Nieuws- en Advertentieblad voor Gouda en Omstreken.
1
i
1874.
N? 1471.
STT,
1AAN.
in het zui-
irp van Ze-
BINNENLAND..
-
BUITENLAND.
I
FM AR,
Vrijdag 30 Januari.
looping
ng van den
- te Zsren-
>AG 2 FE-
4AANDAG
oormiddags
perceel van
Gr
I bij
■OLIE
tvallen van
leven en de
iar zoo vol-
verdorring)
deze Haar-
s te gobrui-
'ukken, zijn
kken, want,
verkleurden
met eerbied
soe eerbied-
enscht men
lom ond te
bereikbaar
tsals con-
'S fleschjes
het bepaald
Hetzelve is
var aan het
IEN
Bultenlandscb Overzicht.
<5
A
lining
Rak.
I
I
IS,”
recht'
iUREAU
i--
sstewagestr.
x>rt.
te Delft,
Spots bij
JND.
igderkoop-
374.
den Notaris
sn.
TIE.
nn nw( tenoek.
Redactie.
3
Rotterdam
Gouda, 29 Januari.
De verkiezing in het district Gouda voor het lid*
maatschap der Tweede Kamer, ter voorziening in d^
GOUDSCHE COURANT.
op haar beurt overwinnaar
roert de kans, dat de anti-
dat de overwonnene
zal zijn; dan vern.ee
clericale candidaat ditmaal zegevierend uit de
stembus zal treden.
In zijn adres aan de kiezers van Bucks gispt Dis
raeli de handelwijze van den heer Gladstone, die het
parlement heeft ontbonden, ten einde de ophelderin
gen betreffende de expeditie tegen de Ashantijnen te
verschuiven. De uitgaven voor dien veldtocht zijn
door het parlement niet bekrachtigd. Het politieke
programma van den heer Gladstone is onbepaald,
behalve waar het geldt het overschot op de staats-
begrooting. De conservatieven hebben altijd de af
schaffing der inkomsten-belasting begunstigd, zoowel
als de vermindering der plaatselijke belastingen, ter
wijl de liberalen zich tegen dergelijke maatregelen
hebben verzet. De heer Gladstone had meer geest
kracht behooren te ontwikkelen inde buitenlandsche
politiek en minder in de binnenlandsche wetgeving.
De conservatieven zullen aarzelen om de uitbreiding
van het algemeen stemrecht der graafschappen goed
te keuren, omdat die maatregel ten gevolge zon
hebben, dat de bevolking van alle vlekken van min
der dan 4000 zielen van dat recht zou verstoken
moeten worden. De kiezers zullen geroepen worden
om twee vragen te beslissen ten eerste, of zij ver
langen, dat de kerk van Engeland dezelfde behande
ling onderga als die van Ierlanden ten tweede, of
het godsdienstig onderwijs niet meer deel moet uit
maken van het volksonderwijs.
De verkigaiugeu zullen zooveel mogelijk bespoedigd
worden, triads tone hoopt daardoor aan de tegen
woordige leden den voorrang te verschaffen, xyne
partij te versterken en de radicale fractie van Birming
ham te verzwakken. Intusschen laken vele zyner
aanhangers die overhaasting en achten een beroep
op het volk ter wille eener fiscale quaestie nauwelijks
gerechtvaardigd. De conservatieven zijn goed voor
bereid. Zij stellen b. v. in Schotland, welks verte
genwoordiging thans bijna uitsluitend liberaal is, 28
candidaten. De keus van 43 voorstanders van een
eigen parlement voor Ierland (home rulers) wordt
zeker geicht. De arbeiderspartij daarentegen is on
voorbereid. Aan Gladstone’s herkiezing te Greenwich
wordt niet getwijfeld.
Het besluit tot ontbinding van het Engelsche par
lement is Maandagavond gepubliceerd. Gladstone zal
morgen of overmorgen eene redevoering houden voor
zijn kiezers te Greenwich. De minister van binnen!,
zaken Lowe heeft het voorbeeld van den premier ge
volgd en een brief geschreven aan de Londensche
universiteit, die hem heeft afgevaardigd naar bet
parlementbij antwoordt op de aanvallen van Dis
raeli en prijst Gladstone o. a. als denman, die het
land door de crisis van een Europeeschen oorlog
geleid heeft zonder de nationale waardigheid te kort
te doen of een der beide oorlogvoerende partyen te
kwetsen.
Een belangrijke zege is door de Carlisten behaald.
Portugalete, de versterkte havenmond van Bilbao,
heeft rich den 22n dezer op genade en ongenade
aan de Carlisten overgegeven. Wanneer niet spoedig
ontzet opdaagt dan is de val ook van Bilbao'onver-
mydelijk. Niet alleen moet de regeering alle krachten
inspannen om te beletten dat dit liberale centrum
in handen volle van de stryders voor het goddelijk
recht van vroegere eeuwen, maar haar plicht, om een
spoedig einde aan dezen noodlottigen opstand te ma
ken, gebiedt het haar. Zijn de Carlisten in het
bezit eener groote versterkte plaats, die daarby nog
een der beste havens heeft, dan kunnen zij voort
durend toevoer van wapenen en amunitie door de
hulp en bemiddeling hunner nog vrij tulrijke, in
Europa verspreide geestverwanten ontvangen. Hun.
tegenstand zou er hardnekkiger door worden en dien
tengevolge langer duren. Bilbao dat in den Eranschen
oorlog van 1808 en 1809 en daarna in den zeven
jarigen Carlistischen oorlog, vooral in 1839, zulk
een belangrijke rol speelde, dreigt dus cp nieuy aan
de herhaling derzelfde oorlogsratnpen blootgesteld en
de twistappel der strydende partijen te zullen worden.
-o-r--naar aar
verandering die het Aan ultramon tanen en cón- BfOf
te
Na de parlementaire stormen, die bij de dieens-
siën over de inaire-wet in de Fnuiscbe kamer op-
staken en die gevolgd werden door de onrustba
rende geruchten omtrent kibbelarijen van Frankrijk
met Italië en Duitscbiand, is bet politieke leren te
Versailles eene phase van ongekende rust ingelreden.
De openbare debatten in de nat. vergadering loopen
over zuivere quaestions d’affaires en tiju sedert Woens
dag door geen enkel incident mar gestoord. Het
eeuige van neer algemeen pblitiêk belang is de in
diening door den minister Decazes nu een wetsont
werp tot bekrachtiging eener onrbenkonst, tns.chen
den Engelscben gezant lord Lyons en hem gesloten,
tot aanvulling nn art. 3 nn hettractaat van handel
en scheepvaart, in het afgeloopen jaar, 23 Juli 1873,
tnsschen Engeland en Frankrijk gesloten. De voor
naamste bepalingen loopen over de zoogenaamde
compenutierechten, over deu vrydóm van rechten
bij transito-verkeer, over fabrieksmerken en over de
formaliteiten, die door handelsreizigers ia acht geno
men moeten worden, om voor modellen en monsters
van aan invoerrechten onderworpen zaken vrijdom te
verkrijgen.
Naar aanleiding der maire-wet heeft de minister
;,:i een droulaire gezonden aan de prefecten,
die niet algemeen in den smaak valt.
De heer Gambetta heeft te kennen gegeven, dat
hij den minister van binnenl. zaken wenscht te in-
terpelleeren over die circulaire. Do kamer heeft be
sloten de discussie orer die interpellatie aan de orde
te stellen na goedkeuring der nieuwe belastingen, die
in het nog bestaande te kort moeten voorzien. Er
zal dus vermoedelijk nog een geruimen tijd ver-
loepen, alvorens de beraadslaging daarover plaats
heeft.
Van de beoogde interpellatie van leden der rech
terzijde orer de schorsing van de Unieert schijnt
definitief afgezien te zijn.
In antwoord op de vraag, of het bericht der Lon-
densche Daily Telegraph (aangaande eene nota der
Duitsclie regeering over den toon dqr Belgische pers
tegenover Dnitschland) juist was, heeft de Belgische
minister ran buiteul. zaken aan de kamer van af
gevaardigden verklaard, dat de Duitsclie regeering
geen nota te dier zake aan België heeft gezonden.
.Ik acht het» zoo vervolgde de minister .in
hetbelang des lands, even als mijn voorganger een
beroep Ie doen op de gematigdheid en onpartijdig
heid der pers. Ik doe dit vrijwillig, alleen gehoor
gevende aan myne gevoelens jegens bevriende mogend
heden en aan het verlangen om hare hoogst vriend
schappelijke betrekkingen met België te versterken.»
De aartsbisschop van Poten heeft een laatste aan
maning ontvangen om de 9500 thaler boete te be
talen; daar het paleis van den heer Ledoohoweki
zoo goed als ledig is, verwacht men dat hij eerst
daags naar de gevangenis te Frankfort a/O zal worden
gebracht.
In den Beierschen landdag is een langdurige le
vendige discussie gevoerd over het al of niet behouden
van de Beiersclie gezantschappende begrootingscom-
missie stelde voor de begrooting hiervoor met 11,000
gulden te verminderen. Het voorstel van Herz om
al de Beiersche gezantschappen buitenslands op te
heffen, werd verworpen. Ook de president-minister
verdedigde het behoud der gezantschappen o. a. in
het belang der 'reisenden. Het voorstel werd ten
slotte aangenomen.
Op de Dinsdag gehouden meeting in de St. Jamts’
Hall te Lorfdfti. zijn met acclamatie de bekende reso
lution aangenomen, strekkende om de sympathie van
Engeland uit te drukken met de Duitsche regeering
in haren strijd tegen ’t ultramuntnnismc.
Disraeli, het hoofd der Tories, heelt reeds geant
woord op Gia.lstoue’s manifest aan zijn kiezers.
Wy hebben niet gejuicht toen de liberale
candidaat by de eerste stemming het grootste
aantal stemmen verkreeg en evenmin geklaagd
toen de lange reeks der nederlagen, sedert 1853
door de liberale party in dit district geleden,
met ééne vermeerderd werd. De teleurstelling
moge grooter zyn, omdat de verkiezingsyver zoo
bijzonder groot is geweest; omdat decandidaat
in alle deelen van’t district ondersteuning vond,
we mogen evenwel niet vergeten dat deze
groote y ver thans voor 't eerst werd betoond
dat de ondersteuning thans voor 'teerst zoo
algemeen was en dat de liberale candidaat nog
nimmer zoo vele stemmen verwierf, als bij de
jongste herstemming. We zouden daarin zelfs
verblydende voorteekenen zien, indien niet het
noodlottig sterven van den Heer de Brauwons
binnen enkele weken weer in den verkiezings
strijd bracht. Dan toch zouden we gelegenheid
hebben onze krachten te verzamelen en te rege
len, nu vreezen we dat moedeloosheid een bond
genoot der tegenparty zal zijn.
En wie is die tegenparty?
Het Haageche Dagblad, en zelfs eenige libe
rale bladen volgen 1 daarin, heeft reeds getracht
de nederlaag der conservatieve party in eene
overwinning te doen verkeeren, door te betoo-
gen dat de stryd gold de vraag: radicaal of
anti-radicaal, en door den schjjn aan te nemen
alsof deze overwinning te danken was aan eene
frontverandering der Standaard-partyeene front-
servatieven mogelijk maakte met haar samen
gaan.
Wy gelooven dat dït betoog ongegrond is.
Niet liberaal of anti-liberaal, maar clericaal of
anti-clericaal was de vraag en die vraag is ten
gunste van 't clericalisme beslist.
Ten deele is die beslissing te danken aan de
hulp van een klein deel der conservatieven, die
zich wellicht buiten den stryd zou hebben ge
houden indien niet de dood van den heer de
Brauw ons wederom naar de stembus had ge
roepen; maar dit deel der conservatieven is
naar alle waarschijnlijkheid zelfs zóó groot niet
f weent, dat het den doorslag kan hebben ge
geven. Ook zonder die ter elfder ure toege
snelde boudgenooten zou Dr. A. Kuyper de
meerderheid hebben verkregen, door de trouwe
opkomst zjjuer aanhangers en de krachtige hulp
der ultramontanen. Deze partyen hebben de
overwinning behaald. Dat dit zoo is, blijkt ook
uit het feit dat een ander deel der conservatie
ven den Heer van der Loeffheeftgesteund, ter-
wyl wederom een ander gedeelte niet heeft ge
stemd. Deze zouden allen gestemd hebben op
Dr. Kuyper zoo de stryd inderdaad had ge-
loopen over de vraagliberaal of anti-liberaal
Dat zy zich onthielden of tegen Dr. Kuyper
party kozen, bewijst juist dat 'thier gold: cle
ricaal of anti-clericaal
De tegenparty, de overwinnende party is dus
geweest het clericalisme.
Daartegen moet dus de stryd blyven gevoerd
en we kunnen dien stryd met hoop op succes
volhouden, zoo moedeloosheid zich maar van ons
yiet meester maakt. Daarvoor bestaat dan ook
geen reden. De aansluiting van een belangrijk
deel der conservatieven aan onzen candidaat,
bewijst dat ook in^ons district door velen het
optreden der kerkelyke partijen op ’tgebied van
den staat wordt afgekeurd. In die aansluiting
hgt onze kracht. Wat toch is het verschil tus-
schen liberaal en conservatief, vergeleken bij
het groote onderscheid tusschen die twee en het
clericalisme? Die aansluiting blijft alzoo den
dringenden eisch van het oogenblik. Wordt dat
ook bjj de aanstaande verkiezing erkend, wurdt
daar naar gehandeld, dan vermeerdert de kans
