Nieuws en Advertentieblad voor Gouda en Omstreken.
I1
■v;
’I
h
l?
1874.
BINNENLAND.
I
fi
BUITENLAND.
Buitenlandse!) Overzicht
i I
Zondag 1 Maart.
F R A N K R U K.
ENGELAND.,
GOUDSCHE COURAHT
I
i
2658
<3
Mr. M. Bichon ran IJsselmonde 1645
Mr. H. C. Verniers van der Loeff 1013
n
n
Geldige stemmen 2658
Volstrekte meerderheid 1330 stemmen.
n
Zoodat verkozen is mr, M. Bichon van IJsselmonde.
kerk en de spanning in vele gemeenten alleen worden
uitgelokt door den Roomschen stoel en door de vol*
strekte onderworpenheid van het bisschoppelijk gewe
ten aan Rome’s heerschappij.
De Prov. Corr. meldt dat de keizer zijne vroegere
leefwijze weder geheel heeft kunnen hervatten en als
van ouds aan het gezellig leven ten hove deelneemt.
De Engelsche regeering beeft een telegram van ge
neraal Wolseley ontvangen, gedagteekend 5 Febr. mel
dende dat hij den 4n Febr., na vier dagen vechtens,
te Coomassie was aangekomenzijn verlies aan doo-
den en gekwetsten bedroeg 800 man. De koning
had de stad verlaten, doch zou den 5n Wolseley
bezoeken, voor het teekenen van het vredesverdrag.
De gezondheidstoestand der troepen was voldoende.
Politiek nieuws ran eenig belang is schaanch.
De heer Thiers heelt aan Lepetit, den republikein-
when Candidas! in la Vienne, een brief gezonden,
waarvan per telegram melding wordt gemaakt. De
grijze staatsman verzekert daarin op nieuw, dat het
noodzakelyk is de conservatieve republiek te grond
vesten en spreekt een zeer juiste opinie uit over de
verkiezing van repnblikeinsche afgevaardigden. Men
moet zijn keus vestigen op mannen, die de conser
vatieve republiek willen, zoodat de nat. vergadering
door zulke stemmingen verlicht en niet verKhrikt
worde. Dit ziet ongetwijfeld op de candidatuur van
Ledru-Rollin en geeft tevens een antwoord op het
geen in de République Franqaiu, het orgaan van
Gambetta, verzekerd werd, dat nl. de ond-president
die candidatuur zou goedkeuren.
Bij gebrek aan betere onderwerpen is deze brief
zeer aau de orde in de Fransche bladen. Intasschen
kon het niet wel anders of Thiers moest, evenals
alle ware vrienden der republiek, de candidatuur van
Ledro-Rollin evenzeer afkeuren als vroeger die ran
welke de aanleiding geweest is tot
Gouda, 28 Februari.
De uitslag der herstemming voor een lid van de
tweede kamer in het district Gouda was als volgt;
Uitgebracht. 2666 stemmen.
Van onwaarde, 8 n
Den 21 n Februari is hpt lang verwachte boek
Quatrevingt-treize, een roman in drie deelen, te Parys
bij Michel Lévy verschenen. De grondige bekendheid
van Victor Hugo met zyn publiek en met de midde
len om daarop in zyn voordeel invloed uit te oefe
nen, heeft zich ook bij deze gelegenheid niet verloochend
Reeds dagen te voren werd in alle dagbladen het
eerste hoofdstuk van den roman medegedeeld. Kort
daarop volgde eene opgaaf van de titels der andere
hoofdstukken, in wier keuze, gelyk men weet, gewoon-
lijk mede de vindingrijkheid en het schilderachtige
van Hugo’s talent zich openbaart. Toen kwamen al
lerlei minder of meer uitvoerige mededeelingen over
de belangrijkste tooneelen van het boek en eerst daarna,
nu de nieuwsgierigheid in de hoogste mate geprikkeld
ia, haaftrda venobyamg «^^4^ tag^jk met de aan
kondiging van een twaalftal overzettingen in allerlei
Uien, plaats.
Het kan onze bedoeling niet zijn, thans reeds eene
beoordeeling van bet boek te geven. eDe hooggestemde
toon der Fransche dagbladen zou licht aanstekelijk
worden en hoe groot onze bewondering ook zyn moge
voor den romanschrijver, die de wereld met Les Misé-
rables en Notre Dame de Paris verrijkt heeft, wij weten
te zeer dat vooral in zijne laatste werken het kaf in
groote mate met het voedzame koorn vermengd was,
om niet tegen vooringenomenheid op onze hoede te zyn.
Bepalen wij ons dan tot een overzicht van den inhoud.
De handeling grijpt plaats, gelijk de titel aanduidt,
in het geweldige jaar 1793, toen de Fransche repu
bliek druipend en bijna verzadigd van bloed, hare
jeugdige, nog ongekende krachten verzamelde tot den
afweer van het tegen haar verbonden Europa. De
eerste hoofdstakken voeren ons in de Vendée, waar
een edelman van een der oudste geslachten, de markies
de Lantenac, uit naam der uitgeweken broeders des
konings, bevel voert en den opstand tegen de repu
bliek met onverbiddelijke gestrengheid leidt. In de
beschrijving van een tooneel aan boord der korvet
Claymore, waarmede Lantenac naar Frankrijk wordt
overgevoerd, en waar, te midden van een geweldigen
storm, een der kanonnen losraakt en in het door de
stortzeeën overstelpte vaartuig met dood en verderf
dreigt, herkent men de meesterhand van den schrijver.
Het tweede deel handelt te Parijs. Een hoofdstuk
over de toenmalige straten der hoofdstad herinnert
aan de nauwkeurige beschrijving van het oude Parys
in Notre Dame de Pariseen ander, een gesprek tus
schen Robespierre, Danton en Marat, staat slechts in
een verwijderd verband tot den eigenlijken roman.
Daarna volgt eene beschrijving der nationale conventie
en een hoofdstuk over de taktiek en de inrichting der
koningsgezinde troepen in dc Vendée. Wie zich de
uitweidingen over het riolenstelsel en over Waterloo
in Les Misérables herinnert, zal zich van deze gedeel
ten een denkbeeld kunnen vormen.
Nieuwe personen treden opCimourdain, gewezen
priester, type van den onverbiddelijken, voor geen of
fers terugdeinzenden agent der republiekGauvain,
eene ideale figuur, vol geestdrift voor de nieuwe orde
van zaken, vol heldenmoed, wars van alles wat naar
wreedheid of trouweloosheid, ook tegenover zijne vij
anden, zweemt. Met Cimourdain is Gauvain verbonden
door banden van vriendschap en dankbaarheid roet
den markies de Lantenac door die des bloeds de aan
voerder der koninklijke troepen is zyn oom.
Barodet te Lyon, w
den val van Thiers.
De uiterste partij die der Fransche intransigen-
ten poogt de liberalen te overvleugelen. Zij haalt
daarom uit zyn vergetelheid den man, die, gelijk
de DébaU opmerkt, het meest gedaan heeft, om Frank*
rijk een weerzin te geven tegen de eerste republiek
en zij kan geen ander gevolg hebben, dan de ver
sterking der reactionaire en clericale party. Doch
de on verzoen ly ken der linkerzyde zyn even dweep
ziek als de ultramontanen der rechterzijde, en beiden
zijn zij goed op gang het land den Spaanscben weg
naar ondergang te toonen.
Voor het eerst na gernimen tijd heeft de linker
zijde weder een meerderheid gehad. Na verscheiden
▼ergeefsche stemmingen voor een qusstor der kamer
is haar candidaat Toupet des Vignes met 316 tegen
304 stemmen verkozen.
De Pruisische kamen zyn op reces gescheiden.
Thans heeft de Duitsafre rijksdag het veld alleen
en kan dus geregeld doorwerken. De commissiën
hebben echter nog wat tijd noodig.
De commissie voor de legerwet zet haar onderzoek
geregeld voortzij is evenwel nog niet tot de hoofd-
quaestie genaderd. Vermelding verdient de beslis
sing, waarby de militairen worden verklaard te be-
hooren tot de gemeente, waarin zy zyn gevestigd,
en derhalve daar belastbaar.
De Prov. Corr. bespreekt den inhoud der jongste
circulaire van de Pruisische bisschoppen, en zegt o. a.
Zij vergeten echter één puntde spanning tnsschen
kerk en staat is niet ontstaan door de beersebzuebt
van een enkelen bisschop, maar door die van de
geheels Roomsche curie en de suprematie, welke de
kerk van Rome zioh aanmatigt. De Duitsohe bis
schoppen hebben vroeger zelf, met het oog op het
Vaticaansche concilie, de gevaren aangetoond, welke
van de zijde der Jezuïeten voor de kerk dreigden
zij en andere bisschoppen hebben luide erkend, dat
de wereldlijke staten zich nimmer naar de aanmati
gingen van Rome kunnen voegen. Zij hebben den
paus gesmeekt, van het concilie afstand te doen. Zij
hebben voor een deel voorzichtelijk Rome verlaten,
om hun geweten niet met de verantwoordelijkheid
voor de onzalige besluiten te bezwaren, en eenige
hunner hebben ook later hunne afkeuring van de
besluiten van het concilie niet verheeld, totdat de
strenge tucht van Rome elke tegenspraak, elke be
denking heeft doen verstommen. De bisschoppen
mogen, naar hun katholiek geloofsbewustzijn, niet
anders hebben kunnen doen dan zich ten slotte,
trots alle twijfel en tegenspraak, aan de kerk te
onderwerpen, maar zij kunnen niet verwachten, dat
alles wat zij zelven, op grond van hun bisschoppe
lijk geweten, tot 1871 vermanend en waarschuwend
aan de kerk hebben voorspeld, thans geheel vergeten
zal zijn. Door de getuigenis der bisschoppen, toen
zij in hünne katholieke overtuiging nog vrij waren,
staat vast, dat de tegenwoordige gevaren voor de
Lantenac wordt geslagen en neemt de wyk in zij
kris teel de la Tourgue, waar hij door de republikeinen
onder Gauvain belegerd wor^t. Daar binnen bevinden
zich ook drie kinderen, weezen, twee jongens en een
meisje, welke door een republikeinsch bataljon opge
nomen en.' in handen der koningsgezinden gevallen
zijn. Wie Victor Hugo als kinderdichter en beschrijver
van kindertooneeleu kent, begrijpt reeds welk een ge
bruik hij gemaakt heeft van de zorgelooze onschuld der
kleinen te midden van de gruwelen en het gewoel des
oorlogs, die om hen heen razen. Zijn hoofdstuk le
Massacre de Saint-Barthélémy is een meesterstuk, de
aandoenlijkste idylle, die men zich denken kan. Een
vertaler, die de schoonheid, ejr van voelt, moet er
door tot wanhoop gebracht worden. De kinderen wor
den gered door eene grootsche zelfopoffering van Lan
tenac, die op het oogenblik dat bij zijne edele daad
volbrengt door Cimourdain gevangengenomen wordt.
Gauvain, minder onverbiddelijk van gemoed dan de
ex priester, wil zyn bloedverwant, die aan zijn edel
moedigheid zijn doodvonnis te danken heeft, redden.
Het gevolg zijner poging is dat hij zelf, van konings
gezindheid overtuigd, gevat en door zijn vriend Ci
mourdain ter dood veroordeeld wordt. Het laatste
hoofdstuk beschrijft de voltrekking van het vonnis.
Op bet oogenblik dat de hakbijl der guillotine valt,
hoort men een schot. Cimourdain heeft den dood van
zyn slachtoffer niet willen overleven. //Hun beider zie
len, zusters in het noodlot, vloden te zamen heen,
terwyl de sombere schaduw der eene zich vereenigde
met de lichte gedaante der andere/
Met deze woorden eindigt het boek.
De uitkomsten der Engelsche volkstelling in het
jaar 1871 zijn thans bekend gemaakt. Niet minder
dan 230 millioen menschen leefden op dat tijdstip
onder de souvereiniteit van koningin Victoria. Ruim
31 millioen daarvan woonden in Europa, vijf mil
lioen in Amerika, ongeveer twee millioen in Afrika
en de aangrenzende eilanden, even zoowel in Australië,
terwyl eindelijk Azië op de staten voorkomt met het
verbazend cijfer van 191 milloen zielen. Er werden
in Engeland en Wales alleen 45,000 meer vrouwen
dan mannen gevonden 155 personen van meer dan
honderdjarigen ouderdom leefden in diezelfde landen
en van deze behoorden 114 tot het vrouwelijk en 41
tot het mannelijk geslacht. De bevolking der groote
steden was in belangrijke verhouding toegenomen.
Men telde 938 steden, hetgeen'* in tien jaren tijds
eene vermeerdering van 158 aanduidt. De meest
beschaafde betrekkingen, als geneesheer, advocaat, let
terkundige, kunstenaar enz., werden door bijna
700,000 personen uitgeoefend; er waren vijf millioen
dienstboden, even zooveel handwerkslieden, ruim an
derhalf millioen landbouwers, terwyl het hoogste
bereikt wordt door hen, die zich onder verschill^ie^
vormen aan den handel wijden. Tot de niets voort
brengende klassen, dat zijn volgens de onbeleefde
g roepeering der statistiek, de dieven, vagebonden en
renteniers, behooren 168,000 personen.
