Nieuws- en Advertentieblad voor Gouda en Omstreken.
N° 1207.
1872'.
Zondag, 1» Mol.
•echt
L
1ST.
s.h,
i
UTT HET VERSLAG VAN DEN TOESTAND
DER GEMEENTE GOUDA.
1871.
<1
Cl
GOUDSCHE COURANT
r.
N.
ver heb-
822
den
8.41.
8, 8.88,
gehouden,
d gemaakt
1,1.01.
8.10,
18.80,
l'i.30,
4.-
8.85,
3.18,.
r
I wer<
Ijjdera, van welke ge-
6.14,
8.04,
NKMAN.
hern van
:hrnving
RETHÏ
8UPE-
'«rleden,
op-
rOENS-
ten tien
Gouda,
ntwoor.
enschap
en ver-
schuld-
zoover
zalzyo.
41.
li.
1, 8.88,
l, 8.88,
angina diphtberina en kiiMuutallen van geen Bjj den invoer zyn
kwaadaardig karakter. rundvleesch, 30o kilo;
den Februari, Maart, Api 1, Mei, September, Oc
tober, November en Dec^aber waargenomen.
De sterfte was zeer «B overtrof het
normale cijfer in alle maanden, met uitzonde
ring van September en stober, ver. Behalve
aan de pokken stierven 1 den aan verschillende
ziekten der adem!
sluiting bejaarden en -
P «AC
van vele woningen en he Vernietige
groot aantal kleederen, dekens, bedd<
acre voorwerpen noodig.
Op de burgerlijke begr afplaats werden
Ijjken begraven.
in eigen' graven 1. 16
huurgraven 1’ Ha oor 8
2» f 16
3’ 762
kosteloos20
Op de begraafplaats der Israëliten bedroeg
het getal ter aarde bestelde Ijjken 10.
In het ziekenhuis werdep verplpegd 72 man
nen en 70 vrouwenontjagen werden 33 man
nen en 32 vrouwen; overleden zyn'21 mannen
en 25 vrouwen; de overige bevonden er zich
nog aan 't einde van 'tjaar.
Behalve de zieken worden in het Gas,thuis
nog eenige kostkoopers en bestedelihgen ver
pleegd. Regenten herhalen in hun verslag den
reeds vroeger uitgeeprokefr wenaoh, dat dezen
naar een ander gesticht mochten worden over
gebracht, daar er gepp genoegzaam getal zalen
beschikbaar is om bjj het heerschén van be-1
smetteljjke ziekten de daaraan lijdende personen,
afgescheiden van andere zieken, te verplegen.
Vooreerst zal <jm financiëele redenen aan dit
Verlangen wel niet kunnen worden voldaan.
Gedurende het geheelejaar moest een gedeelte
van het gesticht, van het overige afgescheiden,
voor pokïyders worden beschikbaar
terwjjl later bovendien gelegenheid
tot opneming van cholera lyders, van welke ge
legenheid echter gelukkig geen gebruik behoefde
gemaakt te worden.
In het voor pokïyders bestemde gedeelte wer
den 17 personen verpleegd.
De inrichting van het gebouw laat te wen
neten over. Daaraan wordt echter zooveel mo-
gelijk door de goede zorgen van de Regenten
en de beambten tegemoet gekomen.
Door particulieren wordt nu en dan van de
badkamers in het gesticht gebruik gemaakt
Er werden dit jaar door de zoodanigen 52
baden genomen.
De kosten der geneesmiddelen voor het gast
huis kunnen niet afzonderlijk worden opgege
ven, zy zijn begrepen onder die der geneesmid
delen voor de armen.
Er werden voor het Gasthuis 1881 recepten
gereed gemankt.
In de geneeskundige dienst by armen in hunne
woningen wordt voorzien door drie geneeshee-
ren, een heelmeester, een Verloskundige en vier
vroedvrouwen.
De kosten der geneesmiddelen bedroegen
f 1580.9JA terwjjl op de Stads apotheek wer
den gereed gemaakt 18098 recepten, waaronder
die voor het Gasthuis zyn begrepen.
Bljjkens de ingekomen opgaven hebben er
950 koepokinentingen plaats gehad, tegen 188
in 1867,249 in 1868,381 in 1869 en 281 in 1870.
Vleesch en visch zyn aan keuring onderworpen.
Er werden ter keuring aangeboden911 run
deren, 464 vette en 476 nuchtere kalveren, 193
schapen, 1305 varkens en 113 geiten, waarvan
3 runderen werden afgek^urd.
(Vervolg).
De reinheid der straten wordt zooveel doen-
lyk bevorderd. De pachter van de vuilnis is
verplicht het grove vuil, dat daarop wordt aan
getroffen, er van te verwijderen, en de plaatsen,
waar markten gehouden worden, schoon te ma
ken. De bewoners der huizen moeten bovendien
voor de reinheid der straten vóór hunne huizen
zorgen, terwjjl het verbod, om zonder vergun
ning de straten te schrobben, tjjdelijk werd
buiten werking gesteld.
De grachten en zylen worden door de aan
nemers behoorlijk uitgebaggerd en hetdryvCnd
vuil wordt daaruit opgevischt en naar de mest
vaalt gebracht. Van de gelegenheid tot wuter-
verversching door spuiing, kon niet zoo veel
vuldig gebruik wórden gemaakt, als in andere
jaren, om de groote herstellingen, die sommige
bruggen, sluizen en kaaimuren moesten onder
gaan door de schuttingen en door het openen
dér schuiven aan de volmolens werd echter eene
vry voldoende hoeveelheid versch water in de
stad gebragt
De buitenwijken verkeerden, in eene veel
minder gunstigen toestand, omdat door het stoom
gemaal, waaraan veranderingen werden aange
bracht, geen IJsselwater in de Singelgrachten
kon worden ingelaten. Wel trachtte net Be
stuur van Rijnland in dit bezwaar eenigzins te
voorzien, door water uit de stad in die grach
ten af te leiden, maar dit hulpmiddel bleek zeer
gebrekkig te zyn en byna geen nut aan te
brengen. Het is voor de volksgezondheid zeer
te wenschen, dat weder spoedig van de vroegere
gelegenheid tot waterververschmg onbelemmerd
gebruik zal kunnen werden gemaakt, daar een
belangrjjk gedeelte onzer bevolking het water
dezer grachten als drinkwater moet gebruiken.
Aan de riolering werd weder ijverig gewerkt
een groot deel der zylen, meestal niet veel an
ders dan slecht doorstroomende opene vergaar-
plaatsen van fecale stoffen, is daardoor in de
laatste jaren opgeruimd.
Mestverzamelingen worden zoo spoedig mo-
gelyk uit de stad vervoerd. Op het reinhouden
der goten wordt streng toezicht gehouden.
De openbare gebouwen, meer bjjzonder de
scholen, schynen ons toe vry wel aan de eischen
der bjgiëne te voldoen. Op de armenschool en
de bijzondere* school voor Christelijk nationaal
onderwjje, waren de kinderen in den laatsten
tyd wat veel opeengehoopt; door vergrooting
van het lokaal zal op eerstgenoemde school in
dit gebrek worden voorzien.
De gezondheidstoestand was over het alge
meen niet gunstig.
Het ziektekarakter was gedurende het geheele
jaar rheumatisch, in Januari, Februari, Maart,
April, Mei en Juni tevens imflaminatoir met
predominerend Ijjden der ademhalingswerktui-
genin de maanden Juni, Juli, Augustus, Sep
tember en October rheumatisch bilieus met pre
dominerend lyden der spjjsverteringswerktuigen;
in November en December weder zuiver rheü-
matiseh.
Epidemisch heerschten dan met meerdere, dan
met mindere hevigheid, van omstreeks half Ja-
nuari tot aan het einde van het jaar, de pok
ken. Daardoor werden 303 personen aangetast,
waarvan 145 stierven.
Sporadisch kwamen voor in Mqi, Juni, Juli,
Augustus én December febris tygjoideu, typhus,
1 gekeurd: 17339 kilogr.
Ivleesch, 305 kilogr. kalfsvleeach, 82 kilogr.
schapenvleesch en 1382 kilogr. spek, waarvan
werden afgekeurd 25 kilogr. schapenvleesch en
100 kilogr. spek.
Binnen de Gemeente werd afgekeurd 3 kilo
grammen spek.
Viermaal Werdén partyen zeevisch, tweemaal
riviervisch afjjekeurd.
De keuring vdn het vleesch is aan twee keur
meesters opgedragen. Een van deze is tevens
met het keuren van de visch belast.
Het drinkwater laat veel te wenschen over.
Byna alle ingezetenen zyn genoodzaakt daartoe
het water uit de grachten te bezigen, dat nog
door velen, vooral uit de minvermogende klasse,
ongefiltreerd gebruikt wordt. Wel worden de
grachten meermalen per dag door instroomend
IJsselwater ververscht, maar nagenoeg al de
fecale stoffen der geheele bevolking nemen zy
in zich op.
Toen de cholera zich hier en daar in Duitsch-
land begon te vertoonen, werd door den Raad
besloten de ingezetenen in het genot van beter -
drinkwater te stellen, door het dagelijks doen
aanvoeren van versch IJsselwater, dat in schui
ten of op wagens langs de huizen werd gebracht,
en kosteloos verstrekt. De groote kosten echter
aan dien wateraan voer verbonden waren oorzaak,
datfcJoodra het gevaar als geweken kon worden
beschouwd, daarmede werd opgehouden.
De gezondheidscommissie behartigde, bjj voort
during, met ijver de belangen der openbare ge
zond heid. Zoowel gedurende het heerschen der
pokken, als bjj het dreigen der cholera-epidemie
gaf zy zich veel moeite om het kwaad te leni
gen of te voorkomen. Vónral hare pogingen
tot verbetering van het drinkwater, in den tyd
toen men voor het uitbreken der cholera vreesde,
verdienen zeer ep prys te worden gesteld.
(Wordt vervolgd)
buitenland"
Buïtenlaiidsch Overzicht.
De nationale vergadering heeft het tractaat met
Duitschlaud omtrent de posteryen aangenomen. Aan
oppositie heeft het niet ontbroken. Maar met wplk
tractaat met den vijand van gisteren is dat niet het
geval? Men protesteert doch uibel zich id het on*
vermijdelijke schikken. Ook is goedgekeurd het wets-
ontwerp op de uitbreiding van den krijgsraad ter
zake van Bazaine, zooais het door de commissie ge
wijzigd was. Welke de houding des ministers van
oorlog geweest is, weet men hier nog niet.
ftog altijd is men aan het onderhandelen tusschen
dé r eg tering en de commissie uit de kalner over ’t
ontwerp op den staatsraad, zonder dat men het een»
worden kan. Thiers staat er op, de leden zelf te
benoemen. Men hoopt dat bij derde stemming eenige
leden de party der regiering zullen kiezenenkele
stemmen zyn voldoende, want het regeeringsontwcrp
is met zeer geringe meerderheid verworpen.
Met de legerwet gaat het beter. De beide par
tijen zijn tut eenstemmigheid gekomen; de oude heer
Thiers heelt zich geheel met den gedwongen dienst
plicht verzoend.
De minnar van financiën heeft de begrooting
van 1873L>op bet burrau der kamer gedeponeerd.
Een voorstel door den heer Haantjes staande de zit
ting ingediend, met de strekking dat de raad van
enquête ook naar de capitulatie van Parijs een nauw
keurig onderzoek iustelle, werd met groote meerder
heid van stemmen urgent verklaard. Wat de voorsteller
"hiermede beoogt, is niet recht duidelijk. Tegen de
conclusie van dmi raad, d..t ,hy. slecht^ een oordeel
over de militadremandcliugen der bevelhebbers, geens
zins over de regeringsdaden uitspreken kan en mag,**
valt, dunkt onf| wiinig in te Iqjpngrn. Wordt dit
ontkend, dan zou de raad van militairen noo lzake*
Tusschenpozende koortm werden in de maan-
c"L2, 2.
tober, November en Dcê^ber waargenomen.
jfer in alle niwjnden, met uitzonde-
leptember en tiober, ver. Behalve
ihalingsw rk^uigen, doch by oit-
n en kinderen.
De pokken-epidemie m akte het desinfecteren
[en van een
len en an-
