Nieuws- en Advertentieblad voor Gouda en Omstreken.
1874.
N9 1516.
BINNENLAND.
1.
ING
K,
Vrijdag 15 Mel.
ping
nilboek
ft
imeel
jm.
SN.
Willem
FITGAVE
WILLEM.
SLAPPING
rterinff,
vinden
rFfiO-
terkend
•n aard,
heid mn
vend bij
dingen.
ƒ0,60,
en At-
s taande
KERT,
tterdam
de RI-
Wed.
dien bij
ude Dé-
u:
MAN,
aan de
1.
18,
Labora-
ningen.
r de:
uidsche
der
EN, DEU
KEN, PA-
artij OUD
bezigtigen.
des voorni.
ebookd” in
■t, van eene
(postzegels)
loor «heel
ogen™
n.
onze krachten
aderland, dat
op de
Volken
GOUDSCHE COURANT
iten of bni-
JT, N°. 37,
o het Heel-
mz. Hij is
leren. Wie
n met goed
g in de Hol-
1 en de Ge-
rn op veilige
erzonden.
JRVATION
sllyk toezigt
aid en voor
is door hem
delAar H. A.
de Molsteeg
co aanvraag
ihe Uitgave
i 85 Qt., de
franco per
op het aardryk neder, een koude wind deed zich
bestendig gevoelen en van een zonnestraaltje was zelfs
geen spoor te bekennen. Mocht men des morgens
zich nog eenigszins met de hoop verblijden dat het
des middags of *s avonds wellicht nog zou opklaren,
al spoedig moest men die hoop opgeven en het blijde
vooruitzicht maakte plaats voorde treurige werkelijk*
heid, dat het weer onaangenaam bleef.
Toch, in weerwil van het treurige feit, dat de
natuur niet medewerkte, kan men met bet volste
recht zeggen dat bet gedeelte van het programma der
feestviering, dat dien dag beeft plaatsgehad, zeer goed
is geslaagd.
De inleiding tot het feest had reeds Maandagavond
plaats door een groot vocaal en instrumentaal concert
door verschillende gezelschappen nit deze gemeente,
onder directib van den heer Wensink. Wat dit con
cert betreft verwijzen wij onze lezers naar een stuk
onder de rubriek uKunstnieuvt,11 daar uit den
aard der zaak t'huis behoorende, doch dat, tot ons
leedwezen, eerst in ons volgend nr. een plaats kan
vinden. Het concert was een waardig begin der
feestelijkheden.
Hel aanbreken van den feestdag werd aangekon-
digd door tal van saluutschoten, zoowel officieele als
particuliere, die den nog in slaap verzonken burger
wekten en hem drongen de woning ’uit en de straat
op te gaan. Spoedig was dan ook op de groote Markl
reeds een groote menigte verzameld, die de ondub-
belzmnigste en luidruchtigste teekenen van vrooiijk-
heid gaf, uit blijdschap dat de 12e Mei daar was.
Nauwlijks sloeg de klok 6 uur of daar hoorde men
de liefjelijke tonen der muziek, voortgebracht door
het muziekcorps der dd. schutterij, dat van af den
toren der groote kerk, met •aderlaodsche liederen
den feestdag begroetten. Voorzeker het was een schoon
gezicht op dit vroege uur, het echt vaderlaudsche
gevoel zich op zulk eene wijze te zien uiten door
onze burgersvoorzeker de dag kon niet beter be
gonnen zijn.
Nadat ook het vroolijk beieren der klok met ge
noegen was aangehoord, ging men zich langzamerhand
voorbereiden tot hetgeen aanstaande was.
Inmiddels had in «Arti-Légi" eene plechtigheid
plaats, die wel is waar niet in verband stond met
het feest van den dag, maar toch z$er ge wegel ijk
thans kon plaats hebben. In tegenwoordigheid van den
gemeenteraad, de feestcommissie en enkele andere ge
nood igd en had de opening plaats van het stedelyk
museum van oudheden Zooals bekend is, is dit museum
als ’t ware een uitvloeisel van de vroeger gehouden
tentoonstelling van oudheden, die eerst in eene per
manente tentoonstelling o verging en nu onlangs door
den gemeenteraad tot museum werd gepromoveerd.
De heer Scheltema, president van de commissie
voor het-museum van oudheden, sprak daarbij eemge
woorden, waarin hij o. a weesop de goede gelegen*
heid om beden, het feest van Wiilem III, die zich
als beschermer der kunst had doen kennen, het mu
seum te openen. Hij wees op het verleden der ge
meente Goud? en zeide te gelooven dat bet goed
was in het museum een gelegenheid te hebben
oudheden uit deze gemeente te verzamelen.
het verlichte gemeentebestuur, #at o. a. door
besluit om dit museum te willen vestigen, op nieuw
getoond had het goede in alles voor te staan.
Daarop begaven zich de aanwezigen natr de vesti
bule van ffArti-Legi* waar de waarnemende burge
meester, de heer J. A. Remy mr. A. A. van Ber
gen IJ zend oom was door ongesteldheid verhinderd
den gedenksteen in den muur bevestigde. Direct daarop
viel de muziek iu, die in de nabijheid stond en toen
sprak de heer Remy een woord van dank jegens de
commissie en gaf zijn vertrouwen te kennen dat de
commissie steeds voor het museum goede zorg zou
hebben. De muziek deed zich daarop weder hooreu
en daarmede eindigde de plechtigheid.
Nadat vervolgens groote inspectie was gehouden
van bet bataillon dd. Schnttery en het depót-batail*
Ion 4e reg. Infanterie deed zich op de markt
eene bij uitstek geschikte gelegenheid voor 'openbare
feestelijkheden bet muziekcorps van het 4e reg.
inf. zich hooren, onder directie van den heer Grent-
Goüda, 14 Mei.
Z. M. de Koning heeft de volgende proclamatie
gericht tot het Nederlandsche volk
Geliefde landgenooten en Onderdanen in
Nederland en zijne Ooerzeesche gewesten!
Een hartelyk woord tot U op dezen heuge-
lyken dag!
Vijfentwintig jaren geleden heb Ik de regee-
ring over het Nederlandsche Volk plechtig
aanvaard.
Ik beloofde de vrijheden en rechten van al
Mijne onderdanen te beschermen en hun wel
vaart te bevorderen met alle middelen, die de
wetten ter Mjjner beschikking stellen.
Mijn ernstig streven is geweest dat Konink
lijk woord, zooveel in Myn macht was, gestand
te doen.
’s Lands Vertegenwoordiging heeft Mij daarbij
gesteund.
Gg, geliefde Landgenooten, hebt Mijne zorgen
beloond door Uwe gehechtheid aan orde, Uwe
gehoorzaamheid aan. de wet, Uw noeste vljjt,
maar vooral door Uwe onverflauwde liefde voor
Mjj en Mijn Koninklijk Huis.
God heeft ons gemeenschappelijk werken met
rjjken zegen gekroond.
Is er één tijdperk in de geschiedenis van
ons Vaderland, dat op meer ontwikkeling, meer
vooruitgang, grooter vrijheid in elke richting,
grooter welvaart en bloei kan bogen, dan dat,
waarop wy heden terugzien!
Op Mijn vjjfentwintig-jarig feest zie Ik Mij
aan het hoofd van een trouw en gelukkig Volk,
en de hechte band, door onze geschiedenis ge-
weven, die heden, zoo innig als ooit te voren,
Mijn Huis en Mijn Volk verbindt, boezemt
allerwege eerbied in.
Dat vervult Mijn hart met diepgevoelde
erkentelijkheid.
De blijde tonen, die alom in den lande zich
jubelend doen hooren, getuigen dat eenzelfde
gevoel allen bezielt.
Ook uit onze eenstemmige vreugde spreekt
lyide de eendracht, die onze macht maakt.
Gaan wy zóo, nauw vereenigd, op den tot
hiertoe gevolgden weg voort!
Spannen wij, elk in zijn kring,
in, om de belangen van het Vi
ons dierbaar is, te bevorderen, om het
plaats, die het te midden der beschaafde 1
inneemt, met eere te handhaven.
Amsterdam,
12, Mei 1874.
Z. M. heeft benoemd tot Ridder van de orde van
den Nederlandschen Leeuw o. a. den beer T. P. Vi-
ruly, fld Tan de le kamer der Staten-Genernal.
Z. M. heeft benoemd tot officiers van de orde van
de Eikenkroon o. a. den luit.-kolonel D. N. de Fre-
mery en den kap. H. J. G. Furstner, beide van het
4de reg. inf.
Een eerste vereischte om een feest als hetgeen
Dinsdag gevierd werd te doen slagen is gunstig wéér.
Wanneer de‘lucht donker is en geen heldere zonne
stralen de plaats der feestviering een vroolijk aanzien
geven, dan voelt de mensch zich niet opgewekt en
gedrukt door de sombere natuur, die hem omgeeft,
is hij niet gestemd van ganscher harte te jubelen.
Behalve die mindere opgewektheid dep feestgangers
heeft het ongunstige weer bij een feest,dat door de
geheele burgerij moet worden gevierd, dat in de open
lucht plaats heelt, natiurlyk een direoten invloed-op
hei succes.
Dinsdag nu was het wéér verre van aangenaam.
Voortdurend daalden droppelen waters uit den bemel
gekomen waren om de feestelyk heden hier bij te
wonen.
Na afloop daarvan had men, vóór de optocht zyn
weg beginnen zou, alleszins een zeer geschikte gele
genheid om de stad eens te doorwandelen. En wel
was dit de moeite waard I Op de markt zelf waren
tal van versieringen aangebracht, deels voor den
avond bestemd, deels voor den dag. Vóór het stad
huis stond een groote poort, waarop de Hollandsche
leeuw, in kolossale afmetingen, die des avonds schit
terend geïllumineerd moest worden Voorts waren
bij verschillende uitgangen van de markt eerepoor-
ten opgericht, terwijl op drie plaatsen zeer groote
pyramiden, voor illuminatie bestemd, eveneens voor
den avond veel beloofden.
De winkels der hh. Bahlman en Samsom leverden
een schoonen aaubiik op, terwijl nog verscheidene
andere huizen met groen en bloemen waren versierd.,
De eerepoort in de Crabethstraat, het buis van den
heer Prince op de Haven, en van gebr. Kamphuizen
op de Gouwe, dienen in de eerste plaats vermeld te
worden. Voorts verschillende andere versieringen en
ornementen, terwijl het behoeft eigenlijk niet ver
meld te worden uit alle huizen, zoo goed als
zonder uitzondering, de vaderlaudsche vlag uitgesto
ken was. 4
Om 1 uur begon de Historische en Allegorische
optocht zijn glorievollen weg. De algemeene indruk
die deze teweegbracht was uitstekend. Het was een
bij uitstek schoon gezicht die mannen van vroegeren
tijd voor onze oogen te zien voorbijtrekken, die
mannen, waarvan velen in deze zelfde stad hadden
geleefd en gewerkt, waaronder sommigen die een eer
waren geweest voor de stad Gouda.
Het was zeker eveneens een gelukkige gedachte om ons
de beroemdste voorouders te laten zien van onzen ko
ning Willem III, ter eere van wien dit feest werd,
gevierd. Welke koninklijke gestalten kon men beter
op dezen dag doen voorstellen dan die van
den Zwijger, die van Willem den derde?
De eerste groep was genomen uit Met jaar 1572
en volgende jaren en bestond uit Willem den Zwij
ger omringd door beroemde landgenooten en bewoners
van Gouda uit zijnen ty’d. Hieraan vooraf ging ech
ter een eerewacht te paard, bestaande uit personen,
die gekleed waren in zwarten rok versierd met een
bandelier die de vaderlandsche kleuren rood, wit
en blauw droeg, en het muziekcorps der dd. schutterij.
De groep werd geopend door twee herauten te
paard met banier en daarop volgde de hopman Cor-
nelisVlack, die gevolgd werd door Oud-Goudscheschut
ters. Deze allen gingen vooraf aan W illem L vergezeld
van 2 edelknapen, wiens prachtig costuum de alge
meene aandacht tot zich trok. Daarop Lode wijk van
Nassau, door een wapenheraut voorafgegaan en voorts
Adriaan van Swieten, bevelhebber van Gouda, Nico-
laas Ruykhaver, Jhr. Jacob van der Does en Corne
lia van der Myle.
Hierop Volgden eenige burgemeesters, schepenen, de
bekende Coornhert, de gebr. C^abeib en de groep
neindigde met de rederijkerskamer „de Goudsbloem",
tben om bestaande uit den prins der kamer, twee‘dekens, de
Hijprees ^ctor benevens een paar leden die het blazoen der
loor hAn kamer droegen en voorafgegaan door een heraut en
schalmeiblazer. Ook de narren waren niet vergeten,
die, op een zichzelf vermoeiende, anderen vermakende
wijze, zich trouw van hun plicht kweten.
De tweede groep bestond uit Willem III, even
eens zeer fraai gecostumeerd,' vergezeld ran edelkna
pen en voorafgegaan door herauten, hopman en schut
terig en gevolgd door edelen, door Hieronymus van
Beverningh» Bruno van der Dussen, Johan van lm-
merzeel en Jacob van der Tocht en voorts eenige
vice-admiraals. Een eigenaardig einde aan dezen stoet
Makten eenige stadsgilden in oud kostuum met wagens.
Hier zag men de echt-Goudsche pijpenmakers hun vak
uitoefenen, de niet minder Goudsche pottenbakkers al
draaiende hunne practische voorwerpen vervaardigen,
terwijl de baanders niet minder ijverig in de weer wa
ren en ook de schippers hierw.ircn vertegenwoordigd.
Het allegorische gedeelte bestond nit leden vaa
het Zilveren en Metalen kruis, veeskinderen, verte
genwoordigers van de maatschappijen van „*1 Nut
zius, dat door een groot aantal toehoorders werd bij- i van ^algemeen," «Landbouw" tu «Nijverheid," waar-
gewoond, vermeerderd door velen die van buiten Van de voorlaatstgenoemde vergezeld -was van een
