êStfï"zszn ft-tisr1
BINNENLAND.
t
f-y- ïsffts
Laatste Berichten.
Hnnn chrigtiagn Anderaen.
INGEZO N D EN.
y/ Een feest uit Dankbaarheid.
Gouda, 24 Augustus.
>^oor ecnVen tyd meldden wü dat onse geachte
•tadgenoot, de heer N. vao'Buuron uit r^ue betrekking
°®deni'yjer had ontslag genomen.
Tbaw kunnen wjj mede de el en dat genoemde heer
2ondag vele Wyken van achtiug en genegenheid mocht
■ondervinden r*« verschillende rijden.
pc^gsteUeaden verwgren wy naar achterstaand
tngeaoodon stuk, dat uitroerif ran het feest ferslag
gWI, t t f K
W^ens bet bedanken na den keer Patman all
bestuurslid der waterschappen Ralelcs en Dnkveld,
gemeente Hoenkoop, is Zaterdag jl. door stemgerech
tigde Ingelanden voor het eerste gek oren de heer
Vt ■rt 15 de 19 en voor het tweede
de keer F. Q. Gaikhorst met 32 na de 51 uitee-
brachte stemmen.
Blijkens bet gewone maandelgksche Overzicht, in de
Staatscourant bekend gemaakt, hebben de Rykamid-
deieu in de maand Juli opgebracht 7.891,800. Dit
0I?J5 WM iot' lager daa dat voor Juli 1874, toen die
middelen het ongemeen hoog bedrag van/ 7,880,000
opleverden, maar het overtreft de raming voor ééae
maand met ruim 8 ton.
Over de seven maanden Januari-Juli was de op
brengst in dit jaar 49,459,000 tegen een raming
voor 7 maanden ran 48,862,009 en tegen een
opbrengst ia hetzelfde tgdperk van 1874 van
49,717,090. Alzoo ook over dit tydperk vinden
wy dese verschijnselen, dat de werkelyke opbrengst
dar mtddelen de raming eenigssins overtreft, maar
dat zy by de opbrengst van verleden jsar iets te
kort lebiet.
Bij de Tweede Kamer zgn aanhangig gebleven de
volgende wetsontwerpen
lo. tot aanvulling van de wet op de consulaire
rechtsmacht;
2o. tot het verleeuen van vrydom van groudbe-
laiting voor arbeiderswoningen;
So. tot intrekking van de wet van 1849: 6 wg
ziging van art. 84 enz. der rechterlijke organisatie;
opheffing van de provinciale gerechtshoven (te
samen uitmakende de zoogenaamde just'itiëele wetten)-
4°. tot wijzing van de wet van 1854, houdende
verandering in straffen, op sommtgé misdrg ven (gesteld
,®01 wyz(8inK van de proces orde in cassatie-
'®°-'ot wijziging van het bargelgk wetboek met
'betrekking tot de hypotheekrechten;
7o. tot regeling van den rechtstoestand der <*>3-
peratieve vereenigingeo
8». tot regeling van de afconderlgke bevoegdheid
voor de uitoefening van de tandheelkunde;
9o. tot regeling van het hooger ouderwijs;
lOo. tot wyzigiag vun de kiestabel;
Hu, tot aanleg vun spoorwegen (met gelgk voor-
stri-Kappeyne);
12o. tot wgziging van militiewet;
lSo. tot wgziging ran de inkwartieringswet j
14o. tot wijziging ran de onteigeningswet
15o. tot regeling van het bouwen op of langs
dgken;
16o. tot wijziging vsn de wet vsn 1851 omtrent
de bevordering enz. van officieren bij de landmacht;
17o. gelijk vooratel van den heer De Roo;
18o. tot regeling van het onderwijs aan da mili
taire aeademie.
Verder bleven nog liggenlo. het voorstel-Gra-
tamn e. s. betrekkelijk de jaoht; 2o. het gawgzigd
reglement op de steuographie; So. het voorstel-Viraly
betreffende het reglement van «de; 4o. de conelu-
siën van het enquêterapport in zake de koopvaardij
vloot; 5o. het enqnêterooratel-Godefroi e. a. betrek
kelijk den politiedienst op de spoorwegen.
De Berste Kamer der Stuten-Generaal, die 30
dezer byeeokonu. zal alsdan te behandelen hebben
de volgende wetsontwerpen t
Bekrachtiging van de erfpaehtsnitgifte vau
net voormalige Mar ine etablissement te Vlisiingen
aan den keer A. Smit te Ridderkerk.
3'. Natnraliutie van J. F. Reyneri, B. A. Grote-
mager, J. H. Kernkamp, A. Von Wolfskehl Reiohen-
A- A- Brinkmaon, J. B. Hilterman en J.
F, A. Fischer.
Bekrachtiging van den onderhaudiohen ver
hoop van een ptroeel grond langs den Staatsspoor-
weg in de gemeente Zwollerkerspel san J. Van der
Weerd aldaar.
4°. Wijziging van de hoofdstukken II en VII
*ta»tobegrooting '°°r M dienstjaar 1874.
6». Wgziging van het hoofdstuk VI der Staats-
begrooting voor het dienstjaar 1874.
«°- Wgziging van het IXde hoofdstak der Staats-
begrooting voor het dienstjaar 1874.
7«. Wijziging van hoofdstak III der Staatsbe-
grooting voor het dienstjaar 1874.
8°. Verbooging der begrooting van Ned. Indie
voor hot dienstjaar 1875.
94, Bekrachtiging van twee kredieten door den
Gouverneur-Generaal van Ned. Indie geopend boven
de Indische begrooting voor het dieustjaar 1875.
10°. Vaststelling van uitgaven wegens versterkin-
do?r kei Departement van Marine, dienst
io75. La 1
114. Verhooging en wijziging rtn hoofdstuk V
der Stnutabugruoting voor 1875.
Op Texel is Maaudag een man, tengevolge vsn
het overmatig gebruik van sterken drank, wanzinnig
geworden. Slechts met moeite kon do politie znW
"jarige moeder aan zijne verregaande mishandelingen
onttrekken.
Met de te Texel gestationneerde reddingsbooten,
van de Zuid- en Noordhollandsche Reddingmaatschappjj
hebben dezer dagen de jnarijjksche proeftochten
weer met gunstig gevolg plaats gehad. CVok dé vuur-
pyltoestel, achter de Koog beproefd, voldeed goed,
In eene te Amsterdam op 22 Aog. jl. gehouden
vergadering van Typogrtphen, werd idn vraag der
loonverhooging behandeld. De zeer uiteealoopende oor-
deelen over de wyee waarop die vraag beantwoord
moest worden gtf tot gedachtenhwisseiiog aanleiding.
Ken circulaire tot heeren patroons te richten, vond
veel bijval, maar de weusch om vooraf met de drie
bestaande Typographisobe vereenigiugen deze zaak te
overwegen, droeg verreweg de voorkeur. In dien geest
werd dan ook ten slotte met ulgemeene stemmen de
volgende motie aangenomen
N A ^er8aderin8 nee"»t "n, ia vereeniging met het
Nederl. Typographenbond de vereenigingeo Voorzorg
Genoegen' en de „Nederl. Drukpers' aittenoodizea
middelen te beramen om den loonatandaard der ge
zamenlijke leden door gepaste en eerlijke middelen in
overeenstemming te brengen met de steeds klimmende
behoeften. (SU.)
Gisteren in den vroegen ochtend traehtte te Til-
buig eene non het klooster te ontvluchten, hetgeen
naar aanvankelijk gelakte, maar aan het spoorweg
station werd zjj aangehouden en weder naar het
klooeter gebracht.
Aan de gevolgen van felle zonnestralen en het
gebruik van te veel kond water, en wel uit slooten
of greppels, zgn ia de gemeente Emmen drie arbei
ders overleden. Eeuige anderen, die door de dezelfde
ooreaken ongesteld waren geworden, doeh het geluk
hadden spoedig geneeskundige hulp te erlaagen, zijn
thus zoo goed als hersteld.
De aanvoer van pruimen was Vrjjdig te Zwolle
xoc groot, dat zjj niet eene bjj het gewicht verkookt
konden worden; dut geschiedde bjj geheele manden
vol, zoodot het KG. op nog geen cent kwam;do«
de politie werd naawkenrig achtgeslagen, of er ook
onrjjp, of beschadigd goed onder was.
De Kurk. Ct. meldt het volgende:
«De Synode had reeds in hare eerste vergaderingen
zteh de vraag voorgesteld, wat haar te doea stond
met opzicht tot da bjj de Tweede Kamer der Staten-
Generaal aanhangige wetsontwerpen op het Hooger
anderwgs. Zjj achtte zich geroepen de wentchen en
verlangens dar Nederl. Herv. Kerk met opzicht tot
de opleiding harer n. s. leeraren tot de Hooge Regee
ring te brengen. Nn duro ver vooraf het rapport vu
een commissie gehoord le hebben, werd goedgevon
den een adres un den Minister vsn Binucnlandsche
Zaken te riehten en daarin Kgifalle ernst un te
dringenlo. dat de Ned. HerOlftrk niet verlangt
over te gaan tot het oprichten van un kweekschool
of kweekscholen ter opleiding vsn hare a. s. leeraars;
maar dat zjj wensoht tot dat doel voortdurend ga'.
brnik te maken vu het universitair onderwijs un
onze academiën2o. dat zjj daarom verlangt het be
houd van zelfstandige theologische fseulteiten, gewjj-
sigd en ingericht naar de wetenschappelijke behoeften
van onzen tjjd, als onmisbaar vo« un deugdelijke
opleiding der a.s. evugeliedinaren, ra 3o. dat zij,
bgaldien de Staatswet niet mocht kannen voorzien in
al hetgeen ter vorming van bare leeraars de kerk
wordt vereisoht, wensoht gebraik te maken van de
middelen, die de tbans aanhangige oosceptwet aan
biedt, om het Staatsonderwijs san te vullen, voor
zoorer hur zulks noodig en wenMbeljjk voorkomt.
Er wordt tevens besloten den minister te verzoeken,
MO eene commissie van zee leden gelegenheid te
geven om den inbond van dit adreo nader in het
licht te stellen en op de vervulling der daarin uit
gedrukte wenschen aan te dringen. Tevens werd
goedgevonden een afdruk van dit aJres aan de leden
der beide'kamers ter band te stellen.
fDoeh nagenoeg terzelfder tjjd, dat dit adre^ aan
den minister werd aangeboden, verscheen het gewij
zigd ontwerp van wet met de daarbij behoorrade
memorie van beantwoording op het verslag nur un-
binnen welk tijdsverloop de Nadeel n„—
dellflg te nemen. Zjj besloot, na ernstige overweging'
eeua'drttk- ket genoemds
,!?T. bgzohder adrfc. au de tweede kamer
lj 1 w,*,ll, 'f d4n meeaten ernst od
het behoud der theologische faculteiten aan oai
hoogescholen en wal met name vu prote.tant.ehe
faculteiten, in het belaag vau verreweg het grootsta
en unzienljjkstc gedeelten der Nederlaadseto natis
en Vu de wetenschap, aandringt.*
In Dnitsehland heeft men de opmerking gemukt
dat perzoneo, die geregeld bjj petroleumlicht arbeiden
somtijds un oogontsteking lijden, die wordt toen',
schreven un de vorming van twavelznar ait de
zwavel, die de petroleum bevat. De oorzaak is nog
niet volkomen bekend ea dus de geuesiug niet zeker
terwjjl nog geen pogingen door da industrie züz
gedaan om onschadelijke petroleum te maken.
In het eind dezer maand komt te Amsterdam een
«Hirteasehalmijen Virtaos", de Ilongur Nagv Jacob
die volgens de XohZeil. een dow hem zelf ver'
vaardigde herderagait op verrukkelgke wijze bespeelt.
Hg WM wsehlmeester bg de hntaren eu werd wegens
deelneming un een opstand tot 9 jaren vestingstrat
veroordeeld. Toen heeft hjj tot tijdverdrijf herdcri-
Hoiten gemukt, 0. a. die, welkn hij nu zelf bespeelt
ra die buitengewoon goed gelakt moet zgn.
Te Leiden werd Zaterdag namiddag met toespraak ea
muziek de tentoonstelling geopend van bloemen en
pluten, door dra werkman gekweekt, aitgunde van
de kommissie voor de1 volk voorlezingen van het
departement der Mutvcfaappjj tot nut vu 't Al
gemeen aldur. Er is veef ingezonden, ra smaakvol
tentoongesteld. De animo voor de kweekenj neemt
zoodanig toe, dat thaos reed» weer 5254 plutan
nu 478 personen uigegeven ajjn.
.0.T*' brood klachten, oraar om pastei ver laagst
•ehryft Mats Hari in de Ank Ct. uur ualeidiog
van eean gedachtenwisaeliog, over dn bedendaagsohe
duurte onUags ia dn Ee^udt. binden ga vmrdTMsta
«ok«0d« alt de groote eorcaek ru
werkelgk. armneda. Dat> geen dnedlneasr. 1),
wetenschap beeft de waarde loeren kraaen van vee
wat vroeger weggeworpen werd. Liogzum dringt
nu het twerf dow, dit metn weggeworpen moent wor-
den, maar zoo langzaam, dit duizenden hooger Inden,
Als deze ook witten wat zt au tjjd ra stof ver-
toren laten gau, du zonden zjj era groodslag hebben
om era minder armoedig leren op Ie bouwen. Niet
nllen echter want velen zgn en bijjvea Ini. Hot
j" h-1* 'i'fcrid wofd' ungemoedigd door
de liefdadigheid. Dra menston zon lotsverbetering
tra deel vallen, sla zjj da macht hadden loeren keu-
o" l"4 de wurds vu eentigedeeiten.
Het li verbazend hoe onverschillig de armate menschra
x|)ii voor kleinigheden, koe zjj gekregen of verdiend
geld verteeren, op era wjjze die welgestelden lieden
de haren te bergen doet rjjzen. Zelfs waar spaarban
ken zgo, ofschoon dur minder du elders. Een
mutorsgezin had in den hooitijd ƒ45 'o weeks ta
vsrteeren en dat werd verteerd. Zomen moesten sa
'oof werken dan willen en dan moeten ze eteo. Zegt
men httOt dat ar geen boter behoeft op tpekpauns-
koeken en eierkoeken niet dik met boter en suiker
belegd behoeven te wwden, du zeggen ze n dat
sparen gelijk is met zomer en winter krom leggen.
Zulke mensehen moeten naar school, geen middel
helpt daar tegen dan loerdwong; dit wordt bewezen
door hen die regelmatiger geld verdienen ra schijnbaar
hooger stun in de umraleving. Ook duronder zgn
er die t beneden zieh nekten een speld, een spijker
op ta rapen, snippers to bewaren. Als ze 't gevonden
hoefijzer en de kersen van Scbmid gosd haddsn hooren
nitleggsu, zouden ze hebben geleerd het kleine niet
teversmade». De verkwisters zjjn daarbjj nog de
minsten der broedera, onder ben die 't kleine ver-
waarloozen. Zij geren honderd maal era dubbeltje
nit voor niets, niet bedenkende dat zg daarmede/10
weggooien. Dat zoorelen nit de middenstanden in
de laagste toestanden tuimelen is een gevolg tan hen
onknnde, hun wanbesef van het kleine. Drankzucht,
•noepzneht en dergelijke doen ook telen tuimelen,
maar deze behooren ook tot hen die de waarde van
een stuiver niet kennen, die niet weten dat 8 barrels
dMgs era kapitul vormen van 300 'a jaars. De
regel is dat de waarde van het geld niet wordt ge
kend, het kleine niet wordt genokt. En dat geldt
bij alle standen. Er zijn er velen die alles kochten
en alles aten, en op den onden dag het noodigc
brood niet hadden. Hadden zjj van hun 714
jaar Frankline leven en «jjo fluitje teeren kléttert,
zjj zonden wijzer en beter geworden zjjn. Nn moest
de groote mond altjjd gau, de grondelooze maag
aitgd wat hebben en op bnn onden dag hangen ze
af vu de liefdadigheid, die goedaardige bederfster
aller staatshuishouding. Onder de klagers orer dure
tijden zjjn vele maagvergoders. Zij maken de eet-
wareq duurder omdat tg veel meer gebruiken du
noodig is; ea op den tjjdgeëst wordt geworpen wat
slechts ter verantwoording komt van hnn vraat- en
zwelgzucht. Er zijn ongelukkig» die unspraak heb
ben op hulp. Maar om dezen te kunnen helpen
moeteu we onze behoeften leeren inkrimpen en meester
blgren. Wie zjjn behoeften niet behcerscht, mm
moet drinken omdat hij te veel koffie gedronken
heeft, bier omdat hjj te veel gegeten heeft, beschuit-
bollen moet eten omdat hjj zijn gebit bedorven heeft
met zoeten koek. wie met madera zjje bier en met
jene«er zjjn vrjjen tjjd moet verdrjjven schept zieh
behoeften, heeft geen recht tot klagen, en ie, nit
evangelisch oogpunt rampzalig, nit hniahondelgk
oogpunt een dengniet. Hu bederft zjjn gezin, iaat
het niets dan slechte na. Zolke behoefteneohepperi
bevolken de wereld met omweotelaren, omdat bjj
den gewonen loop van zaken hun leven schip
breuk leidt. De menech moet ferutwoordeiijk
gestald worden voor vereohgselen, die nit dra mensêk
geboren worden. Om durtoe ta komen moet men
beginneu, voorlgau en eindigen met leerdwaog, waar
door men leeren zal, de maag slechts op tjjd te
doen spreken, en dr behoeften, niet scheppen en
kittelen maar om 't auzjjn laten bedelen eo, beatau
se, in strenge techt bonden.
In een vergeten uithoekje vau de wereld, in de
armoedige woning van een schoenmaker te Odensë
op Fonea, werd Hut Christriaan Aoilerun, den 2
April 1805 geboren eenige dagen geleden is hjj, zooale
men weet, ruim zeventig jaren ond, gestorven, ra gdieel
Denemarken, ja geheel Europe heeft een trau ven au
doening un zjjn nagedachtenis gewijd, en zijn dood
als een gevoelig verlies betreurd. Wed moet er een
merkwaardig leven liggen tnseohen die armelijke
bouten wieg in 't buisje te Odenee en den piedetul
die gereed stent om 't marmer der onsterfelijkheid
to dragen waarmede die doods zal vereerd worden.
Het -geringe kind dat volkz, dat zieh opwerkte tot
de lieveling vu ces geheel mensohengetlaeht, 't ie
een merkwaardig 7erschjjoeel, wel waard dut at de
aandacht op geveatigd worde.
Dit korte levensbericht van Deneparkeas beroemden
dichter worde dan eiet als telaet komends beschouwd.
Het doodsbericht vu een groot maa ie geen ge
woon nieuwtje.
Andersen werd geboren nit behoeftige ouders. De
school, die hjj mur korten tjjd mocht bezoeken, wie
een armknsekoot.Nog een kleine knaap, verloor
kg zjje oader door den dood en moest hjj zjjn brood
leeren verdienen in oen fabriek. 'Hier kon hjj met
zjjn teêre ziel en zjjn fijne zenuwen 'tniet uithou
den. Nu ton kjj kleermaker worden. Maar 't was
of da bewustheid van tot iets groots bestemd te zgn
reeds toen in hem was ontwukt en dit dreef bem
do wereld io. Met nieta ouders dan zgn illusies,
nj|V geloot in God ra 't ware, scheone en goede en
zgn vertrouwen op zgn toekomst, ging bg alt 14ja-
riga koMp n»ar Kopenhagen. Eerst ondervond hg
allerlei teleurstellingen. Hg gevoelde zieh diohter,
fag was 'look alreeds; maar de Mnztn sloven zich
niet »f, om een 14jarigen knaap levensonderhoud te
bez«gen. Hg wilde acteur worden men kon hem niet
gebruiken. Hg achtte zich geschikt voor opera-zanger
de proef mislukte, hg had geen slem. Toch vertrouw
de hg op zgn grains. Ale knaip had hg eens gedroomd,
of had era waarzegster hem eens voorspeld dat zjjn
geboorteplaats Odensê nog eens voor hem illnmineeren
nou ra sla een fanatiek» geloofde hg in egn toekomst.
Itjjn vertrouwen werd niet beschaamd. Hu vond
rijke personen die tick zgner asutrokken, of lievar
kg was als een edelgesteente dat, door kenners ge
vonden en uit het nederige stof opgeraapt, «nataal
schitteren zou au de kroon der kunst. Professor
Stbanl, Bsggesen, Weysc, de dichter Gnldherg en de
acteur Lfndgreen waren de munen die hem aan den
gsiig bielpen. Een rgk man, Collin, werd zgn Me-
oenae; zgn vaderlijke beschermer. Andenen ontving
bit een beacbufde opvoeding, hg stndeerdc en zoo
werd egn weteaeohappelgke vorming voltooid. Dichter
wee bg geborenreeds als knaap had hg zgn «ster
vende kind' gedicht, dat in alle talen, zelts in 't
GroenUndaeh ie overgezet. Zgn roem bleef niet uit.
Betrekkelgk vrjj snel werd zgn tui in het binnen-
en buitenland bekend. Hg wón meer de liefde, de
•ympethie van 1 lezend publiek, den 't prestige dit
sommige groote geesten vu udere trmpc zich welen
ta verwerven. Zgn figuur in den tempel der mazen
is dur niet minder groot en indrukwekkend om.
Andersen's pen wee zeer vruchtbaar; hg heeft veel
geschreven en in verschillende genres; tooneelstuk-
ken, lyrische gedichten, reisindrukken, sprookju, ver
tellingen, faontasien, romans. Het zgn vooral zgn
sprookjes en zgn fomans die hem beroemd gemukt
hebben.
Vele jaren van zgn levu bracht hg al reizende
door, en zoo werd zjjn gezichtskring ruimer, zijn
kennis rgker, zgn grondslag overvloediger. Hg be
zocht achtervolgens Frankrijk, Zwitserland, Duitich-
lud, Italië, Engeland, Zweden, Nederland, Spanje,
zelf het Oosten en Afrika. Zjjn kortstondig verblijf
in Nederland, voornamelgk ta Amsterdam en 's Gra-
venhage, heeft uo onzen dichter S. J. v. d. Bergh
de atoffe geleverd voor een belangrijke schets vu
Ander seas persoonlijkheid als menseh en diohter.
Waar hg kwam, betooverde hg door zgn edele,
naiëve genialiteit an iga onovertroffen talent om
zgn sprookjes voor te dragen, aller harten, zoowel
aan de hoven der koniogep ale ia de kringen der
mannen vu letteren.
Welke toovermecht er uitgeoefend kan worden
met de eenvoudigste elementen, welze heerlijke
tafereelen er te schilderen zgn met eenvoudige ver
wen, weike goddriyke suren er in 'tmenschelgk
gemoed liggen voor dra dichter die ze weel te tref
fen, dat heeft Andertra beweren. Lees zgn onover
troffen sprookju. Mur gg hebt ze gelezen tun ge
nog era kind wurt en ze hebben n verruktnu ge
een au zgt geworden verrokken ze a nog en gij
geeft ze uw kinderen te genieten. Gelgk zgn groote
ludgenoot Thorweldsen wonderen schiep ait het
koude marmer, zoo echiep Anderses wonderen nit
hlumen, bladeren, maneschijn, windgerniach eo men-
scheljjk geroet. Wij kranen geeo dichter ia wien
zooveel reine eenrond, zooveel fijn gevul, zooveel
scherpe utyre bg wglea. zooveel geestes adel veree-
nigd waren alt in dit geringe kind des volks.
Andersen had ook zgn zwak, zgu jjdelheid, het
wis deze r dat hg un 't hof ran Fredertk VII zgn
sprookje «vu de loudea soldaatjes* had mogen voor
lezen en dat hg zgn gahoor tranen outtokt had, en
dan aog deze - dat hg, wuv hg in 't buitenland kwam,
overal de harten wist te stelen vau degenen met
wie bg in kennis gerukte. Beminnelijke gdelheid,
voorwaar I
De werken van Anderaen zgn meerendeels in de
meeste Uien vaa Europa overgezet en uitgegeven.
De volledigste èdieties zga de Dnilsohe, te Leipzig
in 34 deeten, en de Zweadaehe ta Kopenhaga in 23
deelen. Onze Goavernenr, van den Bergh ra ande
ren hebben hem un de Nederlandsche lezers bekend
gemaakt.
De figuur van Hans Christiana Anderaen maakt
era schoon contrast mat de materialistische richting
vaa een groot (teel der kinderen van deze eeaw. Dat
een genie als Anderaen begrepen is ra zoo hlgvmeea
gewaardeerd is geworden, is daartegen v«jt<4 jjpden
te over om met deze eeuw verzoend te wonsjp./Zoo
lang een Anderaen aog vereerders vindt za^, de edele
geest der meoschheid niet gematerialiseerd wordeu.
Plebejers als Andersen zgn de rechte bcwurders
vu den echten menschenadel.
(Zierikt: Ct. Wzithï».
De lezers van ds/Goudsche Courant zullen zich
misschien herinneren/ dat voor eenige weken gemeld
werd dat de heer /N. van Buuren door liohdunszwakte
genoodzaakt was/zgne betrekking als onderwijzer
neder ta leggen. I Met enkele woorden werd duria
het verlies voor 'het onderwgs in Goads, vooroamclgk
voor het onderwgs der Israëlitische gemeente genoemd
het wu zeker stiel ta vermoeden, dat op 22 Augustus,
ter eer ran den heer vu Buuren een feest zon worden
gevierd, als dat hetwelk wjj noemen «eeu fetst uit
dankbaarheid.' Ons hart heeft behoefte iets vaa dat
feest bekend ta maken ra beeft de redactie der
Oouiscka Courant durvoor plaats, dsn zullen na de
lezing zeker velen zeggen 1 «inderdaad een feest nit
daakbrarheid.'
Ttr nanwernood wm het kenbaar dat da heer van
Bunrra zgn werkkring als onderwgzer had nederge-
legd, of er constitueerde zich eeue commissie ait de
ondleerlingeu om ZEd. ter gelegenutgd, ook een
stoffelgk bewgs te geven van dank en erkentenis.
Door de bemoeiingen dier commissie werd als 't ware
alles oamerkbur in orde gebracht, tot eindeigk 22
Augustus als geitgent tijd bestemd werd.
Ongeveer 1 nar wse bet snboolgebonw der Isrsli-
tische gemeente gevuld met belangstellenden, bestaande
nit oud-leerlingen, leerlingen en hunne ouders
en de opieltelgk hiertoe genoodigden zooals de
plutselgke schoolcommissie, het bestuur vsn bet
Schoolverbond en eenige onderwgzers nit het 7e dis
trict van Z.-H*. v
De heer van Buuren binnengeleid tgnde opende
dc beer M. van Dautzig de plechtigheid ea toont in
cgne rede 0. a. hoe het hem als dtaUte der oud.
leerlingen genoegen deed deze feestelijke bijeenkomst
te openen. Oprechte dankburheid, innige vriendschap
waren het, die hem den tolk deden tgo van zoo -el«a,
die zich bereid hadden getoond hanue erkentelijkheid eo
dank te bewijzen. Als stoffelgk bewgs bood hg den
heer v. B. in een étui een prachtig zilveren tafelstel,
benevens een sierlgke stoel. Tan heinde en verre waren
oud-leerlingen bijeengekomen en na den beer v. Dantzig
waren het de gebroeders Hirschel die het woord voerden.
Beiden erkenden teel un hunnen onderwgzer ver
schuldigd te zgn en al is bet ons onmogslgk alle
woorden die gespreken werden weder te geven, wg
mogen niet nalaten op te merken dat door dra beer
H. uit Amsterdam de toestand werd geschetst van
het mutschappelijk onderwgs der Israëlieten in het
begin dezer eeuw in ons land, bgzonder met betrek
king tot Gouda en wat Gouda's Israëlitische gemeente
aan den heer v. B. te danken heeft. Stand het out
vrg, wij zonden die rede «de feestrede' willen noemen;
dit staat ons zeker vrg te betuigen dat het ous trof
nil den mond van een man te hooren hoe hg zieh
levendig herinnerde wat hg als kind als jongen
als jongeling ja I ala man un den heer v. B. had ie
danken.
Inmiddels had de S. die un tijd gebonden vat,
den |heer v. B. gecomplimenteerd en ook namens
de onderwijzers nit het district zich aanbevolen en
in de vriendschap èn in dc medewerking met betrek
king tot onderwgs en opvoeding.
De man van den dag wts un het woord. Ge
voelig voor hetgeen ZEd. in deze oogenblikken had
ondervonden en belet door lichaamszwakte, betuigde
hg niet in stut te zgn te zeggen, wat hg zon wil
len zegge z: toch dankte hg allen voor de eer hem
ungedun de schoolcommissie voor hare veeljarige
beschermingen, betuigde den onderwijzers boe hij
tegen eigen belang in, getoond had een vooratander
van het openbur onderwgs te zgn ra eindigde met
te zeggen dat hg, al beschuldigde men hem san
hoogmoed, trotsch wu op oiet enkele maar op alle
oad-leerlingen en besloot met«zoolang dit zieke hart
klopt, zsl het voor ulieden slun.'
De pres. der plaats, schoolcommissie voegde een
schoonen lauwer un den lauwerkrans, door te be
tuigen dat, zoolang ZEd. zitting in de comm. had,
in ieder rapport het ooderwgt van den heer v. B.,
met ondetaoheiding nu geprezen.
De heer Hildesheim sprak als vriend ea beschouwde
den afgetreden onderwgzer als tijn vriend terwgl de
beer Lalleman nog namens de onderwijzers deu heer
van B. toesprak en duraa de feestoommissie dankte
voor de eer der aitnoodiging en betuigde dat bet
tllsn goed had gedun te zien welken geest in de
Israëlitische gemeeute ta Gouda beerecht en koe zg
het werk van eea waardig onderwgzer weet te schat
ten en op prgs ta stellen.
Meer daa getroffeo door zoo velerlei betuigingen
van ware hoogachting, wm het deu heer v. B. op-
mogelijk te niten wat hg gesoelde; de oadate zoon
daDkte durom namens zgn vader allen voor hetgeen
had pluta gehad hij gaf de unwesigen eenige kgk-
jes in het leven zgns vadem en had die zooevea
gezegd: «ik beu trotsch op mgn oud-leerlingen' de
zoon eindigde met een: «ik beo tTotsck op mgu vader.s
De Heer v. Daotzig besloot met een korte toe
spraak de plechtigheid.
Dat velen getroffen waren door hetgeen wm ge
hoord en gezien wm dnidelgkdat allen met den
heer H. uit Amsterdam den heer v. B. era rustig
genot en een genotvolle rast wensohen is hoogstwaar-
schijnIgk dat het velen in Goods ten zegen zal
zgn, zoo de Heer v. B. nog tal van. jaren gespaard
blijft, is nur ouze overtuiging zeker.
RagU8a, 22 Aug. Een groot aantal Moatene-
grgnen zgn over de grenzen getrokken, vereenigden
zich met de opstandelingen en namen fort Kuritaz
en 7 forges, welke, door Omar Paohu gebonwd, tot
dekking strekten van Gatzko, Duga e» Ntksbitic. Er
loopt een gerucht dat Derwish Pacht afgezet is.
RagUSa. 23 Ang. De opstandelingen nemen
den 21 sten het op den weg nur Niksbitie gelegen
fort KursUo. Ook meeten zg aieb van de rondom
Gatzko gelegen blokhoizen Batoroggfilje, Zloztop.
Bmederevo, Notdra, Pregjeka, Oginapoljdna ra Vir
met alle geschut, wapenen en ammanitie hebben
meester gemaakt.
Londen, 88 Ang. De Timet verneemt ait Koa-
stantinopel, van 21 dezer, dat de Porte bet voor
stel, door drie ambassadeurs met medeweten banner
collega's gedaan, aangenomen heelt. Dit vooratel be-
seut hierin, dat de baitonlandache oonauls in Bosnië
naar de insurgenten zullen gevonden worden, ten etude
hnn mede te deelen dat zg op geen vreemde hulp te
rekenen hebben, en ban te raden de wapens neer
te leggen en hun grieven un een speoialen commis
saris te onderwerpen. Tot zoodanig speciaal coai-
miasariB heeft dc Porte Server Paoha benoemd.
