Nieuws- en Advertentieblad voor Gouda en Omstreken.
IM,
m
l.
o,
•Girofla,
lm,”
BUITENLAND.
IIS,
PELEN
:rs,
Woensdag 31 October. 2056
EGEN"
Buitenlandsch Overzicht.
9
Nogmaals de crisis.
ifflüf.
KAMP.
derdagt
t Co.,
mes
DUEL.
IER,
mtlNG
isten
i
man.
71/» ure.
tng 49 Cis.,
eken van
Laats.
nisaarissen,
ten
ESTER.
GOUDSCHECOURANT.
men voorloopig maar voort in de hoop, dat alles zich
wel van zelve zal redden. Maar het is bijna niet aan
te nemen, dat mannen als de Broglie, Decazes, Berthaut
en de Meaux dan nog verder zouden willen gaan. Ze
zitten nu eenmaal in het schuitje en men kan ge-
looven, dat zij, door den Senaat gesteund, er toe
zouden kunnen komen voor de tweede maal te ont
binden en zelfs des noods den staat van beleg af te
kondigen. Maar niet te gelooven is, dat ze mede
zouden gaan met degenen, die nog zouden willen
volhouden, ook wanneer de Senaat weigert. Toch zijn
er in het Kabinet, die dit zouden durven ondernemen,
den tegenwoordigen president tot dictator zouden
wenschen te makan en de schending der constitutie
zouden willen goedkeuren door een beroep op het volk.
Ter ondersteuning der candidatuur van den republi
kein Gudin in Nièvre heeft de heer Gambetta te Chatean
Chinon in een bestoten bijeenkomst een uitvoerige
rede uitgesproken over den tegenwoordigen politieken
toestand in Frankrijk. Verscheidene leden der nieuwe
kamer, leden van generale en gemeenteraden, afge
vaardigden uit naburige departementen en tal van
burgers waren opgekomen om den beroemden redenaar
te hooren.
Na in de eerste plaats te hebben opgesomd de han
delingen der regeering tot onderdrukkingen schending
van het algemeen stemrecht, stelde hij in het licht de
beteekenis van het succes door de republikeinen tegen
over de manoeuvres der regeering behaald. Voorts
veroordeelde hij de handelwijze der regeering om
tegenover het vonnis door de natie uitgesproken te
bleven volharden in het stelsel van officiede candi
dature n bij de verkiezingen voor de algemeene en
arrondissements raden. De redenaar vergeleek den
toestand van nut eu vrede waarin Frankrijk voor 16
Mei verkeerde met de agitatie en spanning na dien
tijdhij schetste de verkiezingspolitiek van het mini
sterie en de handelingen van zijne agenten en beweerde
dat zoo men de kiezers vrij had gelaten in hunne keus
zooals in andere landen geschiedt, de republikeinen niet
400, maar 450 stemmen zouden hebben verkregen.
De heer Gambetta denkt zeker ookop het gebied
der eventualiteiten komt het op eenige cijfers meer
of minder niet aan. Herhaaldelijk vielen den redenaar
luide en langdurige toejuichingen te deel, terwyL
naar het schijnt, algemeen een gunstigen indruk heeft
gemaakt.
De Engelsche bladen houden zich vooral bezig met
den afloop der Fransche verkiezingen. In afwachting
van het onderzoek der geloofsbrieven in de Kamer
van afgevaardigden bevinden zich verscheidene Engel'
schcn iu de Fransche departementen om bijzonderheden,
te verzamelen omtrent de kleingeestige, bespottelijke
en dikwijls hatelijke manoeuvres der regeeringsagenten.
Hierdoor verkrygt men een zoo treurig tafereel van de
politieke moraliteit van het Kabinet-de Broglie-Four-
ton, dat reeds sommige aanhangers der regeering
hebben aangedrongen op de uitzetting der Engelsche
correspondenten. De Times verklaart echter te zullen
voortgaan met de opsomming van de bijzonderheden,
die zij nog verneemt en daardoor een voorsmaak te
zullen leveren van de onthullingen, die in de aanstaande
zitting zullen plaats hebben.
De debatten in den Pruisisshen Landdag zijn afc
geloopen, gelijk na de verklaringen der liberalen was
te verwachten. Ongetwijfeld zouden zij liever hebben
gezien, dat graaf Eulenburg voor goed ware ontslagen,
dan dat hem eenvoudig verlof ware verleend. Maar
zij weten, dat de Keizer aan zijne oude miniters
gehecht is en konden te eer hem ditmaal te wille
zjjn, omdat de plaatsvervanger, dr. Friedenthal, alle,
waarborgen aanbiedt, dat de gewenschte hervormingen
tot stand zullen komen en de regeering in elk gevat
geene de minste voornemens heeft, om terug te keeren
op den ingeslagen weg. De vijandige voorstellen zyn
dus met groote meerderheid verworpen.
Het definitief afbreken der onderhandelingen met
Oostenrijk over het handelstraciaat heeft zoowel te
Berlijn als te Weenen een diepen indruk gemaakt
in de Oostenrijksche Kamer is reeds een interpellatie
over die zaak ingediend.
In Italië spreekt ieder van pater Curci, die uit de
orde der Jezuieten zou zijn verwijderd, omdat hij
beweerd heeft, dat de wereldlijke macht voor den
Paus niet noodig is en deze wijzer doen zou zich mek
Ga.
het nog maanden aan de groene tafel geroepen
sou zijn die ontwerpen te verdedigen.
Was de houding der regeering vreemd in het
begin, niet minder vreemd is in den loop der
crisis de houding van hen, die door de omstan
digheden tot de regeering geroepen zijn. Na
den afloop der verkiezingen kon men toch ge
makkelijk nagaan, dat de dagen van het minis
terie geteld waren en de oppositie zou geroepen
worden als regeeringspartp op te treden. Toen
nu het erkende hoofd der oppositie door Z. M.
belast werd met de formatie van een ministerie,
had men mogen verwachten, dat deze terstond
aan die opdracht zou voldaan hebben. Er was
toch ruim tijd geweest om daarmede gereed te
zijnen wat nu de oorzaken der vertraging mogen
zjjn, waar die gezocht moeten worden, het ïb een
feit, dat reeds twee weken zijn voorbijgegaan,
waarin wel gissingen geuit zijn, doch waarin
alsnog de onzekerheid niet is weggenomen, en
waarin het bestaande ongeduld niet ongerecht
vaardigd is.
Bovendien dringt de tijd steeds meer. De
begrootingen moeten behandeld wordenkunnen
die door een pas opgetreden ministerie verdedigd
worden, vooral nu belastinghervorming door het
tekort dringend noodig ja? Wel kunnen de
noodzakeljjkste uitgaven vastgesteld worden,
maar is het mogelijk de vestingbegrooting, bijv,
te behandelen als de zienswjjze van den minister
van oorlog niet bekend is, en de tijd aan hem
ontbreekt om zjjn denkbeelden over onze defensie
te formnleeren, en bij de vertegenwoordiging
ingang te doen vinden. En worden slechts cre-
diet-wetten aangeboden, dan is het tegenwoor
dige onderzoek nutteloos geweest en een groot
gedeelte van de vooijaarszitting zal met de be-
grootings-discussiën verloren gaan. Daardoor
zal in dat geheele zittingsjaar niets voor onze
wetgeving verkregen worden, en de onderwijs-
qusestie zal eerst in het volgende najaar aan de
orde kunnen gesteld worden, als niet nog drin
gender zaken den tjjd der vertegenwoordiging
in beslag nemen.
Hopen wij, dat de beslissing niet lang meer
zal uitblijven, en dat er nog middelen gevonden
worden om in de meest dringende behoeften te
voorzien, opdatde vertraging door de handelingen
van regeering en vertegenwoordiging teweeg ge
bracht de minst mogelijke nadeelen zal veroor
zaken. L.
Frankrijk heeft gedurende zes maanden in
spanning verkeerd. De wettige vertegenwoordi
ging, uit het algemeen stemrecht voortgeko
men, was ontbonden, en zes maanden werden
door de mannen van het gezag noodig geacht
om de noodige middelen bjjeen te brengen ter
verkrijging eener meer gehoorzame en onder
worpen vertegenwoordiging. Dag aan dag ont
ving men berichten omtrent de pogingen, die
aangewend werden om de kiezers omtrent den
toestand in te lichten. Prefecten, onder-prefec-
ten, maires, ambtenaren bjj alle ministerien wer
den ontslagen of verplaatst om het ruk der
orde te doen zegevierendagbladen werden ver
boden, koffiehuizen gesloten, vergaderingen ont
bonden, tal van onvervulbare beloften gedaan,
alles te vergeefs. De Fransche bevolking heeft
zich niet laten verleidenzij is rustig en bedaard
gebleven, dank zjj Gambetta's invloed, en de re
geering heeft moeten erkennen, dat haar candi-
daten in weerwil van alle pogingen, in weerwil
van onwettige handelingen en vreemde vonnis
sen der rechterlijke macht het onderspit hebben
gedolven.
Bedaard en rustig heeft men den langen lij
densweg afgelegd, bedaard en rustig heeft men
den afloop vernomen, en zonder drift, zonder
ongeduld wacht men af wat zal volgen, want
nog is het voor de overwinnaars verborgen wat
de toekomst baren zalmen is niet gerust,
maar het verledene geeft vertrouwen op de toe
komst. Men vertrouwt op het goed recht der
natie, zonder dat dit vertrouwen in onverschil
ligheid ontaard is.
Sedert vier weken wachten ook wjj een wijzi
ging der regeering. Het ministerie heeft zijn
ontslag aangeboden, het erkende hoofd der op
positie heeft den last ontvangen tot het vormen
van een ministerie, overeenkomstig de wenschen
van de meerderheid der vertegenwoordiging, in-
tusschen is de vertegenwoordiging verdaagd, en
dag aan dag ziet men belangstellend uit, of de
Slaatt-courant niet vermeldt wie door 'skonings
keuze geroepen zjjn geworden om als ministers
op te treden. Tot nu toe te vergeefswel zjjn
sedert eenige dagen Ijjsten in omloop, wel hoort
men nu en dan geruchten, die een verklaring
moeten geven van het onbegrijpelijke uitstel,
maar daardoor wordt het ongeduld niet bevredigd.
Toch is nog niet zooveel tjjd verloopen, dat
ongeduld in gewone omstandigheden geoorloofd
zou zjjn. Ministerieele crisissen toch zjjn in ons
land gewoonljjk vrjj lang van duur, veertien
dagen zjjn spoedig om, wanneer men geroepen
is een ministerie saam te stellen. Van waar
dan het ongeduld, dat zich op verschillende wjjze
kenbaar maakt; van waar die gissingen over de
oorzaken der vertraging, van waar die meer
dan gewone belangstelling in den afloop; van
waar dat gebrek aan vertrouwen dat nu en dan
geuit wordt, al behoeft men geen vrees te koes
teren, dat men ooit hier te lande tot bewaring
der moreele orde zjjn toevlucht zal nemen tot
middelen, als in Frankrjjk in de laatste maanden
gebezigd zjjn?
Zou het vroeger gebeurde niet eenigszins de
oorzaak zjjn van het tegenwoordige ongeduld?
Heeft niet reeds eenmaal de tegenwoordige pre
mier door herhaalde ontbinding getoond, dat
hjj de ministerieele portefeuille niet gemakkeljjk
afgeeft, en gaf de houding van het ministerie
bj) het begin der crisis geen aanleiding om iets
dergelijks te verwachten. In plaats van toch
na de indiening van het ontslag een afwachtende
houding aan te nemen, ging het voort met het
indienen van hoogst belangrgke wetten, alsof
Do afloop der herstemmingen in Frankrjjk, 15 in
getal, is, dat 11 conservatieve en 4 republikeinsche
candidaten zjjn gekozen. Het aantal leden der eerst
genoemde klimt daardoor in de Kamer tot 320, dat
der laatstbedoelden tot 210.
Meer en meer wordt duideljjk, wat ook wel van
te voren kon worden ondersteld, dat de Fransche
ministers het volstrekt niet eens zijn, omtrent de dingen,
die daar moeten komen. Er zjjn twee en misschien
wel drie zienswijzen. Eene partij is zeer stellig van
meening, dat de Maarschalk moet trachten van den
Senaat een votum van vertrouwen te krjjgen, om
dan voor de tweede maal te ontbinden. Dit plan
werd ontwikkeld door de Estafette, een regeeringsblad;
het werd niet door eene of andere ofticieuse nota der
regeering bestreden en de Figaro is weer de eerste,
om het krachtig te ondersteunen. Tot op zekere
hoogte schjjnt thans het geheele Kabinet er niet
afkeerig van te zjjn, om dit te beproeven.
Maar er is één punt, waar de gevoelens uiteenloopen.
Wanneer de Senaat eens niet eene tweede ontbinding
goedkeurt, dat zal dan geschieden? Vermoedelijk heeft
men zich deze vraag nog niet ernstig gesteld en leeft
