BLAUWBAARD.
RKTBE RICHT SM.
w i V** v. f
tcv ihudpéu. Te Mirefcéurt werd hij geslagen. Te
Obétel-Sunizin werd hij geslagen. Te Couroelles
werd hij geslagen. Te Bourges werd hij geslagen.
Eu ook te Ooinmercy werd hij, volgens de Indépen-
dance, geslagen. Ieder begrypt van hoe grootè be-
teekenis deze uitslag der verkiesingen is.
GOUDA, 24 Februari 1876.
Wel wel, wie sou dat nu gedacht hebben? En
dat nog ai feeii inwoner van ons eenvoudig IPergouW
En dat nog al een habitué van /,Ons Genoegen"
Üfih^ucn dtxe woorden vrij raadselachtig aan onze
lezers, se sullen onze verwondering spoedig deelen,
WHiiuetr wij hen vertellen wat de reden daarvan is.
l^aar heeft zoowaar een Gouwenaar een bezoek ge-
biouht aan Bismarck, een Gouwenaar van ouder tot
ouder, en-, niet zoo maar een betrekkingloos burger,
neeu iiia^nd, die pijpeufabrikant en voorts ouderling
eu oud-diaken is. Hoe is 't mogelijk
l)ewgpsde man die tot verleden jaar in zijn vrijen
tjjjd niets deed dau bittertjes en glaasjes bier drin
ken iu „Ons Genoegen" is daar tot het idee gekomen
<J«t hij wel iets beters kon doen. Zijn eten smaakte
hem niet langer, de geur der Goudsche grachten
verkwikte hem niet meer» kortom hij voelde zich
Ongelukkig.
Wat \v$s de reden?
De vrees geannexeerd te worden dóór onze Duit-
sche naburen, die hem zoo kwelde dat hy aan Von
Moltke öen brief schreef met verzoek hem gerust te
stellen, die hem echter spoedig antwoordde dat dit
Utter tot de aangelegenheden van Bismarck behoorde,
waarom hij zich tot dien moest wenden,
i JEht dqtd hij echter niet schriftelijk, want „zoo'n
diplomaat geeft in geen geval op schrift een open
hartig antwoord," maar hij bezocht hem persoonlek
en onderhield den grooten Bismarck over zijne an
nexatie-plannen.
Zijne ervaring by dien diplomaat houdt hy echter
niet voor zich, hy geeft haar uit ja welen
wfcj bij den heer A. Ter Gunue te Deventer en noemt
zich Jociem ran Onder*.
Wy hebben natuurlijk dadelijk 't adresboek' opge
slagen om te zien, waar die vrijmoedige stadgenoot
woonde, maar te vergeefs. Hy staat er niet in.
Wjj vermoeden dus hoe gewaagd dau ook dat
een aangenomen naam is. Wij kennen den waren
naam natuurlijk niet en kunnen onzen stadgenoot
dus niet verklappeu. Alleen gelooven we niet dat
hy onder de in Gouda garnizoen houdende officieren
moet gezocht worden, anders zou deze gene zin
snede b. v. op pag. 120 en 121 zijn weggelaten. Doch
hoe dom ooi, de schrijver is imihers pijpeufabrikant.
I, Wij meenden niet te mogen nalaten de aandacht
9uzer lezers op de mededeelingen van onzen stadge
noot te vestigen.
Gisteren heeft de Kiesvereeniging Burgerplicht*
te Botterdam tot candidaat gesteld voor de Tweede
Kamer den heer Mr. H. C. Verniers van derLoeff,
te 's Gravenhage.
Naar wij vernemen is het muziekcorps def dd.
schutterij alhier uitgettoodigd om Zondag a. s. in
tivdli te Utrecht twee concerten te geven.
Dinsdag 29 Februari a. st. zal in eene vergadering
vaft de afdeeling „Gouda" van het Nederlandse!!
Protestantenbond door den heer Ham Van Boskoop
ceti onderwerp worden ingeleid, waafbver daarna
g^Jegenheid tot discussie zal worden gegeven.
Deze vergadering heeft plaats in de zaal ,/(Nut en
Vermaak" en is alleen toegankelijk voor de heeren
èn dames die lid zijn van de afdeeliDg. De heeren
leden kunnen dus hunne dames niet medebrengen,
tenzij 'ook die als lid der vereeniging toetreden.
Wil men lid worden, dan is 't voldoende Zich op
te geven by een der leden van 't bestuur.
In" het Nieuwe van den Dag wordt naar aanleiding
Tier «plannen voor een standbeeld van de Gebr. Hout-
fcan en Spinoza voorgesteld daar 't natuurlijk gé-
heek onmogelijk is voor alle groote mannen een
étandbéèld óp te richten en onbillyk om dit alleen
voor enkele te doen in iedere gemeente van ons
vaderla'tid één of zoo noodig meerdere plaatsen aan
te wyzen waar een monument kon worden opgericht
dat de herinnering aan alle beroemde personen, die
!n zoodanige gemeente geboren zijn of er ten nutte
der menschheid gewerkt hebben, levendig hield. In
kleinere gemeenten kon voor enkele namen of de buste
van die personen 't raadhuis worden aangewezen.
De gemeenteraad van Woerden heeft twee voor
ttellen van Burg. en Weth., het onderwijs betreffende,
vdhvorpen. Het eene strekte om het subsidie voor
dé bijzondere school voor meisjes (thans 500), te
teffcoogeto; het andere, om aan de openbare school
voor lager oncfeftfyb •énhuipdhderlvijtef ioe te voe
gen, wegens het groote aantal schoolgaande kinderen.
Alleen de beide Wethouders stemden voor.
In de titlittg deT Bott. Arr. Rechtbank van Dinsdag
werd veroordeeld:
P. v. d. K., appelant van een vonnis van het kan
tongerecht alhier, waarbij hy wegens het zonder vér-
gtfnuing jagen veroordeeld was tot 4 boeten van/ 20.
Eisch bevestiging van het vonnis a quo.
Het wetsontwerp van den heer Moens tot wijzi
ging der schoolwet bevat, naar wy vernemeii, de vol
gende hoofd bepalingen
lo. Het kweekelingstelsel vervaltjongelingen van
H tot 19 jaren zullen in de school onder toezicht
van eeil onderwijzer werkzaam mogen zijn, maar al-
leeri* tot e geu oefening; als overgangsmaatregel zullen
kweekelingeïi boven 16 jaar nog gedurende 10 jaar
als onderwijskracht in de school mogen werkzaam zijn
met een getuigschrift van hoofdonderwijzer en school
opziener.
2o. Er zullen minstens 20 rijkskweekscholen en 20
normaallessen van Rijkswege komen: waar gemeenteu
kweekscholen enz. oprichten, wordt minstens de helft
uit 's Rijks kas bekostigd.
3o. Art. 20 der schoolwet, waarbij bepaald is, dat
hulponderwijzers aan het hoofd van buürtscholen mo
gen staan, vervalt.
4q. De stérkte van het onderwijzend personeel zal
worden als volgt:
a. vooT 30 leerlingen 1 hulponderwijzer;
b. h 60 2
c. tot 120 „8
d Voor 120 en voör elk 40-tal of gedeelten daar
van één hulponderwijzer.
e. in een school met meer dan 120 leerlingen min
sten» 1 hul pond efwyzer met hoofdonderwijzersakte.
6o. De traktementen zullen geregeld worden als
völgt:
het minimum-tractem. van een hulponderw. 500,
n van een hulponderw. met
hooftloudeTw.-akte 800,
h n van een hoofdonderwijzer
1000 met vrye woning.
6o. De kosten der mihimum-uitgaven zullen voor
dé helft wordekt gevonden uit. 's Ryks kas, inet be
houd van art. 86 iu dien zin gewijzigd, dat de pro-
vinoie iu geen geval tot bijdragen verplicht is.
7o. Voor het onder 4o. genoemde is in het ont
werp een overgangetifd bepaald van 10 jaar. (Pad,)
Bij het depart, van justitie is iu bewerking eene
herziening der wet op het notarisambt op belang
rijke puuten.
Vermoedden wy in ons vorig nummer dat Gouda's
ingezetenen gretig de aaugeboden gelegenheid zouden
aangrijpen om Donker's „Maria van Utrecht" te gaan
zien, Dinsdag bleek dit vermoeden juist te zyu. Geeu
plaatsje van „Kunstmin" was onbezet, zelfs zij die
voor den lsteu rang betaald hadden en wien op den
laagsten en toch oolc hoogsten rang een plaats
werd toegewezen, bekten gewillig voor dezen nood
zakelijkheidsmaatregel, zelfs diegenen welke zich te
vreden moesten stellen met een uiterst plaatsje op
rechter- of linkerbalkon, waar zoo goed als niets
gezien werd, waren niet t'huis gebleven.
Gelukkig dat het op te voeren stuk zoowel als de
opvoering zelve de drukke opkomst rechtvaardigden.
Maria van Utrechtheeft in alle gevallen dit
vereischte van een goed stuk, dat het niet verveelt,
maar de toeschouwers boeit, want tot op zekere hoogte
is 't ook van tooneelstukken waar, dat alle soorten
goed zijn, behalve het vervelende soort. H«t heeft
echter gelukkig meer deugden. Het dóet ons ook ka
rakters zien. Het doet ons zien den strijd gestreden
in 't hart van een fiere, edele, historische figuur,
het doet ons lezen in 't gemoed eener moeder.
De échrijver van 't stuk mug den heinel danken
dat hij voor zijne Maria van Utrecht éene mevr. Kleine
heeft gevonden om die te vertolken. Geef die hoogst
moeielijke rol {tan een middelmatige actrice, aan eed
meer alledaagsche kunstenares en tien tegen een dat
van 't stuk zoo góed als niets terecht komt, meer
dan waarschijnlijk aat 't stak wns „gevallen" in
plaats van zich, zooals thans, tc mogen verheügen
in algeraeene toejuiching.
De verschillende rollen werden goed, over 't alge
meen waardig weergegeven.
Mevr. Ellenberger was in tab re rol geheel op hare
plaats. Zij was inderdaad de trouwe, liefderijke gade
van Groeneveld en in hare droef heidsuitingeh was zij
natuurlyk. Mej. Verwoert verdient niet minder lof
voor de goed wêergegeven, babbelachtige vissóhers*
vrouw. Mej. Poolman was een alleraardigst „Duifje"
en mevr. Coenenvan Ollefen voldeed eveneens. Hoe
wel 't damespersoueel bij dit gezelschap verre staat
boven 't mannelijk gedeelte, kweet zich ook dit laatste
vrij goed van zijne taak.
De heer Kiatemaker, die de voornaamste heerenfol, die
van Groeneveld, vervulde, toonde werkelijk daarvan iets
meer werk gemaakt te hebben dan vroegér wefcejis
't geval was. Wij gelooven dat hy er zich eenigszms
meer op gaat toeleggen. Maar toch had hij blijkbaar
nog lang met gedaail tf at heffi nA de eerste opvoering
vaü „Maria van Utrecht" door yerscheidene tooneel-
ïteoeBÉehten werd aangeraden. Sen eerste Vereischte
óm een goéd acteur te worden, is aèlit te Waan op
een Wétgémeende, góed gemotiveerde tfttiek ed Wanneer
wy nu Dinsdag zagen hoe zijn houding was op zijn
vlucht en dat nog wel voor iemand met zijn
fiuuwhirtig karakter, niettegenstaande hem hiervan te
recht eed grief Werd gemaakt, dan moeten hem drin
gend aanraden toch nog meer studie tè maken van
zyu rol. Wie weet hoe ver hy 't nog brentrt met
volharding
De heer Kettman's spel was niet fijn genoeg. Men
herkende hem steeds te veel als „een vefrader." 81a-
tius was te slim ónf zich zoo dadelijk bloot te geveh.
De heer Tourniaire speelde als steeds flink en
inet nadfmk.
Geene enkele der acteurs of actnces echter die zoo de
ról in alle finesses weeïgfcf Hls //Maria vafi UtreWft"
zelve. Hóe kwdffi ieder Woord uit haren mortfi tót
zijn volte rechtEn dart haar gebarenspel. (teert
enkele beweging of zij werkte mede om U èeüdie*
pere opvatting te geven van de rol, geen énkel*
verheffing der hand of Zy versterkte den indruk van
het gesproken woord. Welke eenvoud, welke edfeïe
opvattiilg, welke kunstHet oogenblik van haar
gemoedsstrijd, dat van hart* smeekbede aan Maürits,
dat van het afscheid van haar zoon, waren alle too-
neelen waarin haar talent tot zijn volle recht kwam,
tooneelen, die oüb bijblijven ook lang nadat Sé
schouwburgzaal achter ons gesloteii is.
Deze voorttelling was een waardig einde van dé
reeks die dit jaar door 't AmsterdaffiHche gezelschap
werd gegeven.-
Onwillekeurig komt ons bij dit éittdfe- de vraag op
de lippen: Wat zal 't een volgend jaar zijn? Dé
groote veranderingen die aanstaande zijn in de todöeel-
wereld, wat zulten zij voor Gouda baren? Déwaar
schijnlijke vereeniging der beste acteurt in twee ge
zelschappen die geregeld iu de groote stfedéti zulten
optreden, zal die niet tengevolge hebben dat Wij itl-
gezetenen van Gondii, of niets zullen zien, of ons
züllen móeten behelpen met kunstenaart van den 3en
en 4eu Bang
De toekomst zal 't leeren.
En inocht 't ook zijn dat Gouda's schouwburgzaal
nimmermeer üitstekeude toOftf elkunstciioar» binnen haw
ihureu zag optrede*, doordat de vereeniging vun de
beste krachten dit ouuiogeiijk maakte, wat nood
In dé bewustheid dat de kunst, de tooneels peel kunst
in Nederland, met die vereeniging gebaat is, zullen
de oitwikkeideu en wezenlijk belungételtendén zich
gaariié de opoffering dier enkele voorstellingen getroos
ten en de minder ontwikkelden? Die zullen zich
spoedig tevreden léeren stellen met voorsteïliugeu vol'
akeligheden en moordtafereelen van de hh. Bouwmees
ter, 8toete, Nieuweuhuis, of hoe die hcereu ineer
mogen heeten.
Wij zulten vol belangstelling de komende zaken
afwachten, doch permitteeren ons ten slotte deze
opmerking
Vóór de habitués van de abonnementsvoorttelliugetr
in „Kunstmiu" was 'ttot heden niet dikwijls wegge
legd Hollandschc stukken te zien opvoerenwy bfr^
doelen natuurlyk oorspronkelijk Holland-dhe stukken
waarin echte Hollanders optraden. Is dezfe kennffc
making met een Hollandsch stuk hen bevallen Wij
gelooven deze vraag bevestigend te mogen beantwoor
den. Welnu laten zij hierdoor zich voeten aangespoord
steeds Hollandsche stukken van goede reputatie te gaart
bijwonen en voorts om de vereeniging, die ten doel
heeft 't aantal goede Hollandsche tooneelstukken té
vermeerderen, en reeds met vrucht werkzaam was ia
dien geest, te steunen, te steunen met alle kracht cft
niet na te laten lid te worden der vereertiging, dié
den naam voert van „'t Nederlaudsch Tooueeiverboud.*
De tweede kamer heeft Dinsdag hare werkzaamheden
hervat. De hh. van der Schrick, van Rappard el
van Nispen zijn, na eedsaflegging, toegelaten.
Ingekomen is o. a. een wetsvoorstel van den heet
Moerïs, tot w^ziging van enkele bepalingen der
derwyswet van 1857.
De disCusBiëti óver de suiker-oonvéntie en dé Mik
kerwetten zyu bepaald op Maandag 28 Februari th
die over de wet op het hooger onderwijs op Martrt&f
6 Maart.
Irt de zittfug van Woensdag werdén tot VoottdtWrt
der afdeelingen gekozen de heeren JonckWofct, BègtenS,
Geertseraa, van Rappard en Wintgenstot oöder-
voorzittert, de heeren de Vries, Fabius, tan Bok, Itwili*-
ger eu van de Putte. Ingekomen is nog eene titió*
sive van den minister van oorlog, waarb} hy hét
aanhangig gebleven ontwerp tot regeling der militaire
pensioenen by de landmacht intrekt.
Volgen» het Petit Journal zul de beroemde Itteli-
trekken.
Rossi in h'^ bègin teil MaArt
El ontreden; ran daar zibfi naar Nederland
SU dau Over Antwerpen *0ar Engeland ver-
Naar mén ^érnèèmt hebben de schutters té Zaandafn,
dp tote (fel Minister van Binnenlaudsche Zaken ver
nietiging veraocht hebben van het vonnis van den
schuttersraad waarbij zij veroordeeld werden tot geld
boete, wegens het niet verschijnen ter inspectie, ten
af/moord ontvangen, dat geep wettelijke bepaling den
Minister de bevoegdheid geeft, vonnissen van schut
tersraden te Vernietigen, en dus hun Vertoèk niet
kan ingewilligd worden.
Id eene vergadering van de afdeeling 's Graven
hage der Hollansche maatschappij van landbouw,
ia de residentie gehoudenis o. a. besloten
lh dat er in de maand Maait aanstaande te 's Hage
eene harddraverij met paard en chais zal plaats heb
ben, waartoe evenals vroeger een orediet van ƒ500
werd verleend2o. dat er in de maand September
as. aldaar sal gehouden worden eene tentoonstelling van
vruchten op groote schaalwaartoe aan het bestuur
eett crediet van /800 werd toegekend.
teelden Mingelen te 's Gravenhage versohenen, na
melijk een Otxrikht M» te pokkeu-epidemie M Ne
derland in 18701873. Van wege het departement
wérd die taak opgedragen aan dr. V. O. de Meijer,
tè Ütreeht, en dr. Carsten, te 's Gravenhage, die ais
bouwstoffen voor de samenstelling van dat overzicht
hoofdzakelijk gebruikten de jairverslagen der genees
kundige inspecteur» en inderé gegevens Welke aan
het departement van biuncnlandsohe zaken te ver
krijgen waren. 23j hebben vdoral getracht .den draad-
tp vinden, die de sterfgevallen aan pokken in Ne-
darland sedert 1865 aan elkander verbindt en duide
lijk te doen uitkomen: 1". hoe de schrikbarende ver
spreiding der ziekte die in twee aan elkander verbonden
epidemiën, sedert 1 Januari 1866 tot aan het einde
van 1878, in ons vaderland 22.728 inenscben weg
rukte, het gevolg is geweest van onkunde, zorgeloos
heid eu oawtl i 2*. hbr men de verspreiding had kunnen
verhoeden, indien y66t haar ontwikkeling algemeen
gebruik Ware gemaakt van het onschatbare voorbe
hoedmiddel. dat Jenner het eerst heeft ontdekt, en
itadien bij de eerste teekeneu van het dreigend gevaar
allenrege goede voorschriften bestaan hadden, en
zoowel de gemeentebesturen als de geneeskundigen
en de overige ingezetenen hadden willen samenwerken,
om de voorschriften goed en krachtig nit te voeren
3°. hoe men in de toekomst zal moeten handelen,
al» men de herhaling van zulk een ontzettende ramp
wil voorkomen.» In Zoidholland alleen bedroeg het
getal der overledenen Ï191, waarvan te Dordrecht
123, te Schiedam 127, te Gouda 166, te Delft 291,
te Leiden 409, te Gravenhage 1586 en te Rot
terdam 1764.
l)e samenstellers van het overzicht komen tot de
oonclusie, dat de ervaring hier en elders heeft geleerd
1*. dat de verspreiding van de kinderpokken het
grootst en het doodelijkst. is, waar de tegenstand tegen
het inenten het hevigst is; 2°. dat de kans, om door
de ziekte aangetast te worden voor uiet-ingcenten
veel grooier is dan voor ingeëuteu 3°, dat, hoorneer
niet-ingeëuten in een kring zaïnen wonen, des te
meer onder hen vertoevende ingeënten gevaar loepen,
want de besmettelijkheid der ziekte wordt te grooier,
naarmate de aangetasten talrijker en dichter opeen
gedrongen zijn4o. dat alle uiet-ingeënten dus voor
de volksgezondheid gevaarlijk zyn.
Zij meenen dat ook deze epidemie heeft kunnen
tee ren, dat het nimmer gelukken kan, de besmette
lijke epidemische Ziekten te verhoeden of zelfs maar
te beperken, wanneer geen audi re middelen kunnen
worded gebezigd dun die van voorliohting, raadgeving,
het beschikbaar stellen van geneeskundige hulp eu
ontsmettiugs-middrlcu en dergelijke meer.
De eenige afdoende middelen tot het weren van
die epidemiën in 't alytmeezijn feitelijke afzondering
der aangetasten en ontsmetting van al de in hun
omgeving aangetroffen voorwerpen, en tot het weren
van de kinderpokken ia 't bij-onder bovendien nog
éen Ulgemeene vaccinatie en een op gepaste tijden
herhaalde revaccinatie. Niet dat de samenstellers van
het overzicht verwachten, dat de toepassing van zoo
strenge middelen, zelh al waren deze omringd met
de noodige waarborgen tegen willekeur en onnoodige
belemmering der persoonlijke vrijheid, het verzet en
de ontduiking niet veeleer zullen doen toenemen,
ihhat het is wenëëheKjk, dat het publiek geen schoone
vhidhten verwachte Van hëtgaen inderdaad slechts
hahe maatregelen zijn.
De heer P. fabrikant, van brandkasten te Breslau,
ontvitig dezer dagen een kistje nit Ohlau. Hij nam
kbt ënede naar zijne huiskamer, alwaar zijne vrouw
en kibdëren bijeen waren en wilde het aldaar open
breken. Daar dit biet gemakkelijk ging, kwam zijne
vrouw hem te htilp, om döot middel Vah een stem
vork het deksel te doen openspriugen. jUroieus dit
gëlukte bemerkte hij, dat de stemvork aati Het uit
einde zWart was geworden. Niet wetende wat dit kon
zijn, besloot hij met de uiterztë voorzichtigheid eu
langiaam te werk te gaan. Toen hij het kistje ein
delijk had geopend, bleek het gevuld te zyn met
andbrhatf pond buskruid, bètèt met 13 peM0s9idds,
in verband met een kleinen toestel, alles zoodanig
ingericht dat wanneer het kistje met een ruk werd
geopend, het kruid moest vuur vatten en er eene
sterke ontploffing moest volgen. Door zijne voorzich
tigheid was die toeleg verijdeld. Bij onderzoek is
gebleken, dat het kistje te Ohlau ter verzending was
afgegeven door den slotenmaker Karl Kapüscynsky,
onder den vaischen naam .Juiius Römer.» Op het
eerste gerucht dat er een onderzoek plaats had, is
hij op de vlucht gegaan.
Daar de verpleging van den mond en der tanden
volgens oordeel van alle geneesheeren noodzakelijk
en heilrijk voor de gezondheid der meuschen is en
voot veel lijden en onaangenaamheden bewaart, toa
is het plicht hiervoor het beroemde, met het glans
rijkste gevolg bekroonde ANATHERIN-MONDWA-
TER van Dr. POPP, k. k. Hof-Tandarts te Weenen,
in herrinnering te brengen. Geen middel werkt zoo
spoedig en zeker tegen tandsteen, bulten, gezwel
len, bederf in den mond, zelfs tegen scorbunt, als
dit heerlijk sap, dat daarenboven voor gezonden het
zekerste voorbehoedmiddel tegen alle mondziekten is.
Opwekkend, verfrisschcnd, den adem reinigend,
werkt het vooral op'de tanden, welker gezondheid
en natuurlijke kleur bewaard en weder henteld wordt.
Het verdrijft de wijnsteen, de pijn aan holle of
branderige tanden en heelt het ligt bloedend tatfd-
vleeeeh. Tegen elke tandpijn (rhuraatisch of zenuw
achtig) werkt het snel en zeker en bewaart den
welriekenden adem, terwijl het alle schadelijke be-
standdeelen nit den mond ïerwjjdert. De zegenrij
ke werking van dit sap, kan daarom allen tandlij.
ders niet genoeg aanbevolen worden.
Wat rilde ik in myn kinderjaren, wanneer men
my rertelde (eigenlijk was zulks verboden, maar de
kindermeid deed het nu en dan toch op voorwaarde,
dat ik het stil zou houden) van dien verschrikkelij-
keu Blauwbaaud, die zyn vrouwen achtereenvolgens
ophing in decelfde groots, .^ookaohtige kamer!
Wat klopte mijn hart, wat étokte mijn adem, wat
persten zich myne lippen krampachtig samen, wan
neer ik voor de ik weet niet hoeveelste keer, - maar
altyd met dezelfden angst, alsof het voor de eerste
inaal was, - vernam, dat er bloed aan den sleutel
kleefde, die den toegang tot die akelige kamer moest
openen
Myn geloof aan Blauwb4a*1> is sedert verdwenen,
tenminste aan dien Blauwbaard, waarvan de kin
dermeid vertelde.
Maar er is een andere Blauwbaard, die veel meer
vrouwen vermoordt, dan de Blauwbaard van het
sprookje, - die de vrouwen niet ophangt zoo in etns,
maar ze langzamerhand doodmartut.
Kent gij dat huisgezin van dien werkman in uwe
buurt, - man, vrouw én drie kinderen?
Wat was dat een aardig paartje, toen zij in den
echt traden
De buurt was opgetogen en menigeen wierp, toen
het paar uit de kerk kwam, voetzoekers, (die wél
is waar slecht gemaakt waren en dos weinig klapten),
met zooveel kracht eu in zoo'u overvloed, dat ieder
begreep, dat het hier geen eenvoudige opvolging vaü
eene gewoonte was, maar dat men het deed uit pure
pret, dat het paar getrouwd was;
Getrouwd, - dat wil zeggen verbonden zoo goed
als voor het leven. Als iedereen dat vooruit be
dacht, dan zou de burgerlijke stand waarschyn-
lyk minder te doen hebben. Maar men trouwt meestal
op een leeftyd, dat men zoo diep niet nadenkt over
den stap, dien men doen gaat.
Ze waren dan getrouwd hij verdiende een flinl
weekloon, zy had van haar spaarduitjes en van eeiu
kleine bydrage van haqr ouders een flink huishou
dentje kunnen koopen.
Haperde er dan niets aan het geluk van die twee
Neen, - ja, - neen, ja toch wel.
Jan was een vroolyke jongen - nu, dat is een ge
lukkige gift ten huwelyk.
„Maar Jan lustte hem wel", zeiden zyae kennissen.
Nu ja, vóór zijn huwelijk. Zoo'u jong gezel heeft
nog zoo geen gezetheid eu zijn vrouwtje zou hem
wel zóo kunnen leiden, dat hy geen sterken drank
meer gebruikte, ten minste - niet te veel.
Hoeveel vrouwen hebben dat niet gedacht en hóéveel
vrouwen hebben zioh daarin niet bedrogen gevondi n
In den aanvang ging het goed; Jan bracht al zyu
weekloon thuis en vrouwlief besteedde het zoo zuinig
mogelyk en braoht 's wekelyks iets iu de Spaarbank
voor den kwaden dag.
Geen iaar was er echter veralreken, of Jan braoht
nu eh dah wat raiuder van zijh weekloon thuis;in
den beginne gaf hij daarvoor schoonklinkende rede-
nert op; van lieverlede verton hij echter geen uit
vluchten meer en deed, alsof het zoo behoorde.
„Jan, Jan!" zij zijn vrouw, „het gaat verkeerd;
gij drinkt er jenevfcr foor gé moest dat niet doen;
denkt om het kind, dat ik wacht."
Jan erkende zijn ongelyk en bracht de volgende
week weer het volle loon medeOok 0e daarop vol
gende week, maar van lieverlede veranderde dit wéér.
Een bits woord van de vrouw lokte harde woorden
van den man uit.
„Ik wil". Schreeuwde hij met een vloek, „myne
vrijheid hebben", zette zyn pet op, wiero de deur hard
dicht, (dat is altijd eeu onmiskenbaar olyk, dat men
gelijk heeft) eu bleef tot 's avonds laat uit.
Toen hij thuis kwam, zat zyne vrouw hem te
wachten. En Jan, hij was wel niet stom dronken,
maar bij zijn binnenkomen verspreidde zich tosh een
sterke lacht van alcohol eu Jan stond minder vast
op zijn beenen eu keek minder rustig uit zijn oogen,
dan gewoonlijk.
Zyn toug sloeg nu eti dan dubbel.
En de verdere geschiedenis ran Jan is die va*
vallen en opstaan, echter meer van vallen dan van
opstaan. Hy viel telkens dieper en waaneer gy Jan,
zooals hij thaus is, vcrgelykt met /au van vroeger,
dau maakt dit een hemelsbreed verschil.
Eu het huisgezin van Jan? Zyne vrouw zoudt
gy niet herken aen, als gy haar vroeger gekend hadt.
Die blozende wangen van vroeger waren ingeval
len; die oogen, vroeger zoo schitterend, waren fletséh
geworden en de drie kiu4eren, zij zagen er nit, om
itfédefijdën te wékken; zij kregen ook niet genoeg
voedsel, want Jan had een gróót déél van zyn loon
noodig, om aan zijn hartstocht toe te geven. Een
schrikkelijke hartstocht, erger dan elke andere.
Want de overspanning van gisteren vordert vandaag
een nieuwen prikkel, om weer normaal te doen zyn.
De spaarpenningen, zoo langzaam vergaderd, zyu
spoedig versmolten.
huiselijk geluk, zoo schitterend begonnen, heeft
s^óedig getaand.
Dat alles heeft Blauwbaard Alcohol gedaan.
Wilt gij de geschiedenis van dat huisgezin verder
teèten?
Ochuit uwe omgeving kedt gij de voorbeelden bij
menigte. Armoede, huiselijke twisten, ellende in al
lerlei vorm, 't is hetzelfde gevolg van dezelfde oorzaak.
Meen niet, dat ik den werkman geen borrel gun
meen niet, dat ik tilteeu den werkman op het oog heb.
Ook in de meest gegoede standen heeft hetzelfde
plaats. De alcohol heet daar: Bordeaux, of Bour
gogne, of Madera, of Champagne.
De gevolgen zijn eenigszins anders.
De materiëeie welvaart in het huisgezin lijdt er
wellicht niet ouder, maar de moreele evenzeer.
Geen hartelijke band meer tosschen dé huisgenoo-
ten; eene vrouw, die Ijjdt, al is het geen feitelijken
honger, dau toch eeu moreelea honger, een honger
naar huisdyk geluk.
Kinderen, die reeds jong worden verwaarloosden,
zyn zy ouder, hun eigen vader verachten.
O, die Blauwbaard heeft veel op zyn geweten.
Hoe zullen wij hem onthalzen?
Zal Multapatior's bond hem doodslaan? Zal de
Afschaffingsvereeniging hem guillotineere&f Wij twij
felen er aan, ofschoon wij het goede in beide Ver-
eenigingen waardeeren.
Wij staan véor het waagstuk stil.
Laat ieder i* zijne omgeving door verstandige taal,
door een flink voorbeeld den Blauwbaard trachten
te verdryven!
Een goed woord vindt soms een goede plaats.
Laat voordl ieder ouder oppassen, wanneer hy
zijne doohter tea, huwelijk gjÊft en niet mallootig
meenen: zy zal haren man, Mis neiging heeft tat
drinken, wn kannen lelden.
Is on» middel niet radicaal we hebben geen
beter. Laten we daarom echter niet nalaten, het toe
te passen, waar wij kunnen.
Coöperatie.)
M. J. D. W. H.
Gouda, 24 Pebr. 1876. Bjj kleine omset
de stemming flauw,
Poldertarwe puike/ 9 a ƒ9.25. Mindere f 8a
a J 8.75. Rogge puike 7.25 a 7.40. Mindefe
ƒ6.75 a ƒ7. Voer 6.25 6.70. Gerat puike
ƒ7.a 7.40. Mindere 6.25«ƒ6.75. Haver
zware 4.7 6a 5.25. Ingte /3.75.«ƒ4.50.
De veemarkt met gewone aauvoer, hoewel de prij
zen hoog was eohter de haudel traag, schapen vlug,
varkens voor Londen van 24 a 27 cents per half
kilo, magere varkeus eu biggen vlug te verkoopen.
Aangevoerd 7 partijen kaas prijzen van ƒ26 a/80.
Boter eerste kwaliteit 1.70 a ƒ1.80 tweede kwa
liteit /1.50a/1.60
