G,
JEN,
hilderde
■kerk te
der St.
gen, enz.
lerena-
en,
Nieuws-en Advertentieblad voor Gouda en Omstreken.
1878.
BINNENLAND-
^4^ 8206.
Woensdag 1ft October. -
igen.
dug-
"X
Buikwlandschüvw-xk'hl.
an.
I
JZE in
1
•b
A
4
qIZ.
In het vorige tijdperk vm vier «eken
1878,
cento-de
n niet
SHEN."
jjcn Toe-
Luniten,
tour der
iht.
roomed
trggbaar
I.
4KMAN
ten:
Itroeder*
th,
m1 Mm voor Ear.jpa. Eu nu,
i i trival Bniuarek
«rkcen «nat en acne kalnne
liefia» andere lauden niet u,
verandering in Fnuik ryk
ies.
«n diepen iudrük gemaakt, en in Engeland vraagtv?
men elkander met erualig gelaat af, «at men nu
doen moet. Iu een particulieren brief wordt mede-
gedeeld dat het bericht van de Timet, dat de Uusaiaehe
troepen naar Konatantinopel «aren teruggekeerd, fu
de cluba, op de kantoren en op de benn ala eeu
ploteeiinge donderalag ieder in de ooren klonk.
De Rueaen verwijlen naar het voorbeeld van Dnitsch-
land. Het Duitwhe leger bleef in het hart van
Frankrijk met de hand ala het «are dicht bij de
keel van Parijn, tot de milliarden betaald «area,
eerat toen trokken de Duitaohm terug. Zij voor,
kwameh dua eeb tweeden oorlog, indien de betaling
eeua Wil, ultgvbleven. ut li. ir
Naar aanleiding van het onlange door Borg.
dement Bril» 1, .trekkende om op'den givtelden regel
een uitzondering te maken ten aaniieu van rergmle-
riugen, gehouden gedurende deu Zerkitdngaifl, tot
beapreking van aangelegenheden de verkiezingen be
treden Ie, en nog een ander amendement, «orden met
groole meerderheid verworpen. Hierna wordt de
tweede alinea ran art. 5 zoudr* debat hoegenaamd
aangenomen.
Vertier dan krt. 5 heeft het Hui. het niet ge
bracht In de zllliug op. Zaterdag.
Sedert eeuigen tijd wor .t iu vele oorden van
Pruilen een «tryrl gevoerd door de cleriadeu tegen
de openbare .ohooi. Zij hebben allerlei lietwareu en
profesten ingedieud tegen ren amnal leerboeken op
deze scholen in gebruik, die, znd ah vanzelf spreekt,
do>r de bevoegde autoriteit rootef aan een nauw
keurig onderzoek waren ou<lerw)Jfpeu. Al die be
zaan u hebben tot geeu ouder reaultaat geleid, dan
dat zij all ten ecuenmale ongegrond zijn afgewezen
Nu zij DJ de dütrictaauto-iteiteu zijn afgeweten,
hetgeen de clericaleu rermocdelyk wel ie gemoet ge
zien hebben, heeft men zich iu mama to» den minister
van onderwijl gewend, nau wiena tminiilerie de lees
boeken op'de openbare scholen in gebruik, zonden
zijn onderzocht, want mipistefi goedkeuring is
uoxlig, alvorens zjj iugeVoeM mogen «orden.
Het antwoord v >u <ku n.tufater is insgelijks af
wijzend. Ten gevofgé hiervan zal dre ss dt vermor-
<1.1 ijk ia deu aunsmandeii Pruiaischen Landdag ter
tafel «orden gebllclil.
In de O.isteiirijk-<ch-1l0.igaaTsche crisis sellout
eenlg vooruitzicht te best nut open ouueiliante op
lossing. (traaf Andrassy en tic Hougaarsche minis
ters Tisza en Weakheiin hebben eeue audiëntie bij
deu keizer gehad, die drie uur dn unie eu waarvan
het eerste gevolg schijnt te zullen wezen, dat de
heer Tiara .Maandag als minister van financiën eb
de heer Weukheim vanblutienlnudsche zaken zal op
treden. Dat de crisis geen stoornis in «Ie parle
mentaire werkzaamheden zal veroorzaken, blijkt uit
de bijeenroeping van den Rijksraad tegen den 22n
dezer. In de behotftr aan geld ie voorloopig voor
zien door eene leeniug van 25 millioen florijnen iu
goud, door den minister van financiën bij het crédit
fiincier van Oostenrijk, de batik van Parijs en de
bank van Duitschland aangegaan, zoadat het crediet
der Oostenrijksch-Hongaarsche monarchie nog niet
geheel schijnt te rijn nitgeput.
De nota der Porte betreffende de weigering om
eeu contract te sluiten niet Oosteurijk heeft aldaar
een hoogst ougunstigeu itidruk gemaakt. Iu ant
woord op de klucht over de otimenschelykhejd d<r
Oosteurijkers heeft Andrassy geantwoord, dat hij die
beschuldiging verre van zich werpt, terwijl hij <le
Porie heeft gewezen op de bloedige wyze, wuirop Omer
Pacha den opstand heeft getracht te onderdrukken.
GOUDA, 15 October ,1878.
laar men uit goede broa verneemt, ie de Leid-
sche Stoombootmaatschappij «Volharding' werkzaam
om tbinnenkort een djenet Gouda—Amsterdam te
openen, w
Ik - w- 1
*a Lands middelen over d< negen eerste maanden
dezes jaars hebben opgebracht 69,906,930.66, zynde
891,751.281/, meer dau iu hetzelfde tijdvak vah
1877. De raming bedroeg ƒ70,791,820,58.
In het tydperk van 8 September tut 8 October
1878 syn blykens by het dep. van binneuL zaken
G0UDSCHE COURANT.
BUITE^LAND.W?
De Parysche correspondent valide Tssw, van
(bunbetta’s rode te Grenoble sprekende, zegt dat er
sniert 1872, toen GambJUa te dier plaatse de voo
rrei gerucht geniaakt hAbeudc rule had gehouden,
waarin hij het naar boweta,.komen van nieuwe maat-
Khappelijka lagen aaukcmligde, eeue opuu-rkelyke
verandering ia de openbare meaning ie ontslaan.
Niet alleen dat die redeAa 1872 eeu slorwaolitigeM
aanval UÜlokte van Ganifaftla’s legensfeiiulers, maar
sok de heer Timaoheff, ’de toenmalige irauister vau
bitmeiilandsehe zaken ia Raelaud. verklaarde mm
Thieve, dat het hem leed deed de Frauaohe regeering
niet te kannen gelukweuechea met het dulden reuer
role, die uxi verontrustend
na verloop van slechte
iu deu Rijksdag, dat i
in Frankryk bestaan, dicht
vinden zijn. Deze grootej
moet toegesehreveu worden kan da vryheid, tlie het
land zeven jareu heeft genotau. De sociabetiedie
thi-oriën zijn er verdwenen, sedert -het guirvernetweel,
sterk genoeg om de vryheid te verdragen, het niet
meer noodig achtte het socialisme aan te moedigen,
ten einde zijn voordeel te doen met deu schrik,
dien hetdnboeremt. De communards van 1871 waren
niet het product der Republiek8y ontlokten oerlef
de vleugelen vau hot Keizerrijk. By de vestiging
■ter Republiek kwam deze geheime kracht lot uit
barsti ug, en door hare roekeloose aannuidiug vau
het gezag kreeg zij: de verdiende etruf. Het licht
nu heeft de nevelen weggevaagd, want het zonnelicht
van bet heldere verstand doet de otopn-n vi nlwyueu.
Dat is de moraal der vergrljjkiag vau de beide te
GmnoWe gehouden redevoeringen en «na Biemarwh’s
getuigenis omtrent den rustigea toestand van Frankryk.
De fsC^srwdnce meent te weten dat de Belgische
Jlegeeriug binnen kort bij de Kamers een wetsont
werp zal iudienen houdende hervorming vaa het
krijgswezen. Alle jongelieden zullen moeten dienen,
hetzij in bot actief leger, hetzy iu de reserve. De
tlienet bij de reserve zul 8 jareu duren. De plaats
vervanging wordt onder de volgende voorwaanle be
houden dat de jonge lieden, die door de loting
rijn aangewezen voor hel actief leger, zich kunnen
doen vervangen, maar skchla iu zoover, dat zy zelf
overgnau tot de reserve.
Uil Afghanistan komt het bericht dal de Indische
inboorling, die als agent van Lord Lytton naar Cabul
gegaan was, met ecu brief vau deu emir op weg is
naar Peshawur. Het heeft er veel van of op dit
antwoord gi-waoht is en met de vyandelykhedi u oen
begin ge (naakt werd, waut er is nog niet gestreden.
De Britsche regeeriug neemt iutusseheu maatregelen
op eeu groole schaal eu eeu veldtocht wordt iu het
voorjaar voorbereid, nadat meu echter eerst eenige
sterke punten voor deu winter bezetten zal. Onder
generaal Haines worden 36,000 man bijeengebracht,
maar intusscheii versterken de Afghaneu hun sterkten
iu de bergen ook meer eu meer.
Wat Eitgeland’z prestige in ludië veel nadeel doet,
is, dat de Khyberiten, de stam, die zich voor de
Eugtlachen verklaard heeft, thans gestraft wordt
door Sjir Ali, zonder dat de Engelscheu hen te
hulp komen.
De Russische troepen zijn weder voor Koustauti-
-I teroggekonien. i -
Berlyn eu te Pnrys beeft dit besluit der Rus-r
diepen iudrbk gemaakt, en iu Engeland vraagt
in Gelderland 12 runderen, ia ZuidhoRand 16, ia
dat volgens het tVactaat
the regeeriug haar troepen eerst behoeft terug runderen. 1
«aren 54 runderen door die ziekte aangetast.
irendien telde prins Lobanoff tol den Groot-
V 1 vsn Sao Stefano de I Noordholland 1, in Friesland 3; in het geheel 52
ftkf. fprna> rtinrlmnpil fn kzrt unzré>wa «bLIsmassL- wan vioC teuton
keu drie irmauden i>a bet sluiten v^n bet
tracUat.
Het ii» dus ais middel om dit tractaat spoedig te „w. w.„m
doen teekenen, dal de troepen zijp teruggezonden. «n We’th. gëdiinë vóoretêï aan 'deu genteêntenmd alhier
In de zitting-, door den Dmi-cbm RijkwIhgZiterdajt betreffende eeue reorganisatie van het Lager Ouderwijs
jl. gehoudef, is uauge, o ueu art. 5, overe iikonislig f jB drM getneeute, is door de Plaatselyke School-
het voorstel der j^HHuissie. Art. 5 bevat bepalingcu commissie eene missive gericht aan den raad, iraArtn
aangaande deoplOng v.iu vergndehiigen. Het ann n- rOurecr»t instemming wordt betuigd met het vodnt 1
van Burg, en VVeth. betreffende het oprichten eeuer
Bewaarschool aan de 2e Openbare Armenschool en
eveneens met dat, aangaande den te stellen leeftjjd voor
de leerlingen der Openbare Scholen, doch waarin verder
ten sterkste wordt aangedrongen op de oprichting van
een Tweede Burgerschool voor jongens.
De Schoolcommissie acht het aantal leerlingen der
tegenwoordige Burgerschool voor jongens te talryk
voor het gebonw en tetena ta aaiiiienl jjk, bjj dén 'fc
groeten om vang ên ver*cb?idenheid der vakken van
ouderwijs, voor één boofdQfldrrwyzer. Hoe groot diens
ijver toch moge zijn is het onmogelijk zegt de
commissie bij zulk een groot getal leerlingen een
zoo* nauwlettend toezicht te houden op het gedrag
en de vorderingen der leerlingen, als iu het belang
van hét ouderwys eu tooi1 de leerlingen vereisoht
worrft. *x r
De Commissie betreurt, het dat B. en W. in deze
niet haar opinie deelen ,eu met leed wezen zag zij
dat Burg, en Weth. niet de oprichting «ener 2e
Openbare Burgerschool voorstclden. alleen de
toevoeging vau een nieuw loeaal aan het tegen
woordige gebouw der Openbare Burgerschool voOT
jonflpiirl-* u» b .E X i ->
De gronden in het voorstel van Burg, en Weth.
Ontwikkeld, waarom zij wse4 overgingen tot bet voor-
stellen vau een nieuwe auhool» worden voorts door
de C>romissie beatnrdea. Het eerste motief -—dat
erne uien wc school te groots finantiëelc often vgn onse
gemeente zoude vorderen komt tie Commissie r
ongegrond voor, daar de finantiëele offers h« i. wiet i
te groot zouden zyu en zeker volkomen, ja, twae- j
voudig zouden worden opgewogen door de bevordering
der vele en ernstige belangen, daarbij Betrok keu.
Bovendien wordt door haar gewezen op art 45 der -
nieuwe Wet op ’t> Lager Onderwijs, dat aklus luidt;
0Door het Byk e woedt, over elk dienstjaar aan de
gemeente dertig ten honderd voor bet bi drag der h
kosten (van het Openbaar Lager Onderwys) vergoed.
Het tweede argument dat een nieuwe school
onnoodig zon zijn met het oog op de hier gevestigde
inrichting van Middelbaar Onderwijs heeft de
Commissie zeer bevreemd. -1
Het doel van haar voorstel is juist om de leer
lingen, die later zullen deelneinen aan liet ondei richt
op xle scholen voor Middelbaar en Hooger Onderwijs,
die lessen, voldoende voorbereid, met vrucht te doen
volteen.
Bij een vergelijking t rob wens van de Voepihg en
de vakken die het Middelbaar Onderwijs heeft met
die vau de thans voorgesietde school, is het h. i. f
duidelijk dat van concurrentie geen sprake kan z^n.
De missive der schoolcommissie wordt in haar
gehi*el opgenomen in het Ferilag wnt M verhandelde
in den gemeenteraad, waarom wij ons tot mededee-
ling van het bovenstaande bepalen en belangstel
lenden verder naar genoemd vérslag verwyzen.
Gisterenavond hield de metdehars-vereeniging
//Onderling, Hulpbetoon” in het Koffiehuis Bellevve,
haar vijfde jaarlijksche algémeene’ vergadering tot f
het 'doen van rekening en vemntwoórrffi$v Uit bék4
verslag van deu penningmeester bleek 'dat aan Zieken-
grid was uitbet a aid eea sdWl van J Hl.—. Het
batig saldo in kas was/555,43%. Uit het verslag
van den secretaris blééf vefder dat bet aanthl leden
in het afgeloopeu jaar. met 6 vermeerderd was, zoodat
dit bedroeg 63., ~u u A
De ipw^dhg kan de spooriVeglyn Leiden-Woerden
heeft gisteren met veel pkchtigheid plaats gehad, in
tegifowoorfligheid van een menigte autoriteiten.
Aan het' staHdn tb Leiden werd deVeWobiMWoet
ingekoreen ambtsberichten», doUh?ngk^^aa^t^t uit^prokrn - d<mr déj^ heer dn Rieu, waaruepwud