Nieuws- en Advertentieblad voor Gouda en Omstreken.
)F.
BINNENLAND.
BUITENLAND.
N° 1763.
loas,
L
■itz.
Buitenlandscli Overzicht.
Woensdag 15 December.
I
GOUDSCHE COURANT
ze breeder
JONK.
anwyzing
lotUrdam.
Duinen alhier.
dat hij
Zij]
w
e afspraak,
300, zegge
rer den
met den
•over de
zijn ha
ver hjj
le Beer,
die
van
nens zynde
>or zekeren
e Arnhem,
iphoudelyk
indeloos
na vooraf
jen. aan-
ng werden
iet te tee-
iding te
>>g,
aar,
ZöPS.
weldra
hef
le en jen
gevonden
r van Dr.
verschil-
werkend
en zullen
;ens voor-
eljjk var-
U.
■ijk.
geteekend,
toor niet
te gaan,
irmede het
t, is bliud-
niet goed
lastig en
ndeoogen
ï)k, want
.rats, mnar
nenschen.
anneer de
deljjk be
lch het is
r het bril-
weet toch
istig zjjn
en, doch
of verbe-
lingen hierop acht zal slaan bij de vaststelling van den
dagjfraarop de Amsterdamsche „Vereenigde Toonee-
listen" weder in het abonnement zullen optreden.
Voor de vergrooting van de Kazerne te Schoon
hoven, waarvan de aanbesteding heden plaats had;
waren ingekomeu 7 biljetten, aisP. Verbrugge, VVdd-
dinxveen, 28980.H. J. Nederhorst, Gouda.
28869.v. d. Kamp, Leiden,'28282.—V. d.
Roest, Oudewatcr, 28215.W. C. Reuhl, Gouda,
27777.—; v. d. Leede, Bergambaeht, 27600.-irj
G. Toornvliet, Gouda, 2688S.—-
De Kamer van Koophandel en Fabrieken te Gorip-
ehein, heeft besloten zich tot de Tweede Kuner te
wenden met een adres tegen de invoering eeuer be
lasting op de Tabak.
Staten-Generaal. Twssus Kami». iuinjea
van 11 en 13 December.
In de zitting van Zaterdag zijn de beraadslagingen
over hoofi^Bk V der staatsbcgrooting voortgcMt-
Die over de afdeeling waterstaat zyu afgdoopeu.
De spoorwegbegrooting is aangenomen met alge-
meene stemmen. Over hooger en middellaar ouderwijs
j spreker optreden. I ^‘eu algemeene beraadslagingen gevoerd, -alleen
Wij hopen dat de commissarissen van// Ons Genoegen,11 zijn enkele punten behandeld bij de Leidsohe ooge-
I school en het landbouwonderwijs.
straf op de misdaden. Hij gelooft dat de gedachte
aan straf geheel vreemd is aan de misdaad. Er
zijn twee categorieën van misdadigers: Zij'; die een
oogenblikkelijke ingeving der hartstochten volgen,
en zij die hun misdaad koelbloedig overleggen. In
het eerste geval denkt de misdadiger volstrekt niet
aan de straf; zij is hem onverschillig, in het tweede,
als hij alles vooruit overweegt zorgt hij zijn
plan zoodanig te smeden, dat hij voor zich de
stellige overtuiging heeft dat hij niet zal worden
ontdekt. En wat leert nu de* statistiek? In Fran
krijk, waar het aantal doodstraffen aanzienlijk is en
de bevolking met ll/8 millioen is verminderd, is
het aantal misdaden niet afgenomen, terwijl in Ne
derland, waar de doodstraf is afgeschaft, het aantal
misdaden niet schijnt toe te nemen. En wat België
zelf aangaat: in 1863 is de doodstraf voor het
laat>t toegepastneemt de 8 voorafgaande jaren
1857 tot 1863; daarin bedroeg het aantal ouder-
moordèn en moorden met voorbedachte raden 49,
jBiarvan 8 met de doodstraf zijn gestraft en in de
w volgende jaren 1864 tot 1870, waarin de doedstraf
niet werd toegepast bedroeg het aantal van die moor
den eveneens 49. In 1857 tot 1863 werden wegens
vergiftiging, doodslag, kindermoord enz. veroordeeld
85 personen en in de jaren 1864 tot 1870 slechts
65. Daarenboven moet bij deze cijfers nog rekening
worden gehouden met de aanzienlijke vermeerdering
der" bevolking, zoodat de misdaden in de laatste vijf
jaren bepaald zijn verminderd, althans stationair blij
ven. De publieke opinie verlangt dan ook de uit
voering van de dooefstr^f met
Nadat de heer ThoniflseÉ nog uitvoerig de dood
straf had bestreden, en de heeren Woeste en Duinor-
ticr haar hadden verdediA eindigde dit incident
zonder dat eenige conclusie werd voorgeateld.
In den Oostenrijkscheu Rijksraad ziet men
oheeft I groote discussies tegemoet naar aanleiding van
moreel effect, dat lang mag worden I nieuwe strafwetboek, en meer bepaald over de dood-
o straf; de commissie tot onderzoek van het ontwerp
ftiet zijn geest voor intrige, zijn do heeren Buffet, heaft zich met zes tegen vier stemmen voor de af-
schatting vau de doodstraf verklaard, uitgezonderd
in de militaire zaken. De Minister van Justitie,
Glaser, heeft het behoud van de doodstraf verdedigd.
Zaterdag is in den Rijksraad de beraadslaging
geopend óver de begrooting van Eeredienst waarbij
de minister Stremayr menigen aanval te verduren
had tengevolge van zijn kerkelijke politiek. De ver
dediging van den minister was zwak hij wees voor
namelijk op de moeilijkheden, die aan het beheer
van zijn departement verbonden zgn.
Terwijl men in Frankrijk al zijn best schijnt te
doen om onrustbarende geruchten omtrent de Oos-
tersche quaestie in de wereld te zenden en daaruit
gaarne een casus belli zou willen maken, komen
steeds vredelievende berichten uit die plaatsen, waar
het eigenlijke zwaartepunt van Europa geacht moet
worden. Een telegram uit Berlijn verzekert, dat het
programma der mogendheden betreffend? de hervor
mingen in Turkije tot grondslag heeftpolitieke
gelijkheid voor geloofsbelijdenissen en belangrijke
verbeteringen iiï de provinciale administratie. Te
vens woidt gemeld, dat het plan, hetwelk van de
zijde van Turkije zelve wordt ontworpen, op gelijke
grondslagen berust. In dat geval zou dus althans
het plan zelve geen punt van belangrijk verschil
uitmaken. De Duitsche regeering moet daarenboven
stellig voornemens zyn al haar invloed aan te wen
den tot een vredelievende oplossing der moeilijkhe
den in het Oosten.
GOUDA, 14 December 1875.
Tot lecraar aan de hoogere burgerschool te Har
lingen is benoemd de heer P. van Duinen alhier.
X^Dinsdag 11 Januari a. s. zal, naar wij met zeker
heid kunnen mededeelen, de heer J. J. L- ten Kate
in een vergadering van het departement //Gouda"
van de Maatschappij //tot Nut van het Algemeen^
als spreker optrede"
in ’t bizonder de commissie voor de tooneelvoorste
De regeering heeft ter bekrachtiging aan de Staten-
Generaal voorgedragen het onlangs door de Staten
van Zuidholland, in verband met de veranderde scheeps-
meting, vastgestelde nieuwe tarief voor de heffing van
sluis- en doorvaartgelden aan de Mallegatalois alhier
ten behoeve der provincie Zuid-HollancL
Belangrijke mededeelingen over de scholen in de
Minahassa, in Meiado op Celebes werden Zondag
avond in -de St. Janskerk gegeven door den rende-
ling-leeraar Wiersma. Sedert ruim 40 jaren wasdn
dien uithoek der wereld door het Rotterdamsche
zendeling-genootschap gearbeid en met zeer veel
vrucht. De'heer Wiersma had daar nu reeds-gedu
rende 13 jaren gewoond en is van plan in het aan
staande voorjaar weêr naar zijne leerlingen en vrien
den terug te keeren. Voornamelijk tracht hij door
de oprichting van scholen, de bevolking te beschaven
en voor het Christendom te winnen en blijk»
de vele voorbeelden door hem aangehaald werden
zijne pogingen met een zeer goeden uitslag bekroond.
Ook onderwijzend personeel heeft hij genoegmaar
het eenige waaraan groot gebrek bestaat is gekt
De finanéieele krachten van ’t Roti, zeudtling-ge-
nootsehap zyn niet zoo groot meer als vroeger en
het kan dus voor de scholen in de Minahassa niet
veel afzonderen. De onderwijzers ontvangen
vijf gulden ’s hiaands, zij houden daarvoor in den
regel schooi van 812 en gaan Zondags bij de
godadienst-oefeningen (voornamelijk bestaande ia
i vertellen) voor. Buiten de schooluren moeten tij
hunne rijstvelden bearbeiden en studeereu. Iedere
maand toea komen alle ondÉtwijsers gedurende een
dag in de woonplaats validen heer Wiersma te
samen, om bewijzen van hunne vorderingen te geven.
Geen wonder is het, dat bij deze sehrale bezol
diging de rijstvelden den meesten tijd in beslag ne
men en dat ook in de school de gedachten
van den meester wel eens daar heen dwalen. En,
het onderwijs èn de studie lijden daaronder.
Thans wordt ook door het gouvernement ten deels
in de behoefte voorzien, doch dringend noodig blijft
particuliere hulp.
De heer Wiersma (een alleraangenaamste verteller,
die zijne hoorders tot luisteren weet te dwingen en
ook daardoor ongetwijfeld in de Minahassa de ge
schikte man is) deelde mede dat sedert eenigen tijd
door eenige Haagsche dames eene kwartguldens
vereeniging is opgericht, die in de behoefte aan geld
voor drae goede zaak tracht te voorzien en hij hoopt
dat ook hier eenige dames zouden willen medewerken
tot oprichting van eene afdeeling dezer vereeuiging.
Mocht dit gebeuren, dan twijfelen we niet of v®le, die
het voorrecht hadden Zondagavond den heer tehoo*
ren, en op hun aandrang vele anderen, souden tot deze
verueniging toetreden.
Zooals wij reeds in ons vorig nummer mededeelden,
waren Donderdag slechts twee senatoren uit de stem
bus der nat. verg, te voorschijn gekomen.
De linkerzijde, die de meeste stemmen op haar
lijst uitgebracht zag, meende toen, dat alle middelen
om tot een voldoend resultaat te geraken, haar ver
oorloofd waren.
Zij wilde en moest zegepralen. Daartoe verbond
zij zich met de uiterste rechterzijde, de zoogenoemde
Cheoau-legers. Aan deze witte onverzoenlijken werden
17 plaatsen aangeboden, indien zij hun stem op de
lijst der linkerzijde wilden uitbrengen. Deze afspraak
schijnt doorgegaan te zijn. Althans zijn Vrijdag 19
elenatoren geproclameerd, 17 der linker en 2 der
recht< 17-ijde. Voor de regeering was deze uitslag
een biture pil. Buffet en vijf andere ministers ble
ven beide keeren in de minderheid. Ook de Broglie
heeft het met al zijn intrigues niet verder kunnen
brengen dan tot 320 stemmen, terwijl 345 de meer
derheid uitmaakten. Men zegt, dat Buffet nu zijne
éandidatuur heeft ingetrokken.
In de zitting van Zaterdag is een lid gekozen,
op de lijst der rechterzijde voorkwam tegen 11
de lijst der linkerzijde. Onder deze laatssenbe-
hooren 7 leden der uiterste rechterzijde, die ter be
kroning van hun samenwerking met de republiekcinen
een zetel voor hun leven in den Senaat ontvangen
hebben.
Voortdurend was het gemiddelde cijfer der stemmen
óp de ly’st der linkerzyde hoogcr dan dat der stem
men op de lijst der reohterzijde. De overwinning
der linkerzijde moge, wat het getal der verkozenen
nangaat, niet van overgroot gewicht zijn, ze 1
«laarentcgen een 1
schat. De groote overwonnene is het rechtrrcentrum,
1 7 1
de Broglie en consorten. Al komen zij van deze
nederlaag op, de indruk van de kastijding, wtlkem
de airti-constitutioneele partij thans heeft ontvangettf
zal een blijvende zijn. Buffet heeft dan ook reeds
han zijn vrienden bericht, dat hij voor de eandidatcur
voor den Staat bedankt.
De voorzitter der Chevau-legers. De’hCer de la
Hochetie heeft een brief openbaar gemeakt, waarin
hij een scherpe uitvul richt tegen het rechtercentrum.
De genoemde legitiinistische afgevaardigde verklaart,
de voorkeur te geven aan de republiekeinen, die met
open vizier strijden, boven de leden van het rechter-
centrnni, verborgen vijanden, die het herstel der
legitiinistische monarchie beletten.
In de berichten uit Brussel wtrd melding gemaakt
van een belangrijke discussie, die in de Belgische
kamer van afgevaardigden is gevoerd over de toe
passing of de afschaffing van de doodstraf. Zonder
het debat te willen vernieuwen, dat bij een vorige ge
legenheid over die quacstie was gevoerd, herinnerde
hij echter dat de kamer toen met 55 tegen 43 stem
men de doodstraf had gehandhaafd. Van de toe
passing is eólyrer niets gekomen, zelfs niet in zeer
ernstige gevallen." De minister moet met de re
ran békend wezen. Zijn deze gunstig
shaffing der doodstraf, waarom stelt de
zij ongunstig,
legenheid
men de dot
passing is
«uitaten daai
voor de ajk r
minister dan geen wetsontwerp daartoe voor? Zijn
zij ongunstig, waarom dan de doodstraf niet toege
past? Eene door den heer Deleeourt, procureur-
generaal hij het hof vau appel, geleverde statistiek
toont aan, dat de misdaden tegen het leven sterk
vermeerderen. Zijn deze opgaven juist? Welke zijn
de denkbeelden van den minister te doen aanzien?
De minister van justitie, de heef Lantsheere, ver
klaarde een bepaald tegenstander van de doodstraf
te zijn, en men heeft hem daarom een beschermer
van. misdadigere genoemd. Het is waar dat hij
nooit geweigerd heeft een besluit tot het verleenen
van gratie aan den koning ter teekening voor te
leggen, en blijft volharden in zijne opinie, dat inge-
val van een onvermijdelijke sociale noodzakelijkheid,
en deze heeft zich nog niet voorgedaan.
Opmerking verdienen de denkbeelden die de mi
nister ontwikkelde omtrent den invloed van de dood-
