Éi
Nieuws- en Advertentieblad voor Gouda en Omstreken.
REN
t
EEK
r.
io
tTTO,
>1.
LI. ‘r<(
N° 1888.
R
1876.
a.“
BUITENLAND.
Zondag 1 October.
RS,
BAKKER,
schap
IJN,
o». 84.
eken:
liË ABBES-IHS( |!SSIÊX.
Buitenlandsch Overzicht-
I
1 1
Do inzjnrtl
Bij deze Courant behoort een
Bijvoegsel.
leur St. M I
!di
Ijig van advortentiên kan geschieden tot één nur des namiddags van den dag der uitgave.
I
V'öj
d,
i
i
i de DÉ-
aer Mr. J.
sat, West-
i te zjjnen
ADVERTENTIfiN worden geplaatst
van 15 regels a 50 Centeniedere regel
meer 10 Centen. GR'OOTE LETTERS
worden berekend naar plaatsruimte.
Afzonderlijke Nommers VIJF CENTEN.
nd door
‘rende,
Kenig
sr 1873 te
instelling,
tenrjjkscn
enen ge
utrechts
21 Sept.
J. J. VAM
.TEN, J.
1'
icö~
een 100
riften
m Uit-
anees-
treife-
400
i slechts
gesteld)
reksöl
legen,
met de
swijze
Reeds te lang is het onderwijs de politieke
hefboom, waardoor de partjjen in beweging ge-
bracht wordenhet belang der natie wenscht,
dat hieraan een einde komt, want zooals het
adres zegt: goed o.nderwys is van overwegend
belang voor het zejelijk welzjjn en de toekomst
der natie, en thans zijn de gebreken van ons
onderwijs te talrijk otn het goed te kunnen
noemen.
Nu het onderwijs de Koloniën. Alweder Atchin
De indruk der gehouden disoussie is verre van
bevredigend. De heer Franseh van de Putte,
die men wel een specialiteit in deze zaak zal
kunnen noemen, achtte zich, door de omstandig
heden gedrongen, der règèeririg een ongevraagd
advies te moeten geven. «Geef niet toe,» zoö
sprak hij, «aan den drang uit Ihdië; aan dé
vooroordeelert der officieren, otfi'gewapenderhand
ons gebied in' Atehin uit té lii'eidbn1.' Versterk
GOUDSCHE COURANT
De uitgave dezer Courant geschiedt ZONDAG,
WOENSDAG en VRIJDAG. In de Stad
geschiedt de uitgave in den avond van
DINSDAG, DONDERDAG en ZATER
DAG. De prijs perjdrie maanden is 1.75,
franco pet poet |2.
SltWhtseen klein gedeelte van den nationalen
tijd is dit jaar door de adres-discussiën in be
slag t| genomen. Door de eerste kamer werd
daaraan slechts één zitting, door de tweede een
en een halve zitting gewijd een gelukkig begin
van dit zittingjaar: die discussiën toch hebben
gewocmljjk geen praktisch resultaat en wat
daarbjj ter sprake komt, komt gewoonlijk bij
de behandeling der begrootiug weder voor.
De adressen van antwoord der beide kamers
waren hoofdzakelijk een weerklank van de toe
spraak des. konings, alleen in een cpz oht wa
ren zij daarvan onderscheiden; werl-n in de
troonrede nog eenige belangrijke wetten opge-
noetnd, die ter goedkeuring sullen worden aan
geboden, de vertegenwoordigers stellen blijkbaar
de beloofde wet tot regeling van het lager
onderwjs op den voorgrond. Alleen deze werd
door de ontwerpen uitdrukkelijk genoemd en
beide kamers hebben daaraan hare goedkeuring
gehecht, een beslissing des te belangrjjker, na
de gehouden discussiën in de tweede kamer
over de ministeriëele crisis.
In de eerste kamer hebben slechts twee spre
kers het woord gevoerd over het gevraagde
ontslag van I 1
positie vroeg inlichting, de minister gaf liclit,
al was het dan ook een nachtlichtje en daar
mede was
werd met algemeene stemmen aangenomen.
Blijkbaar verwachtte men dat «meer licht* in
de tweede kamer zoude gevraagd en daar meer
heeft men zich niet vergist. Terstond toch bij de invloed kan uitoefenen op het zedelijk welzijn
opening der discussiën werd daar door een vriend
van dit ministerie, den heer de Caaembroot, op
vrij onstuimige wjjze meer licht gevraagd. Gaat
men die redevoering na, dan zoude men waar
lijk zeggen, dat ons land gedurende dezen zo
mer aan regeeringloosheid ten prooi is geweest.
En het gevraagde licht werd ontstoken, èn
door den minister, èn door den afgevaardigde
van Haarlem, den heer Kappejjne van de Co-
pello, die gedurende de crisis op verzoek
het ministerie door Z. M. geraadpleegd
Én wat bljjkt nu uit de openbaringen? Dat
het ministerie, nadat het aangevraagde ontslag
door Z. M. niet was aangenomen, er op aan
drong dat het hoofd der oppositie zoude ge-1
raadpleegd worden dat door dien afgevaardigde
verklaard waa, dat het ministerie zonder schen- I
ding der constitutioneels beginselen kon aan- j
bkjjren, maar dat het wenschelyk zoude zyn,
dit de ministers zich van het indienen van belang
rijke politieke wetsontwerpen zouden onthouden
om zich! alleen'tot d» wet tet regeling van het
lager onderwjjs'te bepalen dat eindelijk, geen
sprake geweest was om aan den heer Kappejjne
de vorming van een ministerie op te dragen,
waardoor alle, geruchten vervielen, dat de hbe- I
II
n, en wacht. Zoo doende hebben wij sedert
300 jaren in Indië ons gezag gevestigd, en wij
hebben ons daarbij wel bevonden. Het binnen
land intrekkende, stellen-we ons aan de gróótste
gebaren bloot, zonder ooit het doel dat wij ons
voorstellen te zullen bereiken.» Voorzeker die
taal verdient overweging, vooral als er by een
tegenovergestelde gedragslijn gevaar bestaat dat
den Koning de beschikking zoude moeten gegeven
worden over de Nederlandsche miliciens, waarop
reeds door den heer de Capembroot gezinspeeld
werd. Deze toch wilde liever dan terug te trekken,
de vraag overwegen of het niet wenschelyk ware
door wjjziging van een artikel der grondwet
Nederlandsche miliciens. Het laatste woord
Hoe groot is de verandering in weinige jaren! vele offers zullen waarschijnlijk
.1_i_ ii derd worden I)e taak van dl
aangedroiigen op een herzien
zijde steeds onnoodig werd geacht,
dé aandrang
over Nederlandsche miliciens. Het laatste woord
over Atchin is, helaas! nog niet gesprokén, nog
1 -vj’t van ons gevor
derd wordenDe taak van den nieuwen mi
nister van koloniën is zeker niet benjjdenswaair-
liberale ^igin het belang van het land is bet te hopen
nu heeft i dat het hem gegeven zal zyn om die treurige
Nu komt “•k tot ecn Soe<^ einde ie brengen
een harer I Blijkens de verklaring van den minister vaa.
genomeh, de 1 bnitenlandsche zaken is de qmestie met Vene-
ziening voor zae'a zonder bloedvergieten tot een goed einde
alles noodig en <fe meerderheid der kamer deelt 8'
in dit. ffftvtkplp.n. donr met 45 tpxrpn 27 sfpnunpn i dl
je onveranderde ontwerp doOr de tweede kamer
aangenomen. L.
Volgens de berichten hebben dè vredcso^j^jjiin-
delingen een gewenschten loop. De Engelsehe minister
van buitenl. zaken is tevredenDuitscbe berichtgevers
Verzekeren hetzelfde uit Keizér Wilhelm’s mond ge*
hoord te hebben. Wel blijft de Russische bevolking
oorlogzuchtig, maar de Czaar moet vredelievend blijven,
zegt meri, ëh' éérlijk mét de andere mogendhedeii
samenwerkeh. De Ruslftchépolitiek is echter steeds bij
zonder oneerlijk ^eiveest.zoocjat daarop weinig staat ge
maakt kan worden. Uit Konatantinopel telegrafeert men,
dat de mogendheden de handhaving van den toestand
Voor den oorlog en hervormingen in het heh'tfg dét
Christenen als grondslag van de vredesvoorwaarden
hebben voorgesehreven en dat de Sultah daarmede
tevrèdén is en bereid tot hérvo/men. De *moeilijk-
heid blijft nog om den toestand der Oosterséhe Chris
tenen duurzaam te verzekeren, want adn Turksche
beloften heeft men niet veel r dit leert de ondervinding-.
Uit onze vorige laatste berichten weten onzelezert
het antwoord van Lord Derby aan de commissie,
welke hem de beshriten kwam miédedeèieir dhr mèfeting
in de City van Londen, in Guildhall, paar aanleiding
def Ttfrklche gruwelen gehouden. Nieuwe geifohts-
'pwnten werden, volgen» het telegram,-door Tord’Derby
niét gfcbpéntf. De Engelschc gezant heeft, bevel, ga-
ktegen den Sultan te wijzen op dé Bulganrsche gruwelen
en bestraffing der schuldigen te eisohen. Eetf samen-
roeping van het Parlement werd door de regeering
biet noodig geacht, daar do onderhandelingen den
gewenschten loop nemen. Do Europeesche vrede zal
niet Worden1 verstoord, luidt de geruststellende, ver-
I
rale party onmachtig was om een ministerie
samén te stellen. Wel hard waren de woorden
van een vriend van het ministerie, den heer
Teding van Berkhout, dat uit de gegeven in
lichtingen bleek dat het ministerie ,de knecht
was der oppositie en zijn die woorden waarheid,
dan is het waarljjk niet te verwonderen, dat
twee ministers volhard hebben by hun aanvraag
om ontslag. Met het verkregen licht was de
kamer tevreden. Was in de éérste kamer over
niets anders gesproken, in de tweede kamer
vroegen het onderwjjs en de koloniën ook nog
eenige belangstelling. De heer van der Hoeven
toch had geen vrede met de vooropstelling der
onderwijswet; werd niet afzonderlijk gesproken ^en ^?n.ln? 8JBB* .’^Hen te beschikken
van de belastingwetten en de kieswet, dan ook
gezwegen van de wet op het onderwijs.
Werd vroeger door de kerkqjjjke partyen steeds
’.ieiiteg der wet op het
lager onderwjjs, een herziening die van
juist het tegenovergestelde plaats,
dé aandrang van de liberale partij
leden heeft reeds het initiatief
aanvoerder dier party acht de herziening
alles noodig en de meerderheid der kamer deelt gebracht. Een lichtpunt dus op het einde der
in dit gevoelen, door met 45 tegen 27 stemmen j discussiën. Met 65 tegen 4 stemmen^werd het
L.
alle verandering van het ontwerp-adres van
het ministeriehet hoofd der op- hand te wijzen en op een spoedige indiening
aan te dringen.
De luidde.’ »Met voldoening vernamen
de discussie afgeloopen; het adres wij, dat uwer Majesteits aandacht op menig groot
volksbelang gevestigd blijft. Vooral stellen wij
er prijs op, dat het wetsontwerp op het lager
o o onderwijs ons weldra bereike; een onderwerp,
licht zoude ontstoken wordenin dit opzicht welks goede regeling zulk een overwegenden
--- - i
en de toekomst der natie.*
Moge de minister nu spoedig gehoor geven
aan dien uitgedrnkten wensch en de kamer door
een spoedige behandeling van het wetsontwfet-p
toonen, dat de gehouden discussiën iets meer
zyn dau een spiegelgevecht zonder blyvende
resultaten.
Reeds te lang is het onderwjjs de politiek.
silo, die gedurende de crisis op verzoek van bracht wordenhet belang der natie
1-was.
uit de
