Nieuws- en Advertentieblad voor Gouda en Omstreken.
IDE,
1875.
N° 1676.
ES!
Ffflf,
D,
netste»], 1»
«T
Woensdag 26 Mel.
IJZEN.
X
Almelo.
mlsche
MG.
Buktenlandsch Overzicht-
Kennisgeving.
i
I
EZR,.
UITTREKSEL
1874.
i
o
mgenoemden
\nuterdam te
die villen
jen ma bo-
fORIZON-
ETEL8,
r enz.
a alle soor-
iTUIGEN.
eetie
roeper» 2°/,
VOOST.
'erkzaam te
uuagier» en
DJUf,
GOUDSCHE COURANT.
Ie Heer G.
nde den 25*
Pxxuw."
pmerkzaam
rkant Gor-
ienw in alle
Mdingrtuk-
iderlostor-
schea kan
st welk gar-
rorden met
zen Agent
«elding van
>der letter»
mtie-Bureaa
’otterdam.
ID, DEEL-
•ak, en deer
edig bekend
eche Barge-
tdsche Crt.
■RT-MAAT-
e voerwaar-
en geniet eene jaarljjksche toelage uit de Ge
meentekas van 200,
Openbare Burgeravondschool.
van net j
het onderwijs
(Wordt vervolgd.)
BUITENLAND?
Na de Kitting ran Dinsdag der Fransche nat. rerg.
hebben nog eenige leden ran de minderheid der Commis
sie van Dertige i hun ontslag genomen. Dit voorbeeld is
eindelijk: gevolgd door de heerenWaddington,
Cézanoe, Vacberot en Laboulaye, zoodat thans aide
leden hun mandaat nedergelegd hebben.
De Minister van Justitie stelde nu de Kamer
roor te bepalen, op welke wijze zij één of meer
nieuwe Commissiën zon benoemen voor de wet, re
gelende de betrekkingen tusschen de openbare mach
ten, voor de wet regelende de verkiezingen der sena
toren en voor de algemeene kieswet. De Kamer
besliste, dat voor al die wetten ééne en dezelfde
Commissie zal worden benoemd en dat die Commis
sie gekozen zal worden op dezelfde wyze, als de
Commissie van Dertigen gekozen was; dat wil zeg
gen niet door elk der afdeelingen twee leden, maar
door do Kamer in massa, bij geheime stembriefjes
en met de volstrekte meerderheid, en, indien bij
twee stemmingen voor één of meer leden de vol
strekte meerderheid niet verkregen is, bij eene derde
stemming met betrekkelijke meerderheid. De dag
der verkiezing is op heden bepaald.
Dezer dagen antwoordde in het Engelsche lagerhuis
de heer Disraeli op de interpellatie van den heer
Sullivan betreffende de rede door graaf Münster in
de Nationale club uitgesproken. De minister-presi
dent was van oordeel, dat de denkbeelden by die
gelegenheid door den Duitschen gezant geuit geheel
persoonlijk waren. Daarenboven heeft de Nationale
club volstrekt geen politiek maar eerder een gods
dienstig karakter. Wat betrof de ^uaestie of de te
genwoordigheid en de rede van een ambassadeur in
UIT HET VERSLAG VAN DEN TOESTAND
DER GEMEENTE GOUDA.
(Vervolg.)
Scholen voor lager onderwjjs.
In de Plaatselyke Schoolcommissie ontstond,
ten gevolge van het door den Heer P. M. Monty n
genomen ontslag, eene vacature, die vervuld
werd door de benoeming van den heer J. M.
Noothoven van Goor.
Wjj mogen weder op het verblijdend ver-
schjjnset wijzen, dat hei getal der schoolgaande
kinderen, althans van die de dagscholen bezoe
ken, ook in dit jaar is toegenomen. Vooral
is dit op de bijzondere scholen het geval. Vol
gens de laatste over 1874 ingekomen tabellen,
die van 15 October, waa het getal leerlingen
der openbare scholen sedert het vorige jaar
vermeerderd met 19en dat der bijzondere
scholen met 80.
Deze Gemeente telde in 1874 vjjf openbare
scholen
de Armenschool;
de Tusschenschool
de Burgerschool voor jongens
de Burgerschool voor meisjes;
de Jongejufvrouwenschool
De tweede Armenschool, waaraan tot Hoofd-
onderwyzer benoemd werd de Heer 8. Posthu
mus, hoofdonderwjjzer te Westmaas, werd eerst
in 1875 geopend.
De openbare scholen zjjn alle voor meer uit
gebreid onderwijs. Behalve in de gewone vak
ken, wordt onderwijs gegeven
Op de Armenschool, de Tusschenschool en
de Burgerschool voor meines, in de Gymnastiek
het Teekenen en de Handwerken voor meisjes
op de Burgerschool voor jongens in de begin
selen der Fransche taal, die der Wiskunde, de
Gymnastiek en het Teekenenen op de Jonge-
jufvrouwenschool, in de beginselen der kennis
van de levende talen, de Gymnastiek, het Tee
kenen en de Handwerken voor meisjes.
Aan de Armenschool en de Tusschenschool
zyn avondscholen verbonden.
Noch door het Rjjk noch door de Provincie
werden subsidiën ten behoeve van het lager
onderwys verleend.
De toestand van de openbare scholen geeft
aanleiding tot de volgende opmerkingen.
De Armenschool was te sterk bevolkt, waar
door het onderwys eenigszins leed, even als
door de veelvuldige vacatures, die in het hulp
personeel ontstonden. In het eerste bezwaar is
door de ingebruikstelling van de tweede armen
school voorzien, terwjjl wjj ons mogen vleyen,
dat door de verbetering van de positie der
Bij het einde van het jaar 1873 volgden
101 leerlingen het onderwys aan de Burger
avondschool. Hiervan waren 21 in de voorbe
reidende, 30 in de eerste, 21 in de tweede, 14
in de derde en 15 in de vierde klasse.
In Maart werd het overgangsexamen gehou
den. De uitslag er van was, dat bevorderd
werden15 leerlingen uit de voorbereidende
tot de eerste klasse 13 uit de eerste tot de
tweede en 7 uit de tweede tot de derde. Aan
zeven leerlingen uit de derde klasse werd het
diploma uitgereikt.
Voor den Cursus 1874/75 gaven zich aan
56 nieuwe en 75 oud-leerlingen. Van de 56
nieuwingeschrevenen werden er 17 afgewezen,
waarvan 7 om onvoldoende kennis en 10 we
gens gebrek aan plaats1 kwam niet op het
examen en 1 bleef na het examen weg, zoodat
37 nieuwe leerlingen aan den cursus deel na
men. Van deze werden er 22 in de voorbe
reidende klasse geplaatst, en in den loop van
den Cursus nog 3 van de 10, die wegens ge
brek aan plaats waren afgewezen, zoodat in
het geheel 40 nieuwe leerlingen zyn toegelaten,
en wel: 25 tot de voorbereidende, 7 tot de
eerste, 4 tot de tweede en 4 tot de derde
klasse. In December 1874 telde de school
111 leerlingen.
Hiervan waren -er 31 in d» voorbereidende,
29 in de eerste, 24 in de tweede, 14 in de
derde en 15 in de vierde klasse.
In het onderwijzend personeel kwam in dit
jaar geene verandering.
De lokalen en de hulpmiddelen bij het on
derwys verkeeren in goeden toestand. Maar
de ruimte was voor het getal leerlingen dat
zich aanmeldde onvoldoende.
Het bedrog der schoolgelden was 168,75.
De kosten van de Burgeravondschool hebben
bedragen 4348,76*.
De BURGEMEESTER der Gemeente Gouda,
Gelet op art. 21 der «et van den 22n Jtljj
1373, (StaatiUad n». 113);
Brengt ter algemeene kennis, dat de opgaaf, be-
vattende de gewijzigde uitkomsten van de belastbare
opbreagrt der gekauwde eigendouuu» binnen die ge
meente, voor zooveel die gelegen zyn in de kadas
trale sectie D van. den 24n Mei 1875, gedurende dertig
dage», ter plaatselyke Secretarie, van des voormid
dag 10 tot de» namiddags 1, en van 3 tot Sure,
ter inzage is nedergelegd, en dat aan de betrokken
belanghebbenden eene kennisgeving zal «orden toe
gezonden, waarin de belastbare opbrengst van bune
eigendommen vermeld ie.
Gouda, den 24* Mei 1875.
De Burgemeester voornoemd,
VAN BERGEN IJZENDOORN.
hulponderwijzers deze voortaan niet zoo spoedig
naar eene betrekking elders zullen uitzien.
In dé Tusschenschool doet zich gebrek aan
ruimte gevoelen. De plaats voor de laagste
klasse is veel te beperkt.
Op de openbare Burgerschool voor jongens
acht de plaatselyke schoolcommissie de vermeer
dering van het hulppersoneel metéénen onder
wijzer wenschelyk.
Op de school voor Jongejnfvrouwen heeft de
verbeterde gezondheidstoestand der Hoofdonder-
wjjzeres eenen gunstigen invloed uitgeoefend.
De plaatselyke schoolcommissie blyft bij hare
reeds herhaaldelijk uitgesproken meening vol
harden, dat uitbreiding van het lager onderwys
voor jongens, zoodat het ook omvatte, de begin
selen der Fransche Engelsche en Duitsche taal,
noodig is. Bijjkens haar verslag heeft zij, niet
kunnende berusten in de beslissing uwer vergade
ring ten dien aanzien genomen, zich tot Heeren
Gedeputeerde Staten gewend met het verzoek, dat
door dat collegie uitbreiding worde bevolen
Het onderwys in het Ipekenen en de hand
werken wordt geregeld gereven.
De Gymnastieklessen op de armenschool moes
ten geruimen tijd wordeij gestaakt, omdat het
daarvoor bestemde lokaal tijdelijk tot leerschool
werd ingericht. Thans is deze belemmering op
geheven.
Het onderwijzend personeel gedroeg zich voort
durend onberispelijk.
De lokalen zyn zeer voldoende.
De kosten van het lager onderwys beliepen
ƒ36695.47. -
De opbrengt der schoolgelden bedroeg ƒ7377,10.
Er zyn hier zes byzondere scholen
die der Roomsch Katholieke Inrichting van
Liefdadigheid voor meisjes, met eene hoofdon-
derwjjzeres, twee hulponderwjjzeressen en eene
kweekeling.
die van den Heer N. van Buuren. voor jon
gens en meisjes, met een hoofdonderwjjzer en
een kweekeling (thans opgeheven.)
die voor Christelijk Nationaal onderwys voor
jongens en meisjes, met een hoofdonderwjjzer
en twee hulponderwijzers
die van den Heer W. F. H. Zeegers, met een
hoofdonderwjjzer en een hulponderwijzer;
die van den Heer G. A. de Waal met een
hoofdonderwjjzer, en
die van Mevr. J. Weurman geb. Belonje, met
eene hoofdonderwjjzeres, eene hulponderwjjzeres
en eene kweekeling.
Op de drie eerstgenoemde scholen wordt al
leen gewoon onderwjjs, op de vierde en vjjfde
ook in de Levende talen, de Wiskunde, de Gym
nastiek en het Teekenen, en op de laatstgenoemde
behalve in de gewone vakken, ook in de Levende
talen en de handwerken voor meisjes gegeven.
Er zyn hier drie Bewaarscholen, eene Open
bare en twee Byzondere, namenlyk
de Gemeetenschool
die van de Roomsch Katholieke inrichting
van Liefdadigheid, en
die van Me jufvrouw E. Verhoef.
Aan de Openbare Tusschenschool zyn Rijks
normaallessen verbonden.
De lokalen benevens vuur en licht worden
van Gemeentewege verstrekt.
De heer M. A. Kluitman, hoofdonderwijzer
der Tusschenschool, is Directeur. Behalve hem
geven nog vjjf onderwijzers aan die inrichting les.
Er maken 36 kweekelingen van die lessen
gebruik, 17 mannelijke en 19 vrouwelyke.
Ook bestaat in deze Gemeente eene inrich
ting van onderwjjs voor de kweekelingen der
Openbare Bewaarschool, ten einde ze te bekwa
men voor Bewaarschoolhouderes. De Heer
Kluitman staat insgeljjk daarvan aan het hoofd
