Nieuws en Advertentieblad voor Gouda en Omstreken.
ONSONS
TO,
behangsel-
tiDIJNPAPIEE,
SK enz. enz.
PAPIEREN van
OPGERUIMD.
tVE,
«CJAPP8Ï
1EDEREN,
illeji,
hte recept, vei
)hemisten. 1
wing.
jn door ons in
bele dooeen t»
erkrijgbaar ge-
Nationale Militie.
A K
1877.
»1!
HET VOORLOOPIG VERSLAG.
oudheid,
F’sche
looping-
7, ’arm, 10 ure,
Driemanspolder,
geld, van eene
ooping
orzien is van
8«.
1.
IGEN met het
HULP bjj
Bjj deze Courant behoort een Bijvoegsel.
KENNISGEVING.
9, bestaande in
dpeuluw, Euvel-
mdeSpil, Leger-
i, eiken Karbeeli
bikte STEEN,
t nzx BROEK,
APRIL 1877,
10 ure,
md «ZELDEN-
est door wylen
ijj het Dorp en
fewwi/I.
maliën ten kan-
[OLENAAR te
»we sralcjei
iflt, Amsterdam,
s»
I, ,lf
de Hoogstraat,
iet gebruik van
cht in omloop
TWEEDE ZITTING van den MILITIERAAD.
BURGEMEESTER en WETHOUDERS van
Gouds, brengen ter algemeene kennia dat de TWEEDE
ZITTING van den Militieraad, bedoeld bij art. 86
der wet vau den lilden August» 1861, (StaaUblad
no. 72,) zal plaats hebben op het Raadhuis te Leiden,
en wel:
1*. Op MAANDAG den »n April 18)7, des voor-
middags ten 11 urt, voor de Loteltngen omtrent
wier laak in de eerste zitting geene uitspraak kon
worden gedaan en voor hen, die wegens gemis der
gevorderde lengte of het hebben van gebleken,
twf persoonlijk moeten worden onderzocht.
V>. Op WOENSDAG den 18n April daaraanvol
gende, des voormiddag) ten 11 ure.
a. Voor de Lotelingen dia een Plaatsvervanger
of Nummerverwisaelaar verlangen voor te stellen.
I. Voor hen die als Plaatsvervanger of Nninmer-
verwisselaar verlangen op te treden.
Op MAANDAG den 23n dier maand des voor
middag) ten 10 ure voor de behandeling van allo
nog onafgedane zaken.
De Lotelingen, die voor bovengenoemden Militie
raad moesten verschijnen, doch niet verschenen zjjn,
worden gehouden geene redenen tot vrijstelling te
hebben en voor den dienst aangewezenhet niet out-
roeping» unjei ohvucii grenNww wc pugwug
tot het verschijnen voor den Militieraad of tot bet
indienen van de tot staving der redenen Van vrijstel- i
ling gevorderde bewijsstukken.
De iotoBbg omtrent Wien de Militieraad in de
eerste Zitting reeds uitspraak heeft gedaan, behoeft
niet in de Tweede Zitting to versohijneu, ten ware
hjj daarin een Plaatsvervanger of Nummerverwitse-
laar mogt willen voorstellen.
Gouda, den 23n Maart 1877.
Burgemeester en Wethouders voornoemtl,
De Secretaris, De Burgemeester,
vos Stzunsacs 1. s. vanBïrgzn IJzxddoorn.
onderwys werd afgekeurd, die zich door zulk
i een schynconcessie niet wilden laten blinde
i doeken.
Omtrent de leervakken verschilde men ook
i in vele opzichten met den Minister; onderwijs
in het zingen, dat allergewichtigst element van
volksbeschaving, wilde men op de lagere school
niet missen. Teekenen en gymnastiek als ver
plichte leervakken vonden vele voorstanders;
minder was dit het geval met de nuttige vrou-
weljjke handwerken, die meer op de herhaling-
school dan op de lagere school te huis behooren.
De bepaling in het ontwerp tot regeling van
den tjjd voor het onderwjjs in den godsdienst
voldeed slechts weinige leden; de meerderheid
vreesde van hei onderling overleg tusschew ge-
meente-besturen en godsdienstleeraren groote
verwarring. Hetzelfde ongunstig oordeel is uit
gesproken over de bepalingen omtrent de in
richting en verdeeling der school, die men aan
den hoofdonderwjjzer wilde overlaten, natuurlijk
onder goedkeuring der authoriteiten.
Achtte de meerderheid één onderwijzer Voor
hoogstens 40 kinderen noodzakeljjk, men drong
aan op het aanstellen van meer vrouweljjk per
soneel, zelfs in scholen, die alleen door jongens
bezocht werden.
Het voorbereidend onderwjjs vond geen gun
stige ontvangst, niet slechts keurde men de
voorgestelde halfslachtige regeling af, velen gin
gen verder en betwistten den staat het recht
om zich met de bewaarscholen te bemoeien.
Het werd wenschelijk geacht, dat iedere lagere
school een schoolbibliotheek zou bezitten.
Als een der grootste leemten van het wets
ontwerp achtte men, dat het voortgezet onder
wjjs niet geregeld was.
Voor leerplicht achtte men den tjjd nog niet
gekomen.
III. De bepalingen omtrent het schooltoezicht
voldeden evenmin. Vermeerdering van het aan
tal inspecteurs achtte men minder noodig, be
hoorlijke bezoldiging der schoolopzieners daaren
tegen zeer wenschelijk.
IV. Kon men het goedkeuren, dat de pro
vinciën geen subsidiën ten behoeve van het
onderwjjs meer zullen geven, vrjj algemeen was
men overtuigd, dat de gemeenten te veel ge
drukt werden, en het rijk een aanzienlijk deel
der kosten moet dragen van een zaak, waarbij
het zooveel belang heeft.
De meerderheid was bepaald voor het behoud
der vergelijkende examens bjj de vervulling eener
hoofdonderwjjzers-betrekkiyg; by de benoeming
van hulponderwijzers wilde men den hoofd
onderwjjzer meer invloed geven.
Omtrent de schoolgeldheffing verklaarde de
meerderheid zich voor het behoud der tegen
woordige bepalingen.
Algemeen was men eindelijk weinig ingeno
men met de voorstellen des Ministers omtrent
het uitgebreid lager onderwijs; men wilde den
tegenwoordigen toestand behouden tot na de
herziening der wet tot regeling van het mid
delbaar onderwjjs.
Vergelijkt men een en ander met het ontwerp,
I dan ontdekt men meer punten van verschil dan
i van overeenstemming, en komt «ons dit ont
werp in behandeling, dan zal de Minister rich
vrij wat wijzigingen moeten getroosten.
Misschien dat evenwel reeds vroeger aan veler
verlangen zal voldaan worden, en het regee-
ringe-antwoord van een gewijzigd ontwerp zal
vergezeld zjjn. Dit zon net beste middel zjjn,
te brengen, vobral als de Minister mocht kun
nen -- Uul-L.—- A- -iA-AJ -
een me
Met niet minder belangstelling dan het wets
ontwerp der regeering, is het voorloopig verslag
der vertegenwoordiging op het wetsontwerp
tot regeling van ons lager onderwjjs te gemoet
gezien. Berichtte het wets-ontwerp ons wat de
regeering noodig en nuttig oordeelde, om zoo
wel de gemoedsbezwaren op te heffen, als om
om lagst onderwjjs te verbeteren, hei voorloopig g<
verslag meldt ons hoe die wijzigingen door de bi
vertegenwoordiging zjjn ontvangen; wat de re
geering in dit opzicht te vreezen en ie hopen
Maar dit voorloopig verslag geeft nog meer.
Het treedt niet slechts in dorre beschouwingen,
het bepaalt zich niet tot een beoordeeling der
verschillende artikelen, het geeft in breede trekken
op, welke regeling door de groote meerderheid
wenscheljjk wordt geoordeeld. Heeft de regee
ring weinig ot geen gebruik gemaakt van de
gegevens haar door verschillende vereenigingen
ongevraagd verschaft, heeft zjj zelfs niet zelden
de adviezen der inspecteurs in den wind ge
slagen, uit het verslag blijkt, dat de vertegen
woordigers des volks die bouwstoffen niet ver
smaad lebbenwaardoor zjj dikwjjls tot geheel
andere resultaten kwamen dan de regeering.
Veel is reeds over het wetsontwerp geschreven;
wss men bljjkbaar weinig ingenomen
schillende bepalingen, ook heA oordeel der ver
tegenwoordigers is blijkenshetvoorloopigverslag
««er ongunstig; zelfs is beweerd,dat neteenige leerlingen, bracht art. 16 op nieuw ter sprake,
goede van het ontwerp de indiening was, omdat j dat zelfs door voorstanders van het bijzonder
daardoor aan de vertegenwoording de gelegen
heid is gegeven de geheele regeling van ons
lager onderwjjs te bespreken. Vrj; algemeen
was men het dan ook niet sens met die weinige
leden,die beweerden dat de wet van 1857 nog geen
herziening noodig had en althans de drang tot
een spoedige behandeling niet gemotiveerd was.
Had de regeering by haar optreden de ver
plichting op zich genomen middelen te beramen
om den strjjd tegen ons openbaar onderwjjs te
doen ophouden, om zoo mogelijk voldoening te
geven aan hen, die daartegeu gemoedsbezwaren
hadden, en moest dit ontwerp daartoe het middel
zjjn, de vertegenwoordiging onderzocht daarom
eerst de verhouding tussehen openbaar en bij
zonder onderwjjs.
De slotsom van dit onderzoek, waarin zoowel
voor- als tegenstanders ran het openbaar on
derwijs hun gevoelen uitvoerig blootlegden, was
dat de meerderheid in de meeste afdeelingen
verklaarden, dat het openbaar onderwjjs, wilde
het geheel aan het gebod der grondwet voldoen,
zoo goed mogelyk moert worden ingericht, zon
der op het byzouder onderwjjs te letten; dat
geen bjjdragen uit de openbare kas mogen worden
verstrekt tot ondersteuning der school, wier
bestemming is niet enkel godsdienstig onder
wjjs, maar onderwjjs in den godsdienst te ge
ven en dat dit laatste geheel aan de kerkge
nootschappen of particulieren moest worden
overgelaten.
Was er bjj de bespreking Van het eerste punt
een hemelsbreed verschil, vrjj eenparig keurde
men de middelen af’ door de regeering Voorge
steld om aan Hén strjjd een. einde te maken.
Achtten de Voorstanders van het openbaar
onderwjjs verschillende bepalingen van net ont
werp in strjjd met de grondwet en daarom al
leen reeds onaannemeljjk, de tegenstanders
konden geen woorden uitdenken, sterk genoeg
om aan hun teleurstelling lucht te geven over
het ontvangen van een dergeljjk ontwerp. Zoo
onaannemelijk werd vau de zjjde dezer leden
de voordracht geacht, dat verscheidene hunner
reeds nu verklaarden, als het tot een openbare
beraadslaging kwam het eerste artikel van het
etsontwerp te zullen verwerpen, op hoop van
daardoor verdere behandeling af te snyden en
noodeloos tijdverlies te besparen.
Voorzeker geen aangenaam vooruitzicht voor
den minister, die getracht heeft allen te voldoen,
en daardoor zich slechts mag verheugen in den
steun van enkele leden, die hoopten dat door
amendementen het ontwerp aannemelijk kon
gemaakt wordeneen schrale troost na den
litteren aanval vim rechter- en linkerzyde!
Achtereenvolgehs is daarop besproken:
I. Staatszorg voor onderwijzend personeel en
wel de opleiding der onderwijzers, de aanmoe
diging der onderwijzers, de bezoldiging; de be
vordering en de examens.
Omtrent die punten verschilde men zeer dik-
wjjls met den Minister. Is de Minister niet
voor goedkoope kostscholen, alias kweekscholen,
de meerderheid achtte uitbreiding van het getal
kweekscholen dringend noodig; wilde de Minis
ter de kweekelingen als leerkracht behouden,
in het verslag wordt dit misbruik terecht ver-
oordeeld; de minimumcjjfers der bezoldigingen
van het ontwerp werdeh geheel onvoldoende
geoordeeld, de groote scholen van 400 en meer
leerlingen werden afgekeurd. De weglating van
regeering. het programma der acte-examens uit de voor- 1
eechreven; gestelde wet gaf aan een aanmerkelijk aantal
1' mat ver- leden grooten aanstoot, evenzeer als de benoe- om de aanstaande discussion tot een goed einde
ming der examen-commissiën door den Minister. 1
IL Staatszorg voor goéd onderwjjs aan de neu gndvinden zjjn ontwerp te ontdoen van
',1 „_1. igte halfslachtige bepalingen, die nie-
vporsöujderii ven het bjjzonder mand vuldoen! L.