Nieuws- en Advertentieblad voor Gouda en Omstreken.
N? 1457.
1873.
ZN.
BINNENLAND.
BUITENLAND.
Zondag 28 December.
ng.
bedraagt
0000.
r,”
IJultenlamlscli Overzicht.
Ü.S.
aar,
J4ieuwjaars-^V
I.
ENSCHEN
loden door
A
E.
I
■I
I
GOUDSCHE COURANT.
algemeene
»rd
iborg goed-
▼ertron
en dnnk.
et officiële
met ver-
ertrouwen
oliënd *c he
gratie bij-
itcdi eeiie
en Dauw-
nalen voor
buiten een
eteind xijn,
fl. 7.—
3.50
1.75
o ras heb*
rwaehten,
in, tot in
geheim-
toMchen-
i in myne
itreeki te
toneer het
Dgemak te
iden, men
in aan die
e verboda-
eveu boven
Men wordt attent gemaakt op de geschikte
gelegenheid, die de Goudsche Courant van DON
DERDAG 1 JANUARI j». st. aanbiedt om
te adverteeren. Alle Advertentiën voor dat nr.
bestemd moeten uiterlijk Woensdag avond be
zorgd worden, daar de Courant des mor
gens uitkomt.
i, maak ik
jij bij toe*
brief me-
voonplaat s
worden in
le ouderge-
verloting,
gang tot eere verstrekken. Een ander schrijft«Op
bet punt van het onderwijs kunnen we op hem re
kenen. Een kundig en ijverig man is hij buiten
twijfel, en die in de kamer een goed figuur ma
ken zal.*
stemmers, met uitzondering van een enkele, allen be-
hooren tot de hoogst betitelde adellijke leden der ka
mer, gedeeltelik Kat ho lij ken, gedeeltelijk Protestanten.
De Belgische kamer heeft in geheime zitting een
onderwerp behandeld, dat ongeveer een jaar geleden
door den beer Jottrand te berde is gebracht. Die
afgevaardigde wenschte nL, dat aan de leden der
vertegenwoordiging vergunning werd gegeven, koste
loos op de staatsspoorwegen te reizen. De groote
meerderheid heeft zich met dit denkbeeld niet ver
een igd.
De Noorweegsche regeering heeft het voorstel goed
gekeurd, door de tweede kamer aangenomen, strek
kende om de ministers aan de beraadslagingen der
tweede kamer te doen deelnemen. Zij heeft daaraan
echter eenige bijvoegingen verbonden, als: aan de re
geering wordt bet recht toegekend de kamer te
ontbinden; de jaarlijksche zitting zal den tijd van
vier raamden niet overschreden en aan ieder van de
leden der kamer wordt een vaste toelage van 360
sp.-daalders toegekend, tot bestrijding der reis- en
verblijf kosten.
Van verschillende zijden out vangen wij brieven tot
aanbeveling van Mr. v. d. Loeft'.
Iemand, die hem nagenoeg 20 jaren heeft gekend
en bijna dagelijks, door zyn uitgebreide praktyk,
wet hem in aanraking kwam, is overtuigd van zijne
libeia'c gezindheid mocht hij gekozen worden, dan
zou hij het district en de goede zaak der vooruit-
DUITSCHLAND.
De beraadslagingen over het ontwerp op het ver
plichte burgerlijk huwelyk, in tweede lezing Zaterdag
jl. door het Pruisische Huil der Afgevaardigden ten
einde gebracht, hebben zeer weinig opgeleverd, dat
nieuw mocht worden geheeten. Bij de behandeling
van art 51 werd door den heer Mommsen bet alles
zins behartigingswaardige voorstel gedaan om de oude
registers, gehouden door de geestelijkheid, alle in han
den te stellen van de nieuw te benoemen ambtenaren
van dan burgerlijken stand. Vooreerst zouden op die
wijze alle stukken van dien aard bijeeugevoegd wor
den, ter plaatse waar zij behooren te zijnten andere
verkreeg men den waarborg, dat door kwalijk gezinde
geestelijken geen verzet zou kunnen worden gepleegd
en de afgifte van gevraagde afschriften worden gewei
gerd.
De minister van eeredienst beantwoordde den spre
ker en bestreed de noodzakelijkheid om tot den voor-
gestelden maatregel te móeten overgaan. In de eerste
plaats verklaarde de Minister, dat er, naar zijn over
tuiging, geen vrees voor dergeljjke weigering behoefde
te bestaan; mocht dit on-erhoopt gebeuren, dan bezit
de Regeering de vereischte middelen om de weiger-
achtigen te noodzaken tot het vervullen van hunnen
plicht. Ten andere beschouwde hij bet overnemen der
registers van vroegeren tijd, om die te vereenigen met
de nieuwe, door ze in handen te stellen der burger
lijke ambtenaren, die met het voeren daarvan zullen
worden belast, van weinig belang voor de Regeering.
Daarenboven, zoo zeide hij, komt hierbij nog een ander
en wel een geldelijk bezwaar in aanmerking. Het
uitreiken *an afschriften uit de bedoelde reg sters is
een aanmerkelijke bron van inkomsten voor de geeste
lijkheid. Alleen binnen het rechtsgebied van den op-
perkerkeraad brengt dat op ruim 100,000 th. Op
grond van een en ander wenschte de Minister, dat
de geestelijken in het bezit zouden worden gelaten
van de oude registers.
De heer Mommsen verklaarde zich door de be
weringen des Ministers uiet overtuigd, dat zijn voor
stel behoorde te worden verworpen. Bij de derde
lezing zou hij, thans door niemand ondersteund, op
de zaak ttrngkomen.
Door de conservatieve Kiezersvereeniging Zoning en
Vaderland alhier is tot candidaat gesteld voor de aan
staande verkiezing mr. W. baron Van Gollstein.
Het Dagblad verneemt dat de heer J. Heemskerk
Az. niet in aanmerking verlangt te komen bij de
aanstaande verkiezing voor de Tweede Kamer, in
dit district.
ark 6000
5000
4000
3000
2000
1500
1200
I 1000
500
300
200
110
e. etc.
i verlof in-
Zooals men weet mogen de kinderen der zooge
naamde christelijk-natiunale scholen niet mede doen
aan het kindergeschenk den Koning aan te bieden.
De heer de Jonge, een wakker voorstander van
die richting, schrijft naar aanleiding van dat verbod
in de N. Midd. Cl. het volgende
„De vraag «Aan wie van dat alles de schuld?*
moet, alvorens een middel van toenadering beproefd
worde, ridderlijk onderzocht en onpartijdig beant
woord worden. Blijkt het dat de schuld ligt bij
hen, die zich bij uitsluiting dragers van de Christe
lijke beginselen noemen, dan behooren zij het eerst
op te slaan met de bekentenis, dat zij verkeerd
handelen.
«En naar onze overtuiging ligt de schuld bij hen,
bij hen alléén. Ziehier waarom.
«In plaats van den heer Groen van Prinsterer heeft
zich in Amsterdam een leeraar der Hervormde Kerk
aan het hoofd gesteld van hen, die beweren, dat in
den Staat beginselen behooren te zegevieren, welke
de Cbristelyke genoemd worden ook in de school,
als een gevolg van het publiek recht der gezindheden,
dat althans grondwettig bij ons niet bestaat. Die
predikant heeft op zich genomen de hoofd-redactie
van een blad, dat zich ten doel stelt om tot in de
laagste kringen van het (zoo hij het noemt) Gerefor
meerd Christenvolk die beginselen te doen doordrin
gen, op politiek gebied tegenover radicale en conser
vatieve liberalen, op godsdienstig gebied tegenover
de Roomschen.
«Die leeraar van den godsdienst, wiens groote stich
ter de liefde tot den naasten en dus de verdraagzaam
heid als oen deugd, a's een eersten plicht aan zijne
volgelingen voorschreef, heeft in dat blad, de Stan
daard, het eerst van allen verzet aangeteekend tegen
het plan, dat opgeworpen werd om de schoolkinderen,
d. i. de kinderen van 6 13 of meer jaren, een
hulde aan onzen Vorst te doen brengen. Eu dien
predikant, dien leeraar, hebben velen die dezelfde
beginselen uitenen toegedaan te zyu, in zijn exclusi
visme gevolgd.
«En daarom ligt bij hen vooral de schuld, dat het
zoover gekomen is, dat Willem III op 12 Mei 1874
zich de smartelijke profetie kan doen, dat, zoo het
meer bezadigde deel der Natie er niet tegen waakt,
ons volk, wanneer Willem IV ten troon gezeten zal
zijn, in twee gedeelten verdeeld zal wezen, die in
verkeerden godsdienstijver, zoo niet in godsdienst
haat, niet onder Zullen doen voor hun voorouders.
«Dat is de vrucht van die onverdraagzaamheid,
van dat exclusivisme, door ds. Kuiper als een deugd
als een pl.cht van den Christen, onder den schijn van
pal staan voor beginselen, aangeprezen en doorzoove-
len die, trots zoo menige waarschuwing, meenen (zij
het dan ter goeder trouw) zyu denkbeelden te moe
ten volgen, in practyk gebracht.
«Die vrucht begint nu te rijpen in de kinderwe
reld, in de school. Wij betreuren dat meer dan
iemand ter wereld.
«Naar ons oordeel zal slechts één middel afdoende
zijn, dat levens als protest tegen het verzet, door
den Standaard gepredikt en aanbevolen, zal kunnen
beschouwd worden.
«Dat de scholen" die zich Christelijke noemen,
zich van het hoofdbestuur der vereeniging van Chris
telijke onderwijzers in dezen scheiden, ruiterlijk ver
klaren dat zij met het c unite der openbare onder
wijzer? gezamenlijk willen handel» n. Al komt dat
protest laat, liet is wellicht nog nitt te laat. Het
zal een toenadering van haar zijde wezen, die ze-
Gouda, 27 December.
Z. M. heeft met ingang van 1 Januari 1874 be
noemd lot lid van den geneeskundigen raad van
Zuid-llolland o. a. dr. G. P. Buchner, alhier.
In de Woensdag gehouden zitting der Fransche
nationale vergadering werd de algemeene beraadsla
ging over de begrooting van ontvangsten voortgezet;
de discussie werd byna uitsluitend gevoerd tusschcn
Léon Sa m den minister van financiën de eerste
beweerde dot de begrooting kon sluiten zonder nieuwe
belastingen en bepleitte zijn v ooi stel om van de 200
millioen, jaarlijks bij de bank af te lossen, 50 mil-
lioeu te restitneeren in schatkistbiljetten. De minister
Magne bestreed de redeuecring van Léon Suj, we«s
op bet bestaande tekort bedragende 145 milliocn
en op «de nood zake ijk heid om aan de aflossing bij
de bank niets te veranderen. De algemeene beraad
slaging eindigde nog niet in deze zitting.
De gezondheidstoestand van den Duitschen keizer
beeft volgens de officieel© Reioke-Anteiger in dn laatste
dagen «neen ongunstige verandering ondergaan de
laatste katharrhale ongesteldheid heeft een geregeld ver
loop." Hel bericht klinkt geruststellender dan hetgeen
de Droo. Correep. den vongen dag had gemeld. Men
kan uit deze officiëele berichten echter opmaken, dat
de keizer blijft sukkelen, wat geen verwondering
baart, wanneer men zijn leeftyd in aanmerking neemt;
na den paus is de keizer de ou< ste souverein van
Europa; hij lelt ruim 76 jaar.
De eerste kamer te Darmstadt beeft zich ander
maal bt-zig gehouden met dc behandeling van het
wetsontwerp tot reg» ling »an het onderwijs. Zij heeft
haar standpunt van verzet niet verlaten, al zijn met
16 tegen 13 stemmen de artikelen 4 en 5 betreffende
de gemengde school aangenomen, want een der be
langrijkste punten van het ontwerpde uitsluiting
van geordende geestelijken heeft de kamer verwor
pen. De kamer is daarbij nog veel verder gegaan
zij heeft niet slechts bejmald, dat dfcrgelyke geeste
lijken onderricht mogen geven op „bijzondere instel
lingen van onderwijs," maar zij beeft die bevoegdheid
uitgebreid tot hel geven van onderncht op de «open
bare school," Ten einde vooral duidelyk te doen
u.tkomen, dat zij in dit opzicht een gevoelen ver
dedigt, hetwelk lijnrecht staat tegenover bet beginsel,
waarvan de regeering in de tweede kamtr is uitge
gaan, Leeft dc eerste kamer met zoovele woorden
verklaard, dat zij de aanneming van het ontwerp
afhankelijk maakt van deze -voor»aarde.
Het behoeft niet uitvoerig aangetoond te worden,
dat dit gelijk staat met een verwerping der voor
dracht, want de regeering is niet in staat een der
gelijke wet uit te vaardigen. Had de kamer daaraan
de medegedeelde voorn aarde niet verbonden, dan zou
de wet tot stand hebben kunnen komen, op grond
van zekere bepaling, voorkomende in hut reglement
van orde. Indien ul. amendementen op een of meer
artikelen eet.er voordracht door de kamer worden
aangenomen, dan heeft de regeering de bevoegdheid
om de amendementen te beschouwen als een //wenscb
door de kamer ten aanzien van het behandelde punt
uiigidiukt," maar zij is volstrekt niet gehouden,
zich naar dat eenzydig te kennen gegeven verlangen
te gedragen. De regeering licht die amendementen
uit de voordracht, en daarmede is zij geholpen Thans
komt dit hulpmiddel niet te stade; de regeering
moet beproeven langs een andeien weg hut btw,du
doel te bereiken.
Als een bijzonderheid wordt ten nan/ien van deze
aangelegenheid uit Fiankfort gemeld, al de l gen-
