mmmumm êmtm.
Geachte Kiezers!
TAFEL OLM,
M. Bisdom van Vliet,
Mr. A. A. van Bergen IJzendoorn,
G. A. van Houweninge Gz..
Mr. J. Fortuijn Droogleever,
M. Bisdom van Vliet,
Mr. A. A. van Bergen IJzendoorn,
G. A. van Houweninge Gz.,
Mr. J. Fortuijn Droogleever,
M. Bisdom van Vliet,
Mr. A. A. van Bergen IJzendoorn,
G. A. van Houweninge Gz.,
Mr. J. Fortuijn Droogleever,
TZEZHï&iïnsr
Kleeding-Magazijn.
GKEILsTTT_A.-
Boer Timmers,
RIIMIISQK MIIVEV-BOBSIBMIO
vair W. v. ZtckeiriKlgier
ZOHTJDJ^G' 29 1877.
^ALLERLEI.
Laatste Berichten^
Kiesdistrict GOUDA.
te Haastrecht,
te Gouda, en
te Moordrecht,
te Gouda.
Hoofdkiesdistrict GOUDA.
te Haastrecht,
te Gouda, en
te Moordrecht,
te Gouda,
te Haastrecht,
te Gouda,
te Moordrecht eji
te Gouda.
Uwe MEDEKIEZERS.
GOUDA, 28 April 1877.
MABKT.
ONTVANGEN de NIEUWSTE
DEMI-SAISON en
J. HOOGENBOOM.
GROSSIERS in OLIËN, VETWAREN, etc
ROTTERDAM.
Zieken en allen
OPENT BRIEF
aan Dr. BRUINSMA
RICHTER# Boekhandel,
Tfc Bormnhut,'
te Mfttaz a/d Rijn.
X,
V REDE-BEST.
Inhoud van Ceres.
Madrid, 27 April. In het congres is de be
grooting door den Minister van Financiën ingediend.
De inkomsten en uitgaven lijn in evenwicht en be
reiken een totaal van 735 millioen pesetas.
i
Do ondcrgeteekenden, Kiezers, bevelen Toor de aanstaande Verkiezing van LEDEN der
PROVINCIALE STATEN op 8 MEI aanstaande, dringend aande aftredende Leden
alsmede ter voorziening in de vacature ontstaan door het overlijden van den Heer J.
DROOGLEEVER FORTUIJN te Gouda (bjj afzonderlijk stembillet) den heer
GOUDA, 27 April 1877.
IT. W. F. BONTE.
W. POST DROST.
P. GOEDEWAAGEN.
J. M. NOOTHOVEN van GOOR.
J. J. GROOTENDORST.
Dr. W. JULIUS.
S. B. van LEER.
C. MESSEMAKER.
J. A. ROEST van LIMBURG.
Dr. A. ROMEIJN.
A. SCHONE VELD van die CLOET.
Dr. H. IJ8SEL dz SCHEPPER.
Mr. P. J. SNEL.
G. STRAVER.
A. vAn VEEN.
D. G. van VREUM1NGEN.
Dr. P. de WILDE.
J. IJSSELSTEIJN.
De LIBERALE KIESVEREENIGING te Woerd,n heeft voor de VERKIEZING van
8 MEI aanstaande als Candidaten voor het LIDMAATSCHAP der PROVINCIALE STATEN
gesteld de aftredende Leden
alpmpde ter voorziening in de vacature ontstaan door het overlijden ven den Heer
J. DROOG LEB VER FORTUIJN te Gouda - den Ems
(blaauw stembillet) die als zoodanig dringend wordorr asssbeveien.
Het, Bestuur,
V. G. KNDFF, Prmbfit.
Wonden, 27 April 1877.A. M. BEUERMAN, Secretarie.
Door de onderscheidene Kiesvereenigingen in de Districten in 't Hoofet-Kie«district
GOUDA, zjjn tot Candidaten voor het LIDMAATSCHAP nca PROVINCIALE STATEN
gesteld en aanbevolen, de drie aftredende Heereu Leden, die allen hebben beantwoord aan
net vertrouwen door bnnne KIEZERS in hen gesteld, zijnde de volgende:
voor den waardigen overledene Heer J. DRQOGLEEVER FORTUIJN te Goüda
versch aangevoerd van GENUA, LIVORNO
en MARSEILLE, in diverse kwaliteiten en tot
billijke prijzen voor HH. Wjinkeljer»
verkrijgbaar bij
Vertegenwoordiger voor Gouda en Omstreken
de Heer A. de LEE DE, Kuipersteeg, Goma.
die belang stellen in Dr. Airy'» Aittmir-
geneeswljzcwordt bjj deze bericht, dat
tengevolge van de ongehoorde aanvraag, de
eerste druk van den
leeraar bij het Middelbaar Onderwijs, reeds
aangevraagd en een groot gedeelte van de
onder de pers zioli bevindenden tweeden druk
besteld is. Keii ieder, die een exemplaar van
dezen belangrijken brinl wenseht te bezitten,
schrijve ons onruiddelijk per Briefkaart, waarop
dadelijk na het verschijnen, de toezending
grwtie en femme* volgt
Door deszelfs goede werking heeft dit middel
het vertrouwen van een groot aantal genezen
persbnen verkregen. Duimde «tfesteta roemen
om strijd, zjn genezenden kracht.
Alphen a/d Rjn, 9 Jont 1876.
Gelieve onsi een kist BORSTHÖNIG te zen-
«n. Voorts is heft ons aangenaam U mede-
tedeelen, dat vrij behalve de vele, dagelijks in
komende berichten over de goede werking der
Rjjnlandsche Druiven-Borsthonig, dezer uagen
van eene zeer bejaarde Juffrouw de verzekering
ontvingen, dat zij na het gebruik van 4 flacons
genezen was, van een zeer gevaarlijken hoest.
UEd. Dienaren L. Vabossieau Z.
Ter voorkoming van bedrog is
elke flacon voorzien vaneen cap
sule met nevenstaand fabriekstem-
pel, terwijl buitendien de naam
van den Fabrikant
W. H. Zickenheimer te Mainzin
de kurk gebrand is.
SOuda bij H. A. WollT.
Mpksn afd R., L, VaroMisaa
Zoon
MWAtoth
Bodtgravtn, P, Venloot.
Boskoop, A. J. fin Twout.
Dolft, L. van Leeuwen
Oravsnhage, J. L. F. C.
Snabilió, A path.
Haterncoude, W. Hendriks.
Haastrecht, J. D. den Hertog.
Hütefsrtitrg, de Raadt.
Lsiden, E. Noordijk.
Oudetcattr, F. Jonker-Henbnrg
Rotterdam, C. J. W*. Söifti-
lie'i Apath,
Rijtwyk, C. J. van Ginkel.
Schoonhoven, J. Wolff Zoos
Drog.
Voorburg, A. aan Veen.
WaddinxvesnC. van Eeuwen.
Woord»u, W. H. vau Diggelen.
GaBDA. druk ta» A. BteiXMA».
II
11,
Waarschijnlijk zullen de meeste lezers van dit blad
■iet weten, dat binnen weinige dagen, binnen deze
ilad eene feestviering zal plaats hebben, ter herin-
nering aan het oprichten eener Vereenigiug, die alsdan
75 jaar zal hebben bestaan.
Op 30 April a. s. namelijk, zal de Sooieteit „Vrede-
Best," haar diamanten feeat vieren. Het ia dan joist
75 jaar geleden, dat door het „constitutioneel geiel-
achap" besloten werd tot oprichting van eene Sociëteit
van conversatie, welke zonde ten zinspreuk voeren
„Trede Best.»
Zoo sis ieder begrijpen kan, heeft de Booieteit ge- I
durende zulk een lange reeks van jaren, lief en 1< ed
ondervonden, was somtijds op het punt „eener finale j
dissolutie door jaarlijks vermeerderd deficit,* doch i
hield zioh toch staande, niettegenstaande kwade tijd™,
tot op dit oogenblik, waarop zjj zioh in eene bloeiende i
welstand mag verheugen.
De vereenigingen die elkander opvolgden en waaruit
„Vrede-Best" ontstaan ia, kunnen zich op een minder
lang bestaan beroemen. Zjj werden dan ook met
andere doeleinden opgerioht en hielden zieh meer
bezig met de politiek dan met aangename conversatie.
Eeeds in 1795 bestond er eene combinatie van
burgers, die zioh Gedeputeerden der Burgerije noemden
en zich later tot de provisioneels mnnicipaliteit
wendden om een lokaal tot het honden van groud- cu
volksvergaderingen, waartoe de Gasthuiskerk werd
aangewezen, onder voorwaarde omtrent den aard en
de samenstelling der vergadering door een schriftelijk
plan ta worden ingelicht.
Kort daarop werd de eerste vergadering gehouden
en bet lidmaatschap aangeboden aan de leden der
munieipaliteit, benevens de secretarissen, hetgeen werd
aangenomen, ouder erkenning, dat de Sociëteit uit
maakte; .het stemgerechtigde volk der stad Gouda.»
Nader regelde men de zaken definitief met 758
burgers, als lid dezer grondvergadering, onder de
benaming „Sooieteit," bjj wijze van grondvergadering,
met de spreuk:
„De bloei van Nefrland, MaaUekappg,
Bitcki kunde en deugd der burgerij.11
Een en ander onder goedkeuring der munieipaliteit,
terwjjl kort daarop besloten werd het reglement te
doen drukken.
Nadat men zich verder nog bezig gehouden had
met de benoeming van Jacobus Blaauw, tot lid van
de Nationale vergadering en met alles, waarmede
rich eene sooieteit in den tegeuwoordigen tijd niet
bemoeit, ontstond er eene differente zienswijze tusschen
de regeering en de vergadering, met het gevolg, dat
de vergadering werd gesupprimeerd.
Deze aappressie, ruim 1 maand later, buiten effect
gesteld zijnde, werd door eene gemengde commissie
der mnnioipaliteit en der voormalige grondvergadering
besloten een ontwerp te formeereu ter regeling van
het stemrecht binnen de stad, zoolaug daarin door
het Bestuur over de Bataafsche republiek niet was
voorzien, welk ontwerp later werd goedgekeurd.
Terwijl gedurende dien tijd het bestuur der grond
vergadering achtereenvolgens zjjne bijeenkomsten hield
in het Herthnis en in de St. Joris Doelen moet
omstreeks dit tjjdstip (17 97) de Sooieteit „de Harmonie*
zjjn opgerioht.
Althans in Maart 1797, vroeg de president der grond
vergadering in naam van commissarissen het huis aan de
Botermarkt, hoek Kerksteeg, van de stad tegen betaling
van redelijke hunr in gebruik aan, nadat die het tot
dat doel zou hebben doen approprieeren. Fabriekmees-
teren daarop rapporteerende, dat er geen beter huis
voor genoemd doel bjj hen bekend was, en de kosten
ken niet als veel bezwarend toeschenen, werden ge
machtigd het gebouw tot het doel in te riohten. Zij
schijnen hunne berekening echter niet dan opper
vlakkig gemaakt te hebben, althans aoht dagen later
compareerden zij, met de kennisgeving, dat er een
groot bezwaar aan hun opdracht verbonden was, daar
zjj aleehts over 800 gulden konden besohikken en de
appropriatie duizendc guldens zou koBten. Zjj werden
eohter gemachtigd met ter zj)de9telling dier bepaling
hunne werkzaamheden tot verbouw met kracht voort
te zetten en te voleinden.
Voorloopig kreeg de Sooieteit de Fransche Jonge-
juffrouwenaohool ten gebraikeen werd besloten lezingen
te houden „over de oonstltutie,* waarbjj de leden der
grondvergadering toegang hadden.
Uit de daarop in werking komende staatsregeling
van 1798 schijnen de leden gemeend te hebben, te
moeten opmaken, dat hunne Sociëteit ontbonden
was en werd daarop besloten, zeker met het oog
op de traditie en ter bereiking van het doel in art. 18,
van genoemde staatsregeling omschreven, tot oprich
ting van „het constitutioneel gezelschap.»
Dit gezelschap had, naar het schijnt, een gunstige
beschermer in de toenmalige munieipaliteit althans
het kreeg uit stadskas 600 guldeu ter leen, tegen
2'/s pilt. interest, op eene behoorlijke obligatie, aan
welk stuk het echter (of liever Vrede-Best) in 1 821
herinnerd werd door het verzoek de achterstallige
schuld met de verloopen interest af te doen. Oin
daaraan te voldoen, moest de contributie verhoogd
en eene schikking tot afbetaling in termijnen worden
getroffen.
In Juni 1798 was hét nieuwe societeits-lokaal
gereed cn betrokken.
Wat aanleiding heeft gegeven om in 1802 het
gezelschap op te heffen en te ojnstitueeren tot „Sociëteit
Vrede-Best" is weinig omschreven, meer dan naar-
sehijnlijk echter is de steunregeling van 1801 cu
de gehtele gang der regeeringszakeu daarvan aan
leiding. Dit ie althans zeker, dat het stads-bestuur
eenige jaren later, in 1806, de huur verhoogde en
dus niet zoo goedgunstig was als de munieipaliteit
van 1798^het gevolg hiervan was, dat de contributie
verhoogd moest worden en „de societeiis-cassa in
eene alegte situatie* kwam.
Na verloop van tijd werd daarop de sociëteit ver
plaatst naar het huis op de Markt, destijds behoareude
aan den heer van der Starre. Daar deZe echter in
1845 bepalingen maakte, die door de leden niet
werden aangenomen, betrok men weder het oude
lokaal, dat daartoe van de stad werd gehaard, en,
zooals bekend is, eerst ii( 1872 voor het tegenwoor
dige werd verwisseld, aangezien toen de raad besloot
tot verkoop en de huur werd opgezegd.
Was dus de munieipaliteit van 1806 oorzaak dat
de contributie verhoogd moest worden, die van 1872
maakte bijna dat de sociëteit zonder dak waa. Niet
tegenstaande dit weinig aanlokkeljjk vooruitzicht,
behielden de leden moed tot den dag der verkoop
misschien kon het uog in handen komen van iemand
waardoor het aan zijne bestemming zou kunnen blijven
voldoen, maar deze hoop bleek op dien dag een ijdele
geweest te zijn. Het gebouw ging in andere handen
over, tot een ander doeleinde.
Gelukkig was toen juist het tegenwoordig gebouw te
koop, en werd dit door den heer Hardijzer aangekocht
en met znlk een spoed ingericht, dat den 4n Mei 1872
de nieuwe lokalen konden worden ingewjjd.
Thans wederom 5 jaar later ia er op nieuw feest.
Wat zal het zijn in 1902?
Iu de olassis van Brielle hebben ook dit jaar
predikanten van de moderne richting onderscheidene
persoucn als leden der N. H. kerk bevestigd, zonder
zich te storen aan het ten vorigen jare door de
synode genomen besluit betreffende de belijdenisvragen,
Die vragen werden door hen meer of minder gewij
zigd. Tot dusver heeft men nog niet vernomen,
dat die predikanten aangeklaagd zijn.
In den Haagschen Gemeenteraad, heeft dezer dagen
een caudidaat-brugwachter eene stem gekregen voor
de betrekking van onderwijzeres in de handwerken
van nut en smaak.
Door de militieraden werden de volgende opgaven
gedaan betreffende de verstandsontwikkeling van de
loteliugeu Lichting 1874. 1875.
Ixizen noch schrijven kenden 51,620 45,177
Alleen lezen 6,022 5,591
Lezen en rekenen tt 36,794 37,622
Lezen, schrijven en rekenen n 190,578 183,233
llooger onderwijs genoten hadden 1,964 1,893
Onbekend 9,526 9,912
In het verslag van den Minister van Oorlog in
Frankrijk, betreffende de loting in 1875 worden de
volgende mededeelingen gevonden:
Aan de loting namen deel 283,768 jongelieden,
zijnde 12,736 minder dan in 1874. Hiervan werden
finaal voor de krijgsdienst afgekeurd 29,797 en voor
een jaar vrijgesteld 19,508 tegen 21,355 in 1874.
Van de geadjourneerde lotelingen der lichting van
1872, waaromtrent in 1875 eene einduitspraak moest
worden gedaan, werden voor de krijgsdienst aange
wezen 6957 en de 1812 overigen finaal vrijgesteld.
Het getal vrijwilligers voor een jaar bedroeg 9804
tegen 10,314 in 1874, dat der vrijwilligers voor vijf
jaren 14,330 tegen 16,726 in 1874.
Indien dit benut beeft op nrt. 83 der AJgemeene Be
ginselen, komt het mg voor, dst de Soeieteit, die tich destyde
eene corporatie noemde, verkeerdelijk geleien beeft.
296,504 283,7U
De percentsgewijze verhouding dezer zes c&tegoriëH
in de beide jaren, toont een geringe verbetering van
gehalte aan zij was als volgt
in 1874 17.41 2.03 12.41 64.28 0.66 3.21
in 1875 15.92 1.98 13.36 64.59 0.65 3.4»
Het getal der niet opgekomenen, hoofdzakelijk
bestaande uit jongelieden der zuidwestelijke departe
menten, van waar een uitgebreide landverhuizing naar
Zuid-Amerika plaats heeft, bedroeg 5182. Uit de
bedoelde departementen alleen bedroeg het 1507.
LANÜBOU W en VEETEELT. De teelt der Serra-
drila (Ornitiiopus Sativns). I. Nabetrachting op
het laudhuishoudkundig congres, gehouden te Am-
sterdan van 26 Juni tot 1 Juli 1876. Diep
en, door V. D. H. Kuikens in 't voorjaar
door Zeno. De Kaspische Zandwilg. Vraagbus.
WEERSGESTELDHEID in MAART. 1877.
FEUILETON. De vervaardiging, samenstelling en
het gebruik van kunstmeststoffen Het phosphurzuur
iu de natuur III.
GEMENGDE BERICHTEN. Varia.
MARKTBERICHTEN en ADVERTENTIEN.
W0611911, 27 April. Een bericht aan het Tagblatl
uit Belgrado meldt, dat Turkije vau Servië de belofte
van stricte neutraliteit eischte en toestemming ver-
laugde voor het doortrekt n vau een Turksche troepen-
afdeehng door Servisch gebied naar Kladova. Abdul
Kerim Pacha, opperbevelhebber van het Donau-leger,
gaf daarop onmiddellijk kennis aan den kommandant
der Servische troepen te Negotin, kohmel Horvatovic,
dat een afdeeling Turksche troepen bevel ontving
eenige strategische punten aan de Donau, in het bij
zonder Kladova, te bezetten. De Servische Minister
raad besloot een protest naar Konstautinopei te zenden
met tie stellige verklaring, dat Servië zich met geweld
van wapenen tegen het doortrekken van Turksche
troepen door het Servische grondgebied zou verzetten.
Konstautinopei, 27 April. De Sultan zal op
den Emir van Kabul (Afghanistan) een beroep doen
om een engen Sunuitisch-Mahomedaanschen Staten
bond te vormen.
Weonen, 27 April. De Deutsche Zeitung ver
neemt dat Engeland met de Porte onderhandelt over
den afstand van het Suez-kanaal.
London, 27 Hpril. Hartington zal Maandag
aan de Regeering vragen, of zij het voornemen heeft
de neutraliteit van Engeland te proclameeren.
Gladstone, kondigde aan dat hy eene resolutie zal
voorstellen met betrekking tot de Oostersche quaestie
en de politiek der Regeering.
Bucharest, 27 .April. Gisteren zijn twee Turk
sche monitors ter verkenning tot voor den mond
der Szereth verschenen.
De Rassen zetten de concentreering van troepen
bij Barboschi voort. Van Jassy naar Turguli en
van Dohalska naar Paschkani is de spoorweg tenge
volge van overstroomingen onbruikbaar. In den
namiddag zijn 500 Russen Braila binnengetrokken.
Bilbao, 27 April. De juntas in Biscaye zyn
onverwacht op bevel van generaal Quesada ontbonden
tengevolge van hunne weigering om de wet van 21
Juni aan te nemen. Er heerecht groote agitatie.
Rome, 27 April. De Senaat begint morgen met
de discussie over de wet op de misbruiken van de
geestelijkheid.
Goud*. Druk van A. Brinkman.
