f Hei bgdsèitoen tie Sfofclveningen wordt aanétaanden Zbterdag 5 Ootober gesloten. Het internHtionaal congres ter beraadslaging over de vraagstukken betreffende het alcoholisme heeft o. a. besloten: //Overwegende dat bet tegenwoordig door proef ondervindelijke nasporiugen en door de statistiek als uitgemaakt is te beschouwen, dat, zoo het misbruik van elke soort van sterken drank verschijnselen van vergiftiging kan veroorzaken, nogthaus de aanwezig heid in die sterke draukeu van andereu alcohol dan de ethytische,1 hun nadeelige' werking aanmerkelijk verhoogt //Overwegende daarenboven, dat een grondige be oefening van deze vraagstukken haar voortzetting gedurende ettelijke jaren behoeft; „1. dat de Hooge Regecringen behooren te worden uitgenoodigd, niet alleen om het misbruik van sterken drank door wets-bepalingea te voorkomen en te be teugelen, maar ook om uit al haar vermogen het daarheen te leiden, dat de vpor verbruik bestemde sterke dranken zooveel mogelijk worden gezuiverd en gerectifieerd „2. dut er een vaste internationale commissie dient benoemd te wordefy ten einde alle feiten betreffende de studie van het alcoholisme te verzamelen, de middelen te beramen, die het kunnen te keer gaan, eu de samenkomst te bevorderen van nieuwe congressen, bestemd ora het werk van het congres te Pnrys voort te zetten." Het congres heeft de leden der commissie beuoemd, en beslist, dat de eerstvolgende zitting zal gehouden worden, in 1880, te Brussel of te Stockholm. Op de Zaterdag te Leerdam gehouden paarden markt waren circa 700 paarden aangevoerd de handel was niet zeer levendig, doch veulens en beste paarden gingen nogal van de hand. Iu het laatst van Ootober zal de verpachting van den Amsterdamschen Stadsschouwburg plaats hebben. Het aantal personen, dat zonder middel van bestaan en zonder geld te Amsterdam rond loopt, is in de twee laatste maanden zoo onrustbarend toegenomen, dat het bijna het dubbele van vroeger is. (Amst. Ct.) Te Groningen doet zich een niet onbelangrijke kwestie voor. De heer J. Leopold beeft oulangs zijn outslug genomen als lid van den Raad, doch in een volgende raadszitting verklaarde hij op ziju ont slag terug te komeu, waartegen niet i8 geprotesteerd. Da vraag doet zioh nu voor, of iemand, die het mandaat van raadslid uederlegt, zichzelf een nieuw maudaat kan verstrekken, dan wel of de kiezers in deze uitspraak behooren te doen. De onlangs opgerichte algemeene afdeeling: On derlinge levensverzekering van Eigen Hulp heeft de koninklijke goedkeuring verkregen op haar reglement en harp tarieven. De afdeeling treedt in werking zoodra een directeur is benoemd, het oprichtings kapitaal ad 50.000 is geplaatst en het -getal aanne melijke verbintenissen tot deelneming 500 bedraagt. Het bestuur bestaat uit één of twee directeuren, die nog benoemd moeten worden en drie commissarissen, de hecren W. L. van Meurs jhr. mr. G. de Bosch Kemper en D. F. A. Baudduin. De hoogleeranr A. J. van Pesch is tot wiskundig adviseur aangesteld. De premiën zijn hooger gesteld dan het minimum, dat voot een solied ingericht levensverzekering-ge nootschap vereischt wordt; maar daardoor verwacht mee een behoorlijke winst en daarvan wordt aan de ledeu van Eigen Hulp, die deelnemen, 9095 pet. terugbetaald op hunne premiën, en genieten zij de winst uit de verzekeringen van niet-leden behaald. Bovendien wordt het netto bedrag der tarieven niet verhoogd met de administratiekosten, wat bij de meeste andere maatschappijen wel het geval is. Ons StrevenCourant voor Nederlandsche Vrouwen onder redactie van Agatha, heeft opgehouden te bestaan. Het blad is aangekocht door de firma Nygh Van Ditmar te Rotterdam, die het heeft samengevoegd met De Huisvtótip, Weekblad voor Dames, dat dus thans het eenige hier te lande ver schijnende vrouwen-orgaan is. Nadat door dec heer M. A. Perk, die zich, op uitnoodiging van den Miuister van waterstaat, handel en nijverheid, met die taak belast had, de noodige maatregelen waren genomen voor hun verblijf en leiding te Parijs, zijn Zaterdag per Hollandsche spoor twaalf werklieden, uit de bekroonden op de tentoon stelling van den werkman in bet park te Amsterdam gekozen, die voor 's Ryks kosten de wereldtentoon stelling zullen bezoeken, naar Parijs vertrokken. Dinsdag 8 Ootober a. s. zullen zij des avonds ten 8uur terugkeeren. Het blijft met de haringrisscherij, voor Vlaardingen zoowel als foor alle visscherssteden en dorpen, nog maar steeds zeer ongunstig. Wel is in de laatste dageu haring gevangen, maar het geluk viel niet ieder te beurt om daarvan te kunnen profiteeren, zooals genoegzaam blijkt uit de aanbrengst van gevangen haring door loggers, deze week uit zee aangekomen. Er zijn hier 18 loggers binnengekomen niet van 4 tot 19 last haring, te Maassluis 9, met van 6 tot 15 last, en dooreen is het 11 last s 154 ton, dat is voor dezen tijd van het jaar maar sobertjes eu, eerlijk gezegd uitzicht dat de visscherij met deze teelt voor iemand nog winsten zou kunnen afwerpen, Jlf al verkeerde de zaak, bestaat er niet. ACt.) Donderdag 11. bezochten 65 leerlingen der open bare school te Moordrecht, die zich door getrouw schoolbezoek onderscheiden hadden, Rotterdam. Be gunstigd door het schooue herfstweder, was het een genotvolle dag. Voor velen was een spoorwegreisje een geheel nieuwe zaak. Kun groot gedeelte van 'den dag werd in de Diergaarde doorgebracht. De Directie had daartoe op welwillende wijze de gelegenheid ge schonken. Diereu en planten trokken de bewondering der kinderen. Na des morgens een der singels rondgewandeld te zijn, werd nu een bezoek .srebracljt aan het Boymans- plein, Blaak, de Beurs, het Postkantoor en het Beurs- statiou, waarop de kinde/en werden toegelaten, en de Groote Markt. Door een flink maal in het Kosthuis N®. 1, Kip straat, versterkt, werd een bezoek gebracht aan het Park, het standbeeld van Tollens, waar een -paar coupletten van het Volkslied' werden aangeheven, en na eene wandeling langs de Maas, de Vluchlhave», het Nieuwe Werk, de Boompjes en het Oude Hoofd kwam de jeugd tegen 5 uar weer aan het Rijnstation en deed onder blijden zang de terugreis naar het station Moordrecht, waar eene groote schare de kinderen ontving en naar huis geleidde. De plaatselijke vereeniging Het School verhoud", nog gesteund door bijzondere giften, heeft den leer lingen dezen aangenameu en nuttigen dag verschaft. Het was voor de heereu geleiders en de onder wijzers een genot, de innige blijdschap der kinderen den geheelen dag te mogen opmerken. Op deu ge- heelen tocht werd de stoet kinderen uiterst welwillend bejegend en ontvangen. Naar de Arnh. Ct. verneemt is in de Vrijdag avond gehouden vergadering van het bestuur voor de tentoon stelling, die in het volgend jaar te Arnhem zal gehouden worden, besloten deze medio Juni 1879 te openen; zij zal omvatten de nationale ei» koloniale nijverheid, terwijl daarmede zal gepaard gaan een internationale wedstryd van sommige fabriekaten en werktuigen, volgens daarvoor uit te schrijven pry's- vragen. Binnen weinige dagen zal het programma der tentoonstelling bekend gemaakt worden en zul het bestuur zich per oirculaire tot de industrieeleu in Nederland eu de koloniën wenden. Volgens de Asser Courant is, sedert de opening van de jacht, iu de provincie Drente voor 15000 wild geschoten. De hazen en patrijzen wordeu meest naar Belgica verzonden. Frederick Moore, oud 53 jaar, geboren in Schot land, is Vrijdagavond ten gevolge van een slagader breuk in de cellulaire gevangeuis te Amsterdam* plotseling overleden. Zijn ware naam was Martin. Hij werd in Juni 11." gearresteerd, omdat hij gepoogd had stukken, voortspruitende uit den grooten effeoten- diefstal, iu 1876 tusschen Dover en Calais gepleegd, te gelde te maken en zijne medeplichtigheid daaraan of wetenschap van de herkomst der stukken werd vermoed. Hij reisde piet een pas, door hem niet geteekenJ, zooals het gebruik vereischt, en zonder signalemeut., Fransche en Eugelsche detectivesdaartoe naar Amsterdam gezonden, herkenden in hem een beruchten boef, o. a. vermaard als voleur d la barre, een toonbnnk-dief, die uit een groote hoeveelheid artikelen veinst wat uit te zoeken en ten slotte iets koopt dat hem bfhaagt, zonder echter hetgeen hij mid delerwijl wegnam mede te betalen. Pas voor eenige dagen is de lijvige instructie tegen Martin, alias Moofe, be trekkelijk zijne verhouding tot deh effectendiefstal aan den officier van Justitie te Amsterdam opgezonden. Martin heeft te Londen zeer respectabele familie. Men schrijft uit Vlissingen //In den lantstcn tijd hebben de ambtenaren der belastingen alhier nog al belangrijke aanhalingen van uit Engeland aangebrachte manufacturen gedaan. Nu bestaat er eene resolutie, die den partiëelen verkoop van dusdanige goederen verbiedt; eene verordening, die het den ambtenaren soms moeilijk maakt, het aangehaalde, in massa, voor den gewenschtcn prijs van de hand te zetten. Men heeft er echter iets op uitgevonden, waardoor het doel toch kan worden bereikt. Een winkelier n.l. koopt quasi al de goederenhij laat rechts en links publiceeren, dat dit en dat bij hem per el, tegen veel verminderden prijs, te bekomen is en iu een paar dagën is het boeltje tegen een goeden prijs uit verkocht. Dat dergelijke practijken de ontevredenheid van de belastingbetalende manufacturers in hooge mate gaande maakten, zal wel niemand verwonderen (Hbl.) Zaterdag werd, in het gebouw der Loge te Arnhem de vergadering gehouden der vereeniging voor lijk verbranding. De vergadering werd bijgewoond door een veertigtal leden, waaronder vele uit andere steden Behalve bet hoofdbestuur waren tegenwoordig afge vaardigden der afdeelingen den Haag, Leiden, Rot terdam, Dordrecht, Schiedam, Zutphen en Nijmegen. De leiding was opgedragen aan prof. C. P. Tiele. De voorzitter opende de vergaderiug met eene rede voering, waarvau de hoofdinhoud deze was. Spr. had geaarzeld de taak te aanvaarden, hem door het hoofd bestuur opgedragen, omdat hij aanvankelijk had ge meend, dat een scheikundige of hygiënist hier beter op zijn plaats zou zijn; doch hij was hiervan terug gekomen. Al versmaadt de vereeniging allermiust de voorlichting en medewerking van zoodanige deskun digen, toch is de beweging tengunste van de crema tie in de eerste plaats eene zaak van aesthetiek, of als men wil, van het gemoed. Het js waar, dat op zeker standpunt van ontwikkeling, de zaak der lijk verbranding eene godsdienstige kwestie isde Egyp- tenaren, vast overtuigd, dat de ziel zich eenmaal met hun# lichaam zou hereenigen, balsemden de lijken der bunnen met alle voorzorg, ten einde ze de eeuweu te doen trotseereu; (1e volgelingen van Zaratoestra vonden aarde, water en vuur te heilig om ze met een lijk te verontreinigenze legden de lijken op hooge torens ten prooi vopr de roofvogelsde Semi tische 7olken, die zich het „hier namuals" voorttelden als een groote onderaardsche woning, legden hunne lijken iu een graf. Onze voorouders gaven bij huuue voorstelliug v<m den dood geen blijk van veei smaak, de dood werd niet voorgesteld als een jongeling met een omgekeerde fakkel en een immortellenkrans, maar als een ram melend geraamte met een. zeis, die bovennatuurlijke dansen uitvoerde zrf schilderden deu doodendans boven de kerkdeuren en kefkbofpoorten, daar grijnsde een doodshoofd op twee doodsbeenderen in de kerk te Marburg werd bet feestmaal der wormen op afzichtelijke wijze voorgesteld. Onze smaak it anders geworden, maar wij poetiseeren onwaarheid. Het //koele graf," //de stille rustplaats van Godt dooden" is 1< ugeupoezieeen kerkhof met rozen en planten, vormt naar Spr. 's meeniug slechts een meer schrille tegenstelling met de werkelijkheid bene den de zerken, waar niets dan verrotting en doods beenderen wordt aaiigetroffen. Voor wie denkt, moet dit walging wekkeu en Spr. meende, dat de veree niging moet olijven werken in deze aesthelisehe rich ting. Zy wil nimmer dwang, zij zal nooit propaganda maken, nooit eisoheu dat veibruuden verplichtend wordt gesteld, maar zy eischt voor zich de vrijheid het te doen. Zij wil, ats Joseph II, niemand dwin gen otn verstandig te zijn, moAr wil vrijheid. De vorige regeering beantwoordde haar verzoek om wij- zigiiig van de begrafeniswet ontkennend, maar dui delijk: de tegenwoordige regeering antwoordt in hit geheel uieft Maar hierdoor moet de vereeniging zich niet laten afschrikken, zoolang wij Nederlanders zyu, moeten wij blijven kloppen aan elke deur, totdat er vrijheid is verkregen. Nog wordt gemeld, dat als leden van het hoofd bestuur de heeren dr. Caraphell, dr. Egeling, I. Hooy- kaas Herderschee, D. De Loos, dr. F. I. Dupont, prof. C. A. I. A. Oudemans en mr. H. E. Karaten herkozen zijn. De volgende algemeene vergadering zal te Utrecht plaats hebben. Het Vad. oordeelt, dat de samenstelling der be grooting voor 1878 geen benijdenswaardige taak is geweest. Het kabinet had. te worstelen met twee niet te verzoenen grootmachten, met tekorten en met hooge uitgaven. Neemt men deze omstandig heid in nanrherking, dan kan aan het kabinet de lof niet onthouden worden, dat bet zich zoo goed moge lijk uit deze moeielijkheid gered heeft. Had de regeering zich ten doel gesteld, om aan de begrooting een gunstiger voorkomen te geven, niets ware ge makkelijker geweest. Zy had daartoe in de eerste laats de vermoedelijke opbrengst der middelen iets ooger kunnen stellen. Maar al beeft zij door de raming der inkomsten geen illusies opgewekt, toch heeft dit deel der begrooting een min of meer on- aangenamen indruk gemaakt, doordien als bijdrage uit de Indische middelen gerekend is op 4 milli- oen. Het Vad. had het wenschelijker gevonden, indien het ministerie dit bedrag niet onder de middelen had ppgenomendeze post zal een steen des aanstoots zijn voor vriend en vijand, terwyl hij, pok al blijft hij op de begrooting staan, ons in geen beteren toestand brengt. Wat de uitgaven betreft, komt het aan 't Vad. vodr, dat het beter ware geweest, indien de regeering had kunnen be sluiten deze nog zuiniger te ramen, dan zy deed. Want hoe karig in den regel, is zij hier en daar nog betrekkelijk kwistig geweest. Verschillende pos ten hadden achterwege moeten blijven, niet omdat zij op zich zelf niet goed zijn of niet geuoeg ge motiveerd, ra dhr omdat er geen geld is. De grootst mogelijke soberheid had hoogst waarschijnlijk een goeden zedelijken indruk teweeg gebracht. Zoowel de vertegenwoordiging als de natie moeten voelen eu tasten, dat er thans niet meer is, dan om in het hoog noodige te voorzien. De natie moet dit weten en een helder inzicht hebben iu onzen finan- cieelen toestand. Want ook zij heeft schuld aan de buitengewone uitzetting van uitgaven. Hoe krach tiger dus de regeering de natie wakker schudt, hoe heilzamer. Daartoe had het miuisterie de begroo ting nog soberder moeten indienen, dan het gedaan heeft. Juist dit kabiuet had 't kunnen doen, omdat het toch de oorzaak niet is van de wanverhouding tusschen uitgaven en inkomsten. Wanneer deze re geering alle eischen afweert en op de ledige schat kist wijst, dan kan haar geen onverschilligheid voor hoogere belangen of geen zorgeloosheid worden verweten. Wil de natie, grootere bedrijvigheid op staatsgebied, dan zal zij tevens haar beurs moeten openstellen. Intusschen worde zij matiger in haar eischen, *herstelle de regeering bet evenwicht tusschen inkomsten en uitgaven en zij vooral de vertegen woordiging behoedzaam. Want nu is ten duidelijkste gebleken, dat een uilzetting van uitgaven gemakke lijk eu onwillekeurig geschiedt, maar dat 't zoo goed als onmogelijk is die in te krimpen, wanneer een bescheidener levenswijze gebiedend gevorderd wordt. Gladstone heeft thans, naar aanleiding van een hem toegezonden exemplaar van Sbuldham's werkje Clergy- nans sore throat, zijn gevoelen doeu kennen over de wijze, waarop men by redevoeringen voor de stein moet zorgen. Het gebruik vau sinaasappels iu het Parlement, zeg^ hij, bestaat ujet meer. Wauneer hij lang (meer dan een uur achtereen) te spreken heeft, dan bedient hy zich van een ei, geklutst in sherry hij houdt dit voor een uitstekend middel, ra iar hecht veel meer aan bet ei dan aan de sherry. Aan eene bijdrage van een Duitsch postbeambte in Diuglers Polytechnisches Journal ontleeuen wij de volgende bijzonderheden betreffende de geschiedenis van het postwezen. Het aantal brievpn, die jaarlijks over de "geheele aarde verzonden worden, bedraagt 4000 miïlioen. De Duitsche post alleen verzendt jaarlyksch 300 millioeu familiebrieven. Het door den postmeester-generaal opgerichte postmuseum toont de' ontwikkeling van het postwezen bij de verschillende volken aan. Deze begint met de schaarsche overle veringen uit de oudhëid. F/*n proefblad uit, Orissa, iu Oost-Indië, stelt de oorspronkelijke verschijning voor fan het schrijfgereedschap. Dan volgen tafels van was, waarvan het eerst in het 6e boek van den Ilias melding wordt gemaakt. Het Egyptische papy rus was langen tijd zeer kostbaar. Een blad van middelmatige grootte kostte iu den tyd toen P.ricles leefde ruim 2,50. Inde derüe etjuw voor Christus geboorte werd het perkament en in 1314 na Christus in Italië het pap»er uit lompen uitgevonden. De eerste papierfabriek in Duitsohlund werd te Maiuz opgericht. Sedert de 14. eeuw begonnen de brie ven den hedeudaagscheu vorm aan te nemen. In 1820 werden brievenomslagen uitgevonden. Dr. Stephan voerde in 1866 de briefkaarten in, waar van in Europa nu reeds jaarlijks 400 millioen stuks verzonden worden. Voor het brievenvervoer werden in het oosten aanvankelijk de duiven gebezigd. Cyrus stelde het eerst rijdende postboden aan. Iu Griekenland gebruikte men boden en schepen. Rome behielp zioh ten tyde der republiek met bijzondere boden. Brieven uit Afrika vorderden 15 a 20, die uit Azië 40 dagen tyd. Cesar's berichten uit Gallië hadden {12 dagen noodig. Augustus stelde het eerst opeubaar brievenvervoer in. De rydeiide bodeu heeten equites positi; van daar de naam post. Zij hadden onderweg stations, waarop steeds een levendig verkeer plaats had. De universiteit te Parijs richtte in de middeleeuwen, omstreeks 1296, bet eerst bodeposten in. Zij zijn de voorbodeu van hek hedeudangsclie postwezen. In 1451 werd de Thurn und Taxische post door keizer Maximiliaan ingevoerd. De eerste rijdende post tusschen Brussel en Weenen ontstond in 1517. De eerste snelpost in Pruisen dagteekent van nog niet langen tyd en had van Petersburg naar Parijs 15 dogen noodig. In 1850'ontstond de Duitsch-Oostenrijksche Post vereeniging; op den I Januari 1868 de Noordduitsche Bondspost; in 1871 de Duitschei Rijkspost. De wereld-post veree niging omvat l1/* miïlioen vierkante mijlen der bewoonde aarde. Het Dbl. deelt het volgende mede r In een huis gezin op het Korte Groenewegje heeft Vrijdag-avond een gebeurtenis plaats gehad, die te recht groote verslagenheid teweeg bracht. Twee zusters, een goede gezondheid genietende, begaven zich ten ongeveer II ure naar haar gemeensohappelyke slaapkamer. Alvorens zich ter ruste te begeven zaten zij nog een oogenblik te praten en te lachen, toen de oudste plotseling, onder het slaken van een gil, van den rand van het ledekant bewusteloos op den grond viel. De andere,,die hevig verschrikt opsprong snelde op de bewustelooze toe, doch had nauwelijks twijg passen gedaan, of zij zakte mede ineen en gaf, op het lichaam harer zuster liggende, deu geest. In dien toestand vond men de beide vrouwen, toen men door het rumoer gewekt in de kamer kwam. Onmiddellijk werd geneeskundige hulp ingeroepen de levensgeesten van de 32jarige dame waren niet op te wekken, terwijl de andere mede in hoogst gevaarlijken toestand verkeert. Hoogstwaarschijnlijk heeft de hevige schrik den dood der eerste ver oorzaakt. De vestingbegrooting voor 1879 bedraagt een miï lioen. Er worden bij art. 2 alleen gelden uitge trokken voor de onderhanden zijnde werken in de Nieuwe Hollandsche linie. In het gebouw van de Maatschappij tot Nut van 't algemeen te Amsterdam werd op 27 September gehouden de vierde jaarsvergadering der Maatschappij tot opvoeding van wee zen in het huisgezin. Voorzitter was de heer C. P. Metelerkamp. Het jaarverslag, uitgebracht door deu directeur-secretaris, de heer M. W. Scheltema Ezn„ werd met belangstelling ge hoord. Daaruit bleek o. a., dat door deze Maat schappij thans 74 wetzen worden verzorgd, onder welke 22 haar door den Staat zijn toevertrouwd^ De Maatschappij telt elf comités, 548 leden en 494 bt gunstigerelangzaam breidt zij zich uit. De staat van ontvangst en uitgaaf was als volgtont vangst 5635.7 P/a» uitgaaf 4932.57 voordeelig saldo: f dit moet evenwel niet worden opgevat als een bewijs voot den al te gunstigen toe stand der kas, maar is min of meer toevallig. Door het Bestuur werd voorgesteld, eene tontine- leening te sluiten tot een bedrag van f 140,000 de meerderheid der vergadering evenwel achtte deze poging te gewaagd en onzeker, zoodat het voorstel w,erd afgestemd Toch werd het algemeen als nood zakelijk geacht, én voor den bloei dezer Maatschappij én voor den werkkring van den Directeur die zich schier te groote moeite moet getroosten dat de fioancieele krachten versterkt worden. Veleu oordeelen het o. a. al aanstonds noodig, een door gangshuis, ter ontvangst van de weezen, in het cen trum des lands op te richten. Aan het Bestuur werd het beramen van nieuwe pogingen opgedragen. Een ander voorstel, op de agenda voorkomende, om het Bestbur ter bevordering van den gere- geldep gaug der werkzaamheden met twee leden te vermeerderen, werd aangenomen, terwyl onmiddel lijk twee nieuwe leden werden gekozen. Het hoofd bestuur bestaat thans nit de hh. C. P. Metelerkamp, dr. B. I. Tidernnn, Alex. Danigs, allen te Amsterdam; jhr. mr. A. E. Boelens van Eijsingn, te L"enwarden M. W. Scheltema Ezn., te Dockuin dr. W. van Liugen, te Neede, J. Attenuate Nijmegen. De dagbladen van Nizza verhalen, dat twee En- gel8che studenten op velocipedes aldaar rijn aange komen, na een groot deel van Fraukrijk op dezelfde wijze te hebben doorkruist. Den 28sten Augustus 11. van Londen vertokken, zijn zij den volgenden dag te Dieppe aangekomen, van waar zij over Rouaan, Chart res, Orleans, Nevers enz. naar Valence zijn gere den. De Rhóne afgezakt, zijn ze over Aix, Brinolles, Frcjus en Cannes uaar Nizza gereden. De geheele door hen aldus afgelegde afstand, den rit van Lon den naar Newhaven daarbij gerekend, wordt op 1218 kilometer geraamd, gemiddeld 101 kilometer daags. De jongelieden hadden f.1 an om over Digne, Greno- Genéve en Dyon op dezelfde wijze naar Parijs terug te xeeren. Op zeker dorp, dicht bij Lublin, woonde een oude geestelijke, die voor zeer vermogend werd gehouden. Voor eenige maanden kwamen in het nachtelijk uur roovers bij hem binnendringen, die geld verlangden. z/VVij willen de Turken gaan bestrijden," zeiden zij' „en om oorlog te voeren heeft men geld noodig." «Gij doet (laar zeer wel aan," gaf de geestelijke ten antwoord. „Trekt gij werkelijk ten strijde, dan wil ik u gaarne helpen, en niet alleen met geld, maar ook met mijn zegen Bij deze woorden begaf hij zich in een zijvertrek, kwam met 800 roebels terug en overhandigde deze den roovers. Tegelijkertijd besprenkelde hij heu met wywater. Het gansohe voorval was in Jiet duister afgespeeld. Niet zoo gauw waren de roovers weg, of de geeste- lyJce wtkte zyne dienstbode en liet alarm luiden. In een oogwenk waren alle dorpsbewouers op de been. De geestelijke vertelde hun het voorgevallene, verzocht hun de roovers na te zetten en besloot met te zeggen„Gij kunt hen gemakkelijk herkennen, want het wywater, waarmede ik hen besprenkelde, was inkt," Men begon dadelijk de roovers fe vervolgen en had ze ook weldra ingehaald, want zij hadden rustig hun weg vervolgd en waren niet weinig ontsteld, toen zij bemerkten dat zij er als Mooren uitzageu. De pas ontdekte planeet Yulkanus. Een voor de laatste vraagstukken, met welke zich nog de ten vorigeu jare overleden Frausche astronoom Leverrier, die zooals bekend is, enkel door berekening Neptunus ontdekt heeft, bezig hield, was dat, of er eene nieuwe planeet bestond tusschen Mercurius en de zon.Leverrier meende door zijne onderzoekingen omtrent de bewe ging van Merourius de gevolgtrekking te mogen maken, dat de storingen, welke men bij deze planeet bemerkt heeft, waarschijnlijk veroorzaakt worden door eene planeet, geplaatst tusschen haar en de zon. De theorie bewees haar bestaan en herhaaldelijk heeft men haar als een zwart puut voorbij de zonneschijf zien gaan. Leverrier heeft uit de reeds waargenomen doorgangen van deze ronde zwarte vlek door de zonneschijf eene formule afgeleid, welke eene voorstelling geeft van de hypothetische baan der onbekende planeet, on steunende op deze formule, hoopte men haar in October 1877 te vinden. Ongelukkig is gebleken, dat de door den heer Weber iu J877 gemelde doorgang, die mede tot grondslag der berekening gediend had, op eene dwaling rustte, daar eigenlijk slechts eene gewone kleine zonne vlek was waargenomen. De heer Janssen heeft duidelijk aangetoond, dat zeer vele kleine zonnevlekken op eenen daarop niet voorbereiden waarnemer den indruk kunnen geven van een voorbij de zon trekkend lichaam. Men heeft zich dus stellig in dit opzicht meer dan eens bedrogen en heeft dus allen grond ora vroegere waar nemingen te wantrouwen. Door de photographische opnemingen, welke de heer Janssen op zijn observato rium heeft ingevoerd, zullen nu voortaan dergelijke vergissingen vermeden worden, doch daar aan de be rekening der baan eene valsohe waarneming was te groude gelegd, bleef er niets anders over dan den geheelen arbeid opnieuw te beginnen. Dit geschiedde nu ook, terwyl men vijf ontwij felbare doorgangen tot grondslag legde, nl, die van October 1802, October 1839, Maart 1849, Maart 1859 en Maart 1862. Hiüd heeft later aangetoond, 'a dat ook de waarneming van Stark in 1819 zeer goed iu dezelfde formule past. Levefrier was nu tot de overtuiging gekomen, dat de onbekende planeet slechts periodiek voorbij de zon kon gaanzy gaat ver- soheidene jaren achter elkander In (1e lente en den' herfst voorbij de zonneschijf en "voltooit dan in zeven jaren haren omloop, zonder zich voor de zonneschijf te vertoonen. In Januari 1877 naderde weder het einde van de periode der doorgangenintusschen heerschte er eene kleine onzekerheid betreffende het jaar, dut het tijdvak eenen aanvang nam, waarin de planeet in zeken jaren de zonneschijf niet meer zou passeeren wellicht had reeds de laatste doorgang in September 1876 plaats gehad, wellicht ook, zoo hoopte men, volgde er nog een in het jaar 1877. Intusschen geloofde men na den laatste» termijn de onbekende plaueet niet meer voor het jaar 1885 voor de zonneschijf te mogen zoeken. De eentge mogelijk heid om haar voor dien tyd te ontdekken was, als men haar in dc dngelyksche photographische opne ming van den heer Janssen vond aangeteekend. Ofschoon nu Leverrier na de tegenwerpingen van Delaunny zeiven toegaf, dat er weinig kans bestond van de bedoelde planeet, die hij reeds gedurende haar zuiver theoretiseh bestaan Yulkanus had genoemd, uit de storingen van Mercnrins te kunnen bepalen, zoo heeft bij toch de gedachte aan het bestaan der onbekende planeet nooit opgegeven. Het denkbeeld, dat deze planeet eens zou kunnen gevonden worden, 1 is hem tot zijnen dood bijgebleven. Men had niet ontkend, dat ze den 22sten Maart des vorigen jaars nog eenmaal in oonjunotie met de zon sou treden, maar er heereohte groote onzekerheid over de positie van den knoop en het bedrag der inclinatie. Daarom vestigde Leverrier weinige maanden vóór zijnen dood de nlgemeene opmerkzaamheid op het waarnemen van donkere lichamen voor de zonneschijf, en wees met veel scherpzinnigheid jaren vooraf de tijden en om standigheden aan, onder welke het in het algemeeit mogelijk zijn zou, de onbekende planeet gedurende haren voorbijgang voor de zon te zien. Tegelyk schreef Leverrier aan al zijne ambtgenooUn in Europa en Amerika, om hen uit te uoodigen den 21 sten, 22sten en 23sten Maart dezes jaars do zon goed waar te nemen, om zoo mogelijk de nieuwe pluneet in letterlijken zin „en passant* te ontdekken en den sterrenhemel te verrijken met eene werkelijke niet alleen berekende „Vulkanus." De groote meester mocht echter de vervulling van zijnen lievelingswensah niet beleven, maar toch heeft hij na zijnen dood den triomf, dat, hij ten tweeden male de waarheid langs deu eenvoudigeu weg van berekening ontdekt heeft. De planeet Yulkanus namelijk, over welker bestaan zooveel gestreden is, is inderdaad -ontdekt. De ont dekking is geschied den 29sten Juli door den astro noom van Ann Arbor, in Michigan, Watson, en Wei

Kranten Streekarchief Midden-Holland

Goudsche Courant | 1878 | | pagina 2