GE.
P
Nieuws- en Advertentieblad voor Gouda en Omstreken.
11
11
II
I
I
.EN
:n
N° 2340.
1879.
I i
kennisgeving.
11
BUITENLAND.
Woensdag 27 Augustus.
Ibum-
GOUDA,
I AF HE-
van 9—4
Een nieuwe Kruistocht!
Ilultenlanilsch Overzicht.
i I
De insending van advertentiën kan geschieden tot èén uur des namiddags van den dag der uitgave.
>fd-Dépot
au f 26,
easchen,
rsondeu
A N.
EN bij
'J
worden berekend
Afzonderlijke Nommers VIJF CENTEN.
»God wil het” heette
en zijn heilig woord
tap*»
"F I
irdt gedaan ter bestrijding
kunnen
gebruikt
{SCHOOL
idelaar
Zeer fijne
o vinding.
>n opgang,
voor een
inden met
n uitgever
inde
opa, wordt
ekpaarden
tation met
nchlnen,
icht.
i Main.
De uitgave dezer Courant geschiedt ZONDAG,
WOENSDAG en VRIJDAG. In de Stad
geschiedt de uitgave in den avond van
DINSDAG, DONDERDAG en ZATER
DAG. De prjjs per driemaanden is f 1.75,
franco per post f 2.
GOUDSCHE COURANT.
ADVERTENTIÊN worden geplaatst
van 15 regels a 50 Centeniedere regel
meer 10 Centen. GROOTE LETTERS
naar plaatsruimte.
■vaardigheid der schare!
?nen te over hebben om
het misbruiken van den
mannen van de school
De BURGEMEESTER van Gouda, brengt bij deze
ter kennis van de belanghebbenden, dat door den
Heer Provincialen Inspecteur der Directe Belastingen
enz. te Rotterdam, op den 19n en 22n Augustus
1879 zyn executoir verklaard: de Kohieren no 2,
3, 4 en 5 van het patentrecht, dienst 1879/80,
wijk A. tot en met T.
Dat voormelde Kohieren ter invordering zijn
gesteld in handen van den Heer Ontvanger, dat ieder
daarop voorkomende verplicht is zijnen aanslag op
den bij de wet bepaalden voet te voldoen, en dat
heden ingaat de termijn van DRIE MAANDEN,
binnen welken de reclames behooreu te worden
ingediend.
Gouda, den 25n Aug. 1879.
De Burgemeester voornoemd,
REMIJ, Welh. 1. B.
toe te vertrouwen Zou men niet spoedig hooren
dat de onderwijzers daarvoor alle bevoegdheid
missen? Men zou verplicht zjjn den tegen-
woordigen eisch te doen vallen, en iets anders
te verzinnen om de agitatie levendig te houden.
De bijbel op de school, het is niet het eerste
symbool en het zal ook niet het laatste zjjn,
waarom de malcontenten zich scharen.
Weg dan met die valsche vlag en liever alle
krachten ingespannen, dat de kerk haar plicht
vervult, zooals de staat dat wil doen.
Het ingezamelde geld gebruikt om een voldoend
godsdienstonderwijs te bekostigen, godsdienst
onderwijzers aangesteld en gebroken met de
traditie om een uurtje per week de kinderen te
doen bijeenkomen om eenige vragen op te zeggen.
»God wil het” is de leuze der nieuwe kruis
vaarders is hun succes al even gering als dat
hunner voorvaderen, het zij hun een les om niet
op dan ügealagen wag voort te gaan, maar
hun krachten te wjjden aan het waarachtig
belang des lands, dat nooit door het zaaien van
twist en tweedracht kan bevorderd worden.
L.
omdat dat doel in str jjd w la met het waarachtig
belang der maatschappij i-™ ..11 111~
het ook nu in de circuit re en er volgde op:
>De vijanden van God
willen h?t niet.”
Die niet voor ons is, s tegen ons," waarlijk
na zulk een oproeping, zal men zich wel niet kun
nen verheffen op de offert
Veel meer zal men rede:
zich te beklagen over 1
naam van God, daar nn den voorstanders der
openbare school wapenen in handen gegeven
zijn tegen het drijven der mannen van de school
met den bjjbel. Niets* toch bewjjst dat de
tegenwoordige agitatie de wil van God is, ware
dat het geval (de agitators zullen de eersten
zjjn het te erkennen) dan moest de uitslag
anders geweest zijnwat meer is, dan zouden
zulke middelen, als gebezigd zjjn, niet noo-
dig zyu. afe-Ar
T'och is er iets in de circulaire, waarmede we
ons volkomen, al is het dan ook op andere
gronden, kunnen vereenigen, »het openbaar
onderwjjs is onvoldoende,” zegt men, en dat
onderschrijven wij gaarne.
Hoeveel verbeteringen het gevolg der nieuwe
wet zullen zjjn, nog zeer veel blijft overgelaten
aan den goeden wil der gemeentebesturen.
Het voorbereidend onderwjjs is niet in de
regeling begrepen, hetherhaliugsonderwjjs blijft
overgelaten aan de wjjsheid der gemeente
besturen, en toch deze twee takken v“an het
onderwjjs dienen geregeld, wettig geregeld, te
worden, i
onderwjjs wil oogsten.
En hoe weinig wordt gedaan ter bestrijding
van het schoolverzuim 1 Wat wordt door de
mannen, die zoo ijveren om den bjjbel als lees-
en leerboek op de scholen in te voerengedaan
om het schoolverzuim, die plaag van alle onder
wijzers, te bestrijden?
Bevorderen zij het onderwijs van on- of min
vermogenden
Werd daarvoor het ingezamelde geld gebruikt,
het zou zeker goede vruchten dragen, nu zal
het helaas! dieuen, om de tweedracht te ver
meerderen, en onheilig vuur op het altaar des
vaderlands te ontsteken.
Maar zelfs wanneer men het maatschappelijk
onderwjjs geheel nan de zorg van den staat
overlaat, dan zou dat geld nog nuttig
besteed worden als het uitsluitend werd
om het godsdienstonderwijs geheel te hervormen.
Men wil den lageren onderwjjzer als gods
dienstonderwijzer doen optreden, het lezen in
den bijbel vordert toch uitleg en verklaring,
maar is die onderwjjzer daartoe in staat, is hjj
daartoe bevoegd
Men eischt het onmogelijke en daaruit blijkt
juist dat die eisch niet ernstig gemeend is. Stel
dut de i o n
schoolboek kon ingevoerd worden, hoevelen
Zon het overgroote getal niet weigeren hun
De algemeene collecte, met veel ophef aal,
gekondigd, en waarvan de ontwerpers zich zeker
gouden bergen beloofd hebben, heeft plaats
gehad. Of de resultaten aan de verwachtingen
beantwoord hebben, zullen wij daarlaten, men
kan een te groot denkbeeld hebben van de
offervaardigheid; dit is een zaak, die de mannen
van de school met' den bjjbel onder elkander
moeten uitmaken.
De middelen echter waardoor die resultaten
verkregen zjjn, mogen niet onopgemerkt bljj ven.
Wjj laten nn daar, wat hier en daar door de
collectanten gezegd is om giften te verkrjjgen;
wjj zwjjgen over de houding van eenige pre
dikanten, die de kerkgebouwen hebben gebezigd
om de schare te bewerkenwjj hebben meer
het oog op een circulaire die verspreid is, met
den naam van den voorzitter derÜnie, den heer
Elout van Soeterwoude, aan het hootd. Daarin
toch wordt de geheele beweging voorgesteld
als een nieuwe Kruistocht tegen de moderne
maatschappij. >God wil het” zoo heet het daar,
even als voor acht eeuwen de volken van het
Westen naar het Oosten gedreven werden om
Jeruzalem op de Turken te veroveren, en den
pelgrims veiligheid te verschaffen.
>God wil het” heette het ook toen, en het
getal slachtoffers van dien wapenkreet wordt
met millioenen berekend, zonder dat het doel
vau die tochten bereikt werd. Maar toch, iets
werd verkregen, de heerschappij van de geeste
lijkheid was net gevolg dier tochten, en stroomen
Woede heeft het gekost om Europa eenigszins
van dien noodlottigen invloed te bevrjjden. Lang
durige oorlogen zjjn noodig geweest, een strijd
van eenwen heeft men moeten voeren, om den
staat in zjjn rechten tegen een heerschzuchtige
geestelijkheid te handhaven.
«God wil het” heette het voor acht eeuwen;
God wil het" weerklonk nog dikwijls daarna
als zjj, die zich zoo gaarne de plaatsbekleeders
der Godheid noemen, een doel wilden bereiken,
waartoe hun eigen krachten te kort schoten,
Men eischt het ónmogelijke
regeering verlof gaf dat de bijbel als ukeljjk beoordcelen." Nu, voor MIe oppositie van
iele kon ingevoerd worden, hoevelen der] dien kant zal Bismarck zich ook wel niet bang maken.
Over den opvolger van Andrassy is niets naders
bekend geworden; de Ministerraad is onder
De Franscha bladen houden nauwkeurig aantee-
kening van de besluiten der Algemeene Raden in
o w zake de Ferry-wetteutot heden zijn er 13 Raden
indien men goede vruchten van het voor, 14 tegeu geweest; de verhouding zal echter
•i xwel gUn8tiger worden voor de republikeinen. De
Algemeene Raad van Niêvre verleende een subsidie
van 5000 fr. voor oprichting van vrye klooster
scholen.
Men verzekert, dat de Fransche Regeering in het aan
staande jaar een nieuwe leening van 1,026,455,536 fr.
zal uitschryven in aflosbare 3 pCts rente, waarmede
de buitengewone uitgaven voor 1879 (406,097,559 fr.)
en die voor 1880 (560,358,481 fr.) zullen gedekt
worden. Van dit milliard zullen 615 millioen voor
openbare werken, 356 millioen voor oorlog, 44 mil
lioen voor marine en de rest voor Algerië gebruikt
worden. De buitengewone uitgaven voor oorlog over
1879 en 1880 bedragen slechts 356 millioen, omdat
het materieel thans bijna geheel voltallig en de bouw
van nieuwe vestingen bijna afgeloopen is,
De Patrie meldt, dat op Fransch grondgebied
eene onderhoud heeft plaats gehad tusschen den graaf
van Chambord en eenige aanzienlijke legitimisten.
Volgens het blad zegevierden de denkbeelden van
gematigdheid en voorzichtigheid. De prifts zou aan
bevolen hebben geenerlei agitatie en geenerlei be
weging te ondernemen.
De nationaal-liberalen in Duitschland gaan voort
te beweren, dat zij niet zoo revolutionair zijn als de
officiense bladen hen doen voorkomenzy zullen ook
nu weder de voorstellen der Regeering met onpar
tijdigheid onderzoeken en z/uaar hun innerlijke waarde
zakelijk beoordcelen." Nu, voor felle oppositie van
SCHOOIÜUeK, KUH lUgttVUVlu «viuvu, uucïcwu --
imitators zonden daardoor tevreden gesteld zjjn? Over den opvolger vnn Andrassy
Zon het overgroote Ketel niet weigeren hun h'kend geworden; de Ministerrena is onder voor
kinderen gedurende lie uren aan de onderwijzers 1 des Keizers daarover vergaderd geweest.
T-f .1
