els,
Nieuws- en Advertentieblad voor Gouda en Omstreken.
W!
1877.
Np 2018.
mm
BINNENLAND.
BUITENLAND.
Vrijdag 3 Augustus.
re,
OCBE
en HOLM,
eiet.
iinierie,
Buitenlandscli Overzicht.
elke door
i HH, Ge»
algemeene
jsverteriag,
stelling na
t gevolgen,
aroche
)te zwakte,
f
<r den Heer
de
IAN.
ardiger heeft
e is naar de
Apotheker
ida.
de verwach-
Standplaats
onie.>
Jent.
_n
dholland oud
Manieren,
Uitgebracht werden 590 stemmen, van onwaarde
Daarna verkregen de hh. G. A. Oudijk 359, Jhr. M.
C. F. J. de Rotte 325, C. Meseemaker (aflr. iid) 264
en P. Goedewaagen (aftr. lid) 190 stemmen.
Gekozen zijn dus de heeren G. A. Oudijk en Jhr.
M. O. F. J. de Botte.
GOUDSCHE COURANT.
8IGAREN-
SIGAREN-
Schildpad,
sre Soorten,
>te Collectie
9 te Leiden,
COLOGNE
de lagere
De
de
De onlangs bij het le regimant infanterie nieuw
benoemde kapitein der 2e klasse G. P. H. Zimmer
man is respectievelijk ingedeeld bij de le compagnie
le bataljon te Leeuwarden.
Men schrijft aan do L. Ct.Groot is de pluk van
aalbessen, die inzonderheid uit het Westland, de streek,
waar ook deze vrucht het eelst geteeld wordt, wijd
en zijd ter markt komen, naar de fabrieken gaan tot
Aan de mededeelingen in de zomervergadering van
den geneeskundigen raad van Zuid-Holland ontleenen
wij met betrekking tot de volksgezondheid eenige
statistieke cijfers omtrent de sterfte in 1876. In dat
jaar bedroeg de sterfte in deze provincie 29.86
van 1000 inwoners. In 1875 was die verhouding
31.13 geweest, zoodat het totaal cijfer in 1876 ge
ringer dan in het vorige jaar is geweest. Het is
opmerkelijk dat de vermindering uitsluitend betreft
ziekten, die in de epidemiewet genoemd zijn, hoewel
men daaruit niet de gevolgtrekking mag maken, dat
er werkelijk niet meer sterfgevallen aan infectieziekten
voorkwamen, vermits verzwijging van niet weinige
besmettelijke ziekte-gevallen buiten twijfel is.
Wijders blijkt uit die sterfte-opgave dat vóór de
invoering der epidemiewet in geheel Nederland ruim
3000 sterfgevallen aan typhus per jaar voorkwamen,
daarna ruim 1300 per jaar.
GOUDA, 2 Augustus 1877.
De uitslag der herstemming voor 2 leden van den
Gemeenteraad alhier is aldus:
Oeie uitslag is door ons reeds gisteren aan onze abonné’s
afzonderlijk vermeld in een Extra Nommer.
gedurende de
beroemde
1. Het atelt
uder onderljjf.
tzoeken zullen
i ten zeerste
eraan ie ver-
g COSMO-
gezichten uit
met de wel-
uin tegenover
Directeur,
nis.
De Fransche bladen vinden natuurlijk in het in ons
vorig nr. besproken speechje van Mac-Mahon te Bourges
stof te over tot commentaren en variaties op het
oude thema. Terwijl het Journal Officiel de ontvangst,
die den President van de zijde der bevolking te beurt
viel, vol geestdrift noemt, schrijft het Journal de»
Débat», dat er betrekkelijk weinig menschen op de
been waren en dat de kreten van „Leve de Maar
schalk" slechts spaarzaam weerklonkenhetzelfde
wordt aan de Temp» en de Rappel geschreven. De
Fourtou is weer naar Parys teruggekeerd. Volgens
de Monitewr zal Mac-Mahon binnenkort naar St.
Étienne gaan.
De algemeene oorloge- en politieke toestand is er
in de laatste dagen voor Busland niet gunstiger op
geworden. Terwijl de Turken'op het oorlogsterrein
na het ontslag van Abdul Kerim van meer energie
blijk geven, worden er zoowel in den Oosterschen
als in den Engelschen Ministerraad besluiten genomen,
die te Petersburg terecht als zoovele bedreigingen
zullen gelden. Implicite heeft de groote Oosten-
rijksche ministerraad tot mobolisatie vau het leger
besloten, en ook in Engeland gaat men voor( met
het uitrusten en proviandeeren der oorlogschepen op
een wyze, die doet vermoeden, dat het onweer wel
cens spoedig zou kunnen losbarsten. Wel is waar
heeft Northcote Dinsdag weer iets meer vredelievend
gesproken, doch dat kan even goed het gevolg zijn
vau de overtuiging, dat iqen ia de laatste dagen de
hartstochten wat al te seer heeft opgewekt.
Men meldt uit Londen de briefwisseling, aan het
Parlement overgelegd, bevat eene dépêche vau den
Engelschen consul uit Samia 14 Juli, meldende, dat
de Bussen de Bulgaren aanhitsen om verschrikkelijke
gruwelen te bedrijven. In eene dépêche van den heer
Layard van 24 Juli leest men: «De Sultan zendt
mij een brief, waarin hij koningin Victoria verzoekt
haren invloed bij keizer Alexander aan te wenden,
om een einde te maken aan de wreedheden, door de
Russische troepen bedreven." In eene dépêche van
den heer Layard, van 18 Juli, wordt gezegd, dat
de tijdingen van moorden, door de consuls bevestigd,
ongetwijfeld waarheid behelzen, maar toch overdreven
kunnen zijn. De heer Kemball, telegrapheert, dat het
bericht der gruwelen te Ardaham onwaar is.
Keizer Wilhelm zal den 7n Augustus van Gastein
naar Berlijn terugkeeren.
Du ryksregeering heeft een nieuwe verdeeling ge
maakt van de Duitsohe vestingener zijn thans slechts
vestingen van de eerste en van de tweede orde en
haar getal is nu tot op 28 gedaald, waarbij nog
10 vestingen moeten gebracht worden, die meer als
zoodanig worden beschouwd, uithoofde van de kust-
versterkingen in de nabijheid daarvan uitgevoerd,
als wel om de sterkte der plaats zelve.
Tot de eerste klasse behooren Straatsburg, Rastatt,
Germersheim, Maints, Metz, Koblentz, Keulen, Wesel,
Ulm, Ingolstadt, Maagdenburg, Glogau, Neisse,
Kustrin, Spandau, Thorn, Posen, Dantzig en Konings
bergen.
Tot de vestingen der tweede orde zyn gebracht:
Neubreisaob, Diedenhofen, Bitsch, (het kasteel), Saar-
luis, Torgau, Koningstem, Glatz en de bergvesting
Beyen.
Als nieuwe vestingen der eerste orde zijn nu opge
komen: Glogau, Kustrin, Thorn en Spandau.
Tot de kustvestingen worden thans gerekend Wil
helmshaven, Friedrichsort (Kiel), Pillau, Memel, de
vestingwerken bij Colberg, Swinemunde, Straalsund,
Sonderburg en die tot bevestiging der Elve en Weser.
Den 28n Juli werd in de sociëteit „Ous Genoegen"
alhier de gewone vergadering gehouden van onder
wijzers uit het zevende district van Zuid-Holland.
Zij werd vereerd door de tegenwoordigheid van den
inspecteur, den heer dr. A. T. van Aken.
Na een hartelyk welkom aan de leden, <|ie ten
getale van ruim 30 waren opgekomen, drukte de
schoolopziener zijn blijdschap uit over de belang
stelling, die de Inspecteur al dadelijk in het 7 de
district had getoond.
Nadat de notulen gelezen en goedgekeurd waren
en het verlies vau den heer van Dam in treffende
woorden was herdacht, begon de heer Westbroek
zijne inleiding: Het velband tu»»chen het Lager en
Middelbaar Onderwy». In breede trekken schetste
de spreker den toestand van het lager, het uitgebreid
lager en het middelbaar onderwijs, welke door hemde
drie schakels genoemd werden van de keten, waaraan
tegenwoordig als ’t ware de weteipchappelijk gevormde
mensch gebonden is, en bracht als résumé van die
uitvoerige inleiding het gesprokene tot de vijf vol
gende aphorismen, ten einde die aan het debat te
onderwerpen
1°. Er bestaat verband iusschen lager en uitgebr.
lager onderwijs; het ligt echter alleen in deu aard
der vakken van onderwijs. De richting, door den
onderwijzer aan de school gegeven, is eene geheel
vrije; de wettelyke voorschriften tot verband bestaan
niet en zouden alleen recht van bestaan hebben,
iudien vooral naast de lagere school ook eene school
voor U. ”L. O. bestond.
2°. Scholen, waar lager en tevens U. L. onder
wijs gegeven wordt, en wel het laatste alleen iu
de avondschool, verdienen geen aanbeveling.
3o. Het U. L. O., de verbandschakel van de
onderwijsketen, komt in de wet van 1857 niet tot
zijn recht. Leverde het op sommige plaatsen geen
voldoende resultaten, dan is de wet alleen daarvan
de schdld. Bij de invoering van de wei op het Middel
baar onderwijs, had die van het Lager, althans voor
het Uitgebr. Lager moeten worden herzien.
4o. De onmiddellijke aansluiting van w
aan de middelbare school verdient afkeuring,
overgang is niet geleidelijk genoeg en pwet in
meeste gevallep tot verkeerde resultaten leiden.
5 o. Ecné lagere school, die zich richt naar
eischcn van het U. L. Oeeue school voor U. L. O.
die de beide eerste cursusjaren voor de M. B. S.
vastgesteld, in haar programma opneemt en daarbij
even ruim voorzien is van personeel en hulpmiddelen
als de middelb. schooleene middelb. school, die,
met de twee eerste cursusjaren verminderd, zich alleen
bepaalt tot den derden, vierden en vijfden cursus,
zon iederen schakel van ons onderwys versterken
en een verband daarstellen, dat meer dan het vi-
geerende stelsel goede resultaten zou opleveren.
In het debat gaf de heer Kiewiet de Jonge als
zijne meening te kennen dat hij grootendeels beaamde
wat de spreker over ’t verband der verschillende
scholen had gezegd. Hij wilde echter het U. L. O.
meer tot ziju goed recht doen komen, aangezien er
een groot deel van burgers is, die juist alleen U.
L. O. en geen M. O. noodig hebben. De inspecteur
wees er op hoe, in de plaatsen, waar hij aan eene
middelbare school had gewerkt, wel degelijk verband
tusseben deze en de uitgebr. lagere bestond en wel
hoofdzakelijk zoodanig, dat die klasse der scholen
voor U. L. O. welke de hoogste voorafgaan, ou-
middellyk aan de laagste klasse der middelbare
school aansloten.
Het 2e punt was de vergelijkende examens.
De schoolopziener vond dit punt in IFekker, School
blad en andere bladen reeds zoo ingeleid, dat hij verdere
inleiding overbodig achtte, maar alleen deze vraag
opperdeHoe willen de tegenstanders van verge
lijkende examens dan, dat deze zullen worden ingericht;
hoe wil men dat uit zestig, zeventig en meer sol
licitanten een goede keuze zal worden gedaan Spre
ker zag een geheele demoralisatie van den onder
wijzersstand te gemoet, indien zij mochten worden
afgeschaft. De heer Lalleman wees er op, dat hij
steeds zich als een tegenstander had doen kennen,
maar bij de bestaande wet niets beters wist. Hij
wilde bij een eventueele wetsherziening een verande
ring in het schooltoezicht hebben, deze betrekkingen
aan zuiver practische mannen zien opgedragen, die
voorzien van een goed salaris, aioh met niets anders
bezig hielden, dan met het onderzoek naar de be
kwaamheden der onderwijzers en in plaats van pro
vinciale examens wenschte hij voor de verschillende
acten, uniform-examens.
De heer Kiewiet de Jonge kon zich met veel van
deu vorigen spreker vereenigen, maar wenschte vooral
de vergelijkende examens practischer ingericht te zien.
Dat eeuwigdurende sommen maken, zag die spreker
gaarne weg geschrapt en in een paar met zorg
gekozen opstellen, liever de bekwaamheden der aspi
ranten uitgedrukt, tevens practische zang en goed
begrip der paedagogiek.
De heer Kramers wenschte de vergelijkende examens
behouden te zien met verandering in den vorm.
Hij zou het zeer betreuren, iudien zij werden afgeschaft.
Nadat zich nog verschillende sprekers over dit
onderwerp hadden uitgelaten, nam de inspecteur, de
heer van Aken, het woord.
Ook hij had over dit onderwerp meermalen nage
dacht en vond het vooral een moeielijkheid voor
reeds gevestigde hoofdonderwijzers naar een lucrativer
plaats te dingenomdat het ten eerste op gevor
derden leeftijd lang niet aangenaam is en ten tweede
omdatdoor zich met lust en ijver op zijne betrekking
toe te leggen, de gevestigde hoofdonderwijzer by
jongere boekmannen zou moeten achter staan. Daarom
ontwikkelde ZEd. het volgende plan
„Om hoofdonderwijzer te worden moet men zich
aan een vergelijkend examen onderwerpen.
De tweede aanstelling geschiedt bij benoeming
in overleg met de sohoolantoriteiten en gemeente
besturen. De prikkel tot werkzaamheid en studie
indien die noodig mocht zyn, blijft dan bestaan.
Deze laatste meening deelden Fel bijna al de
leden, ais de geschiktste wyze om den wezenlijk
practischen hoofdonderwijzer, die jsioh evenwel niet
gaarne meer aan een examen waagt, tot voordeeliger
en uitgebreider werkkring te doen overgaan.
Nadat de schoolopziener nog enkele sprekers had
beantwoord en het plan van den heer Lalleman nrin
of meer idealistisch had genoemd, werd de vergade
ring aan den vriendendisch genoodigd. Na een flink
diner, waarvoor den heer Dam alle lof toekomt,
scheidde men in de overtuiging dien dag nuttig eu
tevens aangenaam bij elkander geweest te zijn.