BINNENLAND.
Ondernemingen
Laatste Berichten.
INGEZONDEN.
De Gemeenteraad en de Gemeente
commissies.
het handhaven der eer van hun stand, waartoe zij
blyven behooren.
vDe bepalingen van het hierbygitand reglement
hebben ten doel, den truditioneelen ridderlijken zin
bij den officierenstand te bevorderen. Zy geven de
middelen aan de hand om langs re gel matigen weg
te werk te gaan, wanneer een officier wordt beschul
digd dat hg in zijue eer is gecompromitteerd, of
wannier hij zelf vreest dat dit het geval is.
*De rechtbanken van eer hebben alzoo een dub
bele taak. Zij moeten de eer van den officier, voor
zoover hem geen andere middelen bjj zijn staud ten
dienste staan, van alle ongegronde beschuldigingen
zuiveren, en de eer van den stand handhaven tegen
over officieren, wier gedrag met de eischen van die
oer en *an den stand in sfcryd is. Het is niet doen-
lyk, alle dergelgke gevallen hier te speciliceeien; bij
juiste opvatting en toepassiug van bet bovenstaande
zal echter blijken, wauneer al of niet zoodanig geval
voordoet.*
De keizer vertrouwtdat men niet onnoodig tot
eene rechtbank van eer de toevlucht zal nemendat
zlle handelingen bij die autori eit zich steeds zullen
kenmerken door een wederzijdschen geest van we.-
willcndheid dat zij beperkt zullen blijven binnen de
punten van beschuldiging, zonder in nevenzaken oi
uoodeloo/.e formaliteiten te vervuilen, eu ook dat al
wat hij een offic.erskorps voorvalt, binncu den zriug
van dat korps zal blijven; althans dat daarbuiten
uiets meer er over gesproken zal worden dau on
vermijdelijk noodig is. Verder komt in dat stuk
nog dit voor:
Wanneer een officier met een zijner kameraden in
een particulieren iwist geraakt, waarbij de eer be
trokken is, moet hij, bepaaldelijk wanneer hij den
andtr uitdaagt, of door dezen uitgedaagd wordt, ten
spoedigste van de zaak aangifte doen of laten doeu
bij den Raad van Eer, die alsdan, in overleg met
den regeraents-bevelhebber, eene verzoening moet
trachten tut stand te brengen, voor zoover bet vol*
gens de gewoonten en gebruiken van den stand
mogelijk is. Gelukt dit niet, dau moet er gezorgd
worden dat de conditiën van het tweegevecht in juiste
evenredigheid zijn met het meer of miuder verzwa
rende van liet voorgevallene. Om hierop toezicht te
bonden, moet de president of een ander lid van
den Raad van Eer getuige van het tweegevecht zijn
en er op acht geven dut alles naar behooren ge
schiedt.
Ten slotte spreekt de Keizer over het mogelijk
geval dat een officier iu euvelmoed een zijner kame
raden zonder eeuige aanleiding eene zware beleedi-
gitig aandoet. In dat geval moet die officier voor
de Rechtbank van Eer worden gedagvaard. //Want
zegt de Keizer„een officier die in staat is, de
eer van een kameraad met opzet te schenden, kan
ik bij mijne armee evenmin duldeti als een officier,
die zyne eer niet weet te handhaven
Gouda, 9 Jcjli.
In de zitting der Arrondissements-rechtbank te
Rotterdam vau Dinsdag 'stond o. a. terecht
D. v. L, wonende alhier, beschuldigd van beleedi-
ging van een bedienend beambte. Eisch 2 boeten
van 15 of 3 dagen gevangenisstraf.
De gemeente Haastrecht heeft een groot verlies
geleden. Heden nacht is aldaar de heer Simons,
die vele jaren als geneeskundige de algrmecne ach
ting genoot, overleden.
Dit treffend sterfgeval zal door velen met groote
deelnemiug worden gehoord. Velen zyner patiënten
herioueren zich met dankbaarheid eu groote erken
telijkheid de hulp aan hun ziekbed verleend door
den bekwameu man, wiens leven gewijd was aan de
hujp zgner medemenschen.
Het zal voor de bedroefde familie van den over
ledene een troost zya te weten dat in vele huisge
zinnen de naam van den heer Simons iu gezegeud
aandenken zal blijven.
Dinsdagavond ging een landbouwer te Haastrecht
melken en werd, zonder dat hg het gewaar werd,
gevolgd door zijn driqarig dochtertje. Eenige oogen-
blikken daarna kwam zijne vronw naar bet meisje
vragen en vond het in de sloot liggen. Dadelijk
haalde zij het er uit, doch alle teekenen van leven
waren reeds verdwenen.
De zomervergadering der Provinciale Staten van
Zuid-Holland werd Dinsdag door den Commissaris des
Koning, Mr. C. Fock, in naam des Konings geopend.
Nadat de geloofsbrieven der herkozen en nieuwbe
noemde leden waren goedgekeurd, namen de leden,
na aflegging der gevorderde eeden, zitting. Onder
de ingekomen stukken behoort o. a. een missive van
Ged. Staten, daarbij overleggende een adres van de
heeren F. A. van Hall, te Utrecht en P. M. Mon-
tjjn alhier, om subsidie nit de Provinciale geldmid
delen ten behoeve der door hen voorgenomeu droog
making «an de plassen, onder de gemeeulen Reeuwijk
en Sluipwijk. Zij vragen een subsidie vau/150,000
welke som, bij de aanvrage om concessie, door hen
mede van het Rijk werd verzocht. De uitvoerige
correspondentie met verschillende collegien over die
aanvrage gevoerd, gaf Ged. Staten alsnog niet gele
genheid tot het doen vau «en voorstel, re ien waarom
zy thans voorstellen dat adres aau hen te renvoijeeren,
tot nader onderzoek. De vergadering vereenigde zich
met het voorstel.
Verder kwam iu een missive van den heer Martinus
Sirnous, ingenieur by den aanleg van Staatsspoorwe
gen, die op het drietal geplaatst was voor de benoe
ming van Hoofd-ingeuieur van de Provinciale Water
staat in Zuidi-Hoiland, doch in die missive verzocht
niet iu aaumerking te komeu.
De Voorz. voegde aau deze missive de mededceling
toe, d.it de heer Simons niet op de voordracht was
geplaatst, dan uadat hij zich bereid had verklaard bij
eventueele benoeming de betrekking te aanvaardeu.
In handen ecner commissie bestaande uit de heeren
van Hcukelom, Gevers Deynoot, Droogleever Fortuijn,
van der Heim en Poortman werden gesteld de navol
gende missives van Ged. Staten:
1°. betrekkelijk het a ires van de heeren Maas en
Kool, te Scheveningen, bij subsidie in de kosten van
de aanleg eeuer zeehaven te Scheveniugen, welke mis
sive voorwaardelijke toestemming geeft op bet verzoek
2°. betrekkelyk een ontwerp van wijziging in het
Reglemeut van orde voor de Vergadering der Prov.
Staten.
3°. betrekkelijk een ontwerp tot wijziging van het
regiement v. Politie op de vaart door de schutsluis
en de brug van de Gouwe, in den Hoogen Rijndijk,
onder de gemreute Alphen.
In de zitting van gisteren was aan de orde de be
noeming van leden van gedeputeerde staten.
Tot leden van gedeputeerde staten werden achter
volgens herkozen de aftredende heeren
Mr. C. vau Volleuhoveii (met 69 van de 74 stemmen).
Jhr. Mr. H. J. van der Heim met 61 stemmen.
Jhr, Mr. II. A. Steeiigracht van Duivenvoorde,
met 64 stemmen.
E. H. barou Rengers van Warmeubuyzeu met 68
stemmen.
Jhr. Mr. H. A. C, de la Bassecour Caan, met
39 van de 75 stemmen. (Mr. Verniers van der
Loeff erlangde 32 stemmen.)
Tot buitengewoon lui van het college van gedep.
staten wordt benoemd de heer C. Maas Geesterauus,
met 41 stemmen.
De aideelingeu zouden heden ten elf nre vergade
ren tot het onderzoek van de onderwerpen, die naar
de afdeeliugen verzonden zijn.
Door den heer Haeutjens Dekker wordt reeds rap
port uitgebracht uu naam van de commissie, in wier
handen gesteld zijn verschillende aanvragen van ge-
uieeutebesturen om toepassing van urt. 36 der wet
op bet Lager Onderwijs. Dat rapport zal worden ge
drukt eu roudgedeeld.
Op voorstel van deu Voorzitter wordt besloten aan
staanden Vrijdag, des voormiddags ten half 12 ure, eeue
zitting te houden tot behandeling o. a. van de aanvraag
van het Bestuur van de gemeente Boskoop, om subsidie
voor de inriebtiug eeuer nieuwe algemeeue begraafplaats
en de aauvraag om subsidie van de pruviucie voor bet
Taal- en Letterkundig congres te Leiden.
Omtrent beide aanvragen luidt het praeadvies van
Ged. Stateu afwijzend, terwijl aanstaanden Dinsdag
zal worden overgegaan tot de benoeming van leden
van de Eerste Kamer der 8taten-Generaal, tot be
handeling der zaak van de benoeming van een hoofd
ingenieur van den Provincialen Waterstaat in Zuid
holland en van de verdere ouderwerpen, die alsdan
mochten gereed zyn.
De vergadering wordt daarop gescheiden tot aan
staanden Vrijdag ten half 12 ure.
De gemeenteraad te 's Hage heeft in zgne zitting van
Dinsdag eene afwijzende beschikking genomen pp een
adres, houdende verzoek, dat tot de openbare inrichtin
gen van middelbaar onderwijs uitstekende leerlingen der
armen- en tusscbenscholeu kosteloos mogen worden
toegelaten.
Tusschen do eerste verkiezing eq de herstemming
te Gouda (toen de heer Kuyper candidaat was) nam
de administratie van de Standaard, in overleg met
commissarissen, het besluit om geen ongeteekende ad-
verièntiën tot aanbeveling van candidaten meer te
plaatsen. f
Ter gelegenheid van de Amersfoortsche verkiezing
schijnt dat besluit weer te zgn ingetrokken. Althans
bet wemelde in de advertentie-kolommep van de Stan
daard van ongeteekende aanbevelingen der candidatuur
van v. Ascb v. Wijck.
Tegen keranderlykheid van inzicht schynt ook de
Christelijk—historische wereldbeschouwing geen waar
borg. Of-)
Bij de herstemming in het kiesdistrict Amersfoort,
ter verkiezing van een lid der tweede kamer, zijo
uitgebracht 2468 stemmenVan onwaarde 9. Geko
zen: Mr. W. baron van Goltstein met 1288 stemmen.
Op jhr; 41'. M. M. van Asch van Wijck waren
1176 stemmen uitgebracht.
De negende algemeeue vergadering dej vereeniging
van leeraren van inrichtingen van middelbaar onder
wijs zal dit jaar gehouden worden te Rotterdam op
20, 21 en 22 Aug. Tot de verschillende belangrijke
vraagpunten, die ter sprake zullen komen, behooren
Is het wenschelijk dat aan de wiskunde, als bepaald
vak van onderwijs op de hoogere burgerscholen voor
meisjes, een afzonderlijke plaats wordt toegekend P
Prof. J. M. van Bern melen zal spreken o^er school-
ventilatie; de heer Kollewiju over hot doel eu de
methode bij het onderwijs in de geschiedenis.
Een cursus van 6 jaren en de inkrimping der
^leervakken zullen besproken worden door de beeren
Grcneman en J. Versluys; het wetsontwerp Geert-
sema door Prof Burger en Dr. Renssen.
Den laatsteu dag zal eene bijeenkomst plaats heb
ben van de leeraren in het teekenen, terwijl een
tentoonstelling zal gehouden worden van teekeningr-n,
vervaardigd door leerdngen van middelbare scholen
en daarmede gelijkgestelde inrichtingen in Nederland.
Naar men verneemt is door den hoofd-commiss ris
te *8 Hage proces-verbaal opgemaakt tegen een lid der
tweede kamer, gewezen burgemeester eener groote
gemeente, die zich bij gelegenbeid van de harddra
verij, verleJen week te 's Ilage gehouden, schuldig
maakte aan poiitie-overtred mg. Dit proces-ver baal
moet reeds naar den procureur-geueraal bij den hoo
gen raad zijn opgezonden.
De persoon uit Sliedrec'it, die dezer dagen als ver
dacht van brandstichting gevankelijk naar Gorinchem
was overgebracht, beeft zich in het huis van arrest
het leven benomen.
Van den gisterenmorgen van den Haag, Rotterdam,
Gouda en Utrecht vertrokken pleiziertrein naar Arnhem
hebben 1800 reizigers gebruik gemaakt en ongeveer
1000 van dien van Amsterdim naar Utrecht.
Naar aanleiding der vraag, waarom de onderoffi
cieren 't leger verlaten, om polilie-agent, veldwachter-
of zoo iets dergelijks te worden, vindt men een schrij
ven uit Maastricht aan T N. v. d. D.t waarin een
staaltje wordt gege-en van de wyze, waarop een chef
met de onderofficieren handelt. De corr. schrijft:
«/Hier ter stede zijn vereenigd 44 onderofficieren,
aan welke 't vergund was zoogenaamde buitenmodel
kleed ing te dragen. Een in 't begin dezes jaars bij
het korps gekomen officier vond echter goed den 16
Juni die vergunning in te trekken, met uitzondering
van die op het dragen van halve laarzen eu verlakte
sabelkoppels, 't Spreekt van zelf, dat dit verbod, aan
stonds in werking tredende, bij de onderofficieren, die
alzoo noodelooze kusten hadden gemaakt, groote on
tevredenheid verwekte. Een hunner, verplicht en ge
rechtigd als de onderofficieren waren, om zich van
hunne niet-dienstige zaken te ontdoen, vond daarop
goed in de krant te koop-aaubieding te doen van
buitenmodel uniform-jassen, pantalons, koppels en
laarzen. De chef, in die advertentie eene beieediging
ziende van zgn persoon, vond daarop goed aan den
onderofficier, die de advertentie had ingezonden, de
(uiets beduidende) straf van vier dagen politiekamer
op te leggen, en, zonder te onderzoeken of, en in
hoeverre die advertentie-inzender medeplichtigen had,
al de overige 43 onderofficieren op te leggen de
straft 1. van veertien dagen kwartier-arrest en 2.
van vier strafmarschen, te doen op vier achtereen
volgende Zaterdagen, 's avonds van 6 tot 9'/s ure,
met gepakten randsel en met slaanden trom, met
bepaling: 1. dat de troep niet mocht gaan langs
deo kortsten weg, maar laugs de hoofdstraten,
(opdat de gebeele bevolking dat onderofficiers-
•trafpeleton zou zien), en 2. dat op den marsch niet
mocht gerust worden in de nabijheid van eenige
herberg of woning.. De zaak ie ten uitvoer gelegd;
onsehuldigen tjjn gestraft, gestraft met een masseh
van 122 pas snelheid in oen minuut, langs een bel
lenden weg, met toelating van 10 a 12 minuten
rost iu 't geheel, eu gedurende anderhalf uur oa
zonsondergang. Zoo wordt in Nederland de onder
officier, die de kern ie van het leger, behandeld.
En, terwyl de onderofficier alzoo wordt behandeld,
durft men nog aandringen op algemeene dienstplich
tigheid.
Naar men verneemt, heeft de collecte op het jongste
zendingsfeest, te Slid lachten, omstreeks J 900 op
gebracht, welk bedricr onder de verschillende zen
dingsgenootschappen zal worden verdeeld.
Uit Assen sohry'ft men dd. 8 Juli t
Prachtig weer begunstigt het Noordsche zendings
feest. Er heerscht eene buitengewone drukte. Dr.'
Kuyper hield de openingsrede* Hg noemde het zen*
dingsfeest de profetie van een nieuw tijdperk in 't
christendom: een tijdperk van vrije beweging, vrijen
arbeid, vrije vereeniging en van breken met trans
actie en domioocratie.
Tegeu den heer Hasseluian, predikant bij de Her
vormde gemeente te deu Ham, is bij de Rechtbank te
Deventer eeu aanklacht ingesteld wegens honende en
lasterlijke uitdrukkingen, gebezigd iu de namiddag -
godsdienstocfeuing van 21 Juni jl., tegenover eeu pas
getrouwd paar, dat van den predikant de inzegening
van het huwelijk verwachtte.
Onder de voorstellen, die Volgens de punten van
besenrij ving zulten behandeld worden op de algemeene
vergadering der Maatschappij „Tot Nut van 't Alge
meen.* op 11 Aug. te Amsterdam te houden,
komeu voor:
Een voorstel van hel Hoofdbestuur, om eenige des
kundigen uit te uoodigen, iu orerleg met eenige leden
vau liet Houfdbestuur de werking der schoolwetten
vau 1857 en 1863 te onderzoeken en daaromtrent
eeu gedetailleerd rapport uit te breugeu.
Een voorstel vau liet dep. Doesburg om de wen-
schelijklieid tan postspaarbanken uit te spreken; een
voorstel van het dep. Haaften om «Ie oprichting van
voorschotb »nken door de departementen te ondersteu
nen, en een om het Hoofdbestuur te machtigen bij
de Hooge Regering aan te dringen op wettelijke rege
ling der coöperatieve vereeuigingm etn paar voor
stellen vao Delft omtrent het sociale vraagstuk en
•eu spaarbanken-congres en eindelijk de voorstellen
der Commissie voor wetsherziening.
Ais bijlagen ziju achter de punten van beschrij
ving hoogst belangrijke rapporten gevoegd omtrent
het sociale vraagstuk. Vooreerst de antwoordeu van
42 departementen op vroeger gestelde vragen ver
volgens een rapport omtrent de vraag aangaande de
Kaden van bemiddeling bij geschil tusscheu werkge
ver en werklieden, waarop door 83 depurtemcuten
antwoord is ingezondenslechts 10 departementen I
verklaarden zich vóór Raden van bemiddeling. Ein
delijk viudt men als bijlagen eeu statistieke opgave
van de werkuren eu loonen van de werklieden in
verschillende departementen; een overzicht van de
loonen en prijzeu der levensmiddelen in 1851 en
1871 te Deventer; een overzicht van de behoeften
vgn een arbeidersgezin in verschillende deelen des
Lauds, en tindel|jk de toestand der arbeiderswonin
gen met den huurprys in verschillende gemeenten.
Naar men verwacht, zal de nieuwe brandweer te
Amsterdam met L Augustus e. k. in werking treden.
De telegraafleiding is gereed; enkele toestellen by
particulieren moeten nog worden geplaatst. Het per
soneel is nog niet geheel voltallig, doch dit zal «poe
dig het geval zijn. De ondercomaMndaut zat eerstdaags
worden benoemd. De derde stoomspuit, hoofdzakelijk
ingericht om in stegen en op padeu te kuuueu werken,
is reeds bij den brand aan de Raampoort gebruikt,
waar ook een groot gedeelte van de manschap der
nieuwe brandweer ter oefening aanwezig was. In de
kazernen worden voortdurend oefeningen gehouden,
dikwerf luideo de alarmsignalen en is alles in de weer
alsof bet een brand gold en de organ satie reeds iu
werking ware. De commandant, de heer Steenkamp, is
Ijverig aan het werk om tegen 1 Aug. de indienststel-
ling der nieuwe brandweer mogelgk te maken. übl
De belangrijke vangst, meldt het HUwelke de
Amsterdamsche politie heeft gedaan in zake het tot
dusver geheime speelhuis van de wed. Kaspers, in de
Oude-Kenuiasteeg, is natuurlijk 't onderwerp van veler
gesprek keu, waarbij men zich niet altyd aan de juiste
lezing houdt. Ter aauvulling van bet vroegere bericht
kunnen wij intussehen nog mededreten, dat de wak-
kere commissaris van policie der 2de sectie, de heer
Veruóe, zeer teel bereidwilligheid heeft ondervonden
van een der Amsterdamsche burgers, die zyn huis
voor hem benevens een inspeeteur en agaot beschik
baar stelde, ten einde door een achterraam zooal
Biet veel te tien, dan toch des te meer te hooren.
Toen de commissaris en zgne beide getnigen op die
W|jio genoeg hadden vernomen, gingen z|j bij ver-
raasiog da tapper|j binnen, |jlden naar de bovenkamer
en legden daarby beslag op de speelbak, dobbelstee-
nen enz. Dit alles, en wel bijzonder het bezoek aan
V db bovenkamer, ging zoo snel in zyn werk, dat de-
geen, die achter de toonbank stond, geen t|jd en
besef bad om op den aohter de tapkast verborgen
schelknop te drnkken, ten einde de heeren spelera,
«Isneer gewoonte, te waarschuwen, wanneer men
Onraad meenJe te bespeuren. In geen 20 jaar was
het der Amsterdamsche policie gelukt, dergelgke over-
treders op heeter daad te betrappen.
Te Aalsmeer had op den ln dezer de aangekon
digde tentoonstelling van aardbeziën plaats. In het
•ohoollokaal, smaakvol versierd met heesters eu bloe
den, waren ongeveer een 100-tal schoteltjes met
Mrdbezien tentoongesteld. Des voormiddags ruim
11 uur opende de heer de Vetman, voorzitter Jer
afdeeling, deze tentoonstelling met eene toepasselijke
rede. Gedurende den dag tot 's avonds 8 uur viel
de tentoonstelling een ruim bezoek ten deel, zoowel
van inwoners als van vreemdelingen, 's Avonds ten
9 uur was bij den logementhouder Kaptein gelegen
heid om deel te nemen aan een aardbezien-souper,
opgeluisterd door muziek.
ran iedere loort zijn ran Omstandigheden afhankelijk.
Dikwijle in het gewone Leren waagt men groote
Sommen zonder dat daarroor naar ereuredigheid kan
sen zijn geboden.
Een gelukkig Resultaat ia aan iedereen welkom!
Derhalve zal VOOT allen welke gaarne aau «oliede
Ondernemingen Deel nemen de Advertentie ran het
gerenommeerde Huis ran S- Steindecker
Comp. in Hamburg, in ons B ad ran he len
van bijzonder Belang zijn, -nut hier han
delt het zich om edne door den Staat gegarandeerde
en op de hechtste grondslagen gereitigde Geiden-
Verloting welke door hare roordeelige Inrigting
bij een in verhouding geringe luzet groote Gewin-
kanscn aanbiedt
Versailles, 8 Juli. De heer Lucien Brun ont
wikkelde heden in de Kamer zijne iuterpellatie en
las het manifest vau den graaf v. Cham bord voor.
De Kamer heeft het eerst ge.-temd over de motie
van Lucien Brun c. luidendeDe Vergadering,
het debat over de wet van 20 Nov. ter zijde stel-
lende, betreurt den maatregel, door bet Ministerie
(tegen de Union) geuomen. Deze motie werel ver
worpen met 379 stemmen tegeu 80. Hierop is de
motie van deu hoer Paris, die door het Gouverne
ment was aangenomen, verworpen met 368 stemmen
tegen 330. De heer Daliirei diende toen de vol
gende motie in: De Vergadering, de partydigheid af
keurende, waarmede liet Ministerie iu zijne maatregelen
tegeu de drukpers is te werk gegaau, gaat over tot
de orde van den dag. Generaal Changarnier stelde
zijnerzijds eeue motie voor, waarb|j de Kamer een
voudig verklaart tot de orde van den dag over te
gaan. Deze motie werd aangenomen met 339 stem-
meu tegen 315.
Versailles, 8 Juli Nadat er heden avond een
Miuisterraad was gehou Unt^keafk het Kabinet zyu
ontslag by Mac M.thou ingediend. De Maarschalk
beeft volstandig geweigerd het aan te nemen, zoodat
het Ministerie, gclyk hei thans bestaat, aau het be
stuur blijft. Meu zegt dat Mac Mahou morgen of
overmorgen een boodschno bij de Kamer zal indienen.
Iu die boodschap zou hij te kennen geven, dat hij
gedurende zeven jaren het gezag zal behouden, krach
tens de wet van 20' November. Tevens zal hij wyzeu
op de noodzakelijkheid om zijn gezag te organueere-n.
De terineu vao die boodschap zijn inlusechen nog
niet vastgesteld.
Niet ongepast schijnt het mij toe dezer dagen de
verhouding van den gemeenteraad tot de commissies
door dat college benoemd te besprekeu.
Opmerkelyk toch is het feit dat weinige dagen na
elkander twee commissies in deze gemeente haar out-
slag Aemen. De gezondheidscommissie en de muziek-
oommissie. De reden hiervan mag als eeu openbahr
belang betreffende worden nagegaan. De gezondheids
commissie naai haar ontslag om de vreemde, weinig
vertrouwen te kennen gevende houding »an den ge
meenteraad de muziekcommissie om reden dat
K dat is minder bekend. KOm plaats te maken
voor vijf nieufce leden.'1 Zoo luidt het, maar natuurlijk
schuilt daar iets anders achter. Immers iedere com
missie die bedankt, doet dit om plaats te maken
voor nieuwe leden. Dit behoefde dus niet vermeld.
Het vreemde van het feit dat twee gemeenttcom-
missies hun ontslag vrageu doet echter 't weusclielyke
iu het licht treden van de beantwoording der vraag:
melkt it de verkonding van den raad tot gemeente-
commissies? Deze verhouding is natuurlyk eene ge-
keel andere dan die vau deu raad tot gemeente
ambtenaren. De verschillende commissies z|jn iu 't
leven geroepen 1°. omdat de raad niet voor alles
t|jd heeft en 2°. omdat de raad niet van alles (wel
van heel veel, natuurlyk) verstand heeft. Daarom
worden verschillende personen uitgenoodigd commis
sies'te vormen tot nut der gemeente, tot heil der
steddyke maatschappij.
Iu 't openbaar belaug getroosten velen zich dan
ook t|jd en moeite, overtuigd dat ieder 't zijne doen
moet tot een goeden gang van zaken.
Die oommissie» verdienen den dank hunner mede
burgers voor de belangelooze waarneming van ge
meentezaken. Zij moeten dus, minst genomen, voor
komend en beleefd behandeld worden en alles dimt
gedaan om hun taak gemakkelijk te maken. D.t
moet ieder burger doen, mnar vóór alles de gemeente
rend. Deze moet de commissies, die den taak van
den raa.l verlichten, bij alles in de hand werkeu en
zelfs den schijn vermijden hen tegen te werken. De
raad moet hen, wier hulp hij heeft ingeroepen, hen
wier kunde en talenten hy erkend heeft noodig te
hebben, hen wier hoofden en vermogeus hij in 't belaug
der gemeeute wenschte te gebruiken, natuurlyk in
de eerste plaa s eerbiedigen als personen aan wie de
gemeente veel verplichting heeft, dus nooit hen voor
t hoofd stooten of ben in de verste verte aanleiding
geven zich gekrenkt te'gevoelen, maar hen integendeel
zoo behandelen dat ieder knap, ontwikkeld mensch gaar-
ne de benoeming io eeue gemeeutecotnmissie aanneemt.
Heeft de Goudsche raad steeds eene houding aange
nomen tegenover gemeentecommissies zooals 't behoort?
Ronduit gesproken, neen.
Heeft immers niet onlangs de raad aan de gezond-
heidsc iinmissie, zojals men noeint, ven klap in 't
aangezicht gegeven, door eenvoudig niet alleen geen
advies te vragen aan die commissie in een zaak, die
de gezondheid der burgerij betrof, ma .r zelfs geweigerd,
botaf geweigerd een advies dier commissie aan te hooren
Is dit eene ge^al niet genoeg om de uitspraak te
rechtvaardigen: de gemeeuteraad van Gouda behandelt
de gemeentecommissies niet zooals 't behoort en daar
men niet mag veronderstellen dat 't genoemde col
lege opzettelijk, met vooidacht zio handelt, moet
men tot de conclusie komen dat de raad wellicht
niet we t hoe het behoort.
Zou het eigenlijk wel te verwonderen zijn als meo
ten laatste geen geschikte personen meer kon krygeh,
die zich wilden belasten leden van commissies te z|jn?
Eeu gemeenteraad is uit zich zelf niet achtens
waardig. Eerst ten gevolge van zijne handelingen
wordt hij dit. Een raadslid is niet per se eeu ver
standig mensch, dit moet eerst blijken uit zyne ad
viezen. Deze twee stellingen schijnen eenvoudig, en
toch blijkt het meermalen in 't dagelijksch leven dat 't
niet oi.noodig is ze eens ter herinnering neer te schrijven.
Een en ander mogen de raadsleden wel bedeuken,
bet moge hen leiden tot een billijker behandeling
*an commissies, tot een «eistnndiger w|jze om de
gemeentebelangen te behartigen, tot een respectvoller'
en waard igêï houding.
Mijnheer de Redacteur
Naar aanleiding der twee stukjes in de Goudsche
Courant van Zondag en Dinsdag jl. betreffende de
aanvraag van de hh. Kapt ij n en Nievergeld verzoek
ik U het volgende te plaatsen.
Het is uitstekend en vkrdient onbeperkte goedkeu
ring om regeeringsmatregefen te critiseeren, om geno
men besluiten door het bestuur en gegeven adviezen
*ao openbare personen als kamer-en raadsleden aan
een g< streng onderzoek te onderwerpen, maar het
is zeer aftekeu ren om reeds te g*ao twyfelen aan de
medewerking van een bestuur of commissie, nog voor
die iets hebben gedain tot motiveering van dien twijfel.
De schrijver in het Zondagsnr is van oordeel dat
de oommissie van fabricage lang wacht met haar rap
port in zake de concessie-aanvraag der hh. Nievergeld
•n Kaptyn. Dit oordeel wordt waarsch|jnl|jk door
weinigen gedeeld, als men bedenkt, dat die oommis
sie m<er heeft te doen en tevens dat genoemd rap
port wel niet lijvig maar toch goed doordacht moet
zijn. Niet alleen de plaats notnlig voor de oprich
ting der gebouwen of moeilijkheden bij het leggen
van pypen heeft de commissie te onderzoeken, zoo-
als de bovenbedoelde schr. zegt, maar ook de solidir
teit der personen, die de conoessie aanvroegen; want,
en hierop dieut gelet, de hh. Kaptijn en Nievergeld
vroegen gedurende eenige jarén gevrijwaard te syti
tegen concurrentie. Zeer begrijpelijk en verklaarbaar.
Maar vóór de gemeenteraad na daarin toestaat en dus
eventueele verdere aanvragen afsbjjdt, moet goed on
derzocht worden of de tegenwoordige conoessie-aan-
vragers de noodige kansen aanbieden ter bereiking
van bun plan.
De sohryver in het nr. der G. Ct. van Dinsdag
doet een verwet van onlog
eigenaardig, daar zyn stnkj
als droog zand pleegt te ti
af, tot beoordeeling der zaak
van fabricage voor verfraai]
gestemd is. Moet zij daan
aan de hh. Kaptijn en NievVgeld zijn De voor
stander van gezuiverd IJariwhjwwgthet. Doch
m. i. geheel onjuist. Het eene is~~een finintteele quvs-
tic, het andere volstrekt niet.
Dut dcgemeeuteraad (wien door den sohry>er eelb teer
twijfelachtig compliment wordt gemaakt) de argumenten
door de commissie van fabricage aangevoerd moet be
oordelen weet ieder. Voorts stelt de schryver de
qumstie geheel verkeert. Het is niet de vraag of Gouda
goed drinkwater noodig heeft; wie zou daaraan twyfelen?
maar wel of de concesiie tot verschaffing daartoe kan eu
mag worden verleeud aan de hh. Kaptyn eu Nievergeld.
sch redeneeren. Nog al
e zoo goed in elka&r zit,
oen. Wat doet het toch
n gumstie of de Commissie
ig en uitbreiding der stad
ook voor de conoessie