I0UT.
Nieuws- en Advertentieblad voor Gouda en Omstreken.
ll
N? 1452.
1873.
BUITENLAND.
Buitenlandse!! Overzicht.
I
Zondag 14 December.
S.
HST.
lg-
)00.
GOUDSCHE COURANT.
s
9
ar,
i de vesting
opgedragen,
van verde-
ekkingeo
e en ge*
officiële
iet ver-
rouwen
indbche
tie bij*
os eene
oaaw-
irtrou-
dnnk.
en BUI-
AKKEN,
telwerken
ia.
e Zonda-
m 10 tot
Secretarie
g liggen.
3.50
1.75
0.90
en door
JtMgl
DEES van
IDAG den
lags ten 10
de hierna
iOOPEN:
IOOMEN,
)n 5 dito,
eter mid-
is heb-
ichten,
tot in
ehcim^
ischen-
i mijne
seks te
op een
van zijne
naak ik
bij toe-
'ief me*
mplaats
rden in
6000
5000
4000
3000
2000
1500
1200
1000
500
300
200
110
Jtc.
en ver*
mderge-
irlotmg.
Het proces-Bazaine met zyn ongunstigen afloop
voor den belanghebbende vormt natuurlijk den hoofd
inhoud van alle Fransche berichten. De publieke opinie
heeft haar zin gehad. Er is een zondebok gevonden,
die de ongerechtigheden van het gansche volk draagt.
Ons toch komt die zaak steeds in dat licht voor.
Wij gelooven niet aan eigenlijk gezegd verraad van
de zijde van den bevelhebber te Metz. Wel aan
onbekwaamheid en lichtvaardigheiddoch die beschul
diging treft Bazaine niet alleen, maar alle Fransche
generaals, Mac-Mahon niet uitgezonderd, die nu de
gevierde man in Frankrijk ia. Het eenige verschil
tusschen die beide maarschalken is in het nadeel
van Bazainedeze heeft zich namelijk afgegeven met
politiek op een tijd, toen de staatkunde niet te pas
kwam en die politieke consideratiën komen hem nu
duur te staan. Hij valt als een offer van de wraak
der republikeinen, die hem zijne houding tegenover
de regeering der nat. verdediging niet kunnen ver-’
geven, maar vooral roept de natie haro sur lebaudet,
omdat bet deeigenliefde meer streelt te kunnen zeg
gen „Onze ongelukkjgen zijn het gevolg van verraad
van enkelen" dan dat men ze moet toeschrijven aan
eigen onbekwaamheid en zorgeloosheid.'
De krijgsraad in d? zaak van Bazaine heeft be
raadslaagd or er de volgende vragen:
1°. Is Bazaine, ex-opperbevelhebber van het Ryn-
leger, schuldig aan het feit, dat hij op 28 Oct.'70
mét den vijand heeft gecapituleerd en
Metz, waarover het opperbevel hem was i
heeft oiergeleverd, zonder alle middelen
diging te hebben uitgeput, zonder alles te hebben
gedaan wat plicht en eer hem voorschreven?
2°. Is Bazaine, QX-opperbe»elhebber van het Rijn-
leger, schuldig aan het feit, dat hij denzelfden dag
in bet open veld heeft gecapituleerd?
3°. Had die capitulatie tot uiikoinst om het leger
de wapenen te doen nederleggeu?
4°. Is maarschalk Bazaine, als generaal en chef
van het Rijnleger, schuldig aan het sluiten eener
capitulatie terwijl zijn leger in het ópen veld stond
welke tot resultaat had om door zijne troepen de
wapenen te doen neerleggen, zonder alles gedaan te
hebben wat plicht .en eer geboden?
De krijgsraad beeft de vier vragen met algemeene
stemmen bevestigend beantwoord.
Vervolgens heeft de president den tekst der wet
voorgelezen en op nieuw de stemmen opgenomen
voor de toepassing der straf.
Daarna, met de leden van den raad, in de open
bare zitting terugkeerende, heeft de president het
vonnis voorgelezen, waarbij Bazaine met algemeene
stemmen tot de doodstraf met degradatie wordt ver
oordeeld.
Al de leden van den krijgsraad hebben een ver
zoek om gratie voor maarschalk Bazaine geteefcend.
"Naar men verzekert, heeft de hertog van Aumale
zich onmiddellijk napr Mac-Mahon begeven, om dit
verzoek over te brengen. Maarschalk Bazaine heeft
de voorlezing van het vonnis met groote ontroering
aangehoord.
De president der Fransche republiek beeft maarschalk
Bazaine gratie verleend van de doodstraf en deze ver
anderd in twintigjarige (in dit geval gelijk staande
met levenslange) opsluiting. Het vonnis tot ontzet
ting uit zijn rqng wordt gehandhaafd, .met deze ver
andering, dat de gewone gebruiken daarbij niet zullen
worden in acht genomen.
De nationale zal met Nieuwjaar veertien dagen
vacantie nemen, en wel van 25 dezer tot 10 Jan.,
Runneer de b<grooting van uitgaven vóór Kerstmis
is goedgekeurd, 'of van 1 tot 15 Jan., wanneer men
hiermee nog niet gereed is.
Over de'kerkelijke zaken is in den Pruisischen
landdag weder een kort debat geweest. Het voor-
stel van den afgevaardigde Reichensperger, waarbij
,van de regeering verlangd werd, dat zij ten op
zichte der katholieke kerk tot hare vroegere begin
selen zou terugke» ren, is 'in de zitting van het huis
F R A N K R U K.
Maarschalk Bfifhine, oud-opperbevelhebber van het
leger van den'Ryn, is gisteren door den krijgsraad
veroordeeld ter dood en tot ontzetting uil zijn rang,
waaruit nog volstrekt niet volgt, dat hij, wezenlijk
schuldig is aan hetgeen hem werd ten laste gelegd.
Van den aanvang af .werd geen andere uitslag ver
wacht. Zöodra men dit proces begon, kon het slechts
met dit vonnis eindigen, whnt de krijgswet spreekt
duidelijk en bedreigt met de straffe des doods een
aantal dingen, die Bazaine heeft gedaan. Slechts eene
kleinigheid dient'daarbij te worden in het oog ge-
houde, namelijk, dat Bazaine die dingen deed onder j
omstandigheden, waaraan de krijgswet onmogelijk kan I
van afgevaardigden afgewezen bij een motie, welke
met 288 tegen 95 stemmen is aangenomen.
De minister van eeredienst heeft het actieve zoowel
als het passive verzet doen uitkomen, hetwelk door
de bisschoppen aan de landswetten wordt geboden,
terwijl zij aan de bevelen van een man gehoorzamen,
die buiten Duitschland is geplaatst. De minister
wierp het verwijt, dat de regeering de kerk zou
vervolgen, ver weg. Het sluiten van een vrede onder
de tegenwoordige omstandigheden zou naar zijne over
tuiging niets minder zyn dan een prijsgeven van de
staats-souvereiniteit. De regeeriag zou bij de tot
dusver gevolgde beginselen blijven volharden. Voor
dat tot de stemming werd overgegaan heeft de mi
nister van eeredienst een Wetsontwerp omtrent het
verplichte burgerlijk huwelijk ingediend.
De akte van beschuldiging tegen mgr. Ledocbowski,
aartsbisschop van Posen, is 'gereed en zal ten spoe
digste worden verzonden naar het hooggerechtshof
voor kerkelijke zaken.
De invoering van de constitutioneels hervormin
gen in Mecklenburg is weder voor onbepaalden tijd
verdaagdaan de beide lauddagen is door de regee
ring medegedeeld, dat „onder de bestaande omstan
digheden van een verdere beraadslaging met de ge
trouwe Stenden over de voordracht is afgezien, maar
voorbehouden te gelegener tijd verdere mededeelingen
te doen toekomen." Het ontwerp ter hervorming
der staatsinstellingen is daarop door de regeering in
getrokken.
De Oostenrijksche rijksraad heeft Woensdag in bui
tengewone zitting vergaderd, het wetsontwerp betref
fende de zilvereu leeoiug aangenomen, zooals d^t door
het heerenhuis was gewijzigdde heeren afgevaar
digden konden moeilijk anders, maar waren uit hun
humeur, dat het initiatief tot beleening ook van
beurswaarden thans aan het heerenbuis moest worden
dank geweten.
Het huis verklaarde de niet verscheneu Czechische
afgevaardigden van Boheme van hun mandaat ver
vallen, en herkoos de tegenwoordige voorzitters.
Uit goede bron kan gemeld worden, dat weldra tot
kardinaals zullen worden benoemd: msgr. Chigi, Fal-
cinelli, Oreglia, Franchi, de primaat van Hongarije,
pater Tarquini, de pater der Jezuïeten Martinelli, de
aartsbisschop van Parijs en de bisschoppen van Ka
merijk en van Valencia.
Bij het debat in den Zwitserschen nationalen raad
over de grondwetsherziening waren de zoogenaamde
rechts-artikeien aangehouden, ten einde de centralis
ten en federalisten tijd zouden hebben om zich nader
met elkander er over te verstaan. Tusschen de beide
partijen is nu 11. Zaterdag een compromis tot stand
gebracht, hetwelk de raad met 89 tegen 14 stemmen
'heeft aangenomen. In hoofdzaak komt het hierop
neder: dat de wetgeving ten opzichte van obligatie-,
handels- en w isselrecbt en faillissementen, hlsook van
letterkundigen en artistieken eigendom, eene bonds-
zaak zal zijn. De rechtspraak in die onderwerpen
blijft eene zaak dér kantons, onder voorbehoud der
bevoegdheid van het bonds-gerechtshof ten deze,.
In de Belgische kamer zijn de begroetingen van
buitenlandsche zaken en van justitie aangenomen.
Berichten zoowel uit 'Madrid als uit Amerika mel
den, dat op papier de uitlevering van de Vjrginius
en van de nog in leven zijnde bemanning klaar is;
houdt de bevolking op Cuba zich rustig, dan zal
Dinsdag aanst. aau de genomen besluiten gevolg
worden gegeven.
hebben gedacht en onder welke honderden anderen,
even bekwaam als Bazaine, juist hetzelfde zouden heb
ben gedaan. Indien ooit, dan zou in dit geval tot
de Fransche legeraanvoerders, groot en klein, kun
nen worden gezegd: Wie uwer is zonder feil, werpe
op Bazaine den eersten steen. Maar dan had men
ook nooit dit proces moeten beginnen,, want de wet
is onverbiddelijk en slaat geen acht op de ongehoorde
omstandigheden, waaronder de beschuldigde zich be
vond. Eens echter zal de geschiedenis recht doen
en Frankrijk vragen, waarom één werd gevonnisd
voor eene schuld, die door honderden wordt gedra
gen? Waarom het aldus heeft gewoeld in eigen in
gewanden, en voor het oog der wereld het treurig
tafereel heeft ontrold niet slechts «van zijne rampen,
maar van al de ellendige toestanden, die met nood
zakelijkheid tot deze rampen hebben gevoerd? Was
het nog, om te geraken tot zelfkennis! Maar wij
vreezen, dat ook die niet zal worden verkregen, na
een proces, dat daartoe zou kunnen leiden, ook al
werd het er niet om aangevangen. Er is in de
Figaro van Donderdag een brief van een jong stafof
ficier, die, met de beste bedoeling, aldus eindigt
Wanneer men, gelijk ik, getuige is geweest, hoe
onze generaals, oud en jong, om aan de wanhoop
eener nederlaag te ontsuappen, den dood tegemoet
snelden, die de dappersten deed vallen, terwyl die
dood zelf onzichtbaar en onbereikbaar bleef, als de
góden van Homerus (de schrijver doelt hier natuurlijk
op dé verrq dracht der vuurwapenen), dan wordt
men toegeeflijk voorben, die in 1870 zijn overwon
nen. Is het dan niet smartelijk genoeg, te moeten
zeggen, dat ze ongelukkig waren Moet men daarbij
nog vrageu, of niet één hunner ook schuldig was
Waarom moet deze vlek geworpen worden
leger, dat zich de achting verwierf, zelfs
vijanden?
Aan deze conclusie gaat eene beschouwing vooraf,
waarin de schrijver poogt aan te toouén, dat de
Franschen niet zijn overwonnen door de Duitschers,
maar door hunne nmécaiciens." De Franschen zijn,
volgens hem, nog altijd wat zij waren in den tijd
der Galliërsles soldata de V arme blanche. De ba
jonet is hun eigenlijk wapen, maar zij konden daar
van slechts zich bedienen, omdat „de Pruisen" steeds
onzichtbaar blevén en uit de verte doodschoten.
Deze jeugdige officier schijnt niet te weten, dat
het Cbassepotgeweer wel zóó ver droeg, als het ge
weer der Duitschers, wat intusschen slechts bijzaak
is. Want waar is, maar in geheel anderen .zin, dan
hij meent, dat de Duitschers ook en vooral hun
zege te danken hebben aan de omstandigheid, dat
bij hen een von Moltke en anderen de kunst van
oorlogvoeren hebben verheven als tot eene weten
schap, waarin tot de kleinste bijzonderheden alles
van te voren wordt geregeld en onvoorziene omstan
digheden nagenoeg niet kunnen voorkomen, terjvyl
bij de Franschen dit alles Schromelijk was verwaar
loosd.
Heeft men dit nu geleerd uit het prozes van Ba
zaine Blijkbaar niet. Anders toch zou deze wel
willende stafofficier geheel anders spreken en Bazaine,
wat ook de wet zeide, niet zyn veroordeeld. Want
dan zou men weten, dat niet één de schuldige is,
maar allen, van den kleinste tot den grootste, daar
allen jaren lang hebben verzuimd en blijven verzui
men, wat bad behooren te geschieden, zouden de
rampen der jaren 1870 en” 1871 van Frankrijk zijn
afgewend.
Die zich spiegelt aan een ander, spiegelt zich zacht.
Het proces Van Bazaine zal thans wel in zijn ge'heel
worden uitgegeven. Wij hopen, dat menigeen hier
te lande, die in deze dingen belang stellen moet} reeds
krachtens zijn werkkring, dit merkwaardige deel van
Frankrijk’s geschied boeken zal ter hadd nemen. Er
is menige nuttige les in ook voor anderen dan
Franschen.
Het telegram, waarin‘de zaak van Bazaine wordt
gemeld, is blijkbaar op óen punt foutief. Op de -
tierde vraag is vermoedelijk niet bevestigend, maar
ontkennend geantwoord.