BINNENLAND.
'I la
i Koloniën.
Laatste Berichten.
ITALIË.
O O S T-I N DIÉ.
INGEZONDEN.
I
Iji nut woord ale tot ware daarop, deelt de Norda.
Altytm. Ztitwng liet volgende stuk mede
^De omlergeteekenden, burgemeesters en grondei-
geuartn in de Noordelijkste dfstricten van Duitself
land, allen de beginselen van vooruitgang van harte
toegfdaan, verklaren de wel op het verplicht bur
gerlijk huwelijk te beschouwen als een wyze instel-
iiug Zij voegen hierbij de verzekering, dat zij gaarne
bereid zijn de offers te brengen, welke de wet van
hen vordert. Zij koesteren het vertrouwen, dat slechts
een zeer gering gedeelte hunner standgenooten het
voorbeeld der onderteekenaren zal volgen.-
liet stuk is ingezonden uit Memel en draagt de on
der teek enin^on van een aantal der voornaamste eige
naren van riddermatige landgoederen,] tevens hoofden
van het plaatselijk bestunr in de gemeenten, waar zy
gevestigd ziju.
,/Het is inderdaad oen eigenaardig teeken des tyda-,
ngt de JVofiM. 411$, Zeitung, „dat leden der party
»an vooruitgeng een verdiende les over den eerbied,
dien men aan de wet verschuldigd ik, moeten toe
dienen aan mannen, die indertijd met ferheid konden
wijzen op bun on»<*ortf\raardelijke trouw aan Koning
en Vaderland.-
Aan het sJot bet vinnige mtikel tegen de pro
tegerende ambtenaren, hetwelk in de Norddeuitckn
wordt gevonden, agt bet officieus* blad nog het Vol
gende wij kunnen ten stelligste verzekeWn, dat de
Kegeering zich door geenerlei tegenstand, door geenerlti
kuiperij hoegenaamd zal laten afbrengen van den een
maal ingeslagen weg. De wet zal volledig ten uitvoer
worden gelegd, hoevele zwarigheden men daartegen
moge opwerpen.
1 1 j i-
De beroemde Italiaansche patriot, die dep 4n Juli
van dit jaar zijn zeven en zestigsten veijaardag viert,
wordt- in zijne eenzaamheid op het eiland Caprera
veelvuldig door bewonderaars uit alle landen dp we
reld bezooht. Voor korten tijd maakte eene kapvaan
van 95 Engelspben den pelgrimstocht naar het Eiland;
d tar de generaal echter ongesteld was, kon bij slechts
twee hoeren uit het gezelschap ontvangen, aan welke
hy zijne dankbaarheid voon het hem tocged&cbtè Jrcwija
van sympathie en hoogachting betuigde. Sedpft het
jaar 1671 heeft Garibaldi, voornamelijk uit Amerika,
een aantal landbouwwerktuigen, ter waarde van onge
veer 80019». ten geschenkje bekomen. Alle andere
stoffelijke teek enen van toegenegenheid, welke men
hem dikwijle toezendt, zoowel in geld ale in allerlei
kostbaarheden, en die binnen hetzelfde tijdsverloop een
bedrag van ongeveer een half mtllioco vertegenwoor
digden, worden teruggevonden. Garibaldi bezit bet
cercburgerschap van 90 verschil tan de steden en dorpen,
i» eerevoomiUer van 190 geuootachappen en bezit tl
«aredegeos, waarvan Li uit bat buitenland afkomstig
•zyn. Sedert bet jaar 1871 onlving de generaal 5000
adressen MO hoogachting en belangstelling.
Caprera, op dg NoordrOoatdijbe kust van het eiland1
Sardinië gelegeu, wil voordat .Garibaldi zich daar
vestigde oene oubeboujrdfe rota, slechts door eenige
herders en visschere bewoond en eene rustige schuil
plaats opleverend voor eene ontelbare menigte konij
nen en wilde geiten, can welk* Uat9te bet eiland zijn
naam ontleent. Het bezit eene lengte van ongeveer
twee uren gaans, is gemiddeld bijna een uur breed en
wordt door eenen zeearm van uiet meer dan een half
uur breedte van de buet gescheiden. Garibaldi kocht
ar in 1854 een. bui* mist een stuk gvond en hield
zich sedert dien tyd, bij afwi-selende tusschenpoozen,
naarmate het oorlogsbedrijf hem eenige rust gunde,
met de ontginning van btd eiland onledig Evenwel
bedragen de inkomsten, dje hij jaarlijks uit zyne goe
deren trekt* niet meer dón 3000 Ure (nog geeu 1500)»
Het eiland, werd vroeger slechts nu en dan door een
enkel schip bezocht; in de laatste drie jaren echter
kwamen niet miuder dan 1A0 stoomschepen, aange
trokken door den beroemden bewoner, op Caprera aan.
Gouda. 10 Maakt.
D« minister ran oorlog heelt goedgevonden te be
noemen o. a. tot kapitein der late klasse den kapit.
der 2e klasse H. J G. Furstner; tot kapiteins der
2e klasse, de kapit. der 3e klaase N. H. A. Caaap
en J. F. Hoela, alsmede den kapit.-kwartiuneeater
Se klasae J. Klem.
Roderick Benedis' tooueelepel„Mathilda" werd
Zondag in de utal „Kunstmin" opgeroerd door een
gezelschap dilettanten, waaronder verscheidene waren
die goed voldeden.
Mej. E. van Ryk, die de titelrol vervulde, gaf
bier en daar blijken van zeer goeden aaoleg en geens-
zins verwondert het ons, dat de drie Botterdamache
acteura, die met 1 Sept. een nieuw tooneelgezelschap
oprichten, haar nitnoodigdel daarvan deel te willen
uitmaken.
Na haar, verdient hij genoemd te wordeu, die in
de rol van Tunpenhof, Mathilda's vsder, optrad. Deze
heer ruiste veli gebreken, die dilettanten gewoonlijk
bezitten en o. a. ia de scène op het einde vac het
2de bedrijf kweet hij zich zeer goed van zijn taak.
Doch ook de overigen brachten het huupe bjj tot
een goad gfheeL
Wij durven zeggen dal er in „Kunstmin" wel eens
een gezelschap is opgetreden, waarvan de leden geen
dilettanten waren, maar zich werkelijk acteurs en
actrioes noemden, dat minder voldeed dan dit dilet
tanten-gezelschap.
Zaterdag werd voor dezen winter de laatste lees
beurt der vereeniging „Door Inspanning Uitspanning"
te Stolwijk vervtild, door den heer J. G. Betlink,
van Berg-Hmbaeht.
Zijn onderwerj) „achetsen uit |nt Berljjnsohe volks-
leven' werd dooi het leer talrijk opgekomen publiek
met onverdeelds' aandacht aangehoord, zpodat den
spreker,' pen davprend fèjrlaue mocht lep deel vallen.
Na dp pauze ijrerdefEdoor eenige heeren een tier.tsl
bijdragen' galet erd, dia-imede het gBnot van dpp' avpnd
verhoogden. Na een'Ijiartejijk woord van afscheid,
geeprokeu door d»n vodlgittef, den heer LC. Krt'
iverliet lieder hoogst vohlaaojidn zaajp ,,1
De Minister van OiMpg, willend:
bevorderen, dat zij, dig te dezen jai
by do nationale militie worden beaten
plichten in persoon vervullen en zii
bereiden om, dei vereischt, te kuni
deu grondwettigen plicht, die op
rusthet dragen der wapenen tot i
otiafhankelijkheid van den Staat en
xoovéf!
'°df|du-
huèiiejnilliti
'daardoor vo
voldoëp
leren ingezi
dbaving
it beveiligd)
zijn grondgebied, vestigt in de Staalt C'oun
vhn Zatérdag de aandacht op de verschillende voordel
lip, welke voor hen, die bij de militie dienen, ai,
kennis, bruikbaarheid, ijver en goed gedrag, ingevolgi
de bestaande voorschriften, reeds verbonden zijn of
daaraan nog znllen verbonden worden.
De Minister van Oorlog beeft aan de provinciale
adjudanten ren circulaire doen toekomen, waarin door
Z. Exc. verzocht wordt om miiitiens, voor wie bij
de inlijving een verlof wordt aangevraagd, teu eiude
hen in de gelegenheid te stellen tot het verkrijgen
eener vergunning om zich alsnog io den dienst der
nationale militie te doen vervangen, niet bjj een der
bereden korpsen in te deelen.
Naar men verneemt, zullen de mititiena der lich
ting 1874 een maand vroeger dan gewoonlijk onder
de wapenen worden opgeroepen, om in den wapen
handel te worden geoefend.
De militaire leden der verschillende militieraden zijn
door den Minister ran Oorlog uitgenoodigd om, wan*
neer zij, op grond der door hen bij de werkzaamheden
der militieraden opgedane ondervinding, vermennen
de middelen te kunnen aangeven, waardoor betere
waarborgen voor bet zedelijk en lichamelijk gehalte
der plaat8vervRngets| zouden worden verkregen, daar
van aan bet Departement van Oorlog mededeeling te
doen.
Staten-Qenöraal. Twhkdk Kam uk. Zittin
gen van 7 en 9 Maart.
In de zitting van Zaterdag, hebben do ministère
van oorlog en van koloniën iwtvovrig do aanhangige
vestingwet verdedigd en d« gevraagde inlichtingen
gegeven.
De eerste heeft vecklatard dak de negeering niek
stilstaat met de reorganisatie dor lovende strijdkrach
ten. Voorts heeft hij artt. 67, waartegen zooveel
bezwaar was gerezen, nik de wet gelicht.
Na onderscheidene replieken zjjq de algemeens be
raadslagingen gesloten.
In de zitting van gisteren is ingekomen eene mis
sive van den minister van kolonjcn, ter mededeeling
van een ontvangen telegram van den hnt.-generaal
van Swieten, namens het leger, de vloot en deu
opperbevelhebber dank betuigende voos bet votum
van dank der kamer.
Over art. 1 der vestingwet zijn de algemeens be
raadslagingen gevoerd, waarna de onderdeelen afzon-
der lijk werden behandeld. Ala onderdeelen van het
veskingstelael werden aangenomennieuwe Hollandsohe
waterlinie, stellingen t Geldersohe Vallei, Hoilandsch
Diep en Yolkerak, monden van de Maas cu Haring,
vliet en Helder. Een amendement van de hh. de
Boo en Stieltjes, om sub F. ook de stelling aan den
Beneden-IJael in te lasschen, ia verworpen met 30
tegen 29 stemmen.
Men meldt uit den Haag aan het Nieuwe en Ad
vertentieblad van Bergen op Zoom dat de griffier der
tweede kamer, de heer Veegens, eerstdaags voor die
betrekking zal bedanken.
Een Z.itcrdag morgen ten 9.57 ure bij rhet Depuy
tement van Koloniën ontvaogen telegram van den
Gouverneur-Generaal van Nederlandsch Indie ('t welk
den Oden dezerfjjten 7.50 ure des voormiddags, te
ugebodan) bevatte eeu telegram vau
neraat van Swieten, gedagteekend
ens diens depêche was de politieke
iin opveranderd gebleven. De omtrek
l en den Kraton f«s rustig. De van
chin opgekomen hulptroepen waren
nplaatsen teruggekeerdalleen was
|tal van Pedir en Merdoe (oostelijk
even. Wat xy uitvoerden was onbe.
Rasiar nabij het kamp vermeerderde
loopwsreu. Aan de vestiging in den
ihtig gewerkt. Den 13den Februari
igsschepen naar de Staatjes op de
West-, Njjordpj'Jn Noordoostkust gezonden, met pro-
otamatiëu en e(|jcken ter voorbereiding van de rege-
oin.tige verhouding tot Nederland.
Buitenzorg waa,
den Luitenant-
28 Februari,
toeataud is Ai
van de legerL
de West naar
naar bunne
nog een klein
vun Atehin) g<
kend. Op den,
de aanvoer vi
Kraton werd
waren drje
ling hunner
Een Zon
vangen telej
gedagteekend
er weinig
Lepong eu
van Nederland'
kraton goed
zoude rerste,.
Van
ontvangfln
Penang 9
verzekeri
's knds
kraton
dqt dafj
te,,-doen
tea de
meerd.
onderwi
teat ven 185
daaromtrent
het departeméht van koloniën out-
jvantden lnit.-deoeraal van Swieten,
dez^r, hield denmededeeljpg in dat
jk nieuws waa,'< dat de
san de Weitkuat, de
den erkend; dat het we
rde en dat het eene j
wérden au. j
;i$teren hei|
d
it AtehineescU
hiueezeè eenige
oomemen» ndjn
to dat de cholera
k achten zullen bi
eensziua plen hel
udeu met nadruk vol
eon lodtcr verzinsel is; z
ouderlock en beichouweo Engeland
s van
sreiniteit
hettrac-
als iu deze te kwader)trouw te zijn geweest.
Woensdag jl. heeft dr. A. Kuyper die weldra
als lid der Tweede Kamer zitting ral nemen te
Leiden een lezing gehouden in het studentengeHlsohap
Doctrine. Deze lezing werd door eeo groot aantal per
sonen bijgewoond, onder welke prins Alexander, de
Burgemeester van Leiden en de hoogleeraren Buys,
Goudsmit en Scholten. De heer Kuyper sprak over
het Calvinisme, oorsprong en waarborg onset oonsti-
tutionrele vrijheden. Uit de geschiedenis van Amerika,
Groot-Brittannië, Zwitserland en Nederland werd door
deu spreker het verband tussehen bet Calvinisme eu
de vrijheid aangetoond. Deze redevoering, welke een
soort van manifest van dr. Kuyper schijnt te xijn bij
zijn optreden a'a volksvertegenwoordiger, zal, naar wy
vernemen, door den druk algemeen verkrijgbaar wor
den gesteld. Ook wordt ons ais gerucht medegedeeld,
dat een der Leidaohe hoogleeraren in een onzer meest
gelezen tydselinften de stellingen ven deu anti-revo
lutionairen leider zal behandelen. (O. 61.)
Op den 4den April zal te Groningen eene algemeens
vergadering worden gehouden van de onderwijzers
uit de velschillende districten dier provincie, waarin
zal wordeu gesproken 1°. over de openbaarheid van de
zittingen der Sobooloommiseiën go, over de werking
der Schoolcommieaiën en hare samenkomsten met
de onderwijzen3°. het van buiten leeron van
versjes.
De directie der Holl. Spoorwegmaatschappij heeft
da vorige week 13 eondueteuri, dienstdoende op de
lijn Amsterdam—Helder, in hunne betrekking ge.
schorst, ala verdacht van ontariijke handelingen ten
opeiohte honoer directie. HaarlCl
In eene bnitengewone vergadering van het depar
tement Groningen der Maatschappij „Tot nut van 't
algemeen", is besloten tot do oprichting aldaar van
cepe kweekschool tot opleiding van hulpondarwyzeres-
sen, voornamelijk ten behoeve van de drie Noorde
lijke provinciën. Men tal by de venohilleude auto
riteiten subsidie aanvragen.
Dr. Jb. Baert herinnert in De Oude Tijd «ene
curiositeit uit de Leideche Ct. van 16 Febr. 1824,
getiteld: Hoe een dansmeester voor een halve eeuw
zijn bescbfyviugebiljet voor de personeels belasting
invulde.
Zee en zeventig cents ia myp huur.
In één tphooriken atook rk mijn vuur.
Door een ven eter krijg ik mijn licht.
En met een deur sluit ik mijn kameiije dicht.
Mijn beroep is luchtig van aard.
En mijn meubelen zyn de taxatie niet ivsaril.
De Dordr, Ot, meldt, dat de kindeten, wier ge
slachtsnamen zijn Koging en Nasian, en die aan het
hoofd znllen slaan van de deputatie, welke Z. M.
den konjog op 12 Mei aanstaande hel kiudergeschenk
tal aanbieden, beiden te Dordrecht wonen, 't Zijn
de zoontjes der heeren J Koning en N. van Nasian.
De zoon van eerstgenoemde draagt de voornamen vau
fM. en die van laatstgeuoemde de voornamen ran
K. It. den Frins van Oranje.
Qp een desbetreffende vraag heeft de minister van
binneulandsche-zaken, als uitlrggiiig van het konink
lijk besluit van 28 Februari 1873 u«. 85, ter uit-
voering van het tweeds lid van «rtikel 17 der epi-
demienwet, geantwoord, dat op de in art. 5 van
dat bealuit vermelde lyst alleen melding gemaakt
moet wordep van onderwijzers, onderwijzeressen en
leerlingen, die in den loop van het jaar, waarop de
lyst Delrekking beeft, tot de sohool zyn toegelaten
Artikel 11 bevat daarop eeo uitzondering, doch alleen
voor het jaar 1876. Het hoofd der sohool moet
eeliter de verklaringen van hen, die reeds vóór het
Jaar, waarop de lyst betrakking heeft tot de school
toegelaten warm, be ware,n totdat /ij de school ree
lat», teu einde de verkluriog te kannen rertoouen
«au da in art. 16 aongewezeu autoriteiten.
In de Parysebe gekpgeltehal is dezer dagen een
«ger groots hoeveelheid, Amerrkaansche faizanten ont
vangen. Man zaj zich vtrwoudcian dat wild, op een
aftland van vyftienhqiuderd mijlen vervoerd, verich
(t Parijs kon 'hankomen, doch de verbazing houdt
OP ais men weel welke voorzorgsmaatregel door de
aftanden genomen wptdt. De iaisanteq worden lit
Amerika overgebracht in manden van zeer dicht ge
weven stof. Op den bodem dezer manden ligt eene
belittling van ijs, overdekt met een matrat van
zaagsel, rap harstachtig hout, waarvan de wormen
eenaf keer hebben. Op die matrassen worden de
fcixenteu gelegd ten getale vau dertig of reertig, naar
gelang van de ruimte. Hier overheen komt een
donzen bekleedsel vair opeengehoopte sneeuw, de
maijd wordt hermetisch gesloten en zoo uaar Frank
rijk gezonden.
r BATAVIA, 81 Januari.
Aan het rapport van luit.-generaal van Swieten
omtrent de expeditie naar Atehin wordt het vol-
geude ontleend t
9 Jan. De commandant der artillerie en de chef
der genie werdeu uitgeuoodigd een geregeld plan van
aanval van den Kraton iu te dienen.
Omaireeks 4 sur werd «en door init -kolonel En-
gel sit de Missigit geschreven rapport ontvangen,
Ihidende r
»l)e kapitein der artillerie van Wyhe ia met
man in den Kraton geneest, nl. taaachen de twee
meren. Ik heb oumiddeilyk eene Europeesobe com
pagnie er heeo gesteurd.' Eeo half uur later volgde
ecu tweede rapport, leidende als volgt
„Kapitein vap Wyhe was ongemerkt tot tan de
saillant geweest, en heeft daaruit opgemaakt, dat
aebter den hoogen meur ook geene bezetting was.
Toen de gezonden compagnie aankwam, ia deze ook
pi, m. 100 paasen langs de laoe onbemerkt voort
gegaan, dook Werd eensklaps door een mau bemerkt,
die alarm maakte, waarop een hevig vuurgevecht
werd aangevengeudaaruit leidde kapitein Mack af,
dat de Kraton sterk bezet was, waarom hy volgens
instructie terugkeerde zonder te vuren en zonder ver
lies (3 oompageieu stonden in gereed.")
10 Jan. Om 1 uur 's nachts werd de M issigit van
Bit den Kraton hevig beschoten reeds den geheelen
nacht was er meer daa toilers gevuurd, maar niet zoo
als toeu, (een hoorde eel gejoel eu gelier. Omstreeks
2 eer naderde een tlerke drom onder vreeselyk ge-
tier de Missigit, maar door snelvaar tegengehouden,
bleef hy op bekoorlijken afstand en keerde spoedig
krag. Op dezelfde wjj/e werd ook de oostzijde ven
hrt bivak bestookt. Het geheele verlies gedurende
dito nacht bedroeg drie gewonden (minderen); ons
veer moet zeker (len vijand meer nadeel toegebracht
hebben. De opgewondenheid, wazriu de vijand ver-
keerde, maakte eebier de kans op verrassing gering.
Met verontrusten vau hot bivak bad reeds een haif
eer uitstel noodzakelijk gemaakteen half uur later
dan bepaald was, namen des de troepen de op gis-
teren bevolene positie in, behalve het linkerhalf 3de
bat. infanterie, dat tot nader order in bet bivak ach
terbleef, en vertrok generaal-m^joor Verapjjck naar het
terrein der operatie.
Kapitein van Wyhe werd onmiddellijk met eene
patrouille vap 8 man uitgezonden, om het terrein
naar de plaats in qnaestie te onderiorken. Lu t.
Cramer der genie hield zich gereed,om onmiddellijk
na ontvangen rapport de lilhofrnoteur te plaatseu.
Kapitein van Wyhe keerde eerst om 6'/„ uur van
zijnen moeiiijkeu tocht terug (dus te laat om nog
bet plan te volvoeren). Hoewel niet outdekt, had
hjj toch bespeurd, dat de vyand niet slapende was,
en dat bet brengen van de litbofraeteur door de gracht
aan den voet vau deu muur, zonder ontdek; te wor
den, onmogelijk wat. Voor dien dag werd daarom
van de onderneming afgezien en gelast, daar de troe
pen hituiie standplaatsen weder zouden innemen
12 Jan. In den nacht voor de uitvoering vau het
nemen van den Kraton werden de onzen weder door
den vijand gealarmecfd. De voorgenomen operatie
werd daardoor eeuigezini vertraagd, doch gMukte
volkomen nut gering verliet. Zoodra de cangetiezen
troepen de Blang-Padang genomen kudden, riohtlen
zij zich ppar de Tamao. Het terrein in die richting
was zoo moeilyk, dat t} versterking noodig was om
deu aanral te kennen verrichten. Die versterking
bestood uit 2 compagnieu van het rechtefhaif 9de
en 2 compegnien vap het rechterbalf 12de baialjon.
Het rechterhall 14de bataljon werd uit het bivak
Pennjoeiig naar da Misaigit opgeroepen. Een luid
boera verkondigde, dat de politico om^en bij Ta-
man geheel of gedeelteiyk genomen waren. Ter spoe
dige beëindiging van het gevecht werden er nog 2
Europeesche compagniën van het rechterbalf 14de
bataljon heen gezonden, die echter by aankomst reeds
alles bezet vondenj Ons verlies bedroeg 17 gewon-
den, byna allen licht.
De veroverde stelling moest eerst bevestigd woé
den, en het terrein omstreeks Piotoe-Ksup opgeruimd,
ten einde een goer) uitpjcht te verkrijgen.
Na dit rapport vindt meu in de Indische bladen
o. a. nog het volgende
Per telegraaf uit Padang vaa 22 Jan. De Baron
BaUiuck is aangekomen om troepen af te kalen. Be
richten van Atehin deelen mede, dat by eeu aanval
op het hoofdkwartier de vijtod ook iu de ambulance
doorgedrongen is, waardoor dertienzieken gewond
en een officier gedood werjlen.
Voorts een telegram ait Pentng van 27 Jan o. a.
inhoudende: Den 24sten eene omtrekkende beweging
van den Kraton gemaakt en een aahval op de hoofd
poorten gedaan. De vyand, vreezende afgesneden te
worden, heeft de vlucht genomen over de niureu en
door alle uitgangen, zonder reel tegeustaii j te bieden.
De vyand werd door cholera hevig geteisterd en ons
vuur op den 23slcn bracht hem vele verliezen toe.
Eindelijk het bekeode telegram van den opperbe
velhebber, den 27sten Jan. nit Penang ontvangen,
betreffende het nemen van den. Kraton.
Bij ontvangst van het bericht van bet nemen
van deu Kraton vereeingden de leeraren vau de Hoo-
gere Burgerschool te Batavia de leerlingen in de
eetzaal van die kostschool, deden door een der jon
geling» hst telegram voorlezen, en allen te zamen
jubelden over de behaalde zege, waarna vacantie werd
gegeven en de leeraren een glas dronken op den triomf,
terwijl zy naar den Gonv.-Generaal een telegram af
zonden, waarin hun vreugde zich oploste in eeu ge-
iukwenscbiiig aan Z. E., waarvoor per draad bedankt
werd. Of door zekere Besidenten tevredenbeidsbe-
tuigingen en gelnkwenechen den Landvoogd zyn toe
gezonden, is niet bekend. Een kostschoolhouder te
dezer stede, de heer Wejjhenke, vereenigde des avouds
zya kostkinderen om na ia den maneacbyn onder een
boom op het Waterlooplein repetitie te bebbeu gehou
den, een serenade te brengen aan deu commandant
vau 't leger en den commandant der zeemacht, waartoe
hy zich aansloot bjj de schuttery-muziek, waarmede
de officieren van de schuttery een ovatie aan genoemde
opper-officieren brachten.
Volgens mededeeling van ooggetuigen heeft van
al de korpsen deel uitmakcude vau de tweede Atcbi-
neesche expeditie, het 12de bataljon het meest geleden.
Men treft bij dat bataljou compagnieu aan, die op
zyn hoogst nog 40 s 65 mau sterk ziju eu waarby
de onderofficieren als officiers dienst moeten doen.
De geweerkogels der Atehineezen (eenige exemplaren
werden ons henen getoond) zyu iets kieiaer dan de
kogels onzer vroegere gladioopsgewereu eo, uaar hunne
onzuivere roudheid te oordeeleu, iu steenen vormen,
of in het zand gegoten. Sommigen zyn gevuld met een
kalksarilige zelfstandigheid, wellicht ter besparing van
lood. Andere zyu gevuld met padie en glasscherven.
Het looden omhulsel is dan zeer dun, zoodat wanneer
de kogel in het vleeseh dringt en daarna op een der
gewrichten of beenderen stuit, het omhulsel scheurt
en de padie af de glasscherven in de wond blyven
steken. Daardoor ontstaan verzweringen, die de wond
«en kwaadaardig karakter geven, vooral wanneer de
kogel diep is ingedrongen. (A. D. v. N. I.)
Bij de Indische Begetriug is een telegram ontvan
gen van Z M. den Koning, waarin H. D. zijn te-
iredenheid en ingenomenheid betuigt met het te Atehin
behaald auocès.
Toeu te Atehin op zekereD dag 6 krijgsgevan
genen waren gemaakt, werdeu deze voor geueroal van
Swielen gebracht. De opperbevelhebber liet aan ieder
hunner een ryksdaalder geven en liet zo in vrede
vertrekken. Een spion deelde eenige dagon later
mede, dat toen die 6 Atehineezen weder bij de vijan
delijke macht waren teruggekeerd en van hun weder-
varen rapport uitbrachten aan de hoofden, het opper
hoofd aldus tot hén sprak „Zoo hebt gij dan voor
dien generaal gestaan, uiet waar En geen uwer
heeft den moed gehad een poging te wagen om dien
man te ilooden En dadelijk gaf. hij last ban het
hoofd ef te slaan, betgeen onmidilelijk geschiedde.
Waarschijnlijk zal nog vóórdat de Atchineesche
oorlog geëindigd is, een expeditie naar Macassar
worden gezonden, om aldaar de opstandelingen voor
goed teo ooder te brengen. {Indiër.)
Pesth, 9 Maart. Gisteien hadden in de voorstad,
Neu-Pesth genaamd, oproerige tooneelen plaats bij
gelegenheid van de begrafenis van een slager, die
z»cb in de gevangenis had ran kant gemaakt. De
bevolking was opgewonden door het geruebt, dat die
zelfmoord geprovoceerd was door mishaudelingen door
de politie. Samenscholingen hadden plaats voor het
stadhuis, waarvan de verwoesting te vreezen was. Na
verscheiden pogingen gelukte het de samenscholingen
mteeu te drijven. De openbare macht was verplicht
met vuprwapeneu tusschenbeide te komener zijn
vier dooden en verscheiden ernstig gewonden geval
len. Heden nacht was de gewapende macht geconsig
neerd.
Pö8th, 9 Maart. Het gepeuj el, meest bestaande
uit lieden zonder werk, heeft by de gewelddadigheden,
waaraan het zich gisteren heeft schuldig gemaakt, het
Raadhuis in brand gestoken. De aaugerukte brandweer,
werd toen met steenen begroet. Eerst te middernacht!
nadat de militairen ouder de wapens waren gekomen,
is het gelokt den braud te blusschen.
Weonen, 9 Maart. Bij de voortgezette behan
deling van het aanhangig confessioneel ontwerp in
het Huis van afgevaardigden heeft de Minister van
Eerediensi verklaard, dat dit ontwerp het resultaat
ia van eene kalme, onbevooroordeelde behandeliug
der z»ak. Het is de Regiering niet te doen om over
de Katholieke Kerk te beerschen. Maar zy mag niet
dulden dat er van deu godsdienst misbruik wordt
gemaakt ten nadeele van den Staat. Zy mag niet
toelaten, dat bedienaars van den godsdienst fungeeren
als lasthebbers eener voor den Staat ge vaarlyke oppo
sitie. Zy zoekt geen stryd tegen de Kerk, maar
verlangt eene regeling der rijksbetrekkingen tussehen
Kerk en Staat. Zij wil dat de Kerk vry bare hei
lige roeping zal volgen, maar geen inbreuk zal maken
op het onaantastbaar Staatsrecht. (Herhaalde storm
achtige bijval). De Minister-president verklaarde dat
de Regeeriug, tegenover de bedreigingen der oppo
sitie, de uitvoering dier wet zal weten te handhaven.
(Daverende toejuiching.) Na de algemeene beschou-
wingen hebben 224 leden zich voor en 71 zich tegen
het ontwerp verklaard.
M.
Ik ben al een oud man, maar toch niet zoo oud-
achtig, of ik kan het goede wat deze tyd boven
vorige dagen heeft, wel op prijs stellen, ai zie ik
sommige dingen met leed we/.en aan. Daaronder be
hoort vooral, dat men godsdienst uiet staatkunde en
deze met gene vermengt, waardoor gelijk een inyuer.
bekenden te recht zeide, eigenlijk beide bedorven
wordeu. 'W*
En toch gebentt dit van orthodoxen eu room-;
schen, ook van der liberalen kant. Voor de iu-
grepen van de zyde der eerstgenoemden heeft uw
kiesdistrict in deu laatstvn tyd eeu treffend bewijs
geleverd. Natunrlyk wil ik geeu inbreuk maken op
de vryheid der kiezers; maar toch moet er mijns
bedunkens eene krasse metamorphose plaats vinden
in den man, die van een dieuaar van de *,aak zijns
Heeren en des vredes zich tot een wetgever of rech
ter laat stellen, misschien wel een kampioen wordt
voor opinieën of richtingen op geestelyk terrein. Maar
dit is eeue zaak die dien mau het naast uangaat,
hoezeer ik hoop, dat hy d <ar religie en politiek be-
hoorlyk uit elkauder zal weten te houden. Debatten
van kerkelyken of godsdienstigen aard'jonge on
dervinding leerde bet zyn in onze Tweede Kamer
minder ter sneë.
Maar ook van roomscke zyde, en gaarne zou ik
daarvoor ^katholieke- zeggen, indien dit niet met
myne waarkeidszucht streed gebeurde, volgens de
nieuwsbladen, iets waarop zij wie dat aangaat wel
mogen letten. Het betreft het bericht, dat Hollaodsche
mannen of jongens z:ch voor de Spuausche Carlisten
hadden laten aanwerven. Men heeft dit met de zaak
der pauselyke zouaven zoo wat door de viugers ge
zien, naar ik geloof, misschien uit oogluiking vcwr
den band die tussehen hen en den paus bestond
althans ik vernam niet, dat op hen die daarvoor
zich lieten engageeren het wetsartikel dat daartegen
