immmm.
Schoolverbond,
Nieuws- en Advertentieblad voor Gouda en Omstreken.
se mmmM.
WAARSCHUWING.
10
f. -
~DË QUINA LAROCHE,
DANSCURSIS.
HE FABRIEKANTEN.
G0EDK00PE MUZIEK.
KATTENTON61»
BROKKlMSCfAP
1870.
Nq 1775.
BUITENLAND-
„tot MT van 1 ALGEMEEN,"
LOCAAL „NllI EN VERMAAK,"
EN
Br. 3. f. 3ofllbrrg, jjljn.,
Woensdag 12 Januari 1876,
Louis Basoski Co.
van KUAEPELIEü en HOLM,
SPAARBANK
W. N. RAAIJMAAKF.ItS. Haven.
DE MELIGE DES CARMES.
Wckcttjksclie Zamcnspraken
Woensdag 12 Januari.
Gebroeders
Bullciilandscli Overzicht.
Maatschappij
DEPARTEMENT GOUDA
de Heer J. J. L. TEN KATE.
Apothekers te Zeist,
is het volkomenste aller Kina-bereidingen, van een aangenamen smaak; baar doeltreffend»
eigenschappen zjjn algemeen door HH. Geneeskundigen erkend tegen algemeene zwakte, zoo
wel by kinderen als Volwassenen gebrek aan eetlust, slechts spijsvertering, zenuwziekte en vele
harer gevolgen, als hoofdpijn, aatogezichtspjjn enz, j in het tijdperk der herstelling na zware
ziekte of kraambed, koorts en hare gevolgen enz.
te Gouda.
DANSLESSEN;
J. J. Grootendorst.
jP. j. ^Aelkrt.
No. 850 dór beroemde
Jk. BRiliTKIIVJIJUSr.
De inzending van adve/tentièn kan geschieden tot Mn uur des namiddags van den dag der uitgave.
J. N. Scheltema.
Getrouwd
PIKTE B ERNST BOELE,
le Luitenant der Artillerie,
en
ANNA JAOOBA ra WILDE.
Gouda,. 6 Januari 1876.
De Heer en Mevrouw BOELEra Wilds
betuigen hun harteljjken dank voor de vele
blijken van belangstelling, bjj hun huweljjk
eederi ouden.
0|> 4 Januari 1876 is te Moordrecht op
•den huize WJsselvbpcht» overleden Vrouwe
MA UIA AiARGARETHA CATHAKINA
JJrfKtialAN,, Weduwe van den WelEdel Ge-
.boren Heer JOHANNES DROST AnauNUS-
mmjs, ia den ouderdom ran 67 jaren.
De Executeuren
J. J. SNEL,
Mr. J. A. VAILLANT.
Mr. C. vak VOLLENHOVEN.
Keuige Kennisgeving.
-dBMr n
Voor de vele bewezen van belangstelling,
anij betoond bjj het overlijden van mjjn' ge
liefden Vader, betuig ik mijnen oprechten dank.
J. A. vak HOÜWENINGE.
Gouda, 8 Jan. 1876.
Voor de vele bewijzen van deelnepiing
-en toegenegenheid, mjj betoond bjj het over
lijden mijner Behuwddochter J. M.8PELTEN-
BURG, betuig ik mjjnen harteljjken dank.
Gouda, M. DERCKSEN—
■8 Januari 1876. Boechta.
Op DINSDAG 11 JANUARI 1876, des avonds
7'/j uur, Lokaal >Nut en Vermaak."
Spreker
van Amsterdam.
Toegsngkaarten (op naam) alléén verkrijg
baar bjj den Boekhandelaar A. BRINKMAN.
Vreemdelingen (leden d. Maatschappij) f 0-50
Vreemdelingen (niet-leden) ....»- 0.75
Stadgenooten en Dames (niet-leden) - 1.25
De Secretarie.
H. W. G. KONING.
OOSTHAVEN te GOUDA.
VOORDRACHT van
Predikant te 's Gravenhage,
over de LEER van DARWIN omtrent de AF
STAMMING der MENSCHEN en hare ver
houding tot den GODSDIENST, op
's avonds ten 71/, ure.
Plaatsen zjn te bespreken op den dag der
Voordracht a 10 cent per plaats.
ENTREE 60 CENT.
Puik, blank, geraffineerd ZOUT leveren
tegen concurreerende prjjzen
Nonnenwater O, n°. 2.
De ondergeteekende die het vorig jaar moest loten, voornemens zijnde
'een Plaatsvervanger te doen stellen, zoo werd zjjn Voogd door zekeren
THIJSSEN te Breda, bediende van A. J. MOLLMANN te Arnhem,
in zake het stellen van Plaatsvervangers bij de Nationale IHTfHHa, onophoudelijk
vervolgd met aanbiedingen van lager prjjs dan bjj anderen, zoodat hem, dat eiudeloot
geplaag moede, hjj besloot het hem voorgelegd stukje papier te onderteekenen, na vooraf
de heilige en plechtige verzekering van bedoelde THIJSSEN te hebben aan
gehoord, in deze woorden: Indien de origineele gezegelde aotes ter teekeningwerden
aangeboden, en hij wenschte niét te contracteeren, dan behoefde hjj die actes niet te tee.
kenen, en de zaak werd als nietig besohouwd, zonder eenige kosten.
Daardoor als 't ware geprest, heeft hij als eerljjk en eenvoudig Landbouwer geteekend
doch onnuddeljjk werd hjj door eemge bekenden gewaarschuwd, zich aan dat kantoor niet
te vertrouwen, maar bij de voor solied bekende Maatschappij EENDRAQT te gaan
welke dan ook zeer naar genoegen een Plaatsvervanger geleverd heeft.
Doch wat gebeurt: Hij, wanende geheel van MOLLMANN af te zijn, ingevolge de afipraak
wordt hij door MOLLMANN aangemaand hem te betalen voor schade en koiten ƒ300 zegge
driehonderd Gulden, wat natuurlijk niet geschiedde.
Belanghebbenden ben ik bereid ten alle tjjde persoonlijk die onbillijke handelwnze breeder
mede te deeleu, terwjjl de rechterlijke uitspraak in deze wordt tegemoet gezien.
Veghel, November 1875. L. VAN ASSELDONlL
In de Geneeskundige Courant van 26 Sept. *74 wordt deze bereiding ten zeerste door d»
Redactie aan HH. Medici aanbevolen, als ook de IJZERHOUDENDE (jUINA LARÖCHE
tegen chlorosie of bleekzucht, teringachtigheid, groote zwakte, bloedsgebrek, kwalen van critischen
leeftijd enz.
Prjjs per flacon 1.90. bij de volgende H.H. Apothekers;
Gouda C* THIM, Gravenhage J. VISSER, Zn. Beiden J. GARRER, Rotterdam Wed. P.-
v. d. VLIET Zn. Woerden fl. W. HAK LUK. Verder in de meeste Apotheken te bekomen.
Voor het BIJSCHRIJVEN in de Spaarbank
boekjes van RENTEN over 1875 zal eene af
zonderlijke ZITTING worden gebonden op
VRIJDAG 21 JANUARI 1876, 's avonds van
7 tot 10 uur.
Namens Commissarissen,
KIST, Voorzitter.
RUIJTER, Secretaris.
De ondergeteekende bericht, dat bjj haar
gelegenheid bestaat tot het nemen van
des DONDERDAG3 avonds van 68 en van
8—10 ure.
Wzd. F. H. WEURMAN—BïLoxm,
Gouwe, Wjjk C, No. 28.
Ieder die nog iets te vorderen heeft van de
GOUDSCHE AFDEELING der bovengenoemde
Vereeniging, wordt verzocht daarvan Vóór of
uiterljjk op den 20 dezer, zjjne rekening in te
leveren by den Penningmeester der Afdeeling
Gouda, 6 Januari 1876.
VERSCHE
verkrijgbaar by
Een Solied Commissionnair in FRIESCH
VLAS en HEEDE, wenscht meerdere relatiën
beveelt zich aan tegen billyke provisie voor
HH. Fabriekanten inkoopen te doen. De beste
Referentiën kunnende produceeren Adres franco
onder letter A, bjj den Boekhandelaar J. A.
van GRUJZEN, te Leeuwarden,
BISCHÖF en MAIWEIN BSSENZ, STAAL
LEVERTRAAN en STAALWLIN, DRUIVEN-
STROOP, P&TE de NAFÉ.
heele ik zeker en grondig met of zonder weten
van de drinkers, zoodat dezelve dat drinken
walgelijk word. Prjjs 9 Gulden.
F. GRONE te Ahaus,
Westphalen,
Uitgave J. J. H. KEMMEB, te Utrecht^
is heden voorbanden bjj den Boekhandelaar
Lange Tiendèweg te Gouda.
voor Piano Soló.
Uitgave van F. KOKSM A te Fntneker.
Hofleverancier van H. M. de Koningin.
644. Wichtl, Dichter nnd Bauer, ou
verture 0.80
Alle nummers dezer Uitgave zjjn steeds voor
handen bjj den Boekhandelaar
Ai BRINKMAN te Gouda.
Goats, Druk tsd A. Brinks
GOUDSCHE COURANT.
De uitgave dezer Conrant geschiedt ZONDAG,
WOENSDAG en VRIJDAG. In de Stad
geschiedt de uitgave in den avond van
DINSDAG, DONDERDAG en ZATER
DAG. De prjjs per drie maanden is f 1.75,
franco per post 2.
ADVERTENTIËN worden geplaats
van 15 regels a 50 Centeniedere regel
meer 10 Centen. GROOTE LETTERS
worden berekend naar plaatsruimte.
Afzonderlijke Nommers VIJF CENTEN.
[Bg uitzondering plaatse* wig da ingezonden
art. Of it floats de hoofdartikelen, door
t de redaetie gelevérd, daar dit mede kan vaat kan
tan den weaeek des lekrijveel, urn er zaoneet
mogelijk de algemene aaadaekt af te veetign
Dl Jt.DSCTI».
Zon bet niet langzamerhand tyd worden, dat
wjj deze beroemde Stadgenooten van vroegeren
tjjd eens weder ter sprake brachten My dunkt
in dagen als de onze, waarin wjj zooveel met
Atjeh te doen hebben en zelfs stadgenooten
derwaarts ten strjjde trekken, in de kleine
gemeente alhier aan mjjne zorg toevertrouwd,
tel ik reeds een drietal, komt ons onwille
keurig, ik zeg niet het beeld, want eenig por
trait voor zooverre mjj bekend ia, bestaat er
niet van hen, maar toch de naam dier beide
broeders voor dén geest, waarvan de ondste in
datzelfde Atjeh wreedaardigljjk werd omgebracht
en de jongste, na eene tweejarige gevangen
schap er ter nanwernood den dood ontsnapte.
En toch, dit moge opnienw onze aandacht op
hen vestigen, op grond hiervan denken wjj
niet het eerst, niet het meest aan hen. Neen,
daartoe bestaat een veel krachtiger drangreden.
Wjj weten het allen, dat Cornelis, de oudste
der broederen, toen nog slechts door zjjn jon-
gerep broeder in ondergeschikte betrekking ver
geeld, de voornaamste was aan boord van dat
viertal schepen dat, uitgerust door de Compagnie
tran verre te Amsterdam in 1595 het eerst naar
)Oost-Indien stevende. Aan zijn ondernemings-
geest en dergenen, die hem hierin steunden,
geljjk aan zjjne verdere kloekmoedigheid en
volharding, op die eerste hachelijke en gevaar
volle reis, hebben Wjj dus ds eerste kennisma
king eener Hollandsche vloot, met die veraf
gelegene landen te danken. En dit niet alleen,
maar ook het vooruitzicht op het later bezit
dierzelfde gewesten, die reeds kort daarna en
tot op den dag van heden toe, het krachtigste
steunsel voor ons voortdurend volksbestaan en
de rykste bron voor onze volkswelvaart ge-
weest en gebleven zyn.
Maar ook nog daarenboven als dit pas be
gonnen jaar weder geëindigd zal zjjn en wjj
Ik noem se de Houtman, omdat blijkeua eeue
quitantie van ecu huuner, die op het Museum ligt, al/oo sich
selve noemden, ofachoon hunne nakomelingen het woordje
de, voor bnn naain weglieten.
1877 schrjjven, dan zal het joist twee honderd
en vijftig jaar zyn geledsn, dat Frederik de
Houtman, de jongste der broederen, stierf.
Deze, gelukkiger dan Conielis, waar hjj nit
zjjne gevangenschap verlost werd, heeft zich
gedurende zyn verder leven, een althans niet
minder beroemden naam verworven. Tot den
rang van gouverneur der Molnkken en de waar
digheid van raad van Indiftt, was hjj langza
merhand opgeklommen, toen hjj in 1625 voor
goed naar zyn vaderland wederkeerde. Zjjne
laatste levensdagen bracht hjj in Alkmaar door,
waar hjj waarschjjnljjk veto vrienden had en
benoemd tot lid der vroeófchap, in 1627 stierf.
D ich niet enkel door staatsbeleid in onze over-
zeesche gewesten, ook door de beoefening van
taal- zoowel als sterreknnde heeft bjj zich on
derscheiden en vooral latere O. I. vaarders aan
zich verplicht. Er bestaat nog een boek door
hem vervaardigd, hoewel het uiterst zeldzaam
voorkomt, te Amsterdam in 1603 Uitgegeven,
dat ten titel voert:
«Spraek- ende Woordenboek in de Maleische
en Madagaskarsche talen, met vele Arabische
en Turksche woorden enz. Noch zjjh hier bij-
ghevoegd de declinatien van vele vdste sterren
staande omtrent de Znid-pool, voor desen tjjdt
noyt ghesien enz. alles ghesteldt, geobserveert,
ende beschreven door Frederick Me Houtman
van Gouda."
Dit een en ander acht ik meer dan voldoende
om voor het tegenwoordige den naam van de
gebroeders Houtman eens weder aan de orde te
stellen. Maar met welk oogmerk vraagt gij
Alleen om ons dien naam te herinneren?
Dat zal wel voor geen Gouwenaar noodigzjjn.
-Dan om hun eenige plaatselijke hulde te bren
gen? Ook dat acht ik overbodig. Ook dat is
reeds geschied. Voor eenige jaren werd hier
een driemaster gebouwd, die hunnen naam
voerde, waarmede het wel ongelukkig is afge-
loopen, maar in plaats daarvan bezitten wjj se
dert een gracht, die naar hen heet en waarvan
woningen een langen duur voorspelt.
Neen, maar omdat ik, wegens de aangevoerde
redenen, thans de tjjd gekomen acht en bjj
uitnemendheid geschikt, om het een of ander
van nog meer gewicht en beteekenis dan een
geschilderd naambordje aan den hoek van gracht
of straat ter hunner eer te stichten. Een ge
velsteen minstens moge prjjken in den gevel
der woning op de Haven, naar deoverlevering
eenmaal door hen bewoond. Liever nog een
hunner waardig monument moge onze schoone
markt versierenEn niet alleen de inwoners
onzer stad moeten ter oprichting daarvan hunne
stoffelijke bjjdragen leveren. Maar ons geheele
vaderland moet daartoe medewerken, want ge
heel Nederland heeft de grootste verplichting
aan hen. SAeepvaart, koophandel, nijverheid
en zelfs de wetenschap moeten, door hare voor
naamste vertegenwoordigers in den lande, daartoe
de handen A elkander slaan. En het moet
spoedig gebeuren, want het zon schande zyn
voor onze natie, wanneer men nog na 1877
zon kunnen zeggen: >voor krijgsoversten en
zeehelden hebben die Hollanders wel in yroeger
tyd gedenkteekenen opgericht, maar die beide
mannen aan wier eerste pogingen zij hun op
komst, bloei, voortdurende welvaart te danken
hebben, hebben zjj in dit opzicht geheel ver
geten. Van onze stad evenwel, wajir het twee
harer inboorlingen geldt en beide haar eer en
haar belang eenigermate in deze zaak gemoeid
zijn, moet de eerste beweging in deze uitgaan.
Zjjn er dus stadgenooten, mannen van eenig
gewicht en beteekenis op het gebied van koop
handel, nijverheid, scheepvaart, wetenschap, by
welken het geopperde denkbeeld eenigen bijval
vindt, zij mogen daarover voorloopig hunne ge
dachten laten gaan en als bewjjs van sympathie
mjj hun naamkaartje zenden, om eerlang bjj
genoegzame instemming eene bijeenkomst te
dezer zake by te wonen.
Januari 1876.
I)e Fransöhe minister van binneulandsehe zaken
^-Buffet heeft reeds eene circulaire uitgevaardigd be
de naam voorzeker meer dan de hechtheid d^P treffende de verkiezingen. Zooals men weet is het
bij de behandeling der kieswet aan de linkerzijde
gelukt om een amendement van den heer Janzé te
doen aan nemen, waarbij aan de administratie de
bevoegdheid wordt ontnomen om afcn dagbladen het
recht van verkoop op derf publieken weg te ontne
men of dat te beperken. Deze bevoegdheid blijft
uitsluitend aan de rechterlijke macht voorbehouden.
De eiroulaire van den heer Buffet strekt nu om deie
