Nieuws en Advertentieblad voor Gouda en Omstreken.
BBS,
DER,
1875.
LES
Het Nederlandsch
TOONEELVER BOND.
Fek
Kennisgeving.
Zondag 5 September.
1KG
De inzending van advertentiön kan geschieden tot éèn uur des namiddags van den dag der uitgave.
GOUDSCHE COURANT
I.
b.
swear
C.
d.
9-
ogen der
B
ADVERTENTIÈN worden geplaatst
van 1—5 regels a 50 Centen; iedere regel
meer 10 Centen. GBOOTE LETTERS
worden berekend naar plaatsruimte.
Afzonderlijke Nommers VIJF CENTEN.
J hoeden,
taarop de
ondeiiee-
EIRAN.)
ules op 'l
er hoogst
uiiadxvelen
Iet is teven*
igte xiekteu,
De uitgave dezer Courant geschiedt ZONDAG,
WOENSDAG en VRIJDAG. In de Stad
geschiedt de uitgave in den avond van
DINSDAG, DONDERDAG en ZATER-
DAG. De prjjs per drie maanden is f 1.75,
franco per post f 2.
iet b'jzondei
tecriiig. Hel
dut Kt: Uier
«talig Disar
isveiteiTing
bevordert.
'aihr.)
Zij ver
ïtlnst op en
5 leer voor
aas en Ion—
gewone pil
iver en van
u de uiaag
uoBdeu en
USED.
’S.
IERS,
1.17.)
I
°P Maandag
UVBN.
Ier BüRQER-
het TOELA-
Ie school zal
f
6 September,
1 7 hren, en
capsules,
hoe wei-
1/3 cent
K)
De dichter Staring heeft een groot gedeelte
van zpne jongensjaren in onze goede gemeente
Gouda doorgebracht en wanneer wjj Buskeh
Huet gelooven mogen, heeft hjj aan dat ver-
bljjf veel te danken. Week aan week toch ging
hjj met de gemeente op naar het bedehuis, den
grooten St. Jan, en zoo hjj al weinig nut trok
uit de prediking zelf, de bank voor d ‘jongelin
gen bestemd, stond zoo ver van don predikstoel,
dat 't niet mogelük was een enkel woord te ver
staan werd hjj op andere wjjze schadeloos
gesteld. De geschilderde glazen hadden grooten
invloed op zjjne vorming en daaraan dankt hjj,voor
een deel, zooals genoemde litterator zegt, <zjjne
kunstzin, de oud-vaderlandsche wending van
zjjn geest,‘de degelijkheid van zijn talent en
niet het minst zjjn sympathie voor het roman
tisme.»
Onwillekeurig moet uien, naar aanleiding van
Busken Huet’s woorden, bjj hen, die niet alleen
hun jongens- maar zelfs gedurende hun jonge-
lings- en mannenjaren in Gouda woonden een
goede hoeveelheid kunstzin veronderstellen, en
mogen slechts weinigen van jongs af .leergierig,
ernstig en nadenkend» zijn geweest als Staring
was, men heeft geen recht te gelooven dat onze
stadgenooten - - voor wie dagelijks de gelegenheid
openstaat die heerljjke kunstgewrochten te be
wonderen geheel voor den machtigen invloed,
dien Staring ondervond, doof bljjven
Dat er in Gouda werkeljjk iets bestaat wat
men noemt kunstzin, dat sommiger hart klopt
voor andere dingen dan .zaken doen,» .geld
verdienen» enz., is dezer dagen op nieuw bewe
zen, toen hier een afdeeling werd opgericht van
een vereeniging, die ten doel heeft verbetering
van het Nationaal Tooneel. Het Ncderlandsch
Tooneelverbond wordt echter nog niet genoeg
gewaardeerd en nog te velen zijn er ook in
onze gemeente die het nut van dit verbond
niet inzien en het eigenljjk doel niet begrjjpen.
Het is alleszins de moeite waard een poging
te wagen om 't getal dier velen te doen ver
minderen en zal de tjjd wellicht nog verre zjjn
dat 't lidmaatschap van het tooneelverbond een
algemekne zaak is, niet heel lang aal bet duren,
of allen die met recht op den naam tan beschaafde
menschen aanspraak maken, zullen zich scharen
onder 't vaandel, dat tot opschrift heeft«verbe
tering van het nationaal tooneel.»
j
Om de overtuiging te schenken dat ons too
neel verbetering behoeft, moet men eerst bew jjzen
dat ons tooneel in slechten toestand is en tot le
vering van dat bewijs dient de vraag beantwoord
welke zjjn de eiaehen dte'wjj daaraan mogen
stellen
Wjj vorderen in een tooneelstuk dat het ons
mznschkn laat zien van geljjke bewegingen als
wjj, dat het ons kabaktebs vertoont, die iets te
denken en te leereu geven, dat het ons goede in-
dbukken mededeelt, die onuitwisch baar zjjn en in
vloed uitoefenen op het leven.
Zooals alle kunst moet ook de tooneelspeel
kunst ons voor een tijd verheffen uit de lage sferen
der alledaagschheid, kleinzieligheid en bekrom
penheid om een bljjvenden invloed te oefenen,
ook dan, wanneer wjj weder in ’t gewone leven
zjjn teruggekeerd.
Een goed tooneelstuk, goed gespeeld, strekt
niet alleen zooals vele personen nog meenen
een enkel avond je het publiek prettig bezig te hou
den, maar veeleer om de verzamelde menigte
te leeren dat er nog iets anders, iets hoogers op
de wereld is, dan te leven Volgens de dageljjk-
sche sleur, te leven van den eenen dag op den
ander, dat er nog iets beter is dan geld verdienen.
Het tooneel vormt karakters, juist door karak
ters voor te stellen, zooals die zich voordoen in
de maatschappjj, zooals die gevonden worden in
de wereld, waarin wjj leven.
Zoo moest het zjjn en hoe is het
In de meeste stukken op de Hollandsche
tooneeleu opgevoerd, worden menschen cpge-
voerd zooals ze niet zjjn en worden ons karak
ters te zien gegeven, die met recht onmogelijki
karakters genoemd moeten worden.
De menschen op het tooneel zjjn zoo afschuwel jjk
slecht, dat hunne slechtheid niet den minsten in
druk op ons maakt, daar onze ervaring en ons ge
voel ons aanstonds influisteren„dezulke bestaan
niet,” of ze zjjn zoo allerengelachtigst lief, dat
hunne onmogeljjke braafheid ons koud laat.
Vele der opgevoerde stukken zjjn samengeflanst
voor een deel uit flauwe grappen en voor een
ander deel uit onmogeljjke toestanden.
De eenige indruk, dien zjj maken, bestaat in
een zekere werking op de zenuwen der menschen
en niet het minst op het gemoed.
Is 't repertoire der toonealgezelschappen dus be
staande uit meerendeels aflieurenswaardige stuk-
BURGEMEESTER en WETHOUDERS der ge-
weenie Gouda, gelet op ait. 6 en 7 dor wet van den 2n
Juni 1875, (SlaatMad n». 95),
Brengen ter algeaeeoe kennis, dat op da Secretarie
ter visie is gelegd een verzoek, art bylagen, >an den
Heer F. H. Weurman, o» vtrganuiug tot bet plaat
sen >au een stoomweiktuig ia het perceel Wyk D
N». 99, kadaster Sectie C N°. 137.
I>4 op Zaterdag den 18en September 1875, des
namiddags ten 1 ure, op het Raadhuis gelegenheid
ia a a bezwaren tegen de plaaie.ng >an dat stoom-
werktuig ia te brengen, en dat gedurende drie dagen
vóór dien dag op do secretarie der gemeente van dp»
ter zake ingekomen schrifturen kan worden kennis
gei-omen.
Gouda, den 4n September 1875.
Burgemeester en Wethouders van Goeula,
De Secretaris, De Burgemeester
Dbooglebvzk Fobtüijn. van Bergen Uzendoobn.
Verbetering is las noodig en die verbetering
is het doel van hel Nederlandsch Tooneelverbond.
Het tracht dit doel te bereiken door
a. De oprichting en instandhouding van een
tooneelschool te Amsterdam.
De bescherming en ondersteuning van
verdienstelijke tooneelkunstenaars en too-
neelknnstenaressen.
De aanmoediging van oorspronkelijke
tooneel-litteratuur.
Het uitgeven van een tjjdschrift, gewjjd
aan de belangen van het Nederlandsch
tooneel.
e. Het houden van voordrachten, bjjeenkom-
sten, en openbare vergaderingen, en hot
doen geven van voorstellingen door perso
nen, die tot de bestaande schouwburgen
behooren of tot tooneelkunstenaars wor
den opgeleid.
De bevordering van eene degeljjke tooneel-
critiek.
De zaak van het Nederlandsch tooneel in
Noord en Zuid bjj de regeeringen vóór te
staan.
Het eerstgenoemde middel is zeker wel het
voornaamste en zooals onze lasers zullen weten
is dat doel in zooverre bereikt dat er een tooneel
school is opgericht, over wier resultaten natuur
lek nog niet kan worden geoordeeld, maar waar
reeds nu jeugdige menschen van aanleg worden
opgeleid voor het tooneel.
Al ware dit het eenige, al ware de tooneelschool
het eenige resultaat van 't tooneelverbond, reeds
dan zou het aller sympathie ten volle verdienen,
daar die school dank zjj het onderwjjs van
verscheidene specialiteiten, o. a. van Mevrouw
Kleine ons tooneel eenmaal van goede frissohe
krachten zal voorzien, maar ook de andere op
genoemde middelen zjjn in staat ieder lid te
doen worden van het verbond, o. a. het sub d
opgenoemde, welk bedoeld tjjdschrift ons geheel
op de hoogte houdt van wal er omgaat in de
Nederlandsche Tooneelwereld.
Waar nu het doel van het Tooneelverbond
bekend is en de middelen om dit doel ie bereiken
doelmatig mogen worden genoemd, daar kan
het niet uitbljjven of zjj, die reeds dikwjjls toon
den Ziet goede voor te staan, in welke gedaante
zich dat ook voordoet, zullen zich aansluiten bjj
i is niet beter.
Hollandsche tooneelgezelschappen
goede acteurs en actrices, maar voor het overige
11L-1A -1 Al A
de verste verte niet den eerenaam van kunstenaars
verdienen, maar
opvoeding, zich i slfs niet als gewone beschaafde
Zulke acteurs
dus niet in staat
ken, de wjjze waarop gespeeld wordt
De meeste Hollandsche tooneelge
kunnen zich beroemen op het bezit van een of twee
zijn zjj samengesteld uit personen, die niet alleen in
die uit gebrek aan een goede
WW *W WW
menschen op he i tooneel kunnen bewegen,
ipelende in zulke stukken zjjn
>m het nationaal tooneel te doen
zjjn, wat het mo< it wezeneen middel tot op
voeding EN BESCU LVING VOOB HET GANSCHB VOLK.
