BINNENLAND.
dnqnia dc hertog vau Montpensier de meeste kans zal
hebben 'eh dfcardoo? dok de fomUen van i|e Fransche
ÓrleaiYlstén ïtillen rQfeen. Ken Parijsche correspon
dent van de Köln. Ze it. bevestigt, dat de Orleanis-
ten de groote zolt'opoffmyg hebben gedaan om de
beurs te oponen ter onderstinnirfg van Montpensier;
tevens zouden er pogingen worden aangewend om
Thiers te benogen Montpensier te ondersteunen.
In (k Vrydag ge|ouden zitting van den Piuisi-
echen landdag1 is doof don président-minister von
Roon een koninklijk boodschap voorgelezen, waarbij
„een bijzondere commissie van onderdek" wordt in
gesteld naar de door Lasker ia de «dministratie aan
gewezen ongeregeldheden en tot toelichting van de
wellicht langs den weg dér Wfctgfeving uöodig ge
worden maatregelen de commissie zal bestaan uit
twee ambtenaren van de administratie en twee van
justitie; landdag en hecrenhuis worden uitgenoodigd
die tfcee lederi voor die commissie af te vaardigen,
die zal vergaderen onder voorzitterschap van den
president der oeehandluughet onderzoek zal, „on
partijdig zonder aanzien des persoons" plaats hebben
en het resultaat dea landdag worden medegedeeld.
Op voorstel van den president werd besloten die
boodschap tegelijk met bet voorstel van Lasker Za
terdag aan de orde te stellen.
In de volgende zitting noemde Lasker de konink
lijke boodschap een daad van verstandige politiek
en een teeken van verblijdende overeenstemming
tusschen de regeering en het huis van afgevaardig
den. Hij wenscht echter een waarborg, dat het
grondigste onderzoek zal plaats hebben betrelFcndc
de voorstellen der leden en dat aan de minderheid
der coinmifesie de grootste vrijheid zal worden gelaten.
He minister wees er o. a. tegenover Lasker her
haaldelijk op dat du leden der commissie het recht
hebben persoonlijk getuigeu te hooren.
He heer Lasker, daarop van oordeel zijude d.»t de
gcweaschte waarborgen voor onpartijdigheid zijn ge
geven, trekt zijn bekend voorstel in.
Het huis besluit met schier eenparige stemmen
(sicclits Eberta eu Kerst slemden tegen) om twee
leden van da commissie van onderzoek te kiezen.
Deze keuze zou heden plaats hebben.
In liet Oo-wmrijksehe huis van afgevaardigden heeft
de miiiLtf r-prrsident, graaf Auerspeig, dc wetsont
werpen' »ot hervorming van het kiesstelsel ingediend.
Na er op le Itebbeu gewezen dat zij ia de troonrede
waren aangekondigd, verklaarde hij, dat het ministerie
na-een nauwgcz't onderzoek de overtuiging had ver
kregen, dat in die ontwerpen een waarborg lag voor
cene bedaarde en zekere ontwikkeling van het constitu
tioneel leven in Oostenrijk. Na die rede, die met toe
juiehing werd begroet, werden ter tafel gebracht, de
ontwerpen op de invoering van rechtstrceksche verkie
zingen voor dea rijksraad eu tot vermeerdering van het
aantal leden dezer vergadering. Deze ontwerpen zijn
verzonden naar de grondwets-commissie.
Honderdagavond had het Engelscbe lagerhuis een
belangrijke zitting. In eenc redevoering, welke meer
dan .3 uren duurde, zette Gladstone „met zijne ge
wone held.-rheicl en zijn meesterschap in taal en wijze
van uitdrukking" het schema der rcgeeringsplanuen
uilecu omtrent dc moeilijke quaestie van het onder
wijs in Ierland. Sedert de afsuhatbng der Engeische
st.-iai>kerk .n Ierland is de geprivilegieerde po-
siim der staatsscholen en universiteiten onhoudbaar
geworden. Op dit gebied heeft ook Engeland den
zivnren strijd te voeren, die in Huitschland en Zwit
serland reeds met alle kracht tusschen staat en kerk
is uitgebarsten, in Inlië even fel dreigt te worden
en iu Sp.nje en Frankrijk nog smeulende is, maar
niettemin ook vroeg of laat tot uitbarsting mort ko
men. He regcering wenscht een geleidelijken overgang
om tot de absolute scheiding van staat en kerk in
Ierland te geraken; wat het universitair onderwijs
betreft zal, volgens het rcgeeringsvoorstel, dit feit
eerst na ongeveer twintig jaren voldongen zijn. In
de laatste puilementszitting is gebleken ciat zelfs onder
de vrienden van het ministerie weinig warme voor
standers van dit systeem gevonden werdenweldra
zal blijken of de regeering nu het zijn ontwerp heeft
ingediend op meerderen steun in het parlement kan
rekenen. Het lagerhuis bepaalde de tweede lezing
van het wetsvoorstel op Maandag 3 Maart.
Ook het gezantschap van den paus is in het lager
huis weder ter sprake gebracht. He heer Ayrton
noemde deze missie een onding, eene beleediging
voor den Italiaanschen koning en de Italiaausche
natie. Nieuwe argumenten werden door de bestrij
ders evenmin als door de verdedigers aangevoerd.
DezMfde exceptie als in het vorige jaar werd ook
nu door den heer Enfield opgeworpen, dat de heer
Jervoise niets anders was dan een gewoon ambte
naar aan het ministerie van buitenlandsche zaken, en
besliste op nieuw over het lot der motie welke 116
tegen 63 stemmen verworpen wprd.
In beide kamers der Italiaausche vertegenwoordi
ging is de sympathie der Italiaansche natie voor
prins Amadeo uitgesproken. He hertog van Aosta,
dien Italië met leedwezen zag vertrekken, zal in zijn
vaderland dezelfde toegenegenheid terugvinden als hij
vroeger beeat. In dezen geest luiden de motiën
welke in beide huizen met algeineene stemmen wer
den aangenomen.
Volgens berichten uit Spanje haleu de ministers
alle hervormingen tc gelijk over hoop. Een veeg
teeken voor dp republiek. Rederingen, die zoo table
rase willen maken, leven gewoonlijk niet lang en
zijn zich daarvan bewust. Men hoort nog niets van
nieuwe verkiezingen om den republikeiiischen regeè-
ringsvorra definitief vast te stellen.
In de zitting van den grooten raad te Geneve op
Woensdag is de bekaudeling van het ontwerp rege
lende den katholieken eeredienst voortgezet. Gelyk
men weet, was art. 1 aangenomen. Aan art. 2 is
de bepaling toegevoegd, dat de bisschop geen ander
persoon als plaatsvervanger met eenige functie mag
belasten, dan onder goedkeuring van den staatsraad,
die deze goedkeuring ieder oogenblik zal kunnen
intrekken. Voorts is bepaald, dat „het kanton Ge
neve nooit onder een buitenlandsch bisdom mag,
maar dat de katholieke parochiën onder een Zwit-
sersch bisdom moeten behooren", alsook „dat de zetel
van het bisdom, waartoe Genève behoort, nooit in
dat kanton mag worden gevestigd."
Daarna werd nog voorgesteld te bepalen, dat de
katholieke kiezers eene vergadering zullen benoemen,
die belast zal worden met de samenstelling van sta
tuten voor eene nationale katholieke kerk. Dit werd
echter verworpen. Dc behandeling van art. 3, waar
op verschillende amendementen waren ingediend, is
tot «Ie volgende zitting verdaagd.
Zaterdag is toen met 59 tegen 25 stemmen be
sloten het artikel, waarbij alle pastoors aan eene
dadelijke herkiezing door de bevolking worden onder
worpen, ter zijde te stellen, terwijl is aaugenoraen
het systeem der commissie, dat> zich bepaalt tot de
verkiezing van drie pastoors voor vacante plaatsen,
waaronder Geuève. Woensdag de derde lezing.
DUITSCHLAND.
Volgens een bericht, voorkomende in de Spenersche
Zeitungheeft de minister van financien het volgende
aanganude dc betaling en het vermoedelijk overschot
der Fransche oorlogscontributie aan de leden der
spoorwegcommissie in de jongstgehouden zittidg me
degedeeld. Tot heden is op de 5 millianlen afgedaan
3350 mtllioeu franken; er blijft nog te betaton 1650
millioen franken. Tot dekking van gemaakte oor
logskosten enz. is door bet rijk reeds gebezigd 2700
millioen frauken; het heeft derhalve nog te beschik
ken over 650 millioen franken. Er moeten nog
zeer belangrijke uitgaven »oor gemeenschappelijke re
kening geschieden; o. a. berekent men, dat 187 mil
lioen th. zullen wordeu gevorderd ten behoeve van
bet invaliedenfonds68 millioen thai, voor het *cs-
tingnct enz. Naar men aanneemt zullen 700 800
millioen franken ter verdecling onder de verschillende
Bond Sr tuten overblijven, zeidc de Minister ten slotte
SPANJE.
Koning Amnd'O van Spanje, thans wc Ier hertog
van Aosta, heeft Woensdagmorgen voor dag en dauw
't was ongeveer 6 uren Madrid verinten, wei
nige uren voordat de republiek werd geproclameerd
den 16n November '70 werd hij door de cortes tot
koning verkozen met 191 stemmen; 60 stemmen
werden uitgebracht op de federalistische republiek;
27 op de hertog van Montpensier; 8 op Kspartero;
2 op den prins van Asturiü; 1 op dc hertogin van
Montpensier. Den 4n December werd am Amedeo
I de kroon te Florence aangeboden den 3On Decem
ber landde hij in Spanje, denzelfden dag, dat Prim
werd vermoord. In die ruim twee jaren heeft Amadeo
4 ministeries gehad; 1°. een coalitie-ministerie; 2°,
ecu radicaal; 3°. een conservatief en eindelijk weer
een radicaal. Hij heeft met alle partijen beproefd
te rcgecren, behalve met de republikeinsohe, die uit
den aard der zaak was uitgesloten, en is heengegaan,
toen elke poging was mislukt. Aangename dagen
heeft Amadeo weinig gekend in Spanje; populair is
hij nooit geweesthij was en bleef een vreemdeling
voor de trotsche grandes. Dat hij niet meer be
m.nj is geraakt, lag niet aan hem hij hield zich
streng aan de door hem bezworen constitutie, d. i. j
regeerde zoo weinig mogelijk; was in den omgang!
een eenvoudig, minzaam man, wien het niet aan moed
en ridderlijkheid ontbrak; wetend dat zijn leven
dikwerf werd bedreigd, waagde hij zich meeit zonder
gevolg of geleide op straat; nu hij vertrokken is, j
wordt hij uitbundig geprezen, ook door de republi
keinen, waarvan sommigen opmerken, dat hij het
lot van den oiigclukkigen Maximiliaan heeft willen'
ontg .nn.
De Spnansche republiek schijnt liet zonder presi-
dnit te zullen doen; aan die benoeming is althans
nog niet gedacht; waarschijnlijk moet dc president
van liet nieuwe ministerie tevens als zoodanig fun-
geeren deze is de bekei.de.republikein Estanislao Fi-
gueras, benoemd allereerst om zijn welsprekendheid
hij is aanhanger van die soort van socia jstisch* re-V
publiek, die men gedoopt heeft met deïi naam ran
foederalistische republiek, d. i. de herschepping van
al de staten van Europa ia republieken en daarna
haar aaneensluiting döor een trouw en* innig verbond.
Als minister Van oorlog vindt men naast htm een
type van een cameleon-iiatuur, generaal Cpfdoba
onder Isabella was hij conservatief, na de Seuèfember-
revolutie liberaal en later radicda!hij had zitting
in het afgetreden kabinet-Zorilia, evenals zijn ambt
genoot Beranger, een radicaal. Buitenlandeche zaken
zijn opgedragen aan Einilio Gastelar, den beroemden
redenaar, den afgod van zijn partijals hoogleeraar
in de philosophic en geschiedenis is hij met het bui
tenland beter bekend dan wellicht eenig Spanjaard
zijn idealistisch dwepen met de foederalistische re
publiek zal hem waarschijnlijk in de gewone diplo
matie een meer vermakelijke dan invloedrijke rol doen
spelen.
Het departement van binnenland9che zaken komt
voor rekening van een ander republikein, Francisco
Pi-y-Margall; hij is een der gematigdste leden van
zijn partij, een man met een helder hóófd en een
logisch redenaar. Just.tie is toevertrouwd aan den
repub.ikeiiischen afgevaardigde voor Bndajoz, Nicolas
Salmeron-y-Alonso, voor welk district hij eenige
keeren werd herkozen. Minister van koloniën en
erfgenaam derhalve van de minder aangename Cuba-
sche quiestie is Francisco Salmeron-y-Alor.so, be
hooren de tot de democratische radicalen. De financiën
blijven in dezelfde handen, die van José Echegnry,
eveneens democratisch radicaal. Openbare Werken
behooren aan Manuel Becerra, een republikein, die
naderhand tot de radicalen is overgegaan.
Telt men de nieuwe ministers op, dan blijkt dat
de radicalen en republikeinen eerlijk gedeeld hebben,
vier om vier; aan woorden zal het niet ontbreken,
want meest allen zijn geweldige redenaarsaan hun
eerlijkheid twijfelt niemand maar of hun idealistische
droomerijen met de republiek Spanje meer vastheid
zullen geven van bestuur mag voorioopig betwijfeld
worden.
Gouda, 18 Fbbbuari.
Als naar gewoonte werd de camlidnat voor den
raad die door de lioomscb Katholieke kiesvereeuiging
was gesteld, eerst bekend nadat ons vorig Nr. was
afgedrukt. Zij vcreeuigue zich zooals te verwachten
was niet met de candiaatuur van den heer van
Vreumingcn, gelijk zij 't met d.e tan den ln-er Hoo-
gendijk deed, maar stelde den heer Kocmans. Het
eenige wat zij daarineJc bereikte, is dat zy den heer
Koemans dwong in plaat» van iu eene advertentie,
in strooibilietieii te bedanken, zooals ook geschiedde.
Daarop werd van anonyiue (zolfs dc drukker
verzweeg zijn naam), maar toch zeer bekende zijde den
In er J. P. van Catz aanbevolen, om een onbillijkheid
goed te maken tegenover „onze Roomsch Katholieke
ine-.li burgers", zooals met duidcüjicc bedoeling in het
bilkt st.nt.
Doch nu de verkiezing reeds achter den rug is,
zouden we op dit billet niet zijn teruggekomen,
ware het niet, dat er in gevraagd wordt: hoe zondt
gj t vindenindien gij iu een plaats icoondet, waar de
meerderheid lloomsc/i Katholiek das, dat men uwe
geloofsgenooten steeds uitsloot
Alsol dit in Brabant eu Gelderland niet steedH het
geval :s alsof er daar, laat staan van protestanten,
Zelfs van liberale Katholieken te stemmen meer sprake
kan z.jn. Getuige 't Breda, Roermond, den Bosch
bij de verkiezingen voor generale eu provinciale stalen,
getuige Nijmegen 't hoe de ultramontaau er meer en
meer den baas speelt eu zelfs onafhankelijke gcloofs-
genootcu uitsluit. iCoui daar eens tot hen met die
zelfde vraag op de lippen; hoor hun autwoord; het
uwe mag niet anders zijn.
De afdecling Uiterlijke welsprekendheid" der
licdertafel Apollohield gisteren avond in „Ons
genoegen" eene buitengewone vergadering, welke
bijgewoond werd door de werkende leden van Apollo,
hunne dames en verdere genoodigden.
Dc verschillende nummers van het welgekozen
progrnmma werden goed, sommigen zelfs uitmuntend
voorgedragen. Maakten o. a. „Bij y't kerkportaal"
(J. v. Beers) en „Glaassens heldendood" (J. F. liel-
mers) een diepen iudr-ik op de talrijk opgekomenen,
de komische voordracht van „Het hoogste lot"
bracht aller lachspieren in beweging. Een drietal
Soli, tusschen het programma iugc.tochten, verhoog
den niet weinig liet genot van den avond, dio, na
eene prachtige bijdrage van eene der Dames-leden,
besloten werd met de opvoering door vier leden
van een allergeestigst tooneelstukje, dat keurig werd
afgespeeld.
Eere de „Uiterlijke Welsprekendheid!" Zij ga
voort op den ingeslagen weg, en blijve met hare
zusterafdeelingen aan „Apollo's lier akkoorden ont
lokken, zoo vol en schoon, ah dc Liedertafel ons in
den loop dezer maand nu reeds voor de tweede
inaal te genieten gaf. u
De Minister van Binnenlandsche Zaken heeft ter
algemeen* kennis gebracht, dat voor den dienst in
het bedelairsgesticht Ommerschans een apotheker kan
worden benoemd tevens belast met het pharmaceutiseh
laboratorium. I)e jaarwedde bedraagt800 met genot
van vrije woning eu tuin.
Zij, die voor deze betrekking wenschen in aan
merking te .kpmen, moeten zich vóór 5 Maart e. k.
aan het Departement van Biiinenlandsche Zaken aan
melden, bij gezegeld adres, met opgave van naam,
voornamen, leeftijd, woonplaats, en met bijvoeging
vrfn de akte hunner bevoegdheid als apotheker en van
een bewijs van goed gedrag* afgegeven door het be
stuur dóór hunner woonplaats.
Men schrijft uit 's-IIage:
„De Mi uister van Oorlog heeft bij resolutie het
volgende bepaald.
„In den regel werd aan de militiens vóór hun
laatste dienstjaar de vergunning om naar Noord-
Amcrtka te einigreeren geweigerdthans zal dit ver
lof ook gegeven kunnen worden aan andere niet on
der de wapenen zijnde militiens, mits binnen eene
maand van het verlof gebruik worde gemankt.
De tentodfostelfing der Ilollandsche Maatschappij
van Landbouw (afdeeling Westland) zal dit jaar
gehouden worden te Loosduinen, den 17den, lSden
en lOden September, en bestaan in akkerbouw-
voortbfengselen, vrufihtergen bloemen, terwijl zy ver
moedelijk zal opgeluisterd worden door volksfeesten,
rauziek-uitvoenngeu, vuurwerk en harddraverijen.
De voorwerpen van kunst, die uit ons land naar
de tentoonstelling te Weencn zullen worden gezonden,
zullen van 19 tot 27 dezer te Amsterdam in Art,iet
Amiciliae tor bezichtiging worden gesteld.
Onderstaand adres van de Kies-vcreeniging Vrij
heid en Orde" te Kampen aan de Tweede Kamer der
Siaten-Gcneraal, zal dezer dagen worden opgezonden.
Aan de Tweede Kamer der Staten Generaal.
Geven met verschuil)igden eertycd ondergeieekenden
te kennen, dat zij met levendige belangstelling kenuis
hebben genomen van het bij U' ingediende Wetsvoor
stel tot verlaging van den census, aangaande welk
voofstel zij zich- veroorloven een verzoek tot U te
richten.
Ten volle overtuigd van dc onhoudbaarheid van
den tegen woord igen toestand, waardoor enkele plaat
sen boven anderen worden bevoorrecht en velen ten
onrechte van het kiesrecht verstoken blijven, hebben
•/.ij zich verheugd over do indiening van een Wets
voorstel, dat in dien toestand verbetering belooft te
brengen.
Het ligt niet in hun bedoeling, dat voorstel aan
kritiek te onderwerpen, of Uwe discussie vooruit te
loopen. Zij wensruen eenvoudig U opmerkzaam te
maken op iets, dat huns inziens opmerking verdient.
Wat hM lot van het Wetsontwerp moge zijn, in 1
ieder geval staat het volgens hen te vreezen, dat dc
groote raak van nadere regeling van ons kiesstelsel
niet genoegzaam er bij zal gebaat worden. Is verlaging
v n den census misschien een dringen.le eisch, zij
inecnen, dat, het niet de eenige, zelfs niet de
eerste is.
liet komt hun voor, dnt voor alles, het beginsel
moet gehuldigd worden, waardoor dc Commissie, die
in 1848 een ontwerp van gewijzigde Grondwet
opstelde, geleid werd bij de bepaling in de laatste
alinea van art. 72: dat zij, die den grand van
doctor bij een Nederlandsehe hoogcschool verkregen,
niet onderworpen zijn aan het voorschrift omtrent
den census.
Aangezien echter dit beginsel, dat zij wcnsehc» zoo
ruim mogelijk toegepast te zien, niet kan worden
gevolgd bij de regeling van ons kiesstelsel, zonder
dat er herziening plaats vindt van art. 76 der
Grondwet.
Wenden zij zich tot U, met eerbiedig verzoek dnt
het U behagen moge, of bij den Minister aan te
dringen op een voorstel tot Grondwetsherziening in
dien zin, of zelf daartoe het initiatief tc nemen.
't welk doende, enz.
Bij de uitgevers Nijgh en van Ditmar zag dezer
dagen het licht het eerste nommer van de Vlinder,
weekblad, gewijd aan causerie en bloemlezing uit de
dagblad-literatuur. Dit weekblad belooft eene bloem
lezing te geven van de nieuwste fails divers op
bijna elk gebied van het menschelijk leven.
Bij den gemeenteraad van Rotterdam is ingekomen
een ontwerp-adres van B. en W. aan den koning,
waarin wordt verzocht door een voorstel tot wijziging
der gemeentewet te willen zorgen, dnt door koninklijke
goedkeuring bekrachtigde plaatselijke verordeningen
niet door dc rechterlijke macht, ais in strijd met de
wet, buiten toepassing mogen worden gelaten, gelijk
onlangs met het havengeld te Rotterdam is geschied
en waarvan het gevolg zou zijn, dat belastingen
gedurende geruimen tijd achtereen ontvangen en voor
publiek nut besteed, in dit geval sedert het begin
dezer eeuw, zouden kunnen worden teruggevorderd,
als de rechter haar voor onwettig houdt. De raad
verzoekt dus aau plaatselijke verordeningen gelijke
onschendbaarheid toe te kennen als aan de lands
wetten.
Door den gemeenteraad van Leeuwarden is besloten,
wegens de weinig bevredigende resultaten, die het
stads-werkhuis sedert verscheidene jaren oplevert,
voor den tijd van één jaar, bij wijze van proefneming,
de werkverschaffing van gemeentewege in dit gesticht
te staken.
Wordt uit sommige streken gemeld, dat de zucht
tot landverhuizing naar Amerika nog al groot is, ook
in Friesland schijnt dit het getal te zijn. Naar men
verneemt toch zullen in de maand April e. k. uit
die provincie een 200-tal personen naar Minnesota
vertrekken.
liet Vaderland meldt, (lat de heer P. A. S. van
Limburg Brouwer al zijne boeken, die het Oosten
betreffen (Indologische, Sanscritische werken enz.-euz.,)
heeft vermaakt aan de Koniuklijke Bibliotheek.
De Kamer van Koophandel en Fabrieken te 's-Bosch
heeft besloten, zich tot den Minister van Jnstitie te
wenden ter ondersteuning, van het door de Kamer
te Haarlem aan den Minister gericht verzoek, om bij
de hervorming van onze rechterlijke instellingen de
rechtsnprank in handelszaken op te dragen aan recht
banken van koophandel.
In eene dezer dagen gehouden vergadering vnn
handpapierfabriekanteu te Appeldoorn, die eene ver-
eeniging omler den n.aara van „Marten Orges" hebben
opgericht, met het doel om hunue alge.neene belangeu
door onderlinge bespreking te bevorderen, is liet
b'sluit geuorn«'n de prijzen vnn al le soorten van
hnndpapier te verhoogen, ten gevolge van aanhoudende
stijging der prij/en van de groiidstotfen en verhoogmg
der arbeidslooncn.
Burgemeester en Wethouders te Amsterdam, hebben
bij den Raad ingezonden een aanbeveling voor de
beuo- ining van een directeur-generaal der publieke
werken. Daarop zijn geplaatst <le heren J. II. Henket,
hooglceraur aan de l'oi«technische School te Delft, en
J. F. W. Conrad, hoofd-ingenieur tan den waterstaat
in Zeeland.
Nofens den «baat der veldgewassen verneemt men
uit dc protince Groningen, zeer gunstige Inrichten.
Wel had de muis in de jongste herfst zeer veel
k-Miad gedaan, maar de jougste vorst heeft in dat
opzicht zeer gunstige gevolgen gehad. Het koolzaad
eu de wmtergerst staan er zeer goed voor, en ook
de andere wintergewassen heloten veel. Gelukkig ook,
dat het al te voordeelige weder onlnngs de al te
voorspoedige ontwikkeling der gewassen tijdelijk heeft
afgebroken. Anders zouden de nachtvorsten later te
veel kwaad hebben gedaan.
De heer Th. Van Stolk te 's-Gr.i^eiihage, heeft
ann den Gemeenteraad aldaar een plan tot uitbreiding
van het Scheveningsche Bosch of de zogenaamde
„Scheveningsche Boschjes" voorgesteld, daar dit op
vele plaatsen diepte mist, terwijl het juist wenschelijk
zou zijn daar uitgebreide wandelingen te bezitten,
waar de badgasten zich tij lens de zomerhitte konden
vereeuigen. Ten einde tot zijn dool te geraken,
wenscht de ontwerper anders niet dan eene overeen- I
komst aan te gaan, tusschen de Gemeente en hem,
tot ruiling v ui gronden. Het verlraaingsplan, waarop
ook plekken zijn aangegeven, bestemd voor muziek
tent, pianGoeii en openbare wandeling enz., is ont
worpen door (le bekende firma J. D. en L. P. Zocher
te Haarlem. Ook bestaat er uitzicht tot liet plaatsen
van villa's.
De 7 Djarige schoolopziener J. II. Belt rus, inspec
teur vnn het lager onderwijs in Friesland, heeft dez«r
dagen een in 't water ge «allen vrotiw m -t heel veel
moeite gered. Toen de heer Behrns toevallig op de j
plaats des ongeluks kwam, stond er eene groote hoe
veelheid vulk om, die hei Z'cr druk had over de
vraag hoe zij er ingekomen was, maar er niet nan
scheen te denken, dnt het eerst noodig was te zor
gen dat zij er uit kwam.
Tijdens de g oole tentoonstelling te eenen zal
alcaar van 3 tut 7 Auguslus een inicrnati .naai kun-
gns gehouden worden vn:i leeraren nin blinden in- i
stituten. Het ministerie van onderwijs, de gemc-nN'- 1
raad en liet hoofdbestuur der tcutooii-tel.ing hebb n
hunne ondersteuning toegezegd. Het burer.u van dit
kongres zal samengesteld zijn als volgtdr. L. A.
Franke, voorzitter; M. Pabalsek, directeur van het
K. K. blinden instituut te Weenen, plmtsvervangend
voorzitter: Jozef Glözl eu Friedriech Entlicher, leden,
en Fau Ilübner, secretaris.
Geen artikel voor algemeene konsumptie heeft in
den laatsten tijd meer de algemeene aandacht getrok
ken dan de boter, waarmede naar beweerd wordt,
veel knoeierij plaats heeft. Zoo verhaalt men, dat
een ingesteld onderzoek zon geleerd hebben, dat som
mige boter voor e n groot gedeelte bestond uit be
dorven vet, terwijl aan zoogenaamde weiboter het
aanzien van 2. kwal. boter gegeven wordt. De
meest verknoeide soorten komen, naar men zegt, uit
Noordbrabant.
Het ia dus zaak wel toe te zien op hetgeen men
koopt, en 't is wel te betreuren, dat er niet op ge
makkelijke wij/e een deskundig onderzoek voor zulke
zaken kan worden te bulp geroepen.
(Utr. Dagbl.)
Wat het Nederlandsehe volk wel geveeld beeft bij*
de mededeeling der dagbladen, dat in het jaar on-
zes Heeren 1873 een NedeflanJsch oppnbaar ouder
wijzer bij de oud'ers zijner leerlingen gaat „rondeten*,
omdat de gemeente, waar hij werkzaam is, hem niet
behoorlijk te eten geeft?
Toen onlangs voor een anderen onderwijzer gebe
deld raoe9t worden, omdat hij met vrouw en kinde
ren gebrek leed en geen geneeskundige hulp en me
dicijnen kon bekostigen voor zijn zieke kinderen,
toen hebben zich zeer velen geschaamden dat men
voelde wat aan dezen opvoeder der jeugd misdaan
werd, dat bewijzen de vele. giften, die van wijd en
zijd voor het ongelukkige onderwijzersgezin inkwamen.
Zoo zal ook de toestand van den onderwijzer te
Bunne en Winde, die zijn maaltje eten moet gaan
ophalen, met schaamte en verontwaardiging zijn ver
nomen.
F.n er is waarlijk reden voor!
Het is een eeuwige schande voor land en volk,
dat zulke dingen nog noodig zijn. Men zou ze in
onzen tijd in Turk je nauwebjks verwac iten. W illen
wij een beschaafd volk heetcn. terwijl ze den onder
wijzers onzer kinderen geen oehoorlyk bestaan kunnen
geven
De werklieden en veelal niet ten ourechte
klagen over hun lot. Maar hoeveel erger is dat van
zeer vele onderwijzers 1
Niet altijd is karigheid der gemeentebesturen de
schuld. Er zijn vele arme gemeenten, waar een behoorlijk
loon voor de onderwijzers er niet af kan. Maar waar
dit het geval 19, moet de Staat tusschen be id en komen
en zijn beurs open doen.
De Staat zorgt voor het onderwijs. Het is zyn
grondwettelijke plicht. Laat hij dan ook zorgen, dat
de onderwijzers geen gebrek lijden!
Overdaad wordt niet gevraagd, maar voorziening
iu behoeften.
Dc Staat echter doet niet wat hij moest doen. Ein
delijk heeft meu op de nu loopende begrooting een
ruimer som uitgetrokken voor verhoogde subsidien
ten behoeve van het lager onderwijs. Maar die som
is onvoMoende. Men is te karig geweest. Of men
hier en daar al wat meer geld geve, wat baat het?
Het schandaal blijft voortbestaan, zoolang de Hooge
Regeeriug geen ingrijpender maatregel neemt.
{Kamp. Ct.)
liet Utrechtsch Dagblad deelt mede, dat er bij een
groot gedeelte v.m de ingezetenen van 's Gravenhage
het voornemeu bestaat om den heer Beukman, com
missaris van p'.litie aldaar, voor zijne ijverige en
onvermoeide pogingen, om de vermoedelijke daders
van den moord op te sporen, een bewijs van achting
aan te bieden.
Van een der scholen voor gewoon lager onderwijs
te Zaandam zijnde nict-bctalende fvoor stadsrekening)
kinderen, wegens gebrek aan onderwyzend-persoueel,
naar huis gezonden.
Eenige Belgische dagbladen doen opmerken, dnt de
eer der ftntdekking van het gaslicht toekomt aan een
Maastrichtenaar. P. II. Minkelers, geboren 2 Dec.
1748. Hij werd in 1772 benoemd tot hoogleeraar
in de wijsbegeerte aan de Universiteit te Leuven.
De cursus in de wijsbegeerte omvatte toen dien in
de physi
Op 1 Out. 784 verrichtte Minkelers de proeven,
door weiko hij gaslicht kreeg. Deze ontdekking werd
wereldkundig gemaakt in eene thans zeldzame, maar
op de bibliotheek te Maastricht aanwezige brochure,
getiteld: „Memoires sur Vair inflammable tire de
differ ent es substances, redtge par M Minkelers,
professeur de philosophie an colli*ge du Fancon, Lni-
versitr de Jxjumin. Louvain 1784.
Nn de opheliinn der universiteit te Leuven, in 1797,
vestigde Minkelers ziel» als apothrker in zijne ge
boortestad. Korten tijd daarna, trad bij op als leeraar
