ERT
Nieuw en Advertentieblad voor Gouda en Omstreken.
'S,
vermaarde
langere»,
hisler.
UK.
I
1876.
BUITENLAND,
Bulteiilaiiilscli Overzicht-
N° 1864.
Kennisgeving.
Een Menu.
Zondag. 6 Augustus.
L
bre.
Athleten,
«ten
euover den
Pil,
towage str.
poort.
‘hap
acteur.
Hen.
l’s
ij,
Si
GOUDSCHE COURANT
leden linker- en rechterajik
,i„
Ie.
eenvoudige zinnen zonder
XIV.
12 ure.
8
«el,
bereid kan worden? Is
edele genietingen, zouden die niet
w gezel-
it:
der vereeniging werkzaam^jfli
briekschool geregeld bezoeken.
i 8 urn.
:n door de
A. ScMlUB.
N.
ang25Ct.
iet Bureau
DêS^jste schijnt ker vaa
Be indrnk, dat het Engelsche debat over deOoe-
Aan de orde ia in de Fransche Kamer de begroe
ting van oorlog. Een supplementair crediet van
23 millioen op de vorige begrooting ia toegestaan,
maar de nieuwe begrooting wekt oppositie, vooral
wegens de wijzigingen, door de budgetcommissie
er in gebracht. Léon Renault, de oud-prefect van
politie, heeft zich vooral daartegen verzet.
Het bevestigt zich dat de Kamera omstreeks den
10 dezer zullen uiteengaan, waarschijnlijk tot Novem
ber. Vóór dien datum zal wel de verkiezing van
een lid van den senaat voor het leven moeten plaats
hebben in plaats van Casimir Périer. Zooals men
i bon, dan betaalt men aan het buffet
cents. Een zeer goede maatregel om
;»ten te kunnen controleeren.
ïnschedé en Louneker is op sommige
Eenigen tijd geleden tofch wtó
in Engeland en elders de vrees algemeen, dat hét
ministerie wat betreft deze zaken op een zeer ver
keerden weg was. Zijne handelingen schenen te gaan
in eene richting, die alles behalve strookte met die
der openbare meeuing. Handhaving van het Turksche
rijk tot eiken prijs scheen de leus te wezen van het
Kabinet, terwijl de Engelsche natie reeds lang heeft
ingezien, dat dit eene dwaasheid wezen zou. Ware
het ministerie bij zijne aanvankelijke meening ge
bleven, dan zou deze zaak niet in een enkelen avond
zijn afgepraat geworden. Dan zon men een van die
discussiën hebben gekregen, die belangrijk worden
genoemd, omdat er een vinnige strijd van meenin-
gen ontbrandt en ten slotte een van allen de over
winning behaalt. Ditmaal echter was er geen strijd,
dan over punten van z *er ondergeschikt belang en
juist dit maakt de discussiën inderdaad belangrijker
dan zij oppervlakkig schijnen te wezen. Al wat door
verschillende sprekers werd beweerd over Turkije’»
blijkbare onmacht om goed te regeeren, werd door
de ministers min of meer schoorvoetend toegegeven
en over het geheel genomen bleken ook zij thans al
een heel eind verwijderd te zijn van de theorie, dat
al deze opstanden en ongeregrldheden eenvoudig door
buitenlanders werden aangestookt en in Turkye de
meest rustige rust heerschen zou, wanneer deze woel
geesten er maar niet kwamen. Lord Derby gaf het
lord Granville gaaf toe, dat #het Turksche bewind
in de laatste 20 jaren op de schromelijkste wijze in
verzuim was geweest en dat dit verzuim in niét
onbelangrijke mate had medegewerkt tot de oproe
rige bewegingen, waarvan wij nu een jaar lang ge
tuigen zijn geweest.” Zulk eene erkentenis is ten
slotte al wat men van dit ministerie kan verlangen.
In verband met andere uitlatingen bewijst zij, dat
het Engelsche kabinet, onder den druk der openbare
meening, geheel haar vroeger standpunt hee^ verlaten
en gaandeweg kwam, waar van zijne handelingen
geen gevaar dreigt voor de openbare ritste omdat het
blijkbaar ten slotte niet zich zal kunnen verzetten
tegen hetgeen tot herstel van deze onhoudbare toe
standen noodzakelijk wordt geacht.
ren
VINTB8.
>ERDAG 3
rus a. s.
OPERET-
COMIQUE
in daartoe
wil hebben
K> veel hjj
en zoo l.ij
sorzien in,
wien het
lerhevig is
en ander
gebruikt
kGENA'8
lere Oliën
irdeerbaar
en te be
legen bet
zelve daar
de grps-
deze Olie
rolie, een
it haar in-
:n fleschje
verfaög-
rt bjj A.
INRIGTINGEN WELKE GEVAAR, SCHADE
OF NADEEL KUNNEN VEROORZAKEN.
BURGEMEESTER en WETHOUDERS der ge
meente Gouda;
Gelet op artt. 6 en 7 der wet ran den 2n J tin ij
1875. (StaatiLlad no. 95).
Brengen ter algemeene kennis, dat op de Secre
tarie ter visie ie gelegd eeu verzoek, met bijlagen,
van Johaunei Verbaren»® om vergunning tot het
plaatsen van een stoommachine in zijne kleederblee-
kerij in het perceel gelegen op de Karnemelksloot
wijk R no. 181 kadaster sectie A no. 1441.
Dat op Zatnrdag den 19den Augustus 1876, des
namiddags ten 1 ure op het Raadhuis, gelegenheid
is om bezwaren tegen de plaatsing daarvan in te
brengen, en dat gedurende drie dayen v6ót dien dag
op de Secretarie der gemeente, van de ter zake inge
komen schrifturen kan worden kennis genomen.
(joude, den 5n Augustus 1876.
De Secretaris, De Burgemeester,
Droogi.kkvzu Fortuuk. van Bergen IJz.endoorn.
meer bezoeken moeten een bewijs kunnen
toonen, dat zij vau de school zijn ontslagen. Na
1 Januari 1877 moeten alle beneden de 18 jaar
van zulk een 1
om het ge-
treken met
en onorer.
ie avonden
'e midden der kermisdrukte denkt men van
Is dit nu het eenige genot vrat het volk
net niet geschikt voor
meer edele genietingen, zouden die niet aan
het volk verscliait kunnen worden Maar waar
toe meer vragen, reeds dikwjjls zjjn zij gedaan
en een ufdoend antwoord laat nog' steeds op
zich wachten. Verre zjj het van mjj, te den
ken dat dergelijke vragen door mjj voldoende
kunnen beantwoord worden. Ik wil slechts
een steentje aanbrengen om tot iets beters te
komen.
Het menu van den maaltjjd, bjj gelegenheid
van de 31e Algemeene Vergadering van het
Ned. Onderwjjzers-Genootschap geeft mjj daar
toe aanleiding.
Is een menu meestal slechts een opgave der
spjjzen, die voorgediend zullen worden, bjj dit
menu was niet uitsluitend aan het bloot stoffel jjke
gedacht; aan de binnenzijde vond men twee afbeel
dingen, één van het Volkspark en één van de
Fabriekschool, twee inrichtingen, waarop En
schedé trotach kan zjjn.
Lezers, stelt u voor een uitgestrektheid grond»
van ongeveer 11 H. A.; in het midden ver
heft zich een ruim en luchtig gebouw, in de
nabjjheid daarvan vindt men een muziektent;
bloemperken worden door boschjes afgewisseld,
achterin is een dichtbegroeid heuveltje van welks
top men een heerljjk uitzicht op den omtrek
heeft. Op verschillende plaatsen zjjn schom
mels, wippen en toestellen voor gymnastiek ten
gebruike der liefhebbers.
Overeenkomstig het verlangen van wjjlen den
Heer H. J. van Heek werd het Volkspar k door
zjjn broeder ingericht en aan de stad Enschedé
geschonken, ten einde aan de burgers van
Enschedé en Louneker, speciaal aan de arbei
dende klasse, een geschikte gelegenheid aan te
bieden tok uitspanning. De overledene meende
daardoor het bezoeken van kroegen en het ge
bruiken van sterken drank het zekerst te be
strijden en het levensgenot van den werkman
te vwhoogen. Hjj hoopte door het stichten
van deze plaats van uitspanning het huiseljjk
leven van den fabriekarbeider te bevorderen. De
ervaring bewees, zoo eindigt het bijschrift, dat
hjj goed gezien had. De arbeider gaat nu Zondag
middag» met vrouw en hinderen naar het Park
en 's avonds naar huis.
In het Park kan men krjjgan zeer goed bier
voor 7 Centen, brood en eieren voor 4 centen,
koffie voor 7 centen. Sterke dranken worden
niét verkocht. De bediening vordert weinig
uitgaven, daar ieder aan 1 f
hjj wil gebruiken. Niet zelden staan de heeren ten hier,
der 2 -[ r^—r
het buffet betaalt men met bons, die voor 7 en minachting nederziet, een school door de fabric-
aahIam vw» rlz* V»<1 IxvzAl*1 VAr!rm«#Am VWMM U ..ft I X £-—1-1- 1 V V V 1 1
men
10 oi
de ontval
Geheel
avonden in het Volkspark vereenigd. De fa-
briekant zit naast den arbeider. De kinderen
spelen, de vrouwen vergezellen hare mannen en
men gaat tjjdig naar huis. Het volksconcert
begon dan ook te half zes, en eindigde ten negen
uren. Zoude zulk een inrichting alleen in En
schedé mogeljjk zjjn?
Het zal wel niet noodig zjjn nit te wjjden over
het nut "an zulk een uitspanningsplaats. Man
nen als van Heek, die zulke geschenken geven
zjjn zelfs in ons land, waar men prat is op zjjn
weldadigheid, zeer zeldzaam, maar dit is ook
niet noodig. Niet door éénen behoeft het geld
geschonken te worden. Bjj goeden wil is nog
veel te doen, opkin zulke zaken is eendracht
macht.
De andere afbeelding op bet menu stelde de
fabriekschool voor, een sierlijk, net gebouw.
De vereeniging <de Fabriekschool» is opgericht
in!866en Koninklijk goedgekeurd26 Febr. 1871.
Alle fabriekanten in Enschedé en Louneker - r
zijn leden van die vereeniging. Alle kinderen i weet zijn Dufaure en Chesnelong de c-ndidaten der
i beneden 15 jaar, die in de fabrieken van
I -,-V--- moeten ,]e fa_ de overwinning te zijn.
.h" P" JL'
Kinderen 'beneden ?7 jaar, die de school niet 'er,che ,“ken al “er weinig belangrijk moest worden
eer bezoekeu moeten een,bewija kunnen ver- §e,loem gegrond °P de eerste zeer beknopte
telegraphische berichten. Maar ook de lezing van
het uitvoerig vetelag zal in dat gevoelen niet veel
i moeien ane oeneaen ae iö jaar V(ralldering brengen Intusmhen zou men kunnen
*)^wys voorzien zyn (Alleen zij zeggen, dat juist deze onbelangrijkheid van het debat
zyn uitgezonderd, die de dne laatste jaren niet het belangrijkste is. ♦nfch wa»
in die gemeenten gewoond hebben).
Geen kind wordt tot de fabriekschool toege
laten dan na afgelegd examen.
De eischen moeten helaas! nog zeer matig
gesteld worden. Zjj zjjn:
Lezen en verstaan van lessen uit schoolboe
ken voor de middelste klasse van de gewone
lagere school.
De hoofdregels der rekenkunde met geheele
getallen en de eenvoudigste toepassingen.
Net scbrjjven van eenvoudige zinnen zonder
groote fouten.
Wel is, tusschen twee haakjes, de toestand
van ons lager onderwjjs nog treurig als slechts
zulke eischen kunnen gesteld worden aan leer
lingen, die de lagere school verlaten hebben.
Zoo bezit Enschedé door het .initiatief van
particulieren, wat nog zoovele groowre gemeenten
missen, een school voor voortgezet onderwjjs
voor de kinderen der daglooners. Wel zjjn in
de laatste jaren op- vele plaatsen prachtige ge
bouwen verrezen, waar de kinderen der bour
geoisie hun opvoeding, op de lagere school be
gonnen, kunnen voltooien maar voor de groote
menigte kinderen, die reeds vroeg moeten hel
pen om de inkomsten des gezins te vermeer
deren wordt weinig of niets gedaaji.
Er zjjn avondscholen 1 Maar wit zal dat
onderwijs baten, gegeven aan j> nge is die reeds
den geheelen dag gewerkt hebii-n, en meer
lust nebben om èn te slapen èn het lichaam
de aoo noodige rust te schenken, din voordeel
te trekken van het onderwjjs?
Wanneer zal ook in Goudaeen fabriekschool
verrjjaen voor hen, die door lijnbaan en pjjpen-
fabriek buiten de mogelijkheid zijn om den
geest voldoende te ontwikkelen? Welk een
verschil
Een veroordeelend vonnis van den rechter
het buffet haalt, wat I wegens het gebruiken van verboden werkkrach-
-- --en daar ginds in het verafgelegen
commissie zelven aan de bierkranen. Aan Twepte, waarop de Hollander niet zelden met
J* ni 1
4 centen in de nabjjheid te.verkrjjgen zijn. Heeft kanten gesticht om hun werklieden ook na de
geen bon, dan betaalt men aau het buffet schooljaren gelegenheid te geven zich te oefenen
>f 5 cents. Een zeer goede maatregel om Is de oprichting vaneen Volkspark niet overal
mgsten te kunnen controleeren. mogeljjk, is dit te veel van lokale omstandigheden
I Enschedé en Louneker is op sommige afhankeljjk, een school voor voortgezet lager
onderw jjs, kan en moest overal verrijzen. Zonder
die inrichtingen is ons lager onderwjjs sléchts
half werk.
Wat een menu al niet te denken geeft!
F
