IVieuws en Advertentieblad voor Gouda en Omstreken.
l
LEN.
1873.
N“ 1416.
BUITENLAND.
BINNENLAND.
Zondag 21 September.
Gouda. I
Buitenlandse!) Overzicht.
st,
RIJK,
i.
ooo.
ooo.
I
Onze politieke toestand.
Gouda, 20 September.
ISCHE
V
»u?en eene
le (Nieuw)
6
i» plaat».
in
man.
1
<p
ting, hun door
n toegekend
1
riool, zullen nz
worden «fgrleiU
aanvrage, ten
‘kloon attaini
ng van lOpCt.
iem, de Com-
i BERGSMA
Agenten de
de dorpg-
rée.
rlangen, maar
na het authen-
3ANUS vm,
den Heer
'.’HkZlNBKKG.
.75 en kwiirt
1000.
1000.
1500.
1500.
000.
20.000.
amen 63.000.
BWdóuwwt,
bdcoop,
ut.
rden.
tmdontgimring,
•retaru.
Ishet ministerie dus nagenoeg hetzelfde ge
bleven, met «de 2' bartier is dit niet het geval.
Reeds in de vorige zitting bleek het dut de
kamer weinig vertrouwen in de regeeriug stelde
.wetsontwerpen van groot belang zoo drukte
de minister van binilenlandsche zaken in de
sluitingsrede zich uit,hebben de goedkeuring
van de vertegenwoordiging niet mogen verwer
ven.” De periodieke verkiezingen hebben de
reeds zwakke regeeringspartij in de kamer nog
meer verzwakt, en het is alleen de verdeeld
heid der oppositie die het ministerie thans nog
staande houdt.
Onze politieke toestand is er dus niet op
verbeterd en de kans op eendrachtige samen
werking tot regeling van tal van zaken, sedert
jaren. aan de orde en steeds met meer aandrang
voorziening behoevende, is al weder uiterst
gering.
Was het dus wenscheljjk geweest, dat de heer
van Lynden of een ander in de formatie vaneen
kabinet ware geslaagd, toch is er een gewichtig
argument voor het besluit der ministers aan te
voeren: de oorlog met Atehin.
Dit ministerie is voor dien oorlog verant
woordelijk. De aanleiding tot dien oorlog, de
slechte resultaten der eerste, de maatregelen
voor een beteren afloop der tweede expeditie,
de verstandhouding met de mogendheden, die
bjj de blokkade een direct beldng hebben, zjjn
zoovele redenen, die deze ministers verplicht
ten te bijjven, opdat de volksvertegenwoordiging
in staat zij hen tot verantwoording te roepen,
wanneer de loop, die de «aken in Indió' rie-
nien, nadeelig blijkt te zjjn voor den lande;
hoe geheimzinnig men ook omtrent deze aan
gelegenheid zij, en hoe ook de afloop moge zijn,
weldra moet de tijd komen, dat op <le Atehin-
sche zaak het volle licht der waarheid schjjne.
Hopen we dat het ministerie dan dat licht
zal kunnen verdragen; hopen we dat, voor de
eer der ministers, wier staatkundig leven op
het spel staat, maar niet minder, voor de Oer
van ous land, dat te recht in (iet buitenland
voor dien oorlog en zijne gevolgen wordt aan-
sprakeljjk gesteld.
Het ministerie blijftalleen de minister van
oorlog heeft het gevraagde ontslag verkregen
en de minister van marine is tijdelijk belast
met de waarneming van dat departement.De
crisis is dus nog niet geëindigdwant zoo
lang de man niet gevonden is, die de porte
feuille voor oorlog aandurft, bljjft het minis
terie in een interimairen toestand, die weinig
goeds belooft voor de vruchten van de onlangs
geopende zitting der Staten-Generaal.
Toen de inhoud der troonrede bekend werd,
verkregen de geruchten over de aftreding van
tgeheele ministerie, in Wg^il van de mislukte
poging van den heer van Lynden, meer grond
want waarom anders een troonrede, die alleen
met rooskleurige beschouwingen over 't verledene
is gevuld, terwjjl over de plannen der toekomst
het diepste stilzwijgen wordt bewaard Alleen
door het bestaan eener crisis laat deze onbe
duidendste der troonredenen (en dat zegt tets)
zich verdedigenhet ministerie kon over de toe
komst niet spreken, want het had geen toekomst
het bestond eigenlijk reeds niet meer; het
z wachtte slechts op zjjn opvolger, om ook fei-
teljjk been te gaan. Een stervend mensch, die
nog plannen maakt, verwekt medelijdeneen
aftredend ministerie, dat nog regeeringslust
toont, verwekt bespotting. Zoo was dan de
troonrede de bevestiging van het gerucht, dat
de mislukte poging van den heer van Lynden
geen verandering had gebracht in 't plan der
ministers om heen te gaan.
Doch al spoedig gebeurde er iets dat opnieuw
twjjfel deed ontstaan, het ontslag nl. van den
minister van oorlog; dit individueel ontslag had
geen grond, tenzij het ministerie bleef en zoo is
't werkeljjk. Donderdag verklaarde de minister
van justitie in de 1* kamer, dat na herhaaldelijk
mislukte pogingen om een nieuw kabinet tot stand
te brengen, door den Koning verlangd was
dat dit ministerie zich met de leiding der zaken
zou bljjven belasten, en het meende zichvol
komen te kunnen verantwoorden, nu het aan
dat verlangen voldeed.
Zoo was dan 't ministerie, dat tot de troon
rede medewerkte, geen heengaand, maar een
bljjvend ministerie; een big vend ministerie, bij
gebrek aan beter misschien, maar toch een blij
vend ministerieaanvankelijk evenwel zonder
minister van oorlog en zonder bekend regee-
i ringsplan.
Ishet ministerie dus nagenoeg hetzelfde ge-
iteuwe st.)
di tanden
Gelijk wy vroeger meldden, zijn de laatste Duitsche
soldaten dew 16den de nieuwe Fransch-Duitsche gren
zen overgetrokkeu en. van dat ©ogenblik af was het
Fransche grondgebied wezenlijk ontruimd.
De verblijde inwoners der plaatsen tusseben Ver-
dup én de grens hebben hun vreugde over dc bc-
vryding aan den dag gelegd door te vlaggen, adressen
te zenden aan den heer Thiers, om him dank te
'■zeggen, voor hetgeen hij voor hen deed.
Victor Hugo heeft de schoons gelegenheid niet la
ten voorbijgaan zonder een vers te wijden aan de
liberation dn territoirs, Men vindt het algemeen
zeer middelmatig.
De Pruisische minister van bjprienl. zaken heeft
de provinciale besturen medegedeeld, dat de verkie
zingen voor den landdag zullen worden gehouden iit
de tweede'helft van October.
Maandagmiddag wordt de koning van Italië te
Berlijn verwacht In sommige bladen komt het ge
rucht voor, dat keizer Wilhelm ua Weenen ook Rome
zal bezoekengelooven doet niemand het gerucht.
Te Frankfort is voor geheel Duitschland ver-
eeuiging gesticht tot bevordering van den openbaren
gezondheidstoestnnd. Verscheidene voorname personen
uit do meeste steden zijn tot het lidmaatschap toe-
getredeu.
De Norddeutwhe Allg. Zeit. heeft het volgende
bericht üit Weeoen, gedagteekend 14 Sept ontvan
gen s «Van eeue alleszins geloofwaardige zijde kan
ik u mededeelen, dat de Oostenrijksche regeering
zooeven een gewichtig besluit ten aaazien der jezuïe
ten genomen heeft. Bij eene keizerlijke verordening
ie nl. de godgeleerde faculteit te Innsbruck, welke
de concordnatsmi nister Leo Thun uitsluitend in de
handen der jezuïeten had overgelererd, onder de be
staande Oostenrijksche wetgering gesteld. Het privi-
lege, hetwelk 20 jaren lang heeft bestaan, wordt
opgeheren, en de faculteit wordt met de andere
theologische en wereldlijke faculteiten aan de Oosten
rijksche hoogescholen geheel gelijk gesteldde be
noeming der professoren zal, te beginnen met bet
eerstvolgende academiejaar, niet meer door den generaal
der jezuïeten, maar door den minister van onderwijs
geschieden en de theologische leerstoelen zullen ook
voor eiken anderen bekwamen hoogleeraar iade god
geleerdheid toegankelijk zjjn. De tegenwoordig als
professoren aangestelde jezuïeten zullen intusschen,
wanneer zy blijken de vereischte hoedanigheden te
bezitten, van staatswege in hunne betrekking be
vestigd en bezoldigd worden.»
Nagenoeg hetzelfde wordt door een berichtgever
der Augsburger Mg. Zeit. medegedeeld.
Al hebben de katholieke candidaten te Antwerpen
de zege behaald en al heeft de stad met bet platte
land dus het kiesdistrict Antwerpen een anderen
■maatstaf van politieke kleur geleverd dan de stad
alleen, toch hebben de liberalen, hoe onaangenaam
de nederlaag ook moge zijn, geen reden tot klagen.
De stad ts zich gelijk gebleven. Zooals na denuit
slag der laatst gehouden gemeenteraadsverkiezingen,
die in geheel België tot richtsnoer kunnen strekken
van den uitslag der keuze voor kamerleden, te ver
wachten was, heeft in de stad het liberale element
krachtig gezegevierd. Vier honderd stemmen zijn daar
meer nitgebraebt op de candidaten der liberale partij,
en ware het niet dal ongeveer 600 personén waar
onder vele in de stad zich van stemming hadden
onthouden, ongetwyfeld had Antwerpen bet hoofd
kunnen bieden aan hot platteland, dat, door de gees
telijkheid ter stembus gezweept, in overgroeien getale
aan de stemming heeft deelgenomen. De juiste meer
derheid der katholieken bedraagt 226, een gering cij
fer, wanneer mett de groote meerderheden van vroegere
jaren in aanmerking neemt. De groote levensvatbaar
heid der liberale partij in Antwerpen, de .party, dia
tot vóór weinige jaren hoegenaamd geen gewicht in
de schaal legde, is dus op nieuw gebleken. Bij den
toenemenden vooruitgang van deze stad onder een
liberaal bestuur, kan het dan ook niet anders of bij
volgende verkiezingen, ook roor de kamer, zal de
liberale liaan koning kraaien.
Donderdagavond is in de sociëteit «Ons Genoe
gen" eene voorstelling gegeven door een gezelschap,
zich noemende, Arabieren in vereeniging met een
Rotterdamsch tooneelgezelschap. II^ m,oge nu Ara
bieren geweest zyo of niet, dit ^.i-zfcker^dat hunne
werkzaamheden getuigden van en
groote spierkracht. Vóo'r de het de
jeugdige leden van het gezelschap,?^^Sns vele be
wijzen gaven van uitstekende gymnastici te zijn en
alle tosren deden niet eene securiteit, netheid en spoed,
die onwillekeurig bewondering eischteu en tevens
verwondering, hoe zulke jeugdige, knapen het reeds
zoover in de kunst, door ben beoefend, hebben ge
bracht.
Na dc pauze werkte bet gebeele gezelschap en voerde
de ongeloofelijkste toeren uit, die men bedenken kftn.
Ongetwijfeld kan dit gezelschap gerekend worden lot
de besten in zijn soort.
De voorstelling begon mefeene vaudeville, getiteld
"Thomassen Margot," dat heel onbeduidend en ver
velend was en waarin veel>- werd gezongen welk
gezang niet zeer welluidend kon genoemd worden'
en dat iu één opzicht goed was, dat het het pubjiek
des te meer deed verlangen naar het optreden der
Arabieren.
G0UDSCHE COURANT.