de 6de afdeeling (water
staat enz.)
Een amendement van den heer van Delden oiu
den post onderstand aan onvermogende gemeenten
tot voor geneeskundige hulp aan armen J 3000.
weg te laten, werd aangenomen met 41 tegen 24
stemmen. Voor het eerst werd op deze begrooting
deze post gebracht zonder de namen der gemeenten
te noemen. Men zag daarin eene afwykiug van 't
beginsel dat staatsarmenzorg uitzondering en niet
regel moet zijn.
De algemeenc beraadslagingen over de 6" Afd.
(Waterstaat) w aren zee- spoedig afgeloopen, doch over
de artikelen werd menig woordje gesproken eu nog
zijn we niet aan het einde.
Bij alt. 73 kwamen de lieeren Wintgeus en Tak
op tegen de voorgesielde verhooging der bezoldiging
van de vaste opzichters bij den waterstaat. De taaiste
stelde zelfs voor den post met 15,500.te ver
minderen doch de Kamer verwieip dit amendement
met 45 tegen IS stemmen.
lieden voortzetting.
De gemeenten, ten wier behoeve door de regeering
voorstellen van wet zijn gedaan tot afwijking van
de regels der gemeentewet omtrent de uooijiisen, zijn
Harderwijk, Heilevoetsluis, Maassluis, Middellmrnis,
Nieuw-Beierland, Nieuw e-Tonge, Schoonhoven, Stad
aan 't Haringvliet, Vlaardingen, Ooslzaan, Terschel
ling, Urk, Vlieland, Helder, Veere, Ylissingen, Zwart
sluis, Alkmaar, Hoorn, l'urmerend, en Eilnm. Go-
rincliem is er (door de lieeren Begraui o. s. byge-
zoegd,
Tc Amsterdam is door de kiesvereenigingen „Bur-
gerpligt en Grondwet" als oaiididnat voor het lid
maatschap der tweede kamer gekozen de lieer mr. M.
11. Godefroi.
Door den onlangs ontslagen kapitein der infanterie
Janssen is zijn tweeic adres aan de tweede kamer der
aiaten-generaal iu dtuk uitgegeven. De loop zijner
zaak wordt daarin uitvierig uiteengezet. Hij beweert
1°. ilnt de vrijheid vrn drukpers jegens hem is ge
schonden 2°. dat h', voor den raad van onderzoek
is gen u-pen zonder .(lachte3°. dat de minister de
wettelijke volgorde omkeerend, eerst den adressant
heeft veroordeeld en ioen daaiover h-t ndvies van een
id van onderzoek heeft gevraagd; 4°. dat het on
derzoek van den raad in at rijd met de wet is uit
gestrekt buiten dc handelingen, waaromtrent het on
derzoek was bevolen 5°. dat de raad van onderzoek
gebruik heeft gemaakt van een stuk, door oneerlijke
middelen verkregen, en op getuigenis van lieden, wier
wraking den adressant onmogelijk is gemnakt; 6°.
dat ul de zittingen vnn de gedelegeerden van den
raad vau onderzoek te Leeuwarden hebben pmats ge
had, zinder voorafgaande opgave van tijd en plaats
am den adressant eu nl/oo huiten hem om in lijn
rechten strijd inet de wet.
r»,J".nu
j,veii 'k v ,v*'
i
A>
- r
Upi t -
nf-V
Al it!
jtytter dtf n®1^
knutiia
k ia Miniienbjie A d®" 'f®"
ksr.l.U
tfljl nok I» k sdw ftt «W*
Jl XUinl fi Jnl 'Kt-tR
"eiocgden" strijd pwn oir E-:
-Jffaobijotjjke bas ti -Isges is
Ifct; m fetinls». li 1: Fd ff i
iijI Hoopt dit H WsrUe >n t
k- dit uwiisf voul itnii h| dr V
l tijii jnjsle hfliuiaer I» wièissst r
tanig lot dra murssc Mtrrtwl te (tel;
ksérijvw ii de .V. i. 0 tmCf*
tmiiilhèpmfo tmiÊurr
mil ill lit put mMunaétsQ
H ««da.
Sar smitMtM, Kim 4, „j,.-
•pzondeu erwtenwirs te,. gje-Jroec». n
I lijd 'Hl ifcd,tl ;l v.t. n'j )k
k tan i d
r*; Ofk is er
II jato»
W.
Wdtu,. 77"
•tai ii taa,,,
te'otee mi t
114 Ai titó, t «n
•tak. 8 1111 iff
'•l I h' /"""iril
,>V
*lï
fft.
talb,.
