Nieuws- en Advertentieblad voor Gouda en Omstreken.
HUIS.
1874.
N? 1525.
JPER,
UNDIGEN,
Vrijdag 5 Juul.
HEREN
urscl.
TI
rden,
93.
U _L JL ri Ij
UIT HET VERSLAG VAN DEN TOESTAND
DER GEMEENTE GOUDA.
1873.
1
GOUDSCHE COURANT
IA STOUT,
wege de gemeente
au.
)OC 80 et,
0 MEDOC
PHE ƒ1.25,
'RONQUOI
.Y PAUIL-
4ER/1.20,
Aan 1
gen plaat
mstreken te
JRG, Land-
ireid door
nde.
üTiLn,
ZevenstraaL
- 204S1.82S
- 260,—
«7174,32»
per flesch
Ct. p. kruik
leze dat bij
mte soorten
agazjjn vau
lOHs. JOs.
eschje.
in huis. De
d of terug
ape. Eenig
'3 te Ameter-
slling. Gun-
sch Verslag-
gehouden
itsck Provin-
lept. 1873.)
H. J. J. van
IATEN; J.
Q.
itig gemaakt
ERS, KOOT
JES, KAAS-
3 zoo vroeg
de aflevering
16.
ir aan zjjne
FRANSCII
i te geven,
nder boven
iK geopend
oorzien van
IE.
in de inrichting bevond, beliep 67, het kleinste
46; hieronder zijn begrepen 35 oude lieden, die
tegen eene kleine bijdrage van armbesturen of
particulieren in het gesticht zijn gehuisvest en
doorloopend worden verpleegd.
b. De vereeniging „Hulpbetoon aan eerlijke
en vlijtige armoede”.
Deze vereeniging, door eenige dames bestuurd,
stelt zich ten doel aan behoeftige gezinnen Be
delijke en stoffelijke ondersteuning te verleenen.
Aan verscheidene vrouwen verschaft zij, tegen
een billijk loon, naai- en breiwerk. Van de ge
maakte goederen, die niet verkocht hebben kun
nen worden, wordt eene verloting gehouden.
Instellingen ter voorkoming van armoede door
of van wege de Gemeente beheerd.
a. De bank van Leening, bestuurd door
eene commissie van drie leden.
Op deu_ ls|eu Januari waren aanwezig;
16018 panden, beleend met 44988,75
In den loop van 1873
werden beleend, 78800 voor - 213189,20
te ramen 94818. panden, beleend met 258177,95
Daarentegen werden er:
Gelost 7$29ö pand, teg ƒ209882,55
Verkocht 952 - 2362,90
te zameu 79247 ten bedrage van- 211745,45
Zoodat op uit. pee.
1873 aauwczig waren: 15571- panden; beleend met 46432,50
Het saldo in kas, waarvan tijdelijk f 10,000
in de Gemeentekas is gestort, bedroeg
Het debet der administratie van verkoop
Kapitaal der bank op uit. Dec. 1873
Er werden in den loop van het jaar 6148
panden minder beleend en j 10519,70 minder
ter leen verstrekt dan in het vorige jaar.
b. De spaarkas, onder het beheer van het
burgerlijk armbestuur.
Door 777 personen werd ingébracht de som
van 7028,70. Zij ontvingen terug 7268,55.
Het bedrag, waarmede de teruggaaf den inleg
overtreft, wordt bestreden uit de rente, die het
op da spaarbank geplaatste kapitaal heeft afge
worpen, zijnde eene som van 60,12, en voor
het overige uit de fondsen van het burgerlijk
armbestuur.
In het vorige jaar hadden 743 personen de
som van 6733,25 ingebracht.
Behalve de beide voorgaande Gemeente-instel-
liugen verdienen nog de volgende, die door of
van wege Corporatien of Particulieren beheerd
worden, vermelding:
a. De Spaarbank opgericht door het depar
tement Gouda der Maatschappij to* Nut van 't
Algemeen.
Volgens de laatste rekening bedroeg het ge
tal deelnemers 1073.
De inlagen, in het jaar 1873 gedaan, belie
pen 37856,04s, terwijl aan de deelnemers werd
terugbetaald, zoo voor opgevraagde inlagen als
voor interessen, 34634,75s.
De rente door de Spaarbank betaald is 3°/0.
b. De Hulpbank, insgelijks opgericht door
het Departement Gouda der Maatschappij tot
Nut van ‘t Algemeen.
Zij verleende in het afgelobpen jaar 75 voor
schotten, tot een gezamenlijk bedrag van/9420.
In 1872 was het getal voorschotten 51, en
beliep de vcorgeschoten som 8445,—.
c. Een algemeen Ziekenfonds, met 126 deel
nemers, door welke 645,30 aan contribution.,
werd bijgedragenaan 87 personen werd ge
neeskundige hulp verleend.
d. Twee begrafenisbussen, door bijzondere
vereenigingen bestuurd. Zij telden 1858 leden;
tot begraving van 79 personen werdeii gelden
uitgekeerd, tot een bedrag van 7785,—
De landbouw bleef een geiveuschteu bloei ge-
h«t gebouw hadden eenige veranderin-
ais- met het oog op de te wachten toe
neming der bevolking door de overbrenging
derwaarts van de kinderen die niet in het Wees
huis kunnen worden geplaatst, en van de be-
stedelingeu die niet meer in het Gasthuis wor
den verpleegd. Ten gevolge van die veranderde
bestemming draagt voortaau het Gesticht den
nanm „Bestedelinghuis”
4°. Het Gast- of Ziekenhuis.
Het getal verpleegden in het Gasthuis, is
reeds elders opgegeven (zie Ct. van 27 Mei jl.)
alwaar ook verdere bijzonderheden dit gesticht
betreffende voorkomen.
5°. Het Oude Vrouwenhuis.
In dit gesticht werden bij den aanvang van
het jaar verpleegd 35 vrouwen, waarvan er 17
haar kost hadden gekocht, en 18 op preuves
gezeten waren.
In den loop van het jaar zjjn 3 kostkoopsters
opgenomen en werd eene vrouw op eenepreuve
geplaatst. Daarentegen kwamen 3 kostkoopsters
en 2 vrouwen, die op preuves zaten, te overlij
den, zoodat aan het einde van bet jaar het ge
tal verpleegden 34 beliep.
6°. Het Israëlietisch armbestuur, dat tevens
het beheer voert over het Oude Mannen- en
Vrouwenhuis voor Israëlieten. Deze instelling
wordt niet van wege de Gemeente beheerd,
maar door haar gesubsidieerd.
Het armbestuur verleende onderstand: onaf
gebroken aan .2 huisgoafunen, en 3 afzonderlijk
levende personen en tijdelijk aan 5 huisgezin
nen en 1 afzonderlijk levend persoon.
Bovendien bevonden zich op 1 Januarjj in
het gesticht: 6 mannen en 4 vrouwen. In den
loop van het jaar werd 1 vrouw daarin opge-
nomen, terwijl 3 mannen en 1 vrouw stierven,
zoodat op, 31 December aanwezig waren: 3
mannen en 4 vrouwen.
Volgens de laatst goedgekeurde rekeningen
(dienstjaar 1872) bedroegen de ontvangsten der
instellingen van Weldadigheid, door of van we
ge de Gemeente beheerd of gesubsidieerd
46315,21s en de uitgaven 43260,62.
Onder de ontvangsten zjjn subsidiën uit de
Gemeentekas ten bedrage van 22060,be
grepen.
Als middel tot vermindering der armoede
door onderwjjs kunnen wij alleen noemen de
Armenschool met de daaraan verbonden Avond
school. Zjj is kosteloos toegankelijk voor alle
onvermogende kinderen, terwijl op de Avond
school ook meer bejaarden onderwjjs kunnen
bekomen.
Werkverschaffing tot leniging van armoede
geschiedt door twee instellingen, die echter niet
van wege de Gemeente beheerd of gesubsidieerd
worden.
a. De werkinrichting tot wering der Be
delarij.
Deze instelling bestaat door bijdragen van
een groot aantal ingezetenen, die daaraan we
kelijks oontribueeren. Alleen de gebouwen be-
hooren aan de Gemeente en worden door haar
onderhouden.
Aan het hoofd staat een bestuur van negen
leden, en een collegie van Commissarissen, dat
uit 25 personen bestaat.
Ieder, die tot die inrichting zjjne toevlucht
neemt en ondersteuning blijkt noodig te heb
ben, kan daar, tegen verrichting van het hem
aangewezen werk, den kost en bovendien nog
eene kleine geldelijke belooning bekomen.
Deze inrichting heeft door de bedelarjj, die
vóór hare oprichting op groote schaal bestond,
geheel te doen verdwijnen, 'eenen hoogst welda-
digen invloed in onze Gemeente uitgeoefend.
Het grootste getal personen, dat tegeljjk zich
(VerTolg.)
De toestand, waarin de behoeftige klasse ver
keerde, was bjjna gelijk aan dien van het vo
rige jaar, toen hij betrekkelijk niet ongunstig
kon worden genoemd.
De loonen waren vrij hoog, en de winter
niet buitengewoon streng; maar vele levensbe
hoeften stegen zeer in prijs, waardoor zij voor
minvermogenden moeieljjk te verkrijgen waren.
De cholera, die gedurende de laatste maan
den van het jaar heerschte, maakte voor som
mige gezinnen buitengewone hulp noodig.
In veler behoeften werd voorzien door de
zorg van de dames Directrices van de hier ge
vestigde afdeeling van het* Roode Kruis, wier
liefderijke bemoeiingen dankbare vermelding
verdienen.
Ook in dit jaar ondervond onze Gemeente
de gunstige werking der wijziging van de ar
menwet, waarbij het recht van verhaal van ver
leenden onderstand werd afgeschaft.
Instellingen door of van wege de gemeente
gesubsidieerd.
Deze instellingen zjjn.
1°. Het Burgerlijk Armbestuur, waardoor in
1873 werden ondersteund
onafgebroken 67 huisgezinnen en 84 afzon
derlijk levende personen; en
tjjdelijk 112 huisgezinnen en 18 afzonderlijk
lévende personen.
Bovendien werd aan 1158 personen kosteloos
geneeskundige hulp verleend.
2°. Het vereenigd Wees- en ASlmoezeniers-
huis, waarin, op den In Januari 1873, 54 kin
deren werden verpleegd. In den loop van het
jaar kwamen er 17 bij; 2 stierven, 1 verliet het
gesticht en 1 werd in het idiotengesticht te
's Gravenhage geplaatst, zoodat er aan het einde
van het jaar 67 weezen ten laste van deze ad
ministratie Waren, waarvan echter bij gebrek
aan genoegzame ruimte 6 buiten het Weeshuis
moesten worden verpleegd.
Ten geVolge van hel besluit van den Ge
meenteraad om de kinderen, voor wie geene
plaats is in het Weeshuis, in het Bestedeling-
huis op te nemen, is met 1874 aan deze ver
pleging buiten het Gesticht een einde gekomen.
De gedurende toeneming van het getal kin
deren in het Weeshuis is voornamelijk toe te
schrijven aan de wijziging, die voor eenige jaren
de Verordening onderging, waarbjj de leeftijd,
waarop de kinderen kunnen worden opgenomen,
ruimer werd gesteld.
In het1 vorige jaar aanvaardden Regenten
een door den Heer A. K. Kemper aan het
•Gesticht gemaakt legaat van een kapitaal van
j 30,000. Inschrijving op het Grootboek der
21/, Nat. Werk. Schuld, waarvan de rente
levenslang aan K. R. Pelt moest worden uit
betaald. Door het overlijden van den vrucht
gebruiker in dit jaar is het Gesticht ook in
het genot van de rente gekomen.
Regenten dringen op vergrooting en verbe
tering van. het gebouw aan. Voor een klein’
gedeelte werd hieraan dit jaar voldaan.
De uitgaven' zijn tengevolge van het toene
mend getal kinderen aanmerkelijk gestegen.
3°. Het Bestedelinghuis voor kinderen.
Bij den aanvang van het jaar bevonden zich
12 kinderen in het gesticht. 3 jongens wer
den gedurende het jaar opgenomen, terwijl 1
jongen en 3 meisjes het verlieten. Aan het
einde van het jaar werden dus in het Bestede
linghuis 11 kinderen verpleegd.
