BUITENLAND.
BINNENLAND-
BwlteiilaiiM Overzicht.
INGEZONDEN.
BEDACHTEN
bij het lezen van de begrooting der
Inkomsten en Uitgaven van de
Gemeente uouda.
pea tabaksbelasting is zeker niet aanmoedigend
geweest, en heeft veler verwachting teleurgesteld.
Hopen wij dat liet tegenwoordige zittingjaar
ons betere resultaten zal doen kennen van de
onderzoekingen des iuiuisters.
Van het onderzoek der wet op de middelen
in de afdeelingen hangt in dat opzicht veel af.
Eischt een groote meerderheid van den mi
nisters hervorming van ons belastingstelsel
vooral ook inet' het oog op de toekomst, dan
zal de minister aan dien wensch moeten voldoen
of wel zijn plaats moeten inruimen aan een an
der, die met nieuwen moed die tuak op zich neemt.
Tot nu toe is het gevaar nog niet dringend
geweest, manr bjj voortduring wordt de toestand
gevaarlijker; tijdige voorziening is noodig en
volstrekt niet onmogelijk.
Alom heerscht welvaart, de belastingen zijn
niet drukkend, en gaan volstrekt het draagver
mogen der bevolking niet te boven, dit jaar is
weder de werkelijke opbrengst aanmerkelijk boven
de raming, en wordt het cijfer der belastingen
verhoogd, het zal zonder eenig bezwaar kunnen
gedragen worden, mits de zuak slechts op billijke
wijzazoogeregeld wordt, dat ieder naar zyn ver
mogen bijdraagt. Zal het dezen minister gegeven
zijn den weg te bdnen voor het belastingstelsel
der toekomst L.
Zondag hebben in alle gemeenten van Frankrijk
al leed de hoofdplaatsen van kantons, arrondisse
menten en departementen uitgezonderd de verkie
zingen van mai res eu adjunct-maires plaats gehad.
W*1 is de be teekenis dier verkiezing eenigszins ver
minderd, doordien de wetgevende liohomen bepaald
hebben, dat een vernieuwing van den geheelen ge
meenteraad niet vooraf zou gaan, maar ook thans
Ipopt de strijd tusschen republikeiuen en Bouapartis-
ttn. Deze laatsten trachten zich te handhaven in
het bewin,d, dat hun door Napoleon III, de Broglie,
Buffet in handen is gegeven, door zich „niet-pölitieke
candidates4 te noemen. De republikeinsohe bladen
dringen daarentegen met alle macht er op aan, dat
niemand gekozen wÖrde, tenzij hij vooraf de openlijke
verklaring heeft afgelegd, dat hij zich kan vereenigen
met den bestaanden regeeringsvorm, met de republiek.
De OosterMthe politiek verkeert weder in statu quo;
geen enkel bericht verspreidt hedeu eeuig nieuw licht
over den gang der onderhandelingen, eu men moet
zich tevreden stellen met de verzekering, dat het
voorstel van Rusland om een einde te maken aan
den oorlog overal een guustigen indruk heeft ge
maakt en een werkelijke verbetering in den algemeenen
toestand, door de wederzijdsche toenadering, ten ge
volge heeft gehad. In de eerste berichten betreffende
dat voorstel werd gameid, dat het ten doel had om
aan Turkye eene wapenschorsing *op te leggen.4
Dit kwam ons onwaarschijnlijk voor, omdat het o. i.
niet aangaat de eene oorlogvoerende partij tot wer
keloosheid te dwingen en de andere vry spel te laten.
Eet blijkt tfinns dat Rusland wel degelijk gelijken
maatregel jegens Servië wil toepaaseu.
Behalve den resds vermelden schijnt door de mo
gendheden nog een ap4ere maatregel jegens Turkije,
overwogen te zijn, nk 9m zich niet te storen aan
't* verbod dat geen vreemde oorlogschepen de Dar
danelles mogen passeeren, en met een oqrlogsvloot
van de zes groote mogendheden eene demonstratie
te Konstantinopel te ondernemen. Volgens een tele
gram uit Weenen heeft de Porte tegen een dergelijke
handelwijze ten sterkste geprotesteerd. Ingeval de
mogendheden de Dardanellen mochten forceeren souden
de residentie en de zetel der regeering terstond van
Konstantinopel naar Adriauopel worden overgebracht.
Voor 't oogenblik is er echter geen sprake meer van
militaire maatregelen tegen Turkije.
Het besluit tot ontbinding van het Itoliaansche
Parlement is eindeljjjk verschenen; de verkiezingen
«uilen plaats hebben den 5n November, de herstem
mingen den 12n November; de opening der nieuwe
sitting is bepaald op 20 November. Te Stradêlla
gaf de Minister-President zyn program, dat weinig
nieuws bevat.
Üit Madrid wordt bericht, dat generaal Martinez
Campos spoedig als opperbevelhebber naar Cuba zal
vertrekken, terwijl de daAr aanwezige generaal Jovellar
kapitein-generaal zal blyven. Wellicht staat dit be
licht in verband met den ernstigen wil der regeering
om een eind te maken aan den opstandonlangs is
weder een groot aantal troepen derwaaris gezonden.
Cqba heeft in de laatste jaren misschien jmeer aan
N Spanje gekost dan het ooit kan opbrengen aan dat
land. De hertog van Montpensier keert den 14 dezer
met syn familie naar Spanje terug.
GOtoA, 10 October "1876.
Blijkens een» bij het Departement van Koloniën
ontvangen teleufam van den Gouverneur-Generaal vau
Nederlaudsch/liidië, dd. 2 dezer, heeft de generaal
uiujoor Wiggers van Kerchera den 27steu September jl.
het navolgende uit Atchiu bericht
Den 258teu September werd de versterking te
Silang voltooid en bezet.
Den 29sten werd, langs den weg van Blang-Pand-
jaug, opgerukt naar Pradjoe. Min ondervond hevigen
tegenstaud eu trof eeu aantal versterkingen aau 22
stukken geschut eu eeu voorraad ammunitie vielen in
onze handen de vijand liet 35 dooden achteraan
onze zijde sneuvelde één mindere militair, en werden
gewond de 1ste luitenant Smith en minderen.
Eene versterking wordt opgericht op 1$00 meter
zuid-oostelijk vau Kwalla Gigheu.
De gezondheidstoestand was goed en de weersge
steldheid gunstig; de stemming der troepen uitmuntend.
Naar men verneemt, is aan het departement van
financiën een ontwerp tot wijzigiug der zegelwet in
bewerking en zal het, biuuen eeu betrekkelijk kort
tijdsverloop aau het oordeel der Staten-Geueraal
worden ouderworpen.
Met de haring visschery gaat het zeer slap. Eiken
dag komen een of twee schuiten te Scheveuingen aan.
De pryzen zijn dun ook tot heden ongekeud hoog
en dalen niet in het iniust. Zij kunnen dus gelijk
gesteld wordeu met de laatste noteeriugen.
Gewaagden van tijd tot tijd de dagbladen vau
plannen tol aanleg vau paardeusporeu te Wijk bij
Duurstede eu Amerougeu, en zulks auugezieu van den
spoorweg RotterdamMunster niets meer wertl ge
hoord, thans verheugen wij yns in de gelegenheid te
zyn aangaande den aanleg der 1 «ektic vau die lijn
(Bokdam—Hou te u) van goederhand te kuuneu
mededeeleu dat de aanvang der werkzaamheden eenig
eu alleen wacht op het Kon. besluit, hou'e de de
defluitieve aanwijzing der te onteigeuenen perceeleu,
bedoeld bij art. 14 der onteigeningswet; dut onmid
dellijk nadat die stukken bij het. bestuur der Itot-
terdam-Munster-spoorweginaatschnppij zullen zijn in
gekomen, tot de taxatie eu den aankoop der perceeleu
zal worden overgegaan, waartoe dun ook, reods ge-
ruimen tyd geledeo, zaakkundig»; taxateurs zijn be
noemd dat voor zooveel betreft den afst utd van
grond, waartoe door den rand der gemeente Schoon
hoven indertijd is besloten, de directie der maatschappij
zich voorstelt met het gemeentebestuur in overleg
te tjreden, zoodra het plan voor een te Schoonhoven
te bouwen station definitief is vastgesteld. Het schijut
ajzoo buiten twijfel, dat niets hoegenaamd langer
aau de dadelijke uitvoering der lijn Rotterdam-Houten
in den weg staat, dan enkel en alleen de uitvaar
diging van bovengemeld koninklijk besluit. De oorzaak
welke tot hedeu het nemen van zoodanig besluit
vertraagde, kenuen wij niet, maar wij houden ous
verzekerd, dat de Minister van Biuueulandsche Zaken,
aan wiens krachtige en besliste houding in de kamers
by de behandeling der wet tot onteigening, niet ge
noeg hulde kan worden toegebracht, ook thans venier
wel alles zal in het werk stellen, om de daarstelliug
dier zoo gewenschte spoorweglyn te bevorderen.
(Sch. Cl.)
De sub-ooramissie te 's Hage voor de qpriohting
vau een Houtmaus-momirnent alhier, heeft zich thans
definitief geconstitueerd en bestaat uit de heeren
jur. F. de Casembroot, presidentmr. D. C. A. graaf
wan Hoogeudorp, vice-presidentmr. J. E. Banck,
secretarie ft. J- G. Van Oordt, penningmeester; be-
neveus de heffen dr A. T. van Akeij, W. T. P.
Clignett, mr. M, H. Godefroi, jhr. mr. W. G. Hovy,
4r. J. Th. Mqinpp, J, L. Nierstrasz, W. van Oordt,
mr. J. P. R. Tak van Poortvliet, D. A. Thierac, mr.
W. A. baron van Verschuer, dr. A. Vrolik en D.
W. Westerbaan.
Het standbeeld van prinses Hendrik, te Luxemburg
opgericht iu het park, is Vrijdag ochtend op bet voet
stuk geplaatst. De plechtige onthulling zal den 30n
October plaats hebben.
Voor de acte als hoofdonderwijzer zijn Zaterdag te
'sHage 10 candidaten geëxamineerd waarvan er 4
werden toegelaten. Aan het examen voor de acte
der Fransohe taal onderwierpen zich 7 candid^tep
één trok zich gedurende het examen terug, terwyl de
anderen werden afgewezen.
De laatste badgasten zyn Zaterdag-raiddag van het
Groot Stedelijk Badhuis te 8cheveningen vertrokken.
Omtrent de feestviering te Alkmaar van gialeren
meldt men het volgende
„De gemeenteraad e» de feeatcommiseie mei banier
afdtelingeu schutterij en de mnziek gingen in optooht
naar het feestterein. De voorzitter der feestcommisaie,
mr. D. F. van Leeuwen, wees op de beteekeuia van
het iponuinent: hoe het verrees, wat het herinnert;
en bracht hyj^e aan den kunstenaar Stracké. De
burgemeester'aanvaardde het monument namens Alk-
maars burgerijhy herinnerde aan den moed eu de
volharding der voorvaderen, en spoorde aan tot na
volging in vrijheidszin en onafhankelijksgevoel, tot
eendracht en vasthouding aan het verbond tusschen
Oranje en Nederlaud.
„Eene groote menigte woonde de plechtigheid bij
vele sub-commissiën waren vertegenwoordigd, waar
onder mr. J. Heemskerk, voorzitter der Haagsche
commissie.
Het zou als eene zeldzaamheid in aanmerking komen
dat de thermometer dezer dagen, o. a. eergisteren
boven de 70® teekende, indien ons niet door een
geloofwaardig tuinbaas was verzekerd dat de thermo
meter eens, cp den 3n October, 83® aanwees. (L. Cl.)
De 6e algemeene vergadering van het Nederlandseh
Tooneel oer bond zal te Rotterdam worden gehouden op
Zaterdag 28 October 1876, des vocp-middags ten 11
ure, in het gebouw der Koninklijke Nederlandse**
Yachtclub. Onder de punten vau beschrijving komt
o. a. voor, dat in de plaats van de heeren H. J.
Schimmel, W. J. Hofdijk eu Julius Vuylstelce, drie
leden van het hoofdbestuur moeten worden gekozen.
Er'is een vermoedelijk batig slot van/ 2114 in kas.
Op Vrijdag 27 October zal een tooneeh'oorstelliiig
in den grooten schouwburg, door de nieuwe Rotter-
dam8che schouwburg-vereeuiging, ouder bestuur van
de heeren Lo Graa, van Zuyleu en Haspels, worden
aangeboden door de afdeeliug Rotterdam en alsdan
zal worden vertoondUit onze dagen, een nieuw
toouedspel van Gerard Keller.
De Minister van Oorlog, vernomen hebbênde, dat
bij Int onlangs met groot verlof zenden van mili-
tiens, aau sommigen dezer door de militaire autori-
teiteu als plaats v mr het vtrlalen van het detachement
ts aangewezen, niet zooals behoort, het spoorwegstation
enz. op de route en het dichtst by dc woonplaats
der milicieus, maar een station, binueu den omtrek
van 3 a 4 uren vpn die woonplaats geleg»ui heeft
gelust dat voortaan aan militiens, die met groot verlof
vertrekken en lungs spoorwegen of niet stoomboote i rei-
zen, als plaats voor het verlaten vau het detachement'
worde aangewezen het station of de aanlegplaats, het
meest nabij de plaats gelegen, werwaarts de inilitit na
zich begeven.
De tentoonstelling voor den schoenmakerswedsfrijd
te Breda werd gisteren ten 2 uur geopend. Tegen
25 Ct. entree is deze tentoonstelling gedurende ucht
dagen toegankelijk. Behalve allerlei keurwerken in
't schoen- en laarzen makers vak zijn door particulieren
ter opluistering antieke, Indische eu ook Atobiiicesohe
schoeisels ingezonden.
Het bericht, dat de verschillende peroeelen, noodig
voor den aanleg van den spoorweg Leiden'Woerden,
thans in handen van de concessionarissen zijn over
gegaan, is niet juist. Slechts ongeveer de helft van
het beuoodigde is in eigendom overgegaan. Onder
de gemeente Soeterwouae is cie onteigening bijna
afgeloopen in Huzcrswonde slechts voor eeu klein
gedeelte. In Alfen is nog bijna niets onteigend in
Zwammerdam eu Bodegraven nog maar weinig. Verder
tot Woerden is de onteigening byna geheel afgeloopen.
Rails ziïn aangekocht en worden aan de Goudsoha
sluis onder Alfen op een daartoe gehuurd stuk laud
aangevoerd. De quaestie vau de brug over cle Gouwe
is beslist. Meu is bezig met grondboringen onder
Alfen.
Te Zwolle zijn der dagen-twee karvrachten, bevatf
tende pin. 150 bennen met garnalen, die pit El burg
aldaar waren aangevoerd, afgekeurd en naar da mest-
plaats gebracht.
Maapdagmiddag viel te Arnhem eep equipage met
twee paarden, waarin verschillende personen, waaronder
dames met kinderen, gezeten waren, fep gevolge valt
het schrikken der paarden van den hoogen kant op
den hoek der Lauwergracht by den Westervoortschen
Dijk in den Singel. Hoewel het rijtuig van een
aanzienlijke en steile hoogte naar beneden viel, werdeci
alle personen, zoowel als de beide paarden en later
ook net rijtuig, zouder bepaald letsel uit het watef
opgehaaldtwee der kinderen echter niet zopdef
groote moeite, zoodat zij ook terstond naar het nabij
gelegen stadsziekenhuis moesten worden overgebfaöht.
Woensdag 1 November a.s. zal te Arnhem de IYê
Nederlandsohe Protestantendag gehouden worden in
Musis Sacrum. Het programma voor die samenkomst
is door het Hoofdbestuur verzonden. Daaruit blykt
dat de vergadering ditmaal zal geleid worden 4öor
4r. Ph. R. Hugenholtz, als eerevoorzitter.
De volgende vraagpunten zijn aan de orde gesteld
lo. „Welken invloed behoort de overtuiging aan
gaande den standvastigen samenhang tusschen gods
dienst en «edelyk leven te oefenen op onze politieke
en sociale gedragslijn?4
Dit vraagpunt gal worden ingeleid door dr. J.
Hooykaaa.
2o. „Aanwijzing der oorzaken van hedendaagsch
pessimisme.4
Dit vraagpunt zal worden ingeleid door den heer
L. Mees.
8o. „De «aak der zei.ding.4
Dit vraagpunt zal worden ingeleid door de heeren
H. C. Lohr en dr. H. G. Hagen.
Den avond te voren zal in Musis Sacrum een
muziek-uitvoering plaats vinden, bij welke gelegen
heid dr. G. van Gorkum als spreker zal optreden.
De kaaspnxlsetie der Vereenigde Staten is nu meer
dan 250 millioen ponden, waarvan iu 1875 bijna
100 millioen poudeu zijn uitgevoerd. Alleen in den
Staat New-York zyu meer dan ïOÖO kaasfabrieken,
die de melk gebruiken van 250,000 koeien, waarvan
80 millioen ponden kaas gemaakt wordt, of 1000
poud van iedere drie koeien. Engeland voert bijna
25 millioen ponden uit en Nederlaud 60 millioen
ponden.
1
Te Berliju hebben zich twee vrouwelijke genees
kundigen gevestigd. Mejuffrouw dr. Lehraus uit
Fürth en mejuffrouw dr. Pranciska Tiburtius uit
Rügen zoo hcelen deze beide artsen hebben
te Zurich gestudeerd en zich gedurende eeu 41/2j«rigen
studietijd door vlijt, bekwaamheid eu eeu voorbeeldig
gedrag df achting eu erkentelijkheid verworven van
hare professoren eu mede-studenten. Na een prachtig
examen werden zij als adsistent-arts geplaatst in de
openbare kraamzaal en kliniek voor vrouwenzieken
te Dresden. Daar hebben zij zich voor de practijk
voorbereid en den In October hebben zij zich te
Berlijn metterwoon gevestigd, om ziekten vau vrouwen
eu kinderen tot hare specialiteit te maken en ook
verloskundige Hulp te verleenen. Deze dames zijn
de eerste vrouwelijke artsen, die zich te Berlijn aan
de praktijk wydeu. Huisvr
Te Kuffstein is dezer dagen een menschenredder
op aangename wijze beloond. Hy zag, dat een
persoon eeu pistoolschot tegen het hoofd loste eu
ijlde, daar de dood niet dadelijk volgde, snel der
waarts om hulp te verleenen. De zelfmoordenaar
had noch de kracht zyu revolver op den redder af
te schieten, zoodat deze dood ter aarde stortte. De
andere overleed kort daarna.
Iu de „Bode van Volksonderwijs4 lezen wij een
bericht, dat als bijdrage tot het onvoldoende van de
wet op den kinderarbeid de aandacht verdient. In
zekere plaAts zyu twee jute-fnbrieken, waar kinderen
van 10 a 12 jaren werden gebezigd om, 't touw van
koftiebalcu en zakken te knoopen, waarvoor fijne
vingertjes worden vereiseht. Vóór de invoering
der wet op den kinderarbeid gingen de kleiuen
van des morgens zes tot des avouds acht uur
—r winter eu zomer met twee verpoazingen van éen
of een half uur naar de fabriek. Eu nu Wel,
nu gaan de moeders naar de fabriek, halen er 't werk
vaudumi en laten de kinderen van de school blyven
om thuis even hard te werken. Eu als er dan maar
10 pCt. van de schoolbevolking wegolyft, roemen de
opderwijzers nog.
De Bode noemt de plaats, waar dit geschiedt, niet.
Ons is echter bekend, dat hier de gemeente Ryssen
wordt bedoeld, (Fad.)
Ouiangs werd gemeld dat ergens in ons land een
witte zwaluw was gezien en dat was 't teeken
van een feilen winter. Thans meldt men dat op
de plaat* „Berenstein" te Loosctaiaen dezer dagen
drie ooievaars zijn waargenomen, die au dors steeds
in Augustus vertrekken. Men hield dit voor een
t*lfsi van een zaohten winter. Hoewel wy meer
vertrouwen in de instinctmatige, weerkennis der ooie
vaars dan van de „witte zwaluwen4 hebben, aehten
't teoh, het verstandigst het oordeel over deu winter
op te schorten.
Naar aanleiding eener beoordeeling vwn Odllon
Perier's werk over „Dirk Donker Curtius, Ministro
d'étet Necrhtedaisj" sohiyft mr. J. A. Levy o. a.:
In .1821 schreef Donker Curtius aau de Stassart
„Wèldfa wprden de wetboeken, en dus ook dnt van
het strafrecht, aan de Staten—Generaal voorgedragen.4
Vijf en twintig jaar zijn sedert verstreken. Tweemaal
is «ettert de hoogste staatswet gewijzigd. De derde
te% uit ons vorstelijk stortbuis draagt sedert de
kgsbn der Nederlanden. Eene staatscommissie tot
samenstelling van een eigen strafwetboek heeft hare
tepk voor ryimi teen jqar volbwofjt. Nog steeds ber-
inpert ons het ellendig overblijfsel eener vreemde
heersch^ppy yap enen tydpark van verdrukking. Door
règeeririg nodh vertegenwoordiging werd tot dusver
hJÜk gegeven dat men voornemens is de hand aan
den ploeg le slaan. Klinkt niet het „wrUra4 van
Donker Curtius ons als een grievend zelfverwijt in
de ooren Heeft niet de natie recht te verwachten,
dnt rfiidelijk eens het zichtbaar teeken van Fransche
dwingelandij ten onzent worde opgeruimd? Is er
iu 's lands raadzaal niemand, die rondborstig en
moedig, gelyk Hollandsch zonen betaamt, vau deze
leus zijn „praeterea censeo* maakt?4
Zeker gansch niet onbemiddelde boer werd onlangs,
in eèu kleine stad, om „te lichte boter4 op de markt
bekeurd, eu ontving dientengevolge een geschreven
bewijs, ter voldoening van de door hem verschul
digde boete. De iu dat stadje woueude notaris,
hem ziende, verzocht den man eeu, óók geschreven,
billet te willen medeneineu, oin dat in de plaats
zijner inwoning te doen afltzeu, waartoe de boer zich,
heel beleefd,- volgaarne bereid verklaarde. Hij vergat
echter de op zich genomen boodschap, tot hy des
Zondags de klok hoorde kleppen, gelijk bij het doen
van public dien daar steeds de gewoonte was. Daar
hij zeer .nabij het gemeentehuis woonde, liep hij,
plotseling aan het papier vau den notaris deukende,
naar huis, om het te haleu. Hij kwam nog juist
tijdig genoeg, om het te doen aflezen; maar had zich
iu het papiertje vergist, zoodat hij tot zijne verba
zing zijne bekeuring hoorde aflezen, die hij tot op
dat oogenblik zoo gelukkig geheim had weten te
houdeu.
Alvorens de gedachten, die bij mij opkwamen
ty»leus het lezen van de begrooting, mede te deeleu,
wü ik met een enkel woord een punt ter sprake brengen,
dat met die bcgrootiug in geen verband staat, maar
toch, naar aanleiding daarvan, my iu de gedichten
kwam. Waarom t»xjh vraag ik hebben de
raadsvergaderingen steeds op het middaguur plaats
en Waarom niet liever 's avonds? Over 't algemeen
worden alle mogelijke vergaderingen des avonds ge
houden en dat geschiedt niet zonder reden. Dat
heeft een oorzaak. En wel deze, dit 's avouds iedereen
meer tijd en gelegenheid heeft dsn 's morgens of
's middags de vergadering bij te Wonen en meu dau
ook minder gepresseerd is als pij de vroegere «ren
van den dag. Diezelfde reden doet het ook wen-
schelijk schijnen de Raadsvergaderingen 's avonds te
houden. Vooreerst kan men de zakeu meer d téte
refosé behandelen, de raadsleden behoeven tuinder
dau nu afwezig te zyn eu de burgers zijn beter
ia de gelegenheid eens te komen luisteren, waar het
hun belang geldt. In den Goudschey gemeenteraad
zitten veel mannen van zaken en met recht
dat alleen dit treurige gevolg heeft dat zy onop
houdelijk moeten afwezig zyn, wanneer hun beroeps
bezigheden hen elders roepen. Een doctor bezoekt
's morgens zyue patiënten, een advocaat pleit 's mor
geus, een notaris houdt 's morgens aijn verkoo-
piugeu, een koopman heeft 's morgens zijne bezig
heden, enz. enz., zoodat het natuurlijk dikwijls voor
komt dat die heeren niat kunnen kotnen en aangezien nu
dc burgerij een raadslid kiest om iu de vergaderingen
zijn belangen ie behartigen, zoo moest het eigeulyk
groote uitzondering zijn als een raadslid eens afwezig
was. Dit is 't niet. Er gaat geen raadszitting
voorby, of verscheidene lëden zijn afwezig en een
groote bijzonderheid is het, als alle raadsleden
bijeen zijn. Dit is verkeerd. Om hierin tegemoet
te komeu zouden avond-rergadetingen verkieselijk zyn.
En thans tot mijn eigeulyk onderwerp overgegaan.
Ik vang mijne wandeling door de verschillende
paden der begrooting aan met 't punt waar de uitgaten
besproken wórden, en wordt al heel sjpoedig opgehou
den door de jaarwedden van de ambtenaren der secretarie.
De hoofdcommies, Ie en 2e commies hebben, 't valt
dadelyk fc 't oog, een te (klein honorarium, vooral
in verhouding tot den bode. Deze heeft, bebaHe
wouing,/800, terwyl degenoemde heeren respectieve
lijk !*0Q. /m eu/ 700 hebben. Men moet die
heecen, welke goed-ontwikkelde, goed-schrijvende en
zelfdenkende raenschen raoeteu zyn, toch hooger stellen
dan een man, die sloohts kneehtsdjeukten doet, een
man die popieren moet rond- en aanbrengen, kachels
mpet aanmaken en dergelijke vqrheven bezigheden
meer. Feitelijk wordt, wat het salaris aangaat, laatst
genoemde hooger gesteld dan, of ten minste gelijk
gesteld met de heeren der secretarie, immers
afkeuring verdient. Neen, de hoordoommies, Ie en
2e commies moeten m. i. ieder met f >00 verhoogd, op
welke wijze een en ander in .betere verhouding staat
tot elkfiar.
Men mag nu eenmaal xHet vragen -voor hoeveel
(weiüig) Jte,u ik Let .gedagu krijgfn, maar wel.fiet
hoeveel zjjn inyim amtbtenareu fatooerilyk bctenW?
Ik wandel verder.
Ik kom aan „de kosten voor licht." DwZc «i >efeo
dan m. i. verhoogd, voor de avondvergaderingen.
Verder: „de kosten voor omroependie geheel konden
vervallen, daar eeu omroeper geheel uit deu tijd is,
zoo goed als niemand naar hem luistert eu iu alle
gevallen dc aaiiplakbillettcn aau de hoekeu der straten
en Re ad verten tien iu de dagbladen een practiseher
middel van auuoiiceereu is.
Ik nader tot hetonderhoud van Kandel plaatsen
en plantsoenen." Daarvoor is uitgetrokken 1400.
Onder die som is begrepeu een som van/150 voor
aankoop van booineu en heestergewas. Die som moet
verhoogd. Men moest ul. de pluutooetieu eeu weinig
sierlyker inrichten, men moest daar wat ineêr bloemen
planten en zoo het verblijf daar aangenamer maken.
Het heeft al deu schijn dat nieu tegen de burgery
X: zie daar een wandelplaats, waaruit met opzet
schoon geweerd wordt, wij plaatsten daar weinig of
geen bloemen, uit angst dat gij die zoudt veraieTru.
Waarom «e niet een weinig opgesierd? Waarom die
plantsoenen niet gemaakt tot lustoorden onzer stad
Zie hoe net elder* de plantsoenen zijn ingericht, ver
gelijk ze bij de onze en ge zult me toestemmen dat
er wel wat meer aan ten koste gelegd mag worden.
Nu wandel ik een heel eind, zonder stoornis,
voort, hier en daar over een post heenspringende
met, in verhouding tot mijnen leeftijd, jeugdige
roekeloosheid, omdat ik anders mijn wandeling
niet in één dag kan afdoen, o. a. de postover-
zelveerenga ik ongemerkt voorby en vraag niet
of die oude stramme overvaarders, waarop de Goudscke
Courant voor een tyd wees, nog steedr^t veer (niet)
bedienen. Ik ga verder en verder, burgeravondschool
en weeshuis voorby, totdat ik tegeukom zeven agenten
vau politie, die my vertellen dat zy de eenige politie
macht bij dpg vormen. Dat is zeker te weinig, wat
evenzeer 't geval is bij de uachtwachts. Het getal
moet .vermeerderd. In het vorig jaar is er reeds
over gesproken bij de behandeling der begrooting
door 't raadslid Kranenburg, zoo ik my niet vergis
en nu moet dat nog eens aangepakt. Moge bet zijn
met beter gevolg! Het is «raar vele groote dief
stallen of misdaden gebeuren hier niet, maar komt
dit uit gebrek aan dieven of door den iyvloed der
politie? Dit is zeker, de groote diefstallen die in
Gouda in de laatste jaren gebeurden, toonden niet dat
de politie zoo goed was. Vermeerdering is noodig
voor de veiligheid der burgerij.
Verder wandelende, kom ik het muziekcorps <$er
schutterij tegeu. Mijne heeren, raadsleden, is het
geld daarvoor best ed, niet eigenlijk weggegooid
Waarvoor dienen toch die aangekleede, vreeselyk
geraasmakende mannen Wie weet het te zeggen
Het geld is wezenlijk te kostbaar om 't te besteden
voor zulke niets beteekeude zaken.
Al redeneerende loop ik met mijn neus tegen de
zwemschool. Ja, deze zal wel zoo mpetpn blyven,
als hij is; er is over gepraat, er zijn voorstellen ge
daan, maar niets haatte, 't zou wèiaig hel pea als
men nu nog eens beweerde, dat daarin verbetering
moet komen. A propos, het verzoék der Goudsche
Kiesvereenïging om een zwemplaats voor mingegoedQn
is immers niet afgewezen in der tijd Ook niet aaa-
geuomen, maar men zon er nog eens over denken.
Pijnigt ons bestuur zijn hooftl nog steeds met die
quaestie? De burgerij is benieuwd, waaneer het
resultaat dier gedachten opeubaar zal worden.
Maar, nu ik toch over die zwemschool spffeek, een
vraag, een beschoid$n vraag. Wirnram stelt men géén
commissie in over die inrichting. Er is een sckoolcom»
missie, een commissie van toezicht over de muziekschool
waarom ook niet een over de zsoemschool? Een Ed
van 't college *ain 't dagelyksnh bost uur fungeert voor
commissaris, een lid die door bijzondere omstandighe
den, waardoor hij des zomers steeds afwezig is, zéker
wel de minst geschiktste persoon is voor commis
saris van de zwemschool. Dus óf een commissie
óf een commissaris, die gedurende hét badseizoen in
Gouda woout, mag wenscheiyk heeten.
Al verder, doch neeu, voordat ik afstop van het
hoofdstuk, dat over zorg voor ;de gezondheid handelt
even de aaudacht gevraagd voor egn zaak, die daar
mede in nauw verbntid staat ukde wegrdiming der
faecale stoffen. My dunkt hst bestuur van Gouda
niet langer mag dralen, niet langer mag toestaan dat
't water wordt verpest bij gebrek aau een behoorlek
ingevoerd stelsel voor genoemde -naak/ niet langer
mag wachten zonder iets te doen.
Het koolcloset-stélsél, dat in Kraltngen met «oo
uitnemend snapes is in werking gebracht, de groote
waarde waarvan voor kleine gemeenten door vete des
kundigen en specialiteiten erkend is moestik
zeg piet, ingevoerd, peen ik beu «eer bescheiden in
myne weuschen, maar moest onderzocht. Thans
is het toéh eenmaal tijd dat w4j hier in Gouda fcë-
grypeu dat het niet langer zoo gaan -fcan, dfn -men
de ggaQudheid der burgers niet langer zoo vfee&elijk
mag hcuadrelcn.
Zóu er niet één raadslid Zijn. die inzag, daf de
«ank dringend onderzoek vordert? Het 1st te 4opett
voor do oer onZet gemeentelijke vèrtegenwoordjgiug^
4
