In liet algemeen belang
Laatste Berichten.
Waterstand G.18 meter
2 «re. IJs vast. Groote
lit met roeibooteu. Wa-
nood peil.
Jn 8 uur. De geheele rivier
lel t, Waterstand 2.26 meter
Ed iveinig drijfijs.
feu driehonders en gedenkdag
pi Uriel op 1 April a. s.
s eeue feestcommissie
^1 trachten ei gedcnktee-
eeuwige gedachtenis ann
,s geld -j&diK, dnt
ieder vaderlander, wien
laats zit, opdat het te
tu waarheid nationaal zij",
i idnt alhier reeds eenige
i ui een subcommissie te
i i niet terughouden dat
srt drie eeuwen in de
lp rtleven en dat het dit,
an 1 is, wel zal blijven doen,
'Joch verdient het plan
Icui ing, en daarom hopen
jnrcnte en hare omstreken
|zul worden bijgedragen.
:id van de tweede kamer
Id'fioi met 1020 stemmen.
|g '66 stemmen,
Tweede Kameh. Zittin-
Itionlle Schuld),
ndsllging over dit hoofdstuk
da weldra een ontwerp zal
am irtisalie van schuld de
Jeu sullen worden verstrekt
a, lie ongeveer 35 millioen
i rbrting over die mededee-
verschillende wijzen. De
Iff; st nude subs.die voor de
■New-York, verbaasden zich
ken ;een geld bleek te zijn
lelijk te maken. Dat komt,
omi at zij geen onderscheid
ba ans. De heer Fransen
Bil di t de minister dit geld
I behotften wilde bestemmen
di int nu te amortiseer™,
|'i nen hij vraagt of er geen
zijn voor de defensie. De
eol ter ontwijkend met een
Fiig a instaande beraadslaging
1
schr tkistbil letten, meerdere
|i i, b v. van 5.wordt
>rok >n en daarop dit Hoofd-
innen aangenomen,
i.ineië
Isla^jtigen werden door de
ezkwij t hunne bezwaren tegen
ild. den groot aantal ivets-
n t a leen die, welke op de
ingste Bel betrekking hebben,
li i' ke kgenootsohapprn, ver-
i de I anselnrij-ieges, de bur-
nnp abiliteitswet, de groot-
si. Isel, de postspaarbanken,
1 linin elt het te-kort op de
n 't 't kassaldo en geeft den
l isting niet in te voeren en
tien.
tem oj voor de kleine pers,
tl vooi het exemplaar, doch
Hij acht dit in strijd met
n mi lister uit die manlre-
beié» eerste sprekers naar
I'i.dve I .og de dubbele begroo-
seu oniDrhouden is, en naar
n is. Kortom, bij begrijpt
ai klaaj t; hij heeft 't verba-
wijst de minister naar zijne
uitrent bet sluiten der be-
akkelijkjr dan die te doen
[i.ir hij blijft er bij dnt een
lijk éi ook grondwettig is
ng ti fens worden naiige-
i in den heer Denting wordt
li 'aauid tiet groote bezwaar
inj de pesterij, waar dan tel-
n om te zien of de courant
j en 't leiiieht is. De heer
Denting stelde daarop do volgende motie voor: „Pc
kamer, na den Minister van Financiën gehoord te
hebben, het wenschclijk achtende dat aan het derde
lid vnn art. 17 der wet van 22 Juli lb7U geene
toepassing gegeven worde, niet sirookende met den
geest en de bedoeling der wet, gaat over tot de orde
van den dag; waarover later zal worden beraadslaagd.
Na re- en dupliek deelt de heer Heemskerk Az.
nog inede dat hij tegen dit hoofdstuk zal stemmen!
omdat de begrooting, in strijd met art. 119 dor
grondwet in ontvang en uitgaaf niet sluit.
Daarop ging men over tot de artikelsgewijze behan
deling. Bij art. 9, traetemenlen van de betaalmees
ters, stelde de heer Smidt voor het roet 4000 te
verminderen, dat na zeer korte discussie met 36 tegen
21 .Luim™ iSciu uuiigciic.ai.il. lïe voorsteller meende
'dat de betrekking van betaalmeester van zeer eeu-
voudigen aard was, die weinig voorbereiding eisohte;
hij achtte dus verliooging der triiotementen dit tot
7000 en/ 9000 klimmen onnoodig. De minister
trachtte den post te verdedigen door op hun grooteu
borgtocht en hun groote verantwoordelijkheid te wijzen.
Bij 't muntwezen werd door den heer de Bruin
Kops over de circulatie van vreemde munten, vooral
Belg. centen gesproken, en enkele sprekers volgden hem
daarin; doch 't schijnt niet gemakkelijk een afdoend
middel daartegen aan te wenden.
Bij de afd. posterijen bracht de Heer de Bruin
Kops de postspaarbanken ter sprake, waarmede de
minister i .eer ingenomen scheen daa vroeger. Ver
volgens weiden bijna zonder discussie een aantal
artikelen aangenomen.
Bij de afd. telegrapliie stelde de Keer v. Nanmen
voor uen post voor gebo""">n met f 120,000 to
verminderen, die voor een nieuw telegraafkantoor
te Amsterdam waren uitgetrokken en zulks op grond
dat de plannen nog niet de noodige vastheid had
den. De minister had geen overwegend bezwaar te
gen de vermindering, doch zou toch liever den post
behouden. De kamer nam echter het amendement
aan met 42 tegen 22 stemmen.
Verreweg de beltmgiijkste discussie werd gevoerd
bij de 10e aid. Ëeredieust. Het was ïianf aanleiding
van een amendement van den Heer van Hou'cn om
2500.— te schrappen, die «aren ui getiokken voor
nieuwe standplaatsen voor predikanten en nieuwe
verhooging van trnctemeiiten. Op deze discussie
z'-.ileu we in or.s volgend N°. terugkomen en ver
melden nu slechts't resultaat, liet amendement werd
verworpen met 38 tegen 26 stemmen.
Voorde heeren Stieltjes, Bredius, do Dange, Smidt,
Bombach, W'esterhoff, de liruijn Kops, de Koo,
Bergsma, v. d. Dutte, Gevers Deijnoot, Snndberg,
Graiama, Mirandolle, Rutgers, v. Deldon, idzerda,
Maekaij, Cremers, Tak, Kien, v. Houten, Jonckbloet,
Hiagsi, Zijlker en v. d. Binden.
Tegen de heeren van Sijpesteyn, Bergman, Lnyben,
Wintgens, de Bieberstsin, Heemskerk, van Eek, de
Jong, van Akerlaken, Verlieijen, lleydenrijek, Moens,
Begrnm, van Kerkwijk, C. van Nispeu, van Dijnden,
Dam, Borrel, Blom, Vader, van Harileiibrook, van
Kuvk, van Nnamen, 's Jacob, Arnoldts, van Wasse
neer, van Zuyien, Hoffman, Nierstrnsz, Heemskerk
Az., Dijls, van Voorthuysen, van Foreest, var. Beyma,
Storm, Haffmans, van der Maesen en de voorzitter.
Ten slotte wordt het hoofdstuk aangenomen met
55 tegen 8 stemmen. De hh. v. Zinnicq Bergmaan,
Bnijben, Wintgens, v. Kuijk, v. Wassenaar, Hoffman,
Nierstrnsz. en Heemskerk Azn.
Het bij de tweede kamer ingediende ivets-oiitwcrp
tot regeling en voltooiing van liet vestingstelsel be
vat de volgende hoofdbepalingen:
llet vest ngstelsel van liet koningrijk der Neder
landen, ten doel hebbende de ondersteuning der le
vende strijdkrachten hij de algemeene landsverdediging,
omvat de onderstaande houfdlinien cn stellingen a.
de nieuwe Iiollandsche waterlinie van de Zuiderzee
langs Utrecht tot de Dek, van de T.ek tot de Mer-
wede en van daar door liet land van Alt< na tot aan
de nieuwe Merwedc; b. ile stelling van Amsterdam;
c. de stelling in de Geidersclie vallei met die m de
Neder-Betuwe; d. de zuidelijke waterlinie van St. An-
dries tot Geertruidenberg e. de stelling van iilem-
stad de stelling van de monden van de Maas
en van liet Haringvliet; g. de stelling van den Hel
der; h. de stelling Grouiiigen-Delfzijl.
Al verder behooren tol het vestingstelsel des rijks
de onderstaande versterkingen a. de forten laags den
Gelderschen lJsel b. de forten nabij Nijmegen; c.
het fort bij Pannerdend. liet fort i.au de spoor
wegbrug over Het llollnndscli Diep.
De liniën, stellingen, vestingen en verdedigings
werken, behoorende tot liet vestingstelsel des njks
worden, voor zooveel noodig, voltooid of ver
beterd. Eenmaal voltooid of verbeterd, worden zij
in een behoorlijken stnnt vnn onderhoud gehouden.
Jaarlijks wordt tot voltooiing van liet vesungstclsel,
waarvoor eene totale som van dertig mi lioen vijl
honderd vijltig duizend gulden is geraamd, een zoo
danig bedrag op dc stantsbegrooting uitgetrokken dat
die voltooiing, niet gerekend den ouderhoudstormiju
der laatste werken, in vier jaren kunne plaats hebben.
Duor onzen minister van oorlog wordt jaarlijks ann
de staten-genernal ingediend ecu algemeen verslag,
behelzende de werken die in liet onmiddellijk voor
afgaande jaar. zijn verricht.
In dc zitting van do tweede kamer vnn Maandag
zijn, in zake hot adres van deti voormaligen kapi
tein Janssen, waarbij deze onderzoek vraagt betref
fende onwettigheden begaan bij het hem verleende
ontslag, door den minisler van oorlog alle stukken
ingezonden aangaande deze zaak, vergezeld van do
gevraagde inlichtingen, welke stukken bestemd zijn
om ter inzage van de leden in de leeskamer te
iv i n-J "gcleg'1. W-'. l-;C-"C- i*„, r, ,[t.r
van voornoemden heer Janssen, houdende klucht over
ondergane straf van arrest ter zake van het schrij-
vau in dagbladen, zegt de, minister o, a. hel volgende:
Een verbod, als hier wordt bedoeld, is volstrekt
niet gegeven, ik veroorloof mij daarbij te verwij
zen, zoowel naar het rapport van den chef van het
I"" reg. infanterie, in afschrift hij mijnen brief van
den 30* Juni jl. gevoegd geweest, als naar het af-
schrift vati de dispositie van liet hoog militair gerechts-
hol. fa gezegd rapport komt niets omtieut zoodanig
verbud voor, terwjjl er daarentegen wèl uit blijkt, dat
de majoor Gisaer den kapitein Janssen heeft onderhou
den en aai.gemantid op te houden met zulk schrijven
in het opeubaar ais het artikel door hem ia het Ulr.
Dagblad geplaatst, lii de dispositie van het hoog
militair gerechGhof luidt een van de consideransen:
„Ovcrwegeude dat de majoor Gisser met beleid
handelde, toen hij den klage-, na dc verschijning van
liet eerste artikel, niet verbood te schrijven, waartoe
hij natuurlijk geen recht zoude hebben gehad, maar
hem ernstig over liet onvoegzame van het geschrevene
onderhield, enz." Een en ander weerlegt, dunkt mij
voldoende de bewering van den voormal'gen kapitein
Janssen, dat hein het uitbrengen van een oordeel in
openbare geschriften over handelingen van meerderen
of over militaire verordeningen, op straffe van eens
maand arrest zonder accès, zoude zijn ontzegd."
Naar men verneemt,, is te Vlaardingen door liet
aldaar gi vestigde departement der Nederlandschc maat
schappij ter bevordering van nijverheid, een aanvang
gemaakt met de nadere behandeling van liet plan tot
oprichting eener kweekschool voor de vissclierij, welk
plan in de dit jaar te Haarlem gehouden algemeene
vergadering der maatschappij met grootcn bijval is
vernomen.
Tengevolge van dit overleg heefi reeds eene bij
eenkomst vn'.l vertegenwoordigers der Vinardingsche
recderijen plaats gehad, welke bijeenkomst zeer tal
rijk bezocht is geweest en waarin die recderijen eene
bijdrage van 26 voor elk schip voor de kosten
der oprichting hebben toegezegd.
Uit Sohcveniugen wordt geschreven
Nog nimmer ia zooveel haring gevangen als gedu
rende den lnutsteu tijd. Alhier zijn sinds den 18»
der verleden maand to! en met den tweeden dezer
I niet minder dan 119 overloopers aangezet, die, be-
j halve de 10 pCt. toegift, hebben aangebracht het aan
zienlijke cijfer van 15,420,090 stuks steurluiring eu
1349 ton pekelharing. En ondanks die ruime bezen-
dingen blijft de markt nog stijf; vOor den steurluiring
op de Engelsohe kust gevangen, wordt besteed van
12 tot 18. Voor dien op onze kust gevischte
van 6 tot 9 hei duizendtal, Detoii pekelharing
geldt nog vail J !2 tot 14. De bom, die den
meesten haring heeft geleverd is die van den heer
1'. Yarkevisser, schipper W. Groen; '..ij bracht met
inbegrip van de lOpUt, toegift, 256,000 stuks steur-
haring aan. Onderiusschen heeft de vissclierij ook
hare schaduwzijde, aangezien het vischwant door de
menigte haring, die dc netten bevatten, veel te lijden
heeft. De netten zijn zoo overvloedig gevuld met
haring, dat ze niet meer op de gewone wijze kunnen
worden opgehaald, innur dat de visschers takels moe
ten bezigen. Dut de lisringvissoherij ook elders bui
tengewoon gunstig gedreven wordt, bewijst, dat te
Boulogne over de maand October jl, voor 2,106,000
franken aan haring is verkocht.
De volgende cijfers mogen tot bewijs slrekken dat
de kosthuizen van de Maatschappij voor den werken
den stand te Amsterdam in een bestaande behoefte
voorzien.
In de maand Nov. weiden in de beide kosthuizen
in de Korte Dcidsehe Dwarsstraat en op liet liepen-
burg gebruikt: ontbijt door 292 personen, middag
maal door 5489 person™, avondeten door 1112 per
sonen, logement door 1692 personen.
In de Werkmansvriend van 1 December komt een
ingezonden stuk voor, geteekead K., dat zeer de aan
dacht verdient. Daarin wordt dcu arbeider aan de
hand gedaan om op eene geheel nieuwe wijze zich-
zclven een goede woning te verschaffen, en wclnldus:
do handwerksman moet trachten lOO te besparen
door wi ek nnn week iets voor de spaarbank af te zon
dereu. Is hij ccnuiiul zoo rijk, (en daarvoor behoeft
niet jaar en dag te verloopeu) dan neemt hij een aau-
(jool op rmain in een op te richten Bouw maatschappij,
uio woningen bouwt vnn twee verdiepingen en in tweeën
verhuurd, met n(zonderlijken opgang voor de boven*
woning Voor zijn nan led ontvangt de wcrkuiau rente
of dividend en bij zijn overlijden lost de maatschappij
zijn aandeel u pari al et 10 naudeelcn van ƒ100
koopt hij zijn huis hij gedt namelijk de som van
1000 of 10 aandeeleu in betaling en ontvangt van
(1e maatschappij 1200 nis hypotheekhij is dan
met inbegrip der transportkosten 1400 schuldig;
rente, grondlai ten, assurantie, waterleiding, onderhoud,
2 'Jt. flery-g v. Jcr^ g. Tv.uc ..ijk Va;.:, /IJC.
Woont hij in het benedenhuis, dan ontvangt hij
de htur van het bovenhuis 52 weken a 1,40
71.80 en moet dus voor zichzelven bijbetalen 77.20
of 1.50 per week; woont hij op het bovenhuis,
dan ontvangt hij aan huur 83.20 en heeft hy slechts
bij te betalen 66.80terwijl hij eindelijk ten ge
volge van de aflossing der hypotheek geheel eigenaar
word'Bij een en ander is er op gerekend dat de
woning voor 2200 gebouwd wordt Schijnbaar is het
verkrijgen der 1000 het groote bezwaar, maar zal
het zich niet voordoen in velerlei gevallen, dat de
werkman van beschermers of meer gegoede familie
leden daarbij ondersteuning vindt, cn is het besparen
van 4 bijv. op het zomerloon voor een bekwaam
werkman zulk een tastbare onmogelijkheid Bij kleine
sommen sparend, welke sommen dadelijk rente afwer
pen, behoeft het zooveel jaren niet te duren in En
geland voor 't minst is dit stelsel reeds met veel
bucces toegepast, lu elk geval verdient het plan
overweging.
Men meldt uit Amsterdam
Tot veler bevreemding is de hoogleeraar in de
theologie Abraham Dirk Loraan opgetreden als direc
teur van het administratiekantoor van Hollandsche
fondsen, bekend onder den naam van Saportas enz.
Voor het Evangelisch Luthersch kerkgenootschap,
waartoe dc hoogleeraar behoort, is deze verandering
van betrekking een groot verlies.
Tot ondersteuning van den heer Dumbar in zijn
anti-diplomatiek streven herinnert de Am. Ct. aan
E. GJochraan's reliquien, door Zschokke bijeenver
zameld, waarin de/.e o. a. zegt„Geen treuriger vak
dan dat der gewone gezanten bij de hoven. Zij z\jn
slechts diplomatieke spionnen, nieuwtjesvorschers en
wedcrkeerige afluisteraars. Men ontdekt in hen, als
bij alle vakken, het handwerk, dat zij drijven." Eu
iets verder: „De menigte der thans op kosten der
volken onderhoudene ambassadeurs, gevolmachtigde
ministers, genanten enz. behooren ontegenzeggelijk
slechta tot de diplomatieke weelde. Voor honde.d
jaar waren sij nog, wegens gebre* aan postverbin
ding, moeielijke en langzame communicatie der lan
den, eene dure noodzakelijkheid en zij gingen naar
andere hoven, wanneer onderhandeld of iets bespied
moest worden. Wat de laatste taak betreft, geloof
ik, dat vele van die diplomatieke betrekkingen, voor
wij ee.ie eeuw verder zijn, door de periodieke pers,
bij vermeerdering van telegrafen, stoomwagene, stoom-
booten, spoorwegen, als volkomen nutteloos zullen af
geschaft worden. Zelfs heden ten d.ige is het zoover
gekomen, dat niet weinige diplomatieke agenten hunne
depêches uit kranten en publieke gesprekken samen
stellen en hunne politieke Frau fiauerei op hoog eru-
stigen toon aan hunne allerhoogste overheden verkon
digen. ileeds Canning zeidede beste gezanten in
Frankrijk, welke men in Engeland hebben kan, zijn
de Varij.iche dagbladen."
Dat, waarvoor Jochman eene eeuw noodig achtte
zegt de A. C. is nu verwezenlijkt.
wordt men opmerkzaam gemankt op de ia fleze cou
rant voorkomende advertentie van den Heer GuStHV
Schwarzscbild te Hamburg. De daarbij
geannonceerde loten kunnen vij in aanmerking der
vele prijzen, die in deze loterij zijn, ten besie aan
bevelen, terwijl bet genoemde huis, dat met denver-
koop dezer loten beln-t is, eu waarvan de realiteit
cn soliditeit algemeen bekend is, VI besten waarborg
oplevert. Het is dan ook niet te bevreemden, dat
zeer vele orders naar hetzelve worden gezonden, die
immer met de meeste zorg ten spoedigste worden
uitgevoerd.
Weenen, li Deo. De l'ressc meldt, dat de Rus
sische gezant alhier, namens zijne Hegeering, graaf
Andrassy '.ijae sympathie heeft te kennen gegeven,
mar aanleiding vim diens circulaire aan dc Oosten-
rij kselte gezantschappen.
