FfiANgOlS SNEL,
BINNENLAND.
Belangrijk voor velen!
ADVERTENTIËN.
een JONGEN,
een Dienstmeisje,
ENGELAND.
V l
AMERIKA.
Gouda, '9 December.
gftaten-Generaal. Tweede Kamer. Zittin
gen van 6 en 8 December.
Adolph. Haas in Hamburg
JBurgerlijke Stand.
De Heer en MeVronw SMITS,
betuigen bij iJeze hun oprechten dank,
voor de vele bewijzen van deelneming, bij
het overlijden van hun Broeder, onder
vonden.
Gouda, 9 December 1873. -•
Coiaibissionair in EflfectJen en Kassier,
- neemt Geld in bewaring
(èi Deposito)
kondiging gelijk staat. Schoone theorie voorwaar!
De wet schrijft uitdrukkelijk de afkondiging en de
wyte ran afkondiging voor om aan een besluit wet
telijke kracht te gevett, maar de mannen der moreele
orde stellen zich eenvoudig boven de wet en verkla
ren uit de hoogte dat dié lordMliteit voor hen niet
verbindend is. De wettelijkheid van den staqt van
beleg staat ter beoordeeling van den rechter, zeide
de heer Depeyre verder, ea niet van de kamer, die
uitsluitend de politieke rijde der qua&tie beoordeelt.
Zooals licht te begrijpen was, weigerde de meer
derheid na hetgeen omtrent deze quaestie in de ka
mer voorviel, pm het voorstel-Sehoelcber, tot opheffing
van den staat van beleg in do departémedten de la
Öeiue en de 8eine-et-Ois«, iu behandeling te némen
De Minister Bright heeft in de 'Engelsche dag
bladen een openbaren brie! geplaatst naar aanleiding
van een paar big bet Lagerhuis aanhangige bills, waar
bij voorgesteld wordt hetzij de uitreiking van paten
ten voor herbergiers en tappers aan de prudentie der
onbezoldigde politierechters over te laten, betzij daar
omtrent een onmiddellijke uitspraak, te vorderen van
de kiezers zélve, die mits met een by de bills vast
gestelde meerderheid bevoegd zonden zijn nieuwe
aanvragen out zoótfahige patenten toe te staan of
te weigeren en voor bestaande herbergen het eens
verleende patent in te trekken. Hij keurt daarin
het tegenwoordige stelsel van uitgifte van tappers-
patenten af en wenscht deze op te dragen aan de
plaatselijke overheid binnen de grenzen, welke het
Parlement mocht noódig achten te trekken. De heer
Bright zou ook gaarne hebben gezien, dat aan de
gemeentebesturen de zorg voor de volksscholen was
opgedragen, waardoor bun waardigheid en gezag zeer
zouden worden verhoogd.
Door de studenten van de katholieke Univer
siteit te Dublin, is aan kardinaal Cullen een memorie
ingezonden, houdende klachten over de tegenwerking,
welke aan die Universiteit de studie der natuurkun
dige wetenschappen Ondervindt.
De beste auteurs op bet gebied der natattrkéniiis,
ah daar zijnHerschel, Darwin, Huxley, TyndaÜ,
Lyell, zyu op den Index geplaatst, waarvan het ge
volg is dat de wetenschappelijke ontwikkeling der stti-
dtnten op een zeer laag peil blyft staan.
Onder de professoren komen er geen voor ixi de
volgende vakken: mechanica» electriciteit, optioo.eth-
uologie, philologie, astronomie, mijnwezen, minera
logie» geologie, vergelijkende anatomie en wiskvnde.
Een der Dublinsche dagbladen ziet in de aanbie
ding van dit adres dep aanvang van een ernstigen
strijd in het katholieke Ierland.
Aangaande het vergaan van de Ville da H&vre
in den nacht van den 22n November op de hoogte
der Azorische eilanden, Waarvan de dagbladen in het
kort melding maakten, laten wij eenige bijzonderhe
den volgen. Deze stoomboot, die vroeger Napoleon
111 heette, was sedert I86t> tusschen New-York en
Havre in de vaart en had in Maart jl. te Shields
een belangrijke vernieuwing ondergaan, bij welke gele
genheid hare raderen door een schroef werden vervan-
geu. Zy had een lengte van 128 meter, een inhoud
van 5400 ton, machines van 1200 paardenkracht, en
was na bare herschepping eene der fraaist ingerichte
booten van de lijn. Zij stond in de boeken der
Transatlantische maatschappij voor eene waarde van
4,750,000 francs genoteerd, maar was slechts voor
ecu bedrag van 3,500,000 francs verzekerd. De be
manning van het schip bestond uit 172 koppen, en
de boot had 89 eerste klasse, 19 tweedeen 33 derde
klasse passagiers aan boord. De meeste eerste klasse
pnssagiers waren rijke Amerit&nen, die met vrouw en
kinderen den winter gingen doorbrengen in Frankrijk.
Sinds zijn vertrek uit New-York had bet schip een
dichten mist gebod, welke* op den avond van den
2C*n wat was gaan opklaren. Vrijdag nacht was het
ecu heldere sterrenhemelde passagiers wgren voor
het eerst gerust naar bed gegaan, en de kapitein, die
het dek niet verlaten had sinds zijn vertrek uit New-
York, ging om 12 nur naar zijn hut. Om twee unr
des nachts werden allen opgewekt door ren ver-
schrikkelyken schok. Mannen, vrouwen en kindefeh
snelden naar het dek, waarover ze deti boegspriet vèfn
een groot schip zagen uitsteken, terwijl ze het water
hun eigen schip hoorden binnenstroomen. De LocÜ
Earn, een schip uit Glasgow, had'de Ville du Hfitre
aan stuurboordzij midscheeps geraakt, een gat borende
van 12 voet diep en 30 voet ijzeren plateu weg
slaande. De panische schrik, welke zich meester maakte
van de passagiers, verhinderde elke poging om ben te
redden. Bovendien waren door den schok de groote
mast en de bezaansmast over boord geslagen, in hun
val de twee groote booten verbrijzelende en een me
nigte passagiers doodende. Iedereen voeld^ het schip
onder zijne voeten wegzinken en toen de overtuiging
zich van allen bad meester gemaakl, datzy reddeloos
verloren waren, werd er geen ander geluid meer ge
boord dan het. murmelen van gebeden. Een plechtige'
kalmte heerschte! en ieder wachtte zwijgend den dood
af, welke niet te out wijken was. Twaalf thinuten na
de aanvaring zonk de Ville du Havre met haar 301
opvarenden, met uitzondering van den tweeden lui
tenant, die er in geslaagd was de aan zijn zorg toe
vertrouwde ,/wa!vischbo >t" in zee te krygen, en van
eeu paar matrozen, die de giek van den kapitein
hadden weten ueêr fe laten. De, talrijkè passagiers,
die iu hun liutteu tleu dood hadden afgevvOcht» ver-
<Houkdft ertimiddelKjk. Van hèr», die op °Mét dek wtf-
reu, kwamen de meesten naar boven. Velen hadden
zich vastgesjord aan ledige vaten» a,an stukken hout
of aan 'reddinggordels. 13e Loch Barn wjhs op een
Eugelsche mijl ulstaud bygedrhaid en bad fiér boo
ten gezonden cfm te teflden wat te redden 0e
tweede luitenant bad zyn f/wal visoh boot "spoedig ge
vold. De door hein geredde matrozen roeiden da
boot naar de Loch Earn, van waar zij onmiddellijk
terugkeerden om esn nieuwe bedt vol te redden.
De eerste en tweede kapitein werden gered, na twee
uren lang beurtelings gezwommen en op huu rug
gedreven te hebben. De eerste luitenant jjwetin naar
de Loch ijjarn, een afstand van een mijl. Tïèn dames
werden" gered. Zy hadden bij de drie uren rondge
dreven op stukken hout, eu waren bewusteloos van
koude, toen zy gered werden. Dus werden 87 perso
nen gered, waaronder 23 eerste klasse passagiers (10
dames en 13 heeren). Slechts een tweede kihsse passa
gier (een dame) werd gered en drie derde klasse
passagiers (mannen). Van de 15 officieren van 't schip
werden zes gered en van de bemanning 54. Al de
geredden waren in bun nachtkleederen en eenigen
zwaar gewond. De moed en tegenwoordigheid van
geest, door velen getoond, was bewonderenswaardig.
Vele Amerikanen vermaanden tot kalmte, lenige rie
pen: «Let us die nobly, as die we must" (Baat ons
op edele wyze sterven, daar we sterven moéten).
Onder al die heiden was er een, wiens naam niet
wordt medegedeeld, doch die een voorbeeld van
plichtgevoel en heerlijke zelfverzaking, welke het hart
van ieder^ menseh sneller zal doen kloppefi. Hij was
een Fransch priester. Hij stond op het dek te midden
der stervenden en gewonden, die door den grooteu
mast Verpletterd waren, juist op het oogenblik dat
ze in de booten gered zouden worden. Geen oogen
blik verloor hij zijn zeifbeheersobing, te midden van
de ontzettende wanhoop en het nameloos lijden dat
hem omringde. „Geen enkele gelegenheid miste bij
zoover ik zien kou," zegt een der geredden, „om te
troosten, om te vergeven, om te zegenen, om moed
in te spreken aan hen, die weldra sterven zouden."
Nooit behoeft men vaio een ontzettend ongeluk als
dit melding te maken, of men mag, den hemel zij
dank, tevens verhalen rail vele daden van zelfopoffe
ring en edele doodsverachting. Enkele vaders zwom
men een half uur rond, eeu teeder geliefd kind op
houdende, eindelijk liever met hun zoontje of dochtertje
verdrinkende, dan het te laten zinken, om hun eigen
leven te reddèn. Mannen bouden hun vrouwen, hun
zusters aan stukken bout, zonder voor zich zeiven te
zorgen, eu zelf verdriukende, nadat zij huu geliefden
in zee hadden laten springeu, om te verhinderen,
dut ze door het zinkende schip werden medegesleept.
Dus werden vrouwen gered, die man en 4 kindei eu
voor haar oogeu hadden zien verdrinken.
TS2T"~v 1 1
Sinds den merk waard igen óieuwjaarsdag van 1859,
toen Napoleon III delf Ooateurijkscben gezant te Pa
rijs toevoegde, dat de staat van zaken in Lombnr-
dye en Venetië zoo scbaudelijk was, dat hij verbe-i
terü dieude te worden, heeft het hoofd van een
groote mogendheid nooit zulk een nadrukkelykeji wenk
gegeven aan een bevriende uatie, als president Grimt
ahu Spanje geeft, met opzicht tot Cuba.
Het is zeker eenigszins in strijd met de gewone
gebruiken der diplomatie, dat in een troonrede
want het equivalent daarvan is de boodschap van
deu president der unie aanmerkingen worden ge
maakt op het gedsag van een partij in de kolonie
van een bevrienden staat, welke terzelfder tijd her-
niéuwde betuigingen van vriendschap ontvangt.
Doch de president verbrak de conventioueele ge
woonte, omdat Cuba alleen nog slechts in naam eeu
Spaansche kolonie is. De regeering van Cuba is in
Landen van de* zoogenaamde «Spaansche vrijwilligers",
eeu leger Praetorialfen," vijf jaar geleden door ge
neraal Lersnni, bijeengebracht, onmiddellijk -na het
uitbrekéh van den opstand. Deze vrijwilligers ont
vangen hun orders uitsluitend van het Casino-Espa
nol, een club welke tevens geheel afhankelijk is van
den goeden dunk der vrijwilligers.
Dit Casino is een maatschappelijke club, welke 150
leden telt, allen inboorhligeu van Spanje en de rijk
ste slavenhouders van het eiland. Gelijk generaal
Grant zeer juist uiteenzdt. houden deze lieden slaven,
in -weerwil van ,de afschaffing der slavernij door de
liberale regeering 1u Spanje, welke zij niettemin voor
de leus erkennen. Zij voeren sinds vijf jaren oorlog
tegen de Cubaatische republikeinen, die bovenal af
schaffing der slavernij en de onafhankelijkheid van
het uiland eischen. In Amerika heeft uien da grootste
sympathie voor hun streven en innigeu haai tegen
de Spaansche slavenhouders, van wier wreedheden de
Amerikaansche dagbladen telkens ontzettende verhalen
doen. De republikeinsche opstandelingen zijn echter
tot nu toe niet als eerstgenoemde partij erkend door
de staten.
Men ziet tó, hóé ingewi&eldL de toestand is.
ItitHen 4zakeh "als deze dxxtr eeu iutérüatióuoftl gerechts
hof beslist werden, zoo dit een allerwiustgevendst ge
val kqnueu zijn voor twee of drie geslachten van
adrpcatpn, die specialiteiten zyn in bet volkenrecht.
Wellicht zal de Gordiaansche knoop daarom door
tót zWhhnl worden doorgebakt. De Spaansche vry-
willigers weigeren thans openlijk gehoorzaamheid a*n
de regeering van bet moederland en het streven der
Amerikaansche regeering sohijnt thans te zijn in vrede
te Blijken met Spanje, dat zljh'e bereleü biet dóór
zijne kolonie kan doen gehoorzamen.
'Oró tlè S{>aanéohe fierheid té gpfcren, zftl de re
giering van generaal Grant afwachten, of Spanje er
nog in slageu zal zij'n bevelén te doen geboorzailntti».
V(dgeo8 Gkane's eigene woorden» kan toen echter zeker
zyn, dat zoo het Casino-Espanol volhardt in zyne
wéigeking de Virginias weder 'té geéeu, de Unie
zich zelve recht zal verschaffen.
De rijke slavenhouders brengen, mét hei oog op
deze mogelijkheid, dan ook reeds gelden bij een tot
bet uitrusten van kaperschepen, om in geval van
oorlog tftssélien de Unie en Cuba, den Amerikaan-
schen handel te hinderen. De oorlogsvloot der Ver-
eenigde Staten is zoo geheel verwaarloosd in de
laatste jaren, dat de Unie tyd noodig zou hebben,
eer zij hare handelsvloot voldoende zou kunnen be
schermen.
Bij de Tweede Ifvtuer is gisiereu het bericht in
gekomen dat de, afgevaardigde Vpör' obs district, de
heer Hoffman, wegens voortdurende -Ofigesteldheid zyn
ontslag heeft ^genouteu als lid vaa de Tweede Kamer
der Staten-Generaal.
Op de voordracht voor hoofdonderwijzer in de
buurtsdholen té' Woofdéh Katum (gemeente Winters*
wyk) staat o^a/de h^er W. J. Ode, hu/ponderwyzer
alhier.
f
In den nacht van Vrijdag op Zaterdag is op de
rivier de IJsel, naby deze gemeente, een tjalk door
een stooipboot in den grond gevaren. De personen,
die zich aan boord bevonden, zijn gelukkig gered.
Daar het gebléken is, dat de voorzorgsmaatregelen
voor verVder vau buskruit en andefe ontplofbare
voorwerpen niet altijd door de geleiders met nauw
gezetheid worden nagekomeQ, heeft de Commissaris
'des koniqgj in deze provincie opnieuw de aandacht
van de gemeentebesturen zooveel noodig op deze aan
gelegenheid gevestigd ett namens dén Minister vat! dor,-'
log het verzoek tot hen gericht, om van elke overtreding
oumiddelyk proces-verbaal te doen, opmaken, waardoor
de scüftldige zal wordeu gestraft, zoodat dit tevens
kén strekken, om voor het vervolg herhaliog te voor
komen van strafbare feiten, die meermalen straffeloos
onder de oogen der plaatselijke politie schijnen te zijn
gepleegd.
In de zitting van Zaterdag' uas het debat nage
noeg geheel gewijd aan het lager ynderwys, wnarby
de lib. Messchert van Vollenhoveü en van Wasse-
naer C.itwyck voor het geveu van voorkeur aan het
bijzonder ouderwijs en de hh. Iiarinxma, Moens,
Godefroi en Berpma voor da ongeschonden hand
having der openbare neutrale gemengde school spraken.
In de zitting van gisteren zijn de beraadslagingen
over het lager onderwijs voortgezet. De minister
is het eens met heil die mèeneiiwdat de tractemen-
ten der onderwijzers moeten verbeterd en hun getal
vermeerderd worden, Overigens haudhaafde hij in
alle opzichten het openbaar neutraal onderwijs te
genover de grieven en de aanvallen van ae hh.
Messchert van Vollenhoven en van Wassenaer Cat-'
wijk. Daarin voerde nog een 'aantal sprekers het
woord. 11eJeu voortzetting.
De heer mr. H.> J. Canter Visscher, referendaris
ter algemeetie rekenkamer te Batavia, tijdelijk als
secret iris toegevoegd aan den luit.-generaal komman-
dant en commissaris der Atchineesche zaken, is, als een
van de 'eerste offers der cholera, ter reede van Atchin,
in 35-jarigeu ouderdom overleden,.
t*
Op iW Itufne te f£idefi,"zf£t*men de aanstalten ma
ken, die de stichtihg der nieuwe academische gebou
wen voorafgaan. De paaltjes zijn palen géwordén en
laugzamerhand ziet men om hrt uitgestrekte" plein
eeu schuttiug verryzen. Inlusschen wórdt van tér
zijde tot 'fkr ontevredenheid gemompeld, dat hét
project, nadat bet door verschillende couimissien is
"driderzdcht, waaronder ook èeue, samengesteld uit pro
fessoren dezer ad&dèmfe, dóór een leeraar aan ae
polytechnische school te Delft, aan wiens oordeel het
ook is voorgelegd, als ondoelmatig is verworpen. Een
geheel nieuw plan zou thans weer moeten worden
ontworpen:
Men leest in de Staatscourant:
Het Comité iu Nederland voor de oprichting van
het standbeeld votir den Gouverneur-Generaal van
Nederlandscb Indie Jan Pieterszoon Coen, stichter
van Batavia, heeft de eer aan allen, die tot de op
richting daarvan hebben bijgedragen, mede te dea
len dat gezegd standbeeld, gebeeldhouwd door den
beeldhouwer Eugène de Plijn, in de Koninklijke Ne-
derlandsche fabriek van J. M. van Kempen te Voor
schoten, door de zorg van L. J. 8. vau Kempen,
die met de uitvoering is bélast geweest, gegoten is
door middel van galvanische electriciteit, en dat dit
beeld, 'dat, bij eene hoogts van 4.5 meter, een gewicht
heeft van ÖOOÖ kilo's, op den 6den dezer aan bet
Comité is vertoond, en vermits het in allen deele
aan de eifeben van de kunst en van eene deugde
lijke bewerking beantwoordt; afgeleverd ter verzending
naar Bataria, in afwachting dat het nader bestelde
arduinen voetstuk zal gereed komen.
Gedeputeerde Staten van Gelderland hebben ten
tweeden male geweigerd het Haadèbesluit van Wage-
ningeu goed te keuren, houdende, onder daarbij om-
schroveu voorwaarden, toekenning van een subsidie,1
aan de heeren Montijn en van deft Ouwelaut of hun
rechtverkrijgenden, ten behoevé van den ontworpen
spoorweg ttotteraam-Schoohboven-Wageningen-Arn-
hem. De Rand heeft daarop besloten, op geen nadere
góed keuring aan te dringen, voordat aan de gestelde
voorwaarden door de concessionarissen of hun recht
verkrijgenden is voldsau.
Uit Koog n/d. Zuau wordt van 7 Dec. gemeld:
Hij de bedeeliug, die gisteren avoud door diakenen
der herv, gemeente zou gehouden worden, waren
zdo.'ds gewoonlijk de bedeelden opgekomen. Toen
zy binnen geroepen werden, daebt misschien menigeen
dm ter gelegenheid van 3t. Nioolaasfeest eene extra
uitdeling zoo plaats hcbbcu. Doch hoe vonden alleu
zich teleurgesteld, lo mi zij vernamen, dat de bededing
t >t een volgenden koer moest worden uitgestèld, om
dat de kas nagenoeg ledig wak. Er, had binuen- en
buitenbraak pluat-> gehad en het voorhanden geld was
gestolen. Alk moeite wordt thans gedaan om den
dader vau dien brutalen diefstal uit te vinden.
Uit Maassluis meldt men dat de liaringvisschery,
met 31 schepen uitgeoefend, 1 hans geslóten is. De
geheeie aanbrengst was 290,830 tonöen pekel- en
1,631,000 stuks steurbaring.
Bij deu uitgever VV. Eekhoff te Leeuwarden is
vuii de pers gekomen de Almanak voor Landbou
wers en Veehouders voor 1874. Evenals vorige jaar
gangen bevat dit boekje menige nuttigeraadgeving
en velerlei practische opmerkingen, waardoor het gerus-
tehjk kan aanbevoleq wordeu aan allen die belang
stellen in landbouw eu veeteelt.
Niet algemeen bekend is,.dat aan de betrekking van
assuradeur vele gevareu verbonden zyn. Evengoed als
soldnten, zeelieden en spoorwegbeambten, moeten ze
soms den dood trotseeien iu hun amntsvervulling. Dus
vernemen wij, dat c^rie Amstefdamsche assuradeurs
verleden Zaterdag van het Nieüwediep zich naar het
wrak van den Künig Wilhelm lieten brengen, om te on
derzoeken, wat uog te redden zou zijn van bodem
en lading. Nauwelijk waren ze op het wrak, of de
storm stak met vernieuwde woede op. Aan gemeen
schap met deu vasten stfal w*s niet meer te denken.
De assufadeurs moesten overnachten in de kajuit van
het gestrande schip, hêlwelk zij vreesden,, dat ieder
oogenblik in stakken ge&lagèn kon worden. Eerst
des Zondagsmiddags kouden zij met de reddingsboot
vnn hrt wrak. worden afgehaald. Aldus bijna ééhip-
breuk te lijden in eep schip, waarmede men geen voet
ver gereisd heeft, is zeker een zeldzaamheid,
ifiblad.)
Verleden, week ziju eenige omslagplichtige landei
genaren vah het Oudbildt, daartoe opgeroepen door
drie hunner^ te St. Auua-parochie samengekomen, met
bet doel -om zich te verbinden den door kerkvoog
den uitgeschreven omsfng niet te betalen eu, zoodii
een procedure tengevolge mocht hebben, gezamenlijk
de kosten daarvan te dragen. Naar wij vernemen,
moet dit doel bereikt en een coutract üuarvau zijn
0pgemoakt.
5
Bij een uitdrager te Harderwyk kwam Woendft^-
morgen iemand om Vfer bfUghrjfakkeii tekoopen. Deze
hierdoor achterdocht krijgende, gaf daarvah terstond
kennis aan de politie, die 's avonds op den weg naar
1iet station een oog in het zeil hield. Spoedig ont
dekte zij dan ook vier Belgen, die voor Indie hadden
dienst genomen, na hun handgeld hadden ontvangen,
én in burgerkleding zochten te deeerteeren. Hunne
fbilit&irè tenue is, zegt men, ook bij hun dienstvaar-
digeft middefmrr ift kuis gevóftfiéd.
Dr. J. Sasse beantwoordt in den Almanak voor
Landbouwers en Veehouders voor het jaar 1874 de
Ttftag «welk gewas zou de koffie kunnen vervangen
Bij de steeds stijgende pry zen der koffie is het
geen Wonder, zegt de schrijver, dat sommigen naar goede
plaatsvervangers van dien geliefden volksdrank uitziefi.
De eene beveelt dit, een ander weer dat als surrogaat van
de koffie aan. Beeds vroeger en ook onlangs weer heeft
men de asperge-zaden daartoe aanbevolen. Doch hoe
groot zou een asperge-veld wal moeteu zyn om slechts
één enkel gezin van de benoodigde hoeveelheid dezer
taden ter vervanging van de koffie te voorzien? Neen,
schrijver, dén kén ik een veel beter middel,
Ik misschien piet' een groot nat en voordeel in
éOmmigè streken zou kunnen verbouwd worden. Ik
bedoel nl. de gele lischbioem, ook waterlelie (Iris
Pleudacorus) genoemd. In ongeroosten toestand reeds
hebben dé zoden dezer -plant een kennelijkeu reuk
én smaak van koffieboooen, doch oog in veel sterker
mate, wanneer ze geroost zijn. Aan de oevers onzer
rivieren, aap den zóom van poelen en moerassen aan-
gékweekt, zou de lischbioem ongetwijfeld rijkelijk de
moeite belponen eu zeer goede opbrengst geveu van
overigens weinig Wnarde bezittend land. Door ha re-
heerlijke bloemen, tijdens den bloeitijd, geven zij een
prachtig aanzien aan een eentoonige streek, eu zijn
daarenboven nog door bare afgestorvene bladeren in
staat, om uitgestrekte moerasviakten in vruchtbaar
land te her&cheppeo. Men neme er de proef van.
Het te Gènéve verschijnende blad „La Patrie
geeft nog eenige toelichtingen aan de geschiedenis
vfch de beroemde onyx-vaas, uit de nalatenschap
van deu onlangs overleden Hertog van B runs wijk,
die niet van bèlahg ontbloot zyn.
Volgens eene door den Secretaris der stad Bremen
in 1682 geschreven „oorkonde, zou de vaas io het
bezit zyn geweest .van Mitbridates, die ais harts-
tochtelyk verzamelaar vau zood-mige kunstwerken
gekend was. Volgens het v««b<Mri ran Piiiuua werd
zjfiie verzameling door Pompejus naar Rome gebracht,
en belandde de bewusie vaas later te Mantua. Toen
die stad in 1630 door den keizerlijken generaal Col-
ialto werd ingenomen, werd de onyx-vaas de buit
van een gewoon soldapt, dié haar voor honderd du
katen verkocht aan den* hertog Frans Albert vaa
Stfksert-Laaeuburg D$ hertog gaf haar aau zijne
gemalin eene Meoklenbiirgsclie prinses ten ge
schenke., die haar bij tedtauiept vermaakte aan de
hertogin Sophia Elizabeth, gemalin van den hertog
Atigust van Brunswyk^ Van daar kwam zij in het
bezit van Fferdiuand 'Albfert van Beieren, vervolgens
kwam zij te Wolfenbuttél en eindelijk in het herto
gelijke mnsRpm te Brunéivijk (176f6). Na den veld
slag bij Jeua werd de vaas mur Ho.steiu gebiaobi,
toen weer naar Glücksburg; hertog Willem nam
haar mede naar Engeland en zijne zonen brachten
baar in 1815 weder naar Bruuswijl^ terug. No den»
brand van het kasteel in 1830 was de onyx-vaat
verdwenen, tot zij eindelijk, zorgvuldig verborgeu iu
èene andere vaas, onder de nalatenschap van hertog
Karei, te Geneve terug werd gevóndgn. Naar deu
vorm behoort de vahs tot de groep der antieke offer-
vaten. Haïe echtheid werd nooit in twyfel gètrok-
keuzij móét door eeu Grieksch kunstenaar vervaar
digd zyn geworden, die wellicht daar de onyx
bijna de haidheid bezit van diamantzijn geheeie
leven zich met dien enkeleu urbeid heeft bezig ge
houden.
Mét bewonderenswaardig talent heeft de kunslef.aï^
partij weten te trekken van de aderèn en de kleur
van deu steen. Het vleesch der figtireu is verbliudend
wit» de kleederen daarentegen zijn geelbruin, de glans
is donkerbruin. De waarde der vaas is moeielijk te
bepalen. Voorheen werd zij op 200,000 h 300,000
fr. geschat; in den inventaris der hertogin Sophia
Elizabeth' werd zij zelfs ojJ 500,000 fr. gewaardeerd.
De geheefe vaas ia uit één eakelen steen gesneden,
6 dm. (*4óll) hoog en 2J/4 dm, ^zoli) in doorsnede;
bet deksel, iet bandvat ea 't voetstuk zyu van mas
sief goud. Twee évenwydfge ringen, eveneens van
goud, omsluiten haar. Op de middelste der daardoor
aangegeven nfdeélingen der buiteneyde vertoonen zich
in Rautrefief twaalf figuieu in dr^ groepen, van uit
stekende fijnheid. De benedenste afbeedling der vaas
is, e'ven als de bovenste, tnet bladeren, bloemen,
korenaren, vruchten, stierenkoppen en andere, óp den
eeredienst van Bacchus óf Venus en zijne mjsterién
brtrekking hebbende onderwerpen versierd.
De correspondent van de JJaUf Hews geeft een
vermakefyke beschrijving van de inlandsche vrouwen
van de Gondkust. Volgens den correspondent is een
vrouw aldaar méér waard dan vijf man Zij hebbey
meer moed, zijn sterker en oneindig meer voortvarend
en ijverig In den tocht tegen de Ashantijnen zijnde
vrouwen alleen vau nut. Zij zyu goed gediscipli
neerd en vormen de achterhoeden, daar zij de Je-
vensmiddelén eu ainuiiuie vóór het expeditie-korps
dragen.
Met honderdtallen bieden zy zich aan als recruten
eu het schijnt een indrukwekkend schouwspel te zijn
twee compagnien Afrikaansche Vrouwen, in volkomen
goede orde vier aan vier, te zien optrekken. Zy dragen
allen een kind op de hetfp en een doos ammuhitie
boven op het hoofd. De negerinnen krijgen zes stui
vers per dag en zijn oneindig minder lastig dan de
mannen. Zij klagen niet, maar werken. Haar voor-
naamate eisch is, dat zij en niemand anders de
negers mogen geeselen, die zich lafhartig hebben ge
toond iu den strijd of die weigeren tegen den
natiotiftlen vijand, den Ashantijn, op te trekken.
In alle brancben. in het bijzonder echter met be
trekking tot de algemeen veel gezochte origineeJeloten,
rechtvaardigt zich het vertrouwen eenerzijds door de
békende soliditeit der firma, anderzijds door den hier
uit van zelfs voortspruitenden euormen verkoop tier
loten. Het door zijne nauwkeurigheid bekende ban
kiershuis
kaar deswegen iedereen sterk aanbevolen worden, en
doen wij op bet heden in onze courant voorkomende
advertentie der voormelde firma algemeen de aandacht
vestigen.
"it-r 11 m 1 f'-gg-
Gkboiiin 6 Dec. Wellemiua Cornelia, ouders W. van der
Sloot ad A. C. van Geodereo. Willem, ouders VV. Gelder-
blom en A. Koster. Johanna PetrouelLa, ouders P. van Vliet
eu H. M. Danens.
Ov&blrdknj 6 Dec. R. van der Valk, 86 j. N. d«
Vroom, 1 j. 9 m. 7> G. H. vau Eyk, 3 j. A.' Uiter-
waal, 44 j. 8. J. C. vau Mierloo huisvr. vau S. Leem-
broek, 79 j. H. van der Beiden, 1 j. 1 m.
t
Op het KANTOOB der Stearine Kaarsenfa
briek Gouda kap geplaatst worden
van 14 k 15 jaar.
Vereisclitea zijn vlug Bekenen, goed Lezen
en Schrijven.
Zich in persoon aan te melden bjj den Di
recteur ZIJNEN.
GEVRAAGD té Rotterdam
van de P. G., NET en ZINDELIJK en van
goede getuigen voorzien, in een gezin zonder
Kinderen, loon van 50 tot 60 Galden naar be
kwaamheid.
Zich te vervoegen bij (len Uitgever van dit
Blad.
van f 100 tot f 1000 thans a 41/, reute-
- 1000 en daarboven a.5
Kantoor: Westhaven B, 145.
