BINNENLAND.
KEUKENMEID,
Koloniën.
ADVERTENTIËN.
Keukenmeid
ITiialfi.
O O S T-I N DIÉ
MARKTBERICHTEN.
Burgerlijke Stand.
volgra ««Mr staatkunde, die bet laad rast geeft.
lVsrtoe achter sehijrt men niet te kunuen besluiten;
er ni eene commissie van onderzoek worden benoemd.
Trouwens eene goede staatkundige houding aan te
uemtu, is spoediger gezegd dnu gedaan. De J>'ranaek«
regiering zou dan vrg wat hebben te veranderen. Ook
de uitr.imontanen roepen, op de «goede staatkunde, die
de goede geldmiddelen geelt" (faites-moi de la bqniie
politique, je ïqus ferai de bonnes finances) .maar de
goede staatkunde, die zjj gevolgd zouden willen zien,
is juist de staatkunde, die Frankrijk geheel aan lager
wal brengen zou en die thans reeds snik een na-
deeligen invloed oefent, eenvoudig, omdat men sreest,
de Kegeenng ter kwader uie dien weg te zullen zien
gaan.
Het Vaderland bevat de volgende oorrespoudentie
uit Some
Niettegenstaande het Carnaval lokt het verwerpen
door de Kamer van het wetsontwerp betreffende de
invoering vnu het verplicht lager onderwijs nog me
nig scherp oordeel uit. Dc critiek ging in sommige
bladen soover, dat de tegenstemmers beschuldigd wer
den gemeene zaak te maken met de partijgangers van
bet obscurantisme, en van inconsequentie en licht
vaardigheid, omdat zij stemden tegen een wet, a aar
van zij de afzonderlijke artikelen achtereenvolgens
baddeu aangenomen. Ziehier echter hoe de bczadig-
den redeueeren. De minister Scialoia zijn gevraagd
ontslag is aangenomen, de minister vsn biunenl.
zaken is ad interim met de portefeuille belast
meende het goed met zijn ontnesp ter reorganisatie
van het lager onderwijs, maar goede bedoelingen zijn
evtn min in de administratie alt in da politiek vol
doende om te slagen het komt daar alles op bet
slagen zelf aan. De politieke hartstochten kwamen
bg de afstemming niet in het spelal traohtle ook
gedurende de tiei.daagscbe debatten deze of gene af
gevaardigde een vuurpijitje op te laten in de richting,
lij) werd aanstonds op zijn plaats gezet door ande
ren, die hem opmerk/aam maakten op het onvoeg
zame om in üe Italiiiansche onderwya^uieatie de
politiek te mengen de Kamer gaf veeleer juist door
de afstemming blijk vsn onpartijdigheid in deze, want
hat wetsontwerp door den minister voorgedrageu en
door de commissie gewijzigd, beantwoordde niet aan
de inzichten van eenige partij in de Kamer, welke
dan ook. Zoo wordt de noodzakelijkheid der lots
verbetering van hst onderwijzend personeel eflgemeeu
gevoeld, en het wetsontwerp in qnaestie bepaalt een
zeer geringe verhooging van de bezoldiging voor de
plattel on dsouderw ij zers en volstrek! geen verhoqging
voor die in de sleden. Als vergoeding kwam
daarvoor in de plaats een leger van inspecteurs, met
en zonder toelagen, welke zoo weinig zgn bepaald
en vastgesteld, dat er voor de meest zonderlinge
uitleggingen dienaaugaande ruimte werd gelsten.
De onderwijzers aan de willekeur der gemeente
raden te onttrekken lachte de helft der Kamer zon
der onderscheid van partg toe, terwijl het de andere
bellt himlerde. Tusschen die twee helften in stonden
de minister en de eommiiaie, aarzelende en weile ende
hoe dat te middelenmen kwam daarop tot een
besluit, dat uoeli de eeue, noch de andere zgtle vol
deed. Deze en zoovele anders transacties, bemidde
lende amendementen, deden bet prestige rau bet
ontwerp in zijn geheel niet weinig verloren gaan en
ontwikkelden koelheid hg de vrienden vsn bel mi
nisterie en overmoed bij de tegenpurtg. Het beginsel
van verplicht lager ondefwys is reeds in 185l!iade
Itoliaiuisehe wetten neergelegd, en nu gold het de
vpaag, uf het ontwrrp-Scialoin tot geregelde CU stek
lige uitvoering van dot beginsel zou leiden. De Ka
mer meende reeds spoedig dat te mogeu betwijfelen,
tien zij bemerkte dat het maar wetuig scheelde, of
minister en commissie kwamen tot de bikeutenis dat
het wetsontwerp niet uitvoerbaar zou zijn. Eu de
meerderheid der tegenwoordige Kamerleden, die dat
balancer ren aanschouwden, redeneerden bet is zonder
twijfel weuschelgker een betere wet af te wachten dan
deze minder goede toe te stemmen, te meer daar onze
bijval later den weg zou versperren voor mannelijke
naden, al* wij ons (hans sla kindereu tevreden toonden.
Zoo mogelijk kwam dat vedelen van minister en
commissie nog meer uil by de debatten orer het
kpatelooze van het lager puderwjjs. Want de Kamer
leden, die gunstig gestemd zijn voor onvoorwaarde
lijke kosteloosheid, waren onverbiddelijk in hun ei-
schen, tcrwjjl do andere richting onjuistheden meende
te ontdekken iu de verschillende tarievendaarbij
kwamen dc nieuwe belastingen in de gemeenten, die
voor het platteland tbaus reeds zoo drukkend zgn;
'tgold niet minder dan twee a drie unlliotu lire al
aaastouda bij hrt uitroeren der «et te besteden.
tVel zeide de minister, om aan het financieel bezwaar
ts gemoet te komen, dat de wet langzamerhand in
werking zou worden gebracht, maar die verzekering
won de meerderheid der Kamer niet, omdat zjj vreesde
dat, zoodra deze wet in het Staatsblad zon prijken,
de prefecten in de provinciën, de onderprefecten, de
inspecteurs en sohoolcommisslbu het recht zouden
hebben de geraeentebegroohngen aan te spreken, de
gemeentebelastingen te verhoogen.
De verwarring bjj de Ksmsidebnttrn, die .bet ver
werpen ven de wet voorafgingen, bereikte haar top
punt, toen er pehandaid werd over de strafbepalingen
,voor de overtreders dier wet. Het eene amendement
verdrong bet andere, waaronder er waren, die aan
druisten tegen ae juridische beginselen en reeds be
staande wetsbepalingen illusoir maakten. Zoo zouden
er b. v. veroordeel ingen gedaan worden zonder de
verdediging te lioorende Siadaco of burgemeester
zou onbepaalde volmacht hebben in het optreden als
bemiddelaar bij het bepalen van geldboeten.
Onder de vele gebreken, die het wetsontwerp zon
den hebben aangekleefd, zij eindeljjk nog genoemd dat
aap een onwetend vader, die het gewicht van het
verplicht ouderwijs niet beseft, alle rechten van vader
over zjjn kinderen werden ontnomen. De Kamer
maakte dos niet alleen van haar reoht gebruik, maar
bewees deu lande veel dienst, immers ejj onttrok 't
land aan bet gevaar van een onnitvoerbare wet. üe
bij deze tiendaagsche beraadslagingen opgedane erva
ring kan later worden gebruikt, wanneer er een wet
gemaakt wordt, die waüljjk leidt lot verplicht lager
onderwijs.
Gouda. 19 Februari.
Pe verjaardag van onzen koning Willem III wordt
lieden in onze gemeente op de gewone wijze gevierd.
Van de openbare en vele particuliere gebouwen waait
de vaderlaudache vlag, terwyl om 2 uur parade ge
houden ia door bet garnizoen. Morgen avond zal er
by deze gelegenheid in «Ons Genoegen" een groot
militair assaut plaats hebban.
t
Op de Dinsdag IL gehouden vergadering vau de
afdeeling „Gouda" van het schoolverboud zijn tut
bestuursleden benoemd de bh. J. Gouda, Ür. de Wilde,
J. J. Groolendorst en C. Tbim en tot afgevaardigden
ter algemeeue vergadering de bh. 1). Ru ij ter en
C. Messemaker, terwijl tot plaatsvervangers run laatst
genoemden de hh. Noothoven van Goor en Grooteu-
dorst werden Aangewezen.
Naar aanleiding eeoer kennisgeving van de afd.
Zaandam van het schoolverbond, waarin de wensch
uitgedrukt werd dat andere afdeelirgeu Zaandam's
voorbeeld zouden volgen in hei houden van meetings
over de quaestie vau den arbeid v*n kinderen in fa*
briekeu, gaf de heer Grootendorst den wensch te
keuueu om ook hier eeae dergelijke meeting te bou
de», eo den heer vau Houten uit te noodigen daarbij
tegenwoordig te zya. De vergadering besloot echter
aftewaohten wat op de algemeene vergadering omtrent
de leerplicht besloten wordt.
Ten slotte besloot de vergadering een som, door
het bestuur te bepaleu, uit de kas der afdeeling aan
de feestcommissie afiestaon voor een kinderfeest, on
der uitdrukkelijke bepaling dat alleen schoolgaande
kinderen zullen worden onthaald, zonder daarbij op
betrekkelijk schoolverzuim te letten.
Als vervolg op het bericht in ons vorig Nr. aan-
giinude het kinderfeest, als onderdeel van de aan
staande feestviering iu Mei kunnen wij, tot ons
genoegen, mededeeien dat dit doorgang zal hebben,
dank zij eene bijdrage van200 van de afd. „Gouda
en omstreken" der Maatschappij van Landbouw en
eene van circa 150 van de afd. „Gouda" van het
schoolverbond.
Eenige dilettanten, voornamelijk officieren uit 's Gra-
venhage zuljen in „Ons Geuoegen" een concert ge
ven ten voordeele der te Afcchin gewonden. I)e in-
teekeolysten, die dezer dagen worden rondgezonden,
zullen ongetwijfeld het bewijs leveren dat wij niet
alleen een woord van toejuiching voor de wakkere
strijders op Sumatra hebben, maar ook tot verzach
ting vau 't lot der ongelukkige gewonden een ruime
gift over hebben.
Een Reuters-telegram meldt uit Singapore van den
14den dezer:
„De Nederlandsche consul deelt mede dat een ach
terneef van den saltan, een negenjarige knaap, onder
een regentschap van 4 leden, tot opvolger op den troon
van Atchin is gekozen."
Men zal zich herinneren dat van ditzelfde gerucht
reeds in een Regeerings-telegfam sprake was, mnar
dat in een later bericht gezegd werd, dat de keuze
vau eeu nieuwen Sultan niet nader bevestigd was.
Moet wellicht dit telegram weder als eene bevesti
ging van het eerste bericht worden opgevat?
Bij de regeering is ontvangen het volgende tele
gram, Atcbin 14, Penang 18 Febr.
Eene versterking, door Toekoe Nanta van de VI
Moekim tegen Tockoe Nek van Marassa, onzen bond
genoot, aangelegd, is 12 dezer met een verlies van
drie dooden en dertiea gewonden (allen minderen)
genomen. Deze operatie bad zoowel een staatkundig
als eeu krijgskundig oogmerk eu moest dienen om
de toenadering vna het volk uit de VI Moekim *ge-
makkelijk te maken. De versterking is aan Toekoe
Nek ter bewaking overgegeven. Toekoe Nanlaisge.
vlucht. Wat de uitwerking zal zijn, moet later blij-
keu. De cholera is nog niet geweken, doch minder.
Tot toelichting van dit telegram wordt gezegd j
Zoowel VI Moekin, staande onder het hoofd Toekoe
Nanta Setia, als de kumpong Marassa, die met andere
kampongs de Moekim vormt waarvan Tockoe Nek Radja
Moeda Setia het hoofd is, zyn gelegen in bet district
XXV Moekim, westelijk van de Atchin-rivier.
De twee genoemde Moekim-hoofden behoorden tot
de rijksgrooten, vier in getal, die den Sultan in bet
dagelyksch bestuur ter zijde stonden.
Toekoe Nek Radja Moeda Setia heeft, zoowel tijdens
de eerste als by de tweede expeditie, herbaaldeljjk
aanrtking met de Nederlandsche autoriteiten gezocht,
maar scheen huiverig zich openlijk aan onze zijde ts
scharen. By bet succes onzer wapenen schijnt by
die huivering te hebben overwonnen.
De Commissie die te Zevenhuizen gevormd is voor
de regeling der feestelijkheden van bet kroningsfeest
van Z. M. den Koning, bestaat uit de beereu .- E. A.
Akkeriuga, G. Berkouwer, G. C. Beuzekamp, J. Men
schaar en J. van der Starre die tot voorzitter hebben
gekozen deu heer J. Menschaar, tot secretaris den heer
J. van der Starre en tot penningmeester den heer G.
C. Beuzekamp. Het eere-voorzitterschap heeft de com
missie opgedragen aan den Burgemeester, den heer J.
B. Neder veen, die bet bereidwillig op zioh heeft ge
nomen. l)e collecte voor het Nationaal gedenkteekec,
den Koning bij bovengemelde gelegenheid aau te bie
den, heeft iu aie gemeente 135 opgebracht.
Te Schoonhoven werd 11. Zondag eene bijeenkomst
gehouden in 't kerkgebouw der Herv. gemeente, ter
onderteekeniug van een adres aan de Synode, in zake
de reorganisatie der Ned. llerv. kerk. De byeenkomst
was vry druk bezocht. Da. A. W. van Kluyve gaf en
kele toclichtingeu, alsmede een kort overzicht van
den loop der zaak sedert 26 Juli des vorigeu jaar»;
ds. C. de Holl, pred. te Bedykte Schermer, sprak een
warm woord wan aanbeveling. 116 haudteekcniqgefl
werden op 't adres geplaatst.
Het adres zou ook in de gemeeute Bedijkte Scher
mer ter ouderteekeniag worden nedergelrgd en ver
volgens aan de .Synode worden opgezonden.
Statan-Generaal. Tweede Kamer. Zitting
van 18 Februari.
Gisteren middag too 8 ure heeft de kamer hare
werkzaamheden hervat. De reeds bekende wets-ont-
werpen zijn ingekomen, zoomede de geloofsbrieven
van den heer Luyben, tot wiens toelating, na beëe-
diging, werd besloten. De heer Gratama heeft voor
gesteld om, met het oog op de inneming van den
kraton en de bewijzen van dapperheid, volharding
en vaderlandsliefde van het leger en de marine voor
Atchin, uit naam der kamer een adres van geluk-
wensching aan den koning aan te bieden, en namens
bet Nederlaudsclie volk openlijk dank te brengen aan
ons legsr en onze vloot en aan den krijgsbevelheb
ber. In de zitting van Maandag, ten elf ure, zal
daarover worden beslist. De dag der discussie over
de muntwet en de herziening vau bet reglement van
orde zal nader bepaald worden.
De beer Gratama zeide bij het doen van zjjn voor
stel hoofdzakelijk hei volgende
Gedurende het reces zijn wij verbljjd ,mët een
buitengewoon nomroer der Staats-Courant, welke ons
de heugelijke tylkug bracht van de inneming van
deu kraton van Artchin; eene tijding, die ons anders
zeker van de zijde der regeering van de groene lafel
zou zyn medegedeeld. Dat bericht heelt de gansche
natie met vreugde vervuld en met bewondering over
de volharding, tact en dapperheid door de Nederl.
krijgslieden en de Nederl. marine aan den dag ge
legd. Dat bericht is ia alle plaatsen van het vader
land met vreugdeblijken ontvangen, Inderdaad heb
ben het Nederl. leger en zijn krijgsbevelhebber en
de Nederl. marine blijken van dapperheid, zelfver
loochening, vaderlandsliefde en van liefde tot onzen
koning gegeven, die heriuneren aan de schitterendste
dagen der republiek, waarop onze natie en wy ous
terecht mogen verheffen.
Het kwam mij gepait voor dat ook de Nederl.
vertegenwoordiging na het reces niet achterbljjve in
hulde te brengen en d&uk te betuigen aan het Ne
derl. leger, de marine en den krijgsbevelhebber der
expeditie. Hoe kan het anders, daar wij toch uit
drukken het gevoel dat gansch de natie bezielt.
Deze wijze van huldebetuiging is steeds gevolgd.
Bij de inneming van Djagaraga op Bali werd even
eens een adres aan Z. M. gericht. Maar, waarvoor
hel? ik noodig naar antecedenten te zoeken, waar
ieder gevoelt welke dankbaarheid wjj aan het leger,
de vloot en den krijgsbevelhebber verschuldigd zijn,
waar ieder onzer met belangstelling en liefde voor hunue
daden vertuid ia.
Ik heb daarom de eer voor te stellen uit naam
der kamer een adres van gelukweqsdhing aan Z. M.
den koning te doen uitgaan, en daarin openlijk den
dank der staten-generaal, als vertegenwoordigers van
't Nederl. volk, te betuigen aan het Nederl. leger.de
Nederl. vloot eo den krijgsbevelhebber.
De verlichting van heden avond, in den Haag bij
gelegenheid van 's Konings verjaardag, belooft zeer
fraai te zuilen zijn. Men beeft de gelukkige gedachte
gebod de illuminatie ditmaal in dier voege aan te
leggen, dat de Vijverberg, in welks waterspiegel de
verlichte eereboog zal weerkaatsen, met de< omliggende
straten en pleinen als bel ware één geheel zal vor
men. Daartoe zullen de Korte Vijverberg, het Piein
en het Tournooiveid guirlande^geyvijze worden geiiki-
mineerd, waarbij ook de Lange Houtstraat is gevoegd.
Aan beide zijden dier straat zullen uiede guirlandes
van lampions wordeu ontstoken. Tot opluistering van
het feest zijn er muziektempels op bet -Plein en het
Tournooiveld geplaatst, waar zich de muziekcorpsen
van de schutterij eu de huzareu zullen doeu booren
Dr Kuyper meldt iu de N. R. Ct. van heden dat
hij Zondag yl. niet gezegd heeft, (zooals geweid was)
dat hij als godsdienstonderwijzer of als leider eener
catecUetenschsol zou optreden.
De tentoonstelling van kunstwerken van levende
meesters, die dit j .ar te Amsterdam zal plaats heb
ben, zal worden geopend op Maandag 7 Sept. eu ge
stoten op Maandag Oct. De kunst wei keu woelen
bezorgd wordeu van Maandag 10 Aug. tot uiterlijk
Maandag 24 Ang. aau bet lokaal der voormalige
koninklijke nkademie vau beeldeude kunsten.
Knor men verneemt, zal er dit jaar waarschijnlijk
geen Zendingsfeest gehouden worden, daar men nog
geen plaat» voor oe sameukomst heeft kunnen vinden.
Door de arroud.-rechtbank te Brielie werd bij von
nis van 12 Sept. 1873 zeker photograaf en depót-
b'»ud< r veroordeeld ter zake van, zonder als apotheker
cf geneeskundige tol bet afleveren van geneesmiddelen
bevoegd te zijn, een doosje Urbanuspillen co eenige
worm koekjes te hebben verkocht. De veroordeelde
voorzag zioh tegen dit veroordeelend vonnis in hooger
beroep, en, nad.it het door het hof vnn Zuidholland
bevestigd was, tegen dat bevestigend at rest in cassatie.
De boitge raad beeft nu bij arrest van 9 Februari
jl. dut beroep in cassatie afgewezen, en derhalve den
verkoop van nagenoeg alle geneesmiddelen door win
keliers euz. strafbaar verklaard.
Aan de rapporten van den militairen Opperbevel
hebber der expeditie tegen Atchin, ten vervolge der
nedecUelingen, voorkomen le in de Javatcke Courant
van den 26sien Dec, is het volgende ont'ernd
13 December. Ten 6'/a uur vertrok de verken
ning zuoals den 12 den gelast waszij wns ten 8 aar
weder terug en rapporteerde op circa 1400 passen van
het bivak uit eene skeuen versterking te zyn beschoten.
Omstreeks twee ure deed geueraal-majoor Verspijck
het zuidwestwa irts gelegen terrein aan de overzijde
der lazuli* vrrkeunen, waaruit bleek, dat Kotta Moe-
sapi, een vierkant steent» fort met bnstious, onbezet
wn«. Majoor Lu ij mé» bezette nog dicnzelfden middag
met zijn bataljon deze sterkte, waarin eeu kanon van
6 Ned. ellen lengte werd gevonden. De aphterw aarts
van die sterkte gelegen kampongs bleken bezet te zijn.
Er werd besloten deze deu volgendeu morgen nader
te verkennen en te bezetten.
Tegsu den middag werd voor Gighen eene compag
nie, geleuleude 26U dwangarbeiders, gezouden en de
last aan deu commaudaut der 2de brigade om dadelyk
te beginnen met het overbrengen tyner brigade naar
het bivak te Kotta-Moesnpi. l)e 250 koelies werden
gezonden voor de intendance. De oompagnie moest
dadelyk terugkomen en met haar luitenaut-kolonel
Boumeester eu het civiel personeel,1 dat nog te Gighen
^as. Deze order kon niet in haar geheel worden vol
voerd, wegens het lastig overkomen bij de Koeala.
Alleen het reokterhAlf 3de bataljon met den staf der
brigade, de inteudanoe en den commandant der artille
rie kwamen dien dag nog o»erhet overige der bri
gade zou den volgenden morgen verder den overtocht
voortzetten.
De wyze hoe men de vijandelijke werken aan dc
monding der Atchin-rivier zoude aantasten, zou af
hangen van den uitslag eener verkenaiug, langs de
zuid vau Kotta-Peruk. Die verkenning had plaats in
den morgeu van dien <^4g onder leiding van gen
maj. G. M. Verspijck,j^aq wien ais stafofficieren waren
toegevoegd kapt. Schneither en de 1ste luit. Segov
eu De Wij* en was samengesteld uit het rechterhalf
12de, liukerhalf 9de eu rechterhalf 3de bat. inf* zoo
mede nog 2 oomp. van bet liukerhalf 12de bat., eeoe
bat. artillerie, 20 cavalfcristen en een peloton mineurs
eo sappeurs.
(Terloops zij medegedeeld, dat hetgeen tot nu toe
Kotta-Parak genoemd werd, eigenlyk Kotta-Moesapi
is, en het werk dat den laatste naam voerde, ten
rechte genaamd is Pahama. In «Jen vervolge zul
len deze werkeu bij ban waren naam worden
genoemd).
De verkenning déboucheerde op de rechterflank van
de vyandelyke Stelling, linksvoor*aarts van Kotta-
Moescapi, eu deze werden met zeer veel kracht aan
gevallen.
Generaal Verspijck roenlt zeer het gedrag onzer
troepen. De uitslag van het gevecht was, dat Kotta
Perak eu nog eene vijandelijkeversterk ing westwaarts
daarvan in onze handen vielen, en de vijaud, zooais
later gebleken ia, aizyne werken, waaronder ook koita
Babi, aan de oostzijde der monding van de Atchin rivier
verliet.
Het verlies van den vyand «ras niet gering. 85
zijner dooden zijn door ons begraven geworden, terwijl
later uog een 30tal in de lagune drijvende werden ge
vonden. Maar ook Wy hadden verlies geleden. Kapt.
Voorman, de 1ste luit. Beekhuis, beulen *an het 9de
b.it., werden gekwetst, doch niet doodelyk, zoo ook
luit. van Stappersboef v*n hetzelfde bat, die echter
niet werd geëvacueerd, maar in de gelederen is geble
ven. Verder sneuvelden 1 Eurap. korp 3 Europ. fuse
liers, 1 A nib. en 1 lolandech soldaat, terwyl wy
bovendien nog 38 gekwetsten hadden.
Batavia 8 Jan. Deu ödeu dezer keerdeq hier vnn
Benkoeleu de compaguien infanterie terug, onder cjB-
maudo van den kapitein dér infanterie Hollanders,
die in bet afgeluopen juut den opstand m dat ge
west bedwongen eu de voorn lamste muitelingen ge
vangen genomen hebben. Met dezelfde gelegenheid
werden dien dag eenige licht gekwetste en zieke offi
cieren uit Padang aangebracht, die oogesobikt zyn
om verder aan de krijgsoperatien deel te nemen.
De Procureor-Geueraal heeft aan de redacteurs
vau dagbladen een schrijven gericht, waarin by mede
deelt, dat het de bedoeling der Regeeriug is, over
treding van bet Koniuklijk beslait io het Nederl.
Staatsblad 1894 n°. 64 otftrent het publiceeren van
stukken uit 's Lands arcltUtgaai eerst dan le rervolgen,
wanneer bet geheime stukken betreft, of zulke die
meer dan bloot administratieve maatregelen behandelen.
Men meout m<t zekerheid te. weten, dat feeds
onderscheidene Chinecsche eigenaren ran arak-stokerijen
hunne onderneraingeu gesloten hebben en de bereiding
van dit vocht zullen blijven staken, ten gevolgen van
de drukkende bepalingen, door de nieuwe aoeyoe-wet
in bet leven geroepen.
Uit Ternate bericht men het volgende: Men
werkt hier met succes ter bevordering van het nuttige
en goede. Zoo hebben wij eene volksbibliotheek op
gericht, waarin nu reeds een 400 tal boekwerken zyn
lerwyi aan 4 Ternataansche jongelieden bet uitzicht
is geopend op et-n eervolle maatschappelyke positie.
Hier ter plaatse circuleert het gerucht dat er plan
nen bestaan om het garnizoen geheel in te rukken.
Als dat waar is, zijn de gevolgen niet te voorzieu,
daar meu algemeen van oordeel is dat de bevolking
van Halmaheira, welke gedeeltelijk tot Ternate, ge
deeltelijk tot Tidora behoort, en nu nog iu bedwang
gehouden wordt door vrees voor het iu de kotta (fort)
aanwezige garnizoen en buskruit, spoedig in twist
zu len komen en zich ook aan zeeroof zuilen schuldig
maken.
Simarang, 31 Dec. Volgens ingewonnen be
richten is nog niet gebleken, dat in de zooveel ge
ruchtmakende zaak der valsche bankbiljetten andere
Europeanen als Vervaardigers zonden betrokken zyn
dan de reeds ftnoemde W. Abels. Hét onderzoek
in deze zaak woklt door Justitie en Politie met den
mecsten yver vl^frfgeret, en leidde alreeds tot de
arrestatie van twee Chineezen alhier, die Abels in
liet vervaardigen der bankbiljetten behulpzaam waren
en wier verklaringen en aanwijzingen daaromtrent
hoogst belaugryk moeten zyn, zoowel als die van de
bedienden van A., welke ter zake door deii officier
van Justitie en den rechter-commissuris zijn gehoord.
Sedert driq jaren hadden de Chinees Lie Swie Tiu
en twee zyner landgenooten zich zoo hier als te Solo
onledig gehouden met het verspreiden der valsche
bankbiljetten. Men zegt dat Abels voor het vervaar
digen van valsch bankpapier voor een bedrag van
ƒ8000 de som van 2000 comptant uitbetaald kreeg.
Eene talryke Chinecsche fatniüe br.icbt die biljetten
in omloopalle brieven eu stukken, op hun voor-
deelig handwerk betrekking hebbeude, werden na
ontvangst onmiddellijk vernietigd. Samenkomsten
hadden meestal des nachts plaats in het atelier van
Abelsaan huizfn en op publieke plaatsen werden
door de bondgeoooten aanwijzingen geplakt, waarin l
zelfs Europeanen te Singapore en Chineezen alhier
gezégd Wefdenjde vervaardigers van de Vafsdhe bank
biljetten te zijnalles met het doel om de Justitie
en Politie op een dwaalspoor te brengen, hetgeen
hun dan ook drie jaren lang is gelukt Het valt
niet te betwijfelen, dat dé te 8olo adbfer'hholde 40
bankbitfetteii vaik/500, en die van ƒ100 en ƒ500,
welke by het station aldaar werden gevoudeu, uit
hetzelfde atelier afkomstig zijo.
Gdtlda, 19 Feftr. De Atemttritlg was wederom
flauw en de omzet klein. v
Tarwe weinig aangeboden. Polder puike 12.75
a J 13.50. Mindere 10.50 a 12.—. Rogge
puike 8.75 a 0.50.' Mindere J 8.-^ a 8 60.
Voer 7.— a 7.50. Gerst puike 8.25 a 9.
Mindere f '1.— a 1.85. Havér «frare 4.50 a
5.5f). Ligte 3.50 a *4#5. Hennepzaad '8.75.
De veemarkt diet gewone aanvóér, de "handel
vlbg; magere varkens en biggén iets Vlugger, var-
Reus voor Londen 19 a 21 cent per half kilo.
Kaas. Aangevoerd 10 partijenprijzen 28
a 81-
Boter 1 50 i, 1.70.
Geboein: 17 Febr. Jotica Hendriks, ouders H. Bennis
en N. J. Baggert. Reinier Matthij», ouders J. W. Morie
en E. de Reus. 18. Maria, Ouders D Wan Leeuwen en
J. Brnwiens. Fraoeiscus, oudera J F. Welter en M. J. Lans.
OvEtiADKii16 Febr. M. den Hertog, 2d. - 17- C. J. »aa
llertum, 3 m J- Gerritsen wed L'. vsn Vlsardingen, 62
j. J. Kwinkelenberg, 11 m. 18. H M G de Moree, 2
m. VerboefT, 51 j. 9 m, C. Schouten, 88 j.
Heden overleed tot m\jne en mijner kin
deren diepe droefheid, mijn geliefde echtgenoot
de heer NICOLA AS VERVENNE Philipswxw,
in den ouderdom van 58 jaren.
Goee, Wed. N. VERVENNE-
18 Februari 1874.
De ondergeteekenaen betuigen bij deze
hunnen harteljjken dank aan allen, die bewij
zen van belangstelling gegeven hebben by
gelegenheid hunner vjjf-en-twintig-jarig Huwo-
ljjksfeest.
Gouda, H. KABEL.
19 Febr. '74. A. A. KABEL-v. d. Veer.
De Heer en Mevrouw NOOTHOVEN
vau GOOR—Roest vak Limbpes, betuigen ban
nen dank voor de vele bewyzen van belangstel
ling ondervonden by degeboorte v»n bun Zoon.
Gouda, 14 Februari 1874.
Voor de betoonde belangstelling hij de
bevalling zijner echtgenoote, betuigt de ouder-
geteekende, ook namens baar, zijnen dank.
P. J. BELLAART.
Gouda, 19 Febr. '74.
De Heer en Mevrouw PETTER—van
Bochove betuigen hunnen dank voor de vele
bewjjzen van belangstelling, ontvangen bjj het
overlyden van hun oudste tweeling-zoontje.
Gouda, 19 Februari 1874.
Men verlangt met Mei te Lfiden EENE
tevens om eenig huiswerk te verrichten; huur
f 70 buiten verval. Adres met franco brieven
onder lett. ZZ by den Uitgever dezer Courant.
gevraagd tegen IS MeiP. G. en voorzien van
goede getuigen uit de laatste dienst. Loon naar
bekwaamheid. Adres franco onder letter R aan
bet Advartentie-Buresu von G. B. van GOOB
Zonen, olbier.