Nieuws- en Advertentieblad voor Gouda en Omstreken.
I
1873.
N? 1364.
F'
Vrijdag 23 Mei.
BESMETTEMJKE ZIEKTEN.
1
ER!
otdienst
S.”
DER.
)LIE
rallen van
ren en de
zoo vol-
'erdorring)
deze Haar-
te gebrui-
ikken, zijn
:ken, want,
erkleurden
net eerbied
>e eerbied-
nscbt men
>m oud te
bereikbaar
i; als con-
3 fleschjes
iet bepaald
letzelve is
tr aan bet
BODE
i
UITTREKSEL
1872.
223708 90
52.
31 afzonderlijk
Ük.
b Delft,
sits bjj:
i, onder het beheer van het
tour.
hettand-
genezing
>n zeerste
De BURGEMEESTER der gemeente Gouda, ge
let op art. 21 der Wet vau den 4“ December 1872
(Staatsblad n°. 134), tot voorziening tegen besmet-
telijke ziekten Brengt ter algemeene kennis, dat
de natelen in deze gemeente epidemisch voorkomen.
Gouda, den 20" Mei 1873.
De Burgemeester voornoemd,
VAN BERGEN IJZENDOORN.
te wages tr.
rt.
DA
uur.
nam. 12.15
t door zijn
jewoonljjk
rdt, maar
id en fiju-
GOUDSCHE COURANT
>EN.
uur.
Donderdag
ten 5 uur.
TIE.
EENE
16018 panden, beleend met?/ 44988.73
21696 73
238 10
winkelier
lam bij F.
reijn C°.,
J. L. F. C.
te Utrecht
van Wiud-
bij T. J.
Wolff.
60923.58
het jaar 1894
leen verstrekt dan in het vorige jaar. Aan het
einde van het jaar waar echter het getal aan
wezige panden en de waarde die zij vertegen
woordigen ongeveer gelijk aan die van uit0.
December 18 lï.
b. De spdtt
Burgerlijk arml
Door 743 personen werd ingebragt de som
van 6733.25. Zij ontvingen terug ƒ6959.67.
Het bedrag, waarmede de teruggaaf den inleg
overtreft, wordt bestreden uit de rente, die het
op de spaarbank geplaatste kapitaal heeft afge
worpen, zijnde een som van ƒ57.55, en voor
het overige uit de fondsen van het burgerlijk
armbestuur,
In het vorige jaar hadden 743 personen de
som van ƒ7366.ingebragt.
Behalve de beide voorgaande Gemeente-instel-
liugen verdienen nog de volgende, die door of
van wege Corporatien of Particulieren beheerd
worden, vermelding:
De spaarbank opgericht door het Depar
tement Gouda der maatschappij tot Nut van
’t Algemeen.
Volgens de laatste rekening bedroeg het getal
deelnemers 992.
De inlagen, in het jaar 1872 gedaan, beliepen
ƒ36904.77, terwijl aan de deelnemers werd terug
betaald, zoo voor opgevraagde inlagen als voor
interessen, 35613.49.
De Spaarbank betaalt eene rente van 3°/„.
De Hulpbank, insgelijks opgerigt door
het Departement Gouda der Maatschappij t°t
Nut van ’t Algemeen.
In 1872 zjjn 51 voorschotten, verleend, tot
een gezamenlijk bedrag van ƒ8445.
c. Een algemeen Ziekenfonds, dat 125 deel
nemers telde, door welke ƒ515.36 aan contri-
butiën werd bijgedragenaan 92 personen werd
geneeskundige hulp verleend.
d. Twee Begrafenisbussen, door bijzondere
vereenigingeu bestuurd. Zjj telden 1966 leden;
de gelden ter begraving van 86 personen uit
gekeerd, bedroegen ƒ8305.
De toestand van den landbouw en den land
bouwer is gunstig gebleven. De prjjzen, die
van het zuivel en andere landbonwvoortbreng-
selen werden gemaakt, waren hoog. Een ruime
voorraad hooi werd gewonnen. Het natte najaar
was echter zeer nadeelig, daar men hierdoor
genoodzaakt werd het vee buitengewoon vroeg
de weiden te doen verlaten.
Er zjjn in het afgeloopen jaar onder deze
Gemeente publiek verkocht 4,0450 heet, weiland.
De prjjs bedroeg ƒ7200,- De kosten waren 11
procent van dien koopprijs.
De huurprijs per hectare is van zestig tot
honderd gulden.
Er bestaat voor deze en eenige andere nabu
rige gemeenten eene afdeeling „Gouda en Om
wijl nog een van de laatste categorie naar een
krankzinnigengesticht moest worden overgebragt.
Op den 31 December waren er dus 35 vrouwen
aanwezig.
6°. Het Israëlietisch armbestuur, dat tevens
het beheer voert over het Oude Mannen- en
Vrouwenhuis voor Israëlieten. Deze instelling
wordt niet van wege de GeOieente beheerd, maar
geniet een subsidie.
Het armbestuur verleende onderstand: onaf
gebroken aan 1 huisgezin en 3 afzonderlijk levende
personen en tgdeljjk aan 7 huisgezinnen en 1
afzonderlijk levend persoon,
Bovendien bevonden zich op 1 Januarg in
het gesticht7 mannen en 4 vrouwen. In den
loop van het jaar werd 1 vrouw daarin opge
nomen, terwijl 1 man en 1 vrouw stierven, zoo
dat op 31 December aanwezig waren6 mannen
en 4 vrouwen.
Volgens de laatst goedgekeurde rekeningen
(dienstjaar 1871) bedroegen de ontvangsten dv
Instellingen van Weldadigheid door of van wege
de Gemeente beheerd of gesubsidieerd 46329.73
en de uitgaven 43444.07.
Onder de ontvangsten zjjn subsidiën uit de
Gemeentekas ten bedrage van ƒ20394.00 be
grepen.
Middelen tot leniging en vermindering der
armoede, inzonderheid door onderwgs en werk
verschaffing.
Er zijn geene andere instellingen van dezen
aard, die door of van de Uwneente be
heerd worden, als de Armenschool met de daar
aan verbonden Avondschool. Zij is kosteloos
toegankelijk voor alle onvermogende kinderen,
terwgl op de avondschool ook meer bejaarden
terwgl op de avondschool ook
onderwijs kunnen bekomen.
Werkverschaffing tot leniging van armoede
geschiedt door twee instellingen, die echter niet
van wege de Gemeente beheerd of gesubsidieerd
worden.
a. De Werkinrigting tot wering der Be
delarij.
Deze instelling dekt hare kosten door bijdra
gen van particulieren, die daaraan wekelijks
contribueeren. Alleen de gebouwen behooren aan
de Gemeente en worden door haar onderhonden.
Aan het hoofd staat een bestuur van negen
leden, en een collegia van Commissarissen, dat
uit 25 personen bestaat.
Ieder, die zich aanmeldt en ondersteuning
blijkt noodig te hebben, kan daar tegen verrig-
ting van het hem aangewezen werk, den kost en
bovendien nog eene kleine geldelgke belooning
bekomen.
Deze inrigting oefent in onze gemeente eeuen
zeer gunstigen invloed uit. Zg heeft de bedelarij,
die vóór hare oprigting op groote schaal be
stond, geheel doen verdwijnen.
Het grootste getal personen, dat tegelijk zich
in de inrigting bevond, beliep 103, het kleinste
51hieronder zijn begrepen 36 oude lieden, die
tegen eene kleine bijdrage van armbesturen of
particulieren in het gesticht zijn gehuisvest en
doorloopend worden verpleegd.
b. De vereeniging «Hulpbetoon aan eerljjke
en vlgtige armoede".
Zij stelt zicht ten doel aan behoeftige gezin
nen zedeljjke en stoffelijke ondersteuning te
verleenen, het laatste inzonderheid door de vrou
wen, tegen een billijk loon, naai- en breiwerk
te doen verrigten.
Instellingen ter voorkoming van armoede door
of van wege de Gemeente beheerd.
Op den Isten Januari; waren aanwezig!
16419 panden, beleend met 48201 40
In den loop van 1872
werden beleend, 84948 voor
te zamen 101367 panden, beleend met ƒ271910.30
Daarentegen werden er t
Gelost 84356 paad teg 224549 60
Verkocht 993 2371.95
Te xamen 85349 ten bedrage van - 226911,55
Zoodat op uit. Dec.
1872 aanwezig waren ]**'•- - - -
Het saldo iu kas, waarvan tijdelijk 10,000
in de Gemeentekas is gestort, bedroeg
Het debet der administratie van verkoop
Kapitaal der bank op uit. December 1872
Er werden in den loop van 1
panden minder beleend en 2261.01 minder ter
UIT HET VERSLAG VAN DEN TOESTAND
DER GEMEENTE GOUDA.
(Vervolg.)
De behoeftige klasse verkeerde over het al
gemeen in minder ongunstigen toestand dan in
het vorige jaar, waardoor dan ook niet zoo
groote behoefte aan ondersteuning werd gevoeld.
Hierop was vooral van invloed net langzamer
hand verdwijnen der pokkenepidemie, en de
zachte weersgesteldheid, die toeliet met het
meeste werk gedurende den winter voort te
gaan.
De wgziging der armenwet, waarbij het stel
sel van verhaal van verleenden onderstand op
het onderstandsdomicilie werd afgeschaft, bleef
hier gunstig werken.
Instellingen door of van wege de Gemeente
beheerd of gesubsidieerd.
Deze instellingen zijn de volgende:
1°. Het Burgerlijk Armbestuur, waardoor in
1872 werden ondersteund
onafgebroken 71 huisgezinnen en 34 afzon
derlek levende personenen
tgdeljjk 108 huisgezinnen en
levende personen.
Bovendien werd aan 1096 personen kosteloos
geneeskundige hulp verleend.
2°. Het vereenigd Wees- en Ailmoeseniers-
huis, waarin, op den In Januarg 1872, 48 kin
deren werden verpleegd. In den loop van het
iaar kwamen er 9 bij2 stierven en twee verlieten
net gesticht, zoodat er op 31 December 54
weezen verzorgd werden.
Aan dit gesticht werd door nu wjjlen den
Heer A. K. Kemper voorwaardelijk een kapitaal
van ƒ30,000 gelegateerd, tot de aanvaarding
van welk legaat Regenten door den Koning
werden gemagtigd.
3°. Het Bestedelingshuis voor kinderen.
Bjj den aanvang van het jaar bevonden,
zich in het gesticht 22 kinderen11 verlieten
het en 1 werd opgenomen. Aan het einde van
het jaar werden aus in het Bestedelinghuis
slechts 12 kinderen verpleegd.
4°. Het Gast- of Ziekenhuis.
Het getal zieken, in het Gasthuis, gedurende
1872 verpleegd, is reeds opgegeven in het 6e
Hoofdstuk.
Behalve de zieken bevonden zich op 1 Januarg
in dit gesticht als kostkoopers of bestedelin-
gen: 11 mannen en 13 vrouwen; 1 man en
I vrouw stierven, zoodat aan het einde van
het jaar werden verpleegd: 10 mannen en 12
vrouwen.
5°. Het Oude Vrouwenhuis.
In dit gesticht werden bij den aanvang van
het jaar verpleegd 39 vrouwen, waarvan er 19
haar kost hadden gekooht, en 20 op preuves
gezeten waren.
twee kost koopsters en eene die op eene
preuve was geplaatst kwamen te overlijden, ter-
a. De Bank van labelling, bestuurd door eene
commissie van drie leden.
streken" der Hollandses aiaavscnappg van
Landbouw. Zij is 134 leden sterk. In de bijeen-
