Nieuws- en Advertentieblad voor Gouda en Omstreken.
;n
N°1170.
1872.
BUITENLAND.
Vrijdag, 23 Februari.
i-
eist,
er ij.
den,
Buitenlandse]! Overzicht.
De inzending van advertentiën kan geschieden tot één Uur des namiddag* op den dag der uitgave.
M
I
J
,BEDDE-
DEKEN8,
Een goed begin.
iendeweg.
«x.
uwen, het
den üit-
”1
i s
JENVAK
:h beleefd
MDEN en
GÓRDIJ-
Gekleurde
J8TËN,
fatsocn-
1MEUBI-
BEWA8-
zich met
'E begint
worden
lëtANA-
I. POPP,
«enen en
;en.
|i
winkelier
«m bij F.
eijn 8t Cf>.,
f. L. F. C.
te Utrecht
■au Wind*
bij T. J.
Wollf.
Wild wol-
ade lijder,
e vergeef,
wijien der
l«Geu»d>
doeningen.
De uitgave dezer Courant geschiedt ZONDAG,
WOENSDAG en VRIJDAG. In de Stad
geechiedt de uitgave in den avond van
DINSDAG, DONDERDAG en ZATER
DAG. De prjjs per drie maanden ie f 1.75,
franco per post 2.
GOUDSCHE COURANT.
Dat besluit isafschaffing van het gedwongen kerk-
gaan der militairen.
Totnogtoe was de soldaat gedwongen kerkwaarts
to gaan. Totnogtoe moest de soldaat op een be
paalden' tjjd, bij een bepaalden predikant nnar een
bepaalde kerk gaan. Al preekte er een predikant,
die eene overtuiging uitte of gevoelens openbaarde,
lijnrecht in strijd met de overtuiging en gevoelens
▼an den militair, de soldaat moest hem hooren, was
gedwongen kerkwaarts te gaan en te luisteren naar
een man, die op een geheel ander standpunt stond,
van een ander punt uil redeneerde, en die zelfs
soms onverdraagzaam genoeg was de gevoelens van
andersdenkenden" in verdenking te brengen en dus
hem, den andere gevoelens toegedane soldaat, kwetste.
Doeh wat stoorde men zich daaraan? Wanneer de
zelfde predikant weer preekte in die kerk en op dat
uur, werd de soldaat weder bevolen derwaarts te
gaan. Wat vermeet een soldaat ziqh ook een opinie
te hebben Hij is militair en dus slaaf van den
staat. Zoo redeneerde men tot heden. Thans heeft
de minister pelprat den moed gehad dat gedwongen
kerkgain af te schaffen.
En waartoe diende het toch P
Men wilde den soldaat zijn godsdienst waar doen
nemen. Men wilde den soldaat, die misschien vóór
dat hij soldaat was, gewoon was door zijn grijzen
vader den Bijbel te hooren voorlezen, eene vergoeding
geven voor dien huisselijken godsdienst. Men wilde
den soldaat wapenen tegen de verleiding van het
ADVERTENTIËN worden geplaatst
van 15 regels a 50 Centeniedere regel
meer 10 Centen. GROOTE LETTERS
worden berekend naar plaatsruimte.
Afzonderlijke NornmeraVUF CENTEN.
De Deventer afgevaardigde naar de Tweede Kamer,
de heer Dumber, reide in een van de vergaderingen
dier vertegenwoordiging in 1871, deze woorden:
.Het ia opmerkelijk dat, hoe dikwjjli minineriën
veranderenhoe dikwijl. minister, ran de eene rich
ting moeten wijken voor mini.lera van de andere;
de minuter vu oorlog steed, dezelfde blijft." Deze
woorden w.ren volkomen jniat. De ministeries
mochten nog zoo liberaal zijn, de min. V. oorlog was
steed, coo.erratief. Wei liepen er, bij de optreding
van liberale ministeriên steeds geruchten, dat ook
de min. v. oorlog liberaal was, wel vermoede men,
dat iemand, die in een liberaal ministerie zitting
nam, ook wel liberaal zou wezen, maar de uitkomst
bewees steeds dat ook dejnieuwe minister vu oorlog wéér
de oude militaire deiikbeelibui was toegedaan. Tot
voor weinige weken had on. Mid nooit een minister vu
oorlog gekend, die nog in iet. meer du in naam liberaal
mocht hecteu. En de allerlaatite ondervinding van
een liberaal minister van oorlog waa al zeer droevig.
Thus echter staat aan 't hoofd van 't departement
van oorlog een man, die reed, lug getoond heeft niet
behebt te zyn met die oude ideeën, maar iemand die
tot leuze heeft: .vooruitgang ook in militaire aange
legenheden."
De beer Deiprat behoeft de woorden van zijn
ambtgenoot Thorbecke bij den aanvang van diens 2*
ministerie niet tot de zijne te maken. Deze staats
man antwoordde slechts aap hen, die veel en velerlei
vroegenffw,,oht op mijne daden I" De heer Deiprat
is reeds in de eerste dagen van zijn bestuur begon
nen .daden," te verrichten, die veler sympathie weg*
dragen. Onder zijne besluiten ziju er verscheidene,
die ons verheugen. Onder ben is er een, dat wij I
ten sterkste toejuichen, en dat wy hier kortelijks wil
len bespreken.
besluit isojechaffing van
Het manifest der rechterzijde te Versailles, waar-
orer zooveel gesproken en geschreven wordt, blijkt
meer en meer niet anders te zijn dan een nieuwe
poging om de conservatieve elementen in de kamer
tot een geheel te brengen. De graaf van Chambord
schijnt aiets met de zaak te maken te hebben en
niet voornemens iets tan zijn beginselen op te offeren.
Daaruit Volgt dan ook, dunkt ons, dat de zaak vol
strekt niet zoo belangrijk is, als men meenen sou,
lettende op den ophef, die er van wordt gemaakt.
Het is wederom eene van de vele pogingen om te
verbinden wat onverenigbaar ia, en ten spijt al die
pogingen on vereen igbaar zal bleven. f t.
Volgens den Parijeehen berichtgever der Indéyen-
dance Beige, heeft er in den boezem der begrootinge-
oommissie weer eens een hevige woordenwisseling
plants gevonden, thssche» sommige leden en den heer
Pouyer-Quertier, minister van financiën. Wil men
den correspondent gelooven, dan zou de schuld hier-
vap liggen bij laatstgenoemde. Hij heeft nl. der com
missie verweten, dat zij zoo treuzelde, en mét zékere
heftigheid aangedrongen op de spoedige behandeling
van het wetsontwerp op de grondstoffen. Dit laatste
vooral moet de leden geërgerd hebben. Zij gaven
den minister hun bevreemding er over te kennen,
dat hij nadat de kamer zich herhaalde malen, en
onlangb nog, zoo stellig tegen de voorgestelde belas
ting heeft uitgelaten, niettemin, met geheel nutte-
looze hardnekkigheid, daaraan bleef kleven. Hij moest,
meedden zij, begrijpen, dat daarvan nu niets kon ko
men, en zij gaven hem zelfs te verstaan, dat hij
beter gedaan zou hebben om af te treden, toeu het
bleek, dat zyn meeningen in zake belasting, met die
der Nationale Vergadering lijnrecht in strijd waren.
Dit antwoord heeft, zegt de berichtgever, nog ai In
druk gemaakt op den, minister, die daarop van toon
veranderd is. Zooals meestal geschiedt, heeft men
nadat de eerste boosheid bekoeld was van weers
zijden pogingen aangewend! om tot een schikking,
zoo niet tot een verzoening, te geraken'. De heer
Pouyer-Quertier stemde er in toe zijn ontwerp in
eenige belangrijke onderdeelen te wijzigen, en de
commissie beloofde half en hall het ontwerp van be
lasting op de hand^lstransadticn, een bete noire van
den minister, te laten valleq.
De nieuwe verkiezingen op Corsica, om de plaats
aan te vullen, door Conti opengelaten, zullen eerst
op het einde van denw ettelijken termijn (zes maan
den) plaats grijpen.
Hét conflict tusschen vorst, Bismarck en de Prui
sische conservatieve party is nog altijd hangende,
maar waarschijnlijk zal kle laatste bij slot van reke
ning wel toegeven. Er is sprake geweest van be
noeming van nieuwe^ léden van het hoerenhuis' om
de kracht der oppositie^tegen de ónderwijs-wet te 1
breken, maar wijselijk is besloten dien maatregel,
die nu alleen verbitteren ipu, uit te stellen tot wer
kelijk eenig besluit tegen den zin der rogeering ge
vallen is.'
In antwoord op de uitingen van sommige Fransche
bladep, zegt de National-Zeilung, dat Duitsohland
’t voortbestaan van de tegenwoordige Fransche regee-
ring wenscht. Wanneer echter de Fransche natie
soldatenleven door hem de deugd te doen hooren aan
bevelen en hem de ondeugd te doen hooren af keu
ren. Ongetwijfeld de bedoeling die men had was
goed, maar de zaak zelve was er verre van daan
dat te zijn.
Vooreerst kan men iemand wel dwingen naar de
kerk te gaan, doch niemand ter wereld kan iemand
dwingen om te hooren en ie luisteren naar de woor
den des voorgangers en daar komt het toch op aan.
Wanneer men nu bedenkt, dat er bij die militaire
kerkgangers altijd vele waren, die niet hoorden, en
in’ plaats daarvan met hunne makkers begonnen te
praten, en daardoor weder de aandacht van anderen
afleidden, zoo dat zelfs zij, die gaarne wilden luiste
ren en attent zyn» dat niet konden door de afleiding
rondom hen; wanneer men nu bedenkt, dat vele
van die gedwongen kerkgangers zich in de kerk
verveelden, hunne gedachten zich naar andere dingen
aard waren»
wellicht des
die gedwongen kerkgangers zich
wendden, die alles behalve van heiligen
en dat vele Zondng-avond-Badhaualiën
zondagsmorgens in de kerk beraamd en bedacht waren
wanneer men nu bedenkt dat die gedwongen kerk
gangers den eenen zondag een man hoorden, die
hen voorpreekte«zelfstandig te denken, levens
lustig te werken en den godsdienst voornamelijk
in het hart te zoeken,” en dén volgenden Zondag
een ander die hen voorschreef: «aan te nemen wat
hij hen zegt, te leven met een zucht op de lippen
en een vroom woord in den mond, en bun gods
dienstzin te toonen in uitwendige zakeu en formali
teiten dan zal men toch niet langer zeggen, dat
gedwongen kerkgaan goed is. Neen, dan zal men
veeleer met ons ’s ministers besluit toejuichen, dan
i zal men veeleer blyde zijn, dat ook in militaire zaken
een stap gedaan is op den weg der vooruitgang, dat
men ook bij militaire aangelegenheden gaat hervor
men en verbeteren.
Den eersten Zondag na bovengenoemd besluit wa
ren in de kerken de soldatenbanken, eertijds zoo
goed bevolkt, al zeer slecht bezet. Maar zeer weinige
waren er, die, hoewel niet gedwongen, toch kerk
waarts kwamen. «Ziet gij wel*, roepen de tegen
standers van ’s ministers besluit uit, «daar hebt gij
’t al, er is bijna niemand. Waar moet het heen
met den godsdienstzin van ons leger? Wij antwoorden
hen die zoo spreken, dat wij ons blijven verblijden,
vooreerst voor die weinigen, die nu ongedwongen
nog in de kerk komen en nu kunnen hooren wat er
gezegd wordt, zonder afgeleid te worden door hunne
buren en makkers, maar ook vervolgens ter wille van
de goede zaak. Wat toch is een kerk vol met te
zamen gedreven, tegen hun zin aldaar vereenigde,
menschen Wat beteekent een groote menigte, byeen-
gebracht door ’t kommando, op een plaats, waar slechts
*t gemoed moest bevelen Wat beduidt een gehoor,
dat niet hoort? Wat biddende menschen, die slechts
in schijn bidden?
In der daad het is verwonderlijk, dat zoolang een
besluit is blijven bestaan, dat zoo tastbaar onzinnig,
zoo duidelijk dwaasheid was. Vele zagen het erger
lijke er van in, maar niemand had den moed het
af te schaffen.
Eere daarom Deiprat, die dien moed had!
Eere daarom den minister, wiens eerste besluit
was, het gedwongen kerkgaan af te schaffen!
