BINNENLAND. AMERIKA. Arasterdam Leiden- Delft. Botterdam, 's Gravenhage. Dordrecht. Gorinchem. Middelburg. Zierikzee. Breda. Tilburg. Eindhoven. Boxmeer. internationale tentoonstelling. Over den toestand bij nat weder aldaar wordt geweldig geklaagd. Het ter» rein rondom het industrie-paleis schijnt alsdan een modderpoel te zijn, die men ter nauwernood kan doorwaden, en in het paleis en de verschillende paviljoens heeft men zooveel last van het lekken, dat men de goederen moet opbergen. Hoe zeer het goede weer het bezoek ian de tentoonstelling bevor dert, bleek verleden week Maandag. Zaterdag wa ren slechts 20,312 personen door de tourniquets binnengegaan; Zondag bedroeg dit aantal 28,704 en en Maandag klom het tot 85,577. Een vroolijke drukte heerschte toen op geheel het uitgestrekte ter rein men hoorde de meest verschillende talen spre ken, terwyl oreral muziek weerklonk, zoowel uit het muziek-paviljoen, als uit de verschillende restau rants, waar dtf nationale instrumenten begeleid door een nationaal gezang, werden bespeeld. Zaterdag uerd het pavitjoeo voor de additioneele tentoonstelling geopend, waarin ook verschillende groepen vertegenwoordigd zijn, en vooral op zeer interessante wijze de muziek. Men vindt daar b. v, de klavieren van Haydn, Mozart, Beethoven en Schu bert. wAha zeide een der bezoekers deze oude rammelkasten waren voor het industrie-paleis zeker te slecht en daarom heeft men dat tuig hier ge plaatst." In een der zalen van het paviljoen zijn ook de producten van vrouwen-arbeid geëxposeerd, die zeer worden geroemd, zoowel om de bewerking als om de schikking, en zij trekken in hooge mate de belangstelling en bewondering van het publiek. Eindelijk is ook de Egyptische afdeeling geopend. Zy wordt niet rijk, maar wel belangryk genoemd, en moet het kenmerk dragen van een Oostersch land waarin de Europeesche beschaving reeds diep i9 door gedrongen. Die Europeesche invloed moet sterk uit komen in de voorwerpen van schilder- en teekenkunst, die zoowel studie-koppen als bestanddeelen van werk tuigen voorstellen. Achter de Egyptische afdeeling bevindt zich die van Centraal-Amerika, en aan den ingang daarvan wekt een hut van Massona-Bedouinen (van de Roode zee) de belangstelling bijzonder op, als een hoogst interessant beeld van de levenswijze van een bijna nog Nomadisch volk. liet voornaamste materiaal voor de woning en het zich daarin bevindende huisraad ge bezigd, zyn hout en de bladeren van palmboomen. In de hut bevindt zich de slaapplaats tan den Be- douienin eene slechts door een kleine ladder be reikbare afdeeling, die kort onder het dak is aange bracht is de slaapplaats van zijne vrouw en onder deze, op den grond, die van de slavin. In deze hut vindt men ook den meest primitieven koornmolen, bestaande uit twee steenen, waarvan de grootste in zyn holte het koren opneemt, dat door den kleineren wordt fijn gewreven, die met de hand wordt ge draaid. Het op deze wyze verkregen meel wordt in een uit palmbladen sierlijk vervaardigde mand bijeen verzameld. De wanden der hut zijn versierd met een soort roode tapijten die uit Indie worden inge voerd, en waarvan de randen met struisvederen zijn omzet. De industrie van de bewoners van deze hut ten is de looiery. Zy hebben niet minder dan tien methoden om te looien. Buiten de hut staat een bankvormige divan, die grootendeels uit stukken leer bestaat, die geen aangenamen reuk verspreiden. Boven dien divan hangt eene verzameling lansen, die de wildheid van de bewoners zeer scherp karakteriseert. Naast de hut staat een verzameling koralen en schelpen. Herhaaldelijk zijn van verschillende zijden klachten ingebracht tegen de slechte administratie over het transport en de plaatsing van de ingezonden goede ren. Verscheiden exposanten die reeds weken gele den hunne goederen hadden gezonden, hebben bericht ontvangen dat hnnne kisten waren aangekomen, doch toen ze kwamen om ze in ontvangst te nemen, wa ren ze nergens te vinden. De klachten hierover heb ben aanleiding gegeven tot een onderzoek in de bergplaatsen der ledige kisten. Men zocht naar de kist van een Italiaansch exposant, waarin zich zijn meesterstuk moest bevinden, nl. een zomerhoed, die slechts P/s hektogrnm weegt. De kist werd niet ge vonden, maar wel 30 andere kisten waarnaar de ei genaren weken lang te vergeefs hebben gezocht en waar van de inhoud reeds gedeeltelijk beschadigd was. De Engelsche bladen gaven onlangs een kort ver slag van de lotgevallen der Amerikaansche Noordpool expeditie onder kapitein Hall gelijk de wereld ze vernam uit den mond der negentien zwervelingen, wier thuisreis op een ijsschots wonderbaarder luidt dan menig avontuur dat de stoutste fietie ooit verzon. Uit de toenmaals ingekomen tijdingen moest men opmaken dat de Polaris, 't stoomschip waarmee de tocht aanvaart werd, reddeloos verloren was. Thans echter koesteren deskundigen, op grond van nadere berichten, vrij algemeen de verwachting, dat 't vaar tuig xijne averij gemakkelyk heeft kunnen herstellen, en dat er dus alle kans bestaat ora liët in September of October met *t overschot van zijn bemanning fce zien opdagen. In diezelfde nadere berichten, door een correspon dent van de Times uit Ncw-foqndiand overgezonden, wordt ons een boeiend tafereel opgphangen van de wederwaardigheden der schipbreukelingen gedurende huu verblijf van 192 dagen op de ijsschots. Van de negentien geredden zyn er elf Amerikanen, waar onder de eerste stuurman, de eerste hofmeester en een der metereologen van de Polaris j de overige acht zijn Eskimos drie mannen, twee vrouwen, een knaapje en eeu meisje van rijf en zes jaar, en een zuigend kind, dat twee maanden voor 't verlaten van 't schip geboren werd, en dat minder dan veie volwassenen op den zwalktocht schynt geleden te hebben. Nadat door de nfgedrevenen al 't mogelijke was beproefd om 't land te bereiken (blijkbaar was de Polaris te zwaar beschadigd om hen te kunnen nastoomen), haddeu zij zich in hun lot zoo goed doenlijk geschikt. Gelukkig zou 't hun voorloopig niet ontbreken aan moudbehoeften ook waren ze voorzien van ammunitie, en een sloep was met fifen op 't vlottend ijsveld achtergebleven. Met behulp van dekens en huiden wisten de Eskimos geschikte ter.teu te vervaardigen, in \Velke echter de temperatuur nim mer 't kwik boven 't vriespunt deed stijgen. Zóó hadden zy 'tin den eersten tijd vrij dragelijk 't lJsvlot, waarop zij zich bevonden, was ca. vijf Eng. mij en iu omtrek. Door de werking van wind en zee braken er echter voortdurend brokken af, en ver anderde 't telkens van gedaante; soms scheurde 't, en vroor later weer aaneen. Hoe zuidelijker men kwam, des te zorgvoller werd de vaart op dezen on- gewissen bodem. 'Maar weldra zou tot overmaat van ramp de honger zich doen gevoelen. Tevergeefs had men gehoopt een walvisclivaarder te ontmoeten. Na drie maanden (November, December en Januari), waren de provision, hoe zuinig ook verdeeld, opge teerd. Gedurende Februari en Maart bestond dus t eenig voedsel uit zeehonden en vogels, die somtijds óók zeer schnarscb waren. Inmiddels begon 't ijsvlot weg te brokkelende golven spoelden er overheen. Zoo bleef er dan niets over, dan zioh te bergen in de wrakke sloep, om daarmee over de ijs- schotsen zich een weg tt; banen. Nu eerst wachtte de zwervelingen de nijpendste nood. Van schots op schots zich voortwerkend, moesten zij vaak tot aan de knieën door de ijzige golven waden. Daarbij kwam nu een gebrek aan voedsel. De zee had hun voor raad robbenspek weggespoeldgeen zeehond, geen vogel liet zich zien. Rëeds hadden ze op leder ge kauwd reeds hadden zy gedacht aan 't allerlaatste, verschrikkelijke redmiddel toen zy, op een groote ijsschots in hnnne nabijheid een witten beer ontdek ten. De Eskimos waren gelukkig genoeg dien te schieten. - Negen dagen na deze tydige vangst wer den zij door de stoomboot Tigress opgenomen, en naar St. John gebracht. De eerste uitwerking van de warme temperatuur in de Tygress was by al de geredden een gevoel van verstikkende benauwdheid, en bij sommigen een bezetting op de borst. De cor respondent van de Times heeft hen te St.-John bezocht. Den kinderen zegt hij is de door- ge9tane ellende 't minst aan te zien. Met hun maan- ronde gezichten, stellen de kleine Eskimos zich hartig voor 't geleden ongemak schadeloos. Thans nog eeu enkel woord over de geographische resultaten van den tocht der Polaris voor zoover die namelijk blijken uit de mondelinge en natuurlijk zeer onvolledige mededeelingen der negentien opge- ▼ischten. Op elke bruikbare kaart zal men, langs de noor delijke westknst van Groenland, een breede zeestiook aangewezen vinden, die aan den ingang Smith Sound, verder op Kennedy Channel heet. Deze zeestrook, de vooronderstelde toegang tot de hypothesische open Poolzee, is de Polaris hooger opgestevend dan eenig schip ooit deed: tot 82° 17' namelijk. Nóg ver der durfde kapitein Hall, die reeds lijdende was aan de ziekte welke hern 't leven zou kosten, zich echter niet wagen tot groot misnoegen van geheel de bemanning. Hij keerde dus tot op 77°, om, na over winterd te hebben, den terugtocht te aanvajrdeu. Middelerwijl stierf hij, en had 't ongeval plaat3, dat de Polaris van een gedeelte harer bemanning be roofde. Dat 't Kennedy Channel uitmonden zou in eene open Poolzee, kan volstrekt niet bewezen geacht worden. Veeleer schijnt 't tegendeel waar, daar kapiteiu Hall vond hoe de oevers noordelijk op meer- en-meer tot elkaar naderen, zoodat zij op 't noorde lijkste door de Polaris bereikte punt slechts 20 of 25 Eng. mijlen van elkander verwijderd zijn. 't Kennedy Channel (aldaar door kapitein Hall herdoopt als Robeson's Straits), scheen op dat punt zich in noordoostelijke richting te krommen. Een zware wol kenbank bedekte in diezelfde richting den horizon j iets, dat weer pleiten zou voor 'tbestnan van een grooten waterplas. Zóóveel is zeker, dat de tem peratuur op ca. 80° aanmerkelijk zachter is dan op een lagere breedte Dit bleek al dadelijk uit feit dat er gedurende den zomer talrijke kudden muskus ossen in de vlakten grazen ofschoon 't er in den winter toch nog koud genoeg is om een kogel van kwikzilver door een dikke plank te kunnen jagen. Menschelyke bewoners werden niet ontmoet; maar wel trof men hunne sporen aan; en (wat zeer de aandacht verdient) een stuk hout, waaraan men even wel niet zien kon or 't al-dan-niet kenmerken droeg van menschelyke hanteering, kwam uit 't Noorden door de Robeson's Straits aangedreven. De, Polaris naderde de geographische Noordpool tot op een afstand van slechts 500 Eng. mijlen. Een weinig meer stoutmoedigheid, na een aanvankelijk zoo gelukkig geslaagden tocht, ware misschien be kroond geworden met een der belangrijkste ontdek kingen die aan onze eeuw nog te doen blyven Ge heel de beschaafde wereld ziet ongetwyfeld met verlangen de terugkomst van de Polaris tegemoet. Mocht zij echter niet wederkeeren, dan zal haar uopdlot gewis niet terughouden van verdere stappen tot oplossing van 't Pool-mysterie. Een nieuwe ex peditie zal haar voetspoor volgen, en de Pool trachten tè bereiken hetzij door de Robeson's Straits tot aan 't einde toe op te varen, heizij overland, door middel van sleden. Gouda, 12 Juni. UITSLAG dee VERKIEZINGEN. GOUDA. Uitgebracht 1914 stemmen. Yan onwaarde 11 1903 Volstrekte meerderheid 952 Er zijn uitgebracht op Jhr. Mr. W. M. de Brauw 740, Dr. A. Kuyper 592, Prof. J. T. Buys 604, en op diversen 7 stemmen. 1903 Er zal alzoo tusschen de twee cerstgenoemden eene herstemming moeten plaats hebben. Zuidhom. Herkozen Mr. E. J. J. B. Cre- mers rnet 307 st. Appingadam. Herkozen Dr. R. Westerhoff met 939 st. Winschoten. Herkozen Dr. W. J. A. Jonck- bloet met 340 st. Assen. Herkozen Mr. L. Oldenhuia Grata ma met 775" st. Leeuwarden. Herkozen de heer S. Hingsi met 1049 st. Snoek- Herkozen Dr. VV. II. Idzerda met 1419 eu Mr. S. Wij ben- ga met 1394 st. Dokkum. (nog onbekend). ZwoHe. Herkozen Jhr. Mr. J. A. Sand- berg met 918 st. Almelo. Hei stemming tusschen Mr. G. M. v. d. Linden, aftr. lid met 854 en den heer II. A. In* singer met 757 st. Deventer. Gekozen Mr. W. H. Dullert met 903 «t. (liet aftr. lid, Mr. G. Dumbar had bedankt). Zutfen. Herkozen Mr. L. E. Lenting met 1210 st. Arnhem. Herkozen Mr. W. H. Dullert niet 1189 st. Nijmegen. Herkozen Mr. J. A. lieyden- %ryek met 1113 st. Tiel. Herkozen Mr. C. T. Baron v. Lyndon van Sandenburg met 1331 st. Amersfoort. Herkozen Jhr. Mr. J. W. V. Loon, met 1149 st. Utrecht. Herstemming tusschen Mr. E. du Marchie van Voorthuysen, afir. lid, met 715 en Mr. J. Messchert v. Vollenhoven met 574 st. Hoorn. Herkozen Jhr. Mr. D. vaa Akerlaken met 1338 st. Alkmaar. (nog onbekend.) Haarlem. Herkozen Mr. C. J. F. Mi- randolle met 833 tl. Herkozen de HeerT. J. Stiel tjes met 1241 en Mr. M. J. de Lange met 860 st. Herstemming tusschen Mr. J. A. Jolles, aftr. lid met 834 en den Heer G. Fabius met 129 st. Herstemming tusschen Jhr. Mr. J. L. C. v. d. Berch. v. Heem stede, aftr. lid, met 730 en Mr. H. C. Verniers v. d. Loeff, met 484 st. Herstemming tusschen den heer J. L. Nierstrasz, aftr. lid, met 900 en Mr. C. J. Vaillant, met 690 st. Herkozen de hh F. H. C. Blom roet 825 en W. A. Vi- ruly Verbrugge met 820 st. Gekozen R. J. Graaf Schimmel- penninck met 744 at. (Hetaftr. lid.de Heer C. A. v. Sype- steyn, had bedankt). Herkozen Mr. J. P. Bredius met 887 st. Herstemming tusschen Mr. J Heemskerk Az., aftr. lid met 874 en den Heer J. J. Te- ding van Berkhout met 841 st. (nog onbekend.) (nog onbekend.) Herkozen Mr. A. F. X. Luy- beu met 1866 at. Herkozen Jhr. Mr. J. B. A. J. M. Verheyen met 1263 at. Gekozen Mr. A. J. H. van Baar met 827 st (Het aftr. lid, Mr. J. B. Bots verkreeg 705 st). Maastricht. Gekozen Jhr. W. E. Kerens de Wylró met 1133 it. (Het aftr. lid, jhr. Mr. P. T. v. d. Maesen de Sombreff verkreeg 653 st.) Roermond. Gekozen Mr. J. Lambrechts met 864 st. (Het aftr. lid, de heer W. H. Pij Is, had bedankt). Herkozen Mr. J. M. L. Half mans met 1603 st. *8 Hertogenbosch. Herkozen Mr F. J. E. v. Zin- nicq Bergmann met 1474 st. Wij laten hier volgen het getal kiezer», dat in de verschillende gemeenten van dit district kerft gettemd en 't getal dat had moeten stemmen. gestemd door getal kiezers Gouda Oudewater Hekendorp Lange Ruigeweide Bodegraven Papekop Woerden Nieuwkoop Zevenhoven Rietveld Waarder Barwoutswaarder Boskoop Wsddinxveen Zevenhnizen Bleiswijk Reeuwijk Moordrecht Nieuwerkerk a/d IJssel Capelie Ouderkerk a/d IJsiel Lekkcrkerk Krimpen aan de Lek Berkenwondo Gouderak Schoonhoven Berg-Ambaoht Stolwijk Haastrecht Vliet M\jdrecht Wilnis Zegveld Kamerik Kookengen Harmeien Linsohoten Montfoort Vinkeveen 214 77 21 29 84 20 87 82 20 27 21 18 66 88 48 32 49 46 23 19 81 31 26 19 26 98 80 63 86 16 67 82 29 64 28 72 42 46 80 1914 422 93 32 42 147 24 170 90 46 36 42 26 101 123 102 62 109 63 52 57 102 102 67 27 49 165 133 96 78 24 107 92 50 110 39 108 87 3449 VERGADERING Van den GEMEENTERAAD. '•..Zaterdag den 14°Jnni 1873, des namiddags ten één ure, ten einde te stemmen over het voorstel van Burgemeester en Wethouders om het opgeheven Be- stedelinghnis voor kinderen te bestemmen tot een gesticht voor bejaarde lieden, over welk voorstel de stemmen hebben gestaakt. X te behandelen Het voorstel der Raads-Commissie om de rekening en verantwoording van den Schuttersraad over liet jaar 1872, goed te keuren. Een voorstel ven Burgemeester en Wethouders om met de Maatschappij vad Gemeente Crediet eene geld- lecning te sluiten. Te benoemen een lid der Commissie van toezigt op de scholen van Middelbaar Onderwijs j een hulponderwijzer aau de Openbare school voor jongens. Z. M. heeft op den voet van het bepaalde bij de artt. 1, 2 en 3 vsn bet besluit van den 4den Mei 1873 n°. 1 'gedetacheerd bij het Ned. Indisch leger O. a. den lsten luit. A. Evenwel, alhier in garnizoen. l)e eerste kamer heeft gisteren avond hare werk zaamheden hervat. De ingekomen «ets-ontwerpen zjju naar de afdeelingen verzonden. Daaronder ko men voor de teeniug aan de Kanaalmaatschappij, de overeenkomst met de Handelmaatschappij en het wets ontwerp tot,voorziening.in de kosten van den oorlog met Atehin. Eergisteren deelden wij mede, dat bij den raad van state een wetsontwerp tot regeling van het gym nasiaal onderwijs was ingezonden. Dit was niet ge- heel jaist. Het door ons bedoelde ontwerp is een wetsontwerp tot regeling van het hooger onderwijs. Wij vernemen uit een goede bron, dat Z. K. H. prins Hendrik der Nederlanden te Port Saïd een ter rein aan de bassins beeft aangekocht, met het doel daarop een etablissement te vestigen ten behoeve van den Nederlandschen handel. In den nacht van 1 op 3 Juni ia iu bet kantoor der expeditie-onderneming van van Gend Loos te Amsterdam een verzegelde kist, verzonden door de Nederl. bank, waarin zich J 10000 aan specie be vond, opengebroken en geledigd. Eene som van/8000 is echter later teruggevonden. Uit Middelburg meldt men dat Z. M. de koning en Z. K. H. prins Hendrik aldaar Maandag morgen ten half twaalf ure met eeu extra-trein zijn voorbij gereden. Ten half 3 ure kwamen zij aan bet station te Middelbmrg terug, alwaar de dd. schutterij had post gevat. Na door den burgemeester der stad te zijn gecomplimenteerd, reed Z. M. met den prins en gevolg, in drie rijtuigen gezeten, onder algemeen gejuich en omstuwd door eenè talrijke menigte, door de voornaamste straten der stad, naar d« met groen en vlaggen versierde Abdij, waar men aan het paleis afs.apte, om bij den commissaris des konings het middagmaal te gebruiken, waarbij, ook de gedeputeerde staten beuevens de burgemeester der stad en andere autoriteiten waren genoodigdterwijl deed de muziek der schutterij in eene vóór het paleis opgerichte mu ziektent zich hooren. Tegen half 7 ure vertrokken de vorstelijke personen per extra-trein naar de resi dentie. Men meld uit Hillegeraberg aau de iV. B. Cl.i Maaudsg avond hoorde de heer M., toen hij uit Rotterdam kwam rijden langs den eenzamen straat weg van daar naar deze gemeente, een angstig hulp geschrei. Dadelijk uitstappende, bemerkte hij dat een rijtuig, waarin eenige personen gezeten waren, iu bet water lag. Hij verleende met zijn koetsier de noodige hulp, en had het genoegen allen weldra behonden op hot drooge te zien. Hij reed nu naar den op eenigeu afstand staande tol, wekte aldaar de bewo ners, en door deze werden paard en rijtnig uit het water gehaald. Het Bal. HU. bevat, ouder dagteekening van 23 April jl, de volgende mededeeling Hetgeen wij gisteren in ons protest zeiden «Wjj voor ons geloo- ven, dat er redenen te veronderstellen zijn, vrij wat aannemelijker dan bet betoog van den Java Bode, en waardoor alles wat gebeurd is, hoe treurig de afloop ook zij, volkomen gerechtvaardigd zon worden, wordt on» heden uit geloofwaardige bron bevestigd. Onze regecring zou namelijk tot het nemen van spoe dige maatregelen aangespoord zijn door het Engelsch gouvernement, daar men wist, dat, waarschijnlijk ten gevolge van eene beleediging, een Amerikaausch schip aangedaan, de Amerikaansche regeering het voornemen had eene sterke expeditie naar Atehin te dirigeeren. Het was daardoor noodzakelijk geenezes maanden (namelijk tot de droogo moesson op de Noord kust vau Sumatra weder invalt) te laten verloopen. Het Engelsche gouvernement zou zich, gebondeu door de traktaten met onze regeering, niet tegen de t ,ns- rikaansche expeditie hebben kunnen verzetten, dat daarenboven een oorlog tusschen die twee rijken ten gevolge zou hebben. Het was dns zaak zeer spoedig te handelen en zoo mogelijk voorloopig eene ver sterking aan deo Atchinezen wal te bezitten, waar de Nederlandsohe rlag wapperde, welk doel ongeluk- kig is mislukt. De blokkade, die door onze oorlog schepen wordt voortgezet totdat een tweede expeditie den oorlog kan hervatten, heeft ongetwijfeld aüeen ten duel om den staat van oorlog feitelijk te doen voortduren en dien toestand dus ook tegenover Ame rika te bestendigen. Wij deelen het bovenstaande echter onder groote reserve mede, ofschoon wij ver- rueeiien, dat tl .uraan voornamelijk de haastige af zending der ecpeditionajre macht te wijten is. In het mail-overzicht van het Bat. HU., dd. 26 April, wordt daaromtrent nog het volgende gezegd r „Het bericht dat wij in ons nommer van den 32sten dezer met groote reserve plaatsten als zonden een door de Amerikaansche regeering beoogde expeditie daartoe aanleiding hebben gegeven, wordt in zekere mate bevestigd door een telegram van Reuter, heden door ons ontvangen waarin wordt bericht, dat de minister van koloniën als reden voor de expeditie naar Atehin mededeelt dat de Sultan met officers (beambte 1 consuls fj van vreemde mogendheden brisren had gewisseld en dat hem verzekeringen van goed keuring eu ondersteuning waren gegeven.» Te Breda is Zatnrdag 11. de vergadering gehouden van de Nederlandsohe Entomologische vereeniging. Uit het verslag, door den president ui'gebracht, bleek, dat de vereeniging zich in voortdurenden bloei mag verheugeu eu met eere ook in het buitenland wordt genoemd. De vergadering was ditmaal vooral be langrijk, omdat aan mr. S. C. 8nel!en van Vollen hoven die een 20-tal jareu voorzitter der vereeniging is geweest en na onlangs als zoodanig was afgwtre- den, door de leden een blijk van hoogachtiug en van erkenning werd gegeven. Op plechtige wijze werd hem nl. eeu gedenk- en eerepenuing uitgereikt, die aan de eene zijde zijne beeidteni» en aan da keerzijde een toepasselijk opschrilt bevat, en die door den graveur J. P. van der Keilen, te Utrecht, werd vervaardigd, üe hoer Snellen van Vollenhoven blijft ais lid van het bestuur en als lid der redactie van het tijdschrift voor Entomologie werkzaam. In het volgende jaar zal de vergadering te Arnhem worden gehouden Door den heer Mr. A. Kerdijk zijn jl. Zaterdag avond, in de gewone bijeenkomst van de leden der Delftsche Werkmans-Vereeniging, eenige zeer belang rijke meüedeelingen gedaan omtrent cooperative ver- eenigingen in Engeland en Duitschland, voornamelijk de winkelvereenigingen der arbeiders in eerstgemeld land. Spreker deelde eerst in korte trekken de ge schiedenis mede der Winkelvereeniging te Rochdale in Engeland, die, in 1844 opgericht door eeu 28 tal werklieden toen daar ter plaatse, spottenderwijze algemeen «de achtentwintig gekke wevers» genoemd thans, eenige duizenden leden telt en in een bnitengewonen bloei verkeert. Hij was onlangs iu persoon in die stad geweest en had met eigen oogen de «wonderen" gezien, die de winkelvereeniging daar te aanschouwen geeft. Spreker had ook het onlangs gehouden jaarlijksch congres der Engelsohe winkel vereeniging te Winchester bijgewoond, waar hij, door hetgeen hij daar hoorde, nog meer in zijne overtui ging versterkt werd, dat de winkelvereenigingen, zooals ze in Engeland bestaan en werken, een ware zegen voor de arbeiders mogen genoemd worden. Op de vraag daar aan hem, als vreemdeling ge daan, om ook iets omtrent de winkelvereenigingen in lijn land medetedeelen, had hij, tot zijn leedweezon moeten verklaren \dat ze in Nederland niet bestaan of althans, zoo er hier of daar ook al iets van dien aard gevonden wordt, bij vergelijking met hetgeen in Engeland en Duitsehlaud op dit gebied gedaan wordt en tot stand gebraobt is, naauwelijka genoemd mogen worden. Hij had er echter bijgevoegd, dat hij naar Engeland was gekomen, juist met het doel om de coöperatieve vereenigingen te bestudeeren dat hij er een allergunstigsten indruk van had bekomen en, in znn vaderland teruggekeerd, alles wilde aanwenden om zyne landgenooten tot het oprichten van dergelijke vereenigingen aautesporen, deu weg te wyzen en, des verlangd, de behulpzame hand te bieden. Hel was ten gevolge van deze belofte, dat hjj dien avond met dit onderwerp was opgetreden. Hij wilde trachten om in de eerste plaats te Delft, zijne tegenwoordige woonplaats, een winkelvereeniging tot stand te bren gen en gaf te kdbnen, dat het zijn voornemen is binnenkort, iu een openbare vergadering voor iedereen toegankelijk, dezelfde voordracht te konden als thans en alsdan te trachten de grondslagen te leggen voor

Kranten Streekarchief Midden-Holland

Goudsche Courant | 1873 | | pagina 2