Het voornemen betUat om met ingang ran den
ln Oclobrr het tarief per woord op telegrammen
in iet biuuenlandsch verkeer toe te poesen.
Naar wij vernemen, eija aan het eind der vorige
week ook te Botterdam bij eeuige winkeliers valsohe
bankbiljetten von f 00 ter inwisseling aangeboden.
Zjj iyu iets kleiner don de echte, hebben eeue neer
vale kleuV, geen watermerk, sijs gedateerd 8 Octo
ber 7878. en genummerd CR 2150, dragende valsohe
handteekeningen van de heeren Mee»- als president
en Qleiohmau als secretaris, en zjju van een stem-
1*1 voorzien van J. Hoogland, ia effecten te Am
sterdam.
Blijkbaar heeft men dus hier te doen met detelfde
personen of hunne medeplichtigen, die te Delft der
gelijk bedrog hebben gepleegd en misschien ook el
ders hun fartain tulleu beproeven.
Men zij dus gewaarsahuwd.
Twee jonge lieden, Suitsohers, waagden zich giste
re ilooh tend omstreek* oeht nor badende te Scheve-
ningen te ver in see, niettegenstaande het herhauld
aanroepen vah den bodmaii om terug te keeren. Zij
stonden op de bekeude bank, die bij laag water
lioht te bereiken is, toen éen sterke golf hen omver
sloeg en ajj met den sterken stroom wegdreven.
De een verdween spoedig in de diepte, daar hg
niet zwemmen kou de ander zwam hem na, maar
scheen niet bij maohte hem te redden.
Toen de badman sag, dat er gevaar was, bedacht
hjj'sioh geen oogenblik, maar wierp zich gekleed en
voorzien van den reddiugstok in zee en zwom uilar
den drenkeling, die nog maar even het bewustzijn
had den stok te grjjpeu. Als levenloos werd hij
door zijn redéer op net strand gebraoht. De be
handeling, voor drenkelingen voorgeschreven, op hem
toegepast en de verdere geneeskundige hulp van dt.
Men, die iutussoheu was toegesneld, wekten het
bewustzijn weder op.
De badman heeft van den door hem geredden Duit-
sober 100 ontvangen ale blijk vau erkentelijkheid.
In een brief aair de Redactrice van het weekblad
De Buievronie verldaart thans ook bet hoofdbestuur
rad Arbeid aikit, dat hét samensmelting der vrou-
wenvereenigingen wensoht en, zoo de bezwaren
hiertegen blijken niet van overwegend belang te
zgn, zich gaarne tot eenc vereeniging zal doen vinden.
Om kippen van het ongedierte, waardoor zij vaak
zl te veel geplaagd worden te bevrijden, beveelt de
Landt. Kroniek aan, om versche takken van gewoon
elzenhout (Alnus glutiuosus) iu de hukken te leggen.
Mén moet het dagelijks des morgeus wegnemen, ver-
brauden of vernietigen en door versch bout vervangen.
Ni dit eenige malen herhaald te hebben, znilep
kippen en hokken geheel van alle ongedierte bevrijd zjjn.
Op verzoek vestigen wjj nader de aandacht onzer
lezbrs op de bedriegeljjke practjjken, waaraan Eugel-
sohe firma's zich bij voortduring schuldig maken en
wairvan ook ia deze streken menigeen het sUdht-
offtr wordt.
Het eerste, het eenvoudigste middel, wel, bestaat
daarin om papier met een «hoofd* te laten drukken
en op die wijze een aanvroeg tot afzending van
goederen op te maken. Daar nu vele huizen op deze
geschreven eau vragen niet meer nutwoordeu, komt
dap een handlanger, zich uitgevende voor vertegen
woordiger van eeu bekend Loodeusob huis en voorzien
van eén valschen introductiebrief, de orders brengen
en laat de goederen aan eeu afgesproken adres ver
zenden, onder belofte 'e avonds of den volgenden dag
te komen afrekenen. Noch repreaeutant noch goe
deren ziet men ooit terug. Soms ook wel betaalt
de Eugebchman, hetzjj iu banknoten of in wissels
maar de wissels en banknoten staan op naam van
fietive firma's, die op den vervaldag nergens te
vinden zijn.
Tol zoover de handelsfirma's. Voor de slachtoffers
in ket algemeen zgn andere kunstgrepen bedacht.
Voortent heeft men plaatsing-burerieu, die leeraars
gérants of directenren aauvragen. Hun, die verlekkerd
dejor de odrerteuliéu, iu de dagbladen geplaatst, sieh
aanmelden met verzoek om inlichtingen, wordt ge
antwoord, dat men 6 of 10 fr voor inschrijving,
koeten etu. moet etorten. Wanneer het geld biuoeq
is, dun bloedt de soak dood. Het agentschap laat
elkep brief van de bedrogenen eenvoudig onbeantwoord.
Vervolgent «Qn er crediet-inatelliugen, die non
personen, die in verlegenheid zitten, geld ter lepa
aanbieden. Met deze is het nog mooier gesteld.
Men moet vooraf druk-, zegelkorien, interest enp.
storten, een 25 of 30 fr. bv.om daarna niets meer
van de bonk te vernemen.
Eindelijk. de huwelijksbureau*, die per brief onder
handelen, met voorspiegeling van fortuin, schoonheid
en stand. Het zijn quasi solicitors, die n. den dood
komen berichten vaq een schatrijk btoedveiwant en
u geld vragen voor''de kosten om de-erfenis op te
eisohen't Ik alwéér dcztdfde geschiedenis,
is het geld eenmaal verzonden, dan is het zaakje
ook uit.
Deze sohelmen weten dut dé Engelsche wet, bij
ifwerfgheid vista een aanklager, hun handelingen
niet Vervolgt en daar vertrouwen zij op. Zij rekenen
er 9jg dat hun slachtoffers geen nieuwe uitgaven
zullen wagén om hén te doen veroordeel™. Zij
tarten derhulve de Engelsche justitie, die hen kent,
msar geen rat op hen heeft.
Ware het nil" wensohelgk, dat ondér zulk* om
standigheden de bedrogenen zich vereenigden, om
asn eeu hunner de middelen te verschaffen naar Lon
den te gaan, ten einde daar deze industrieridders te
ontmaskeren en te straffen? (Br Nbr. Ct.)
Op de kasten van Engeland zijn dezer dagen
proeven genodtcu met een nieuw middel, om bij het
opsteken van een orkaan de bewoners van daardoor
bedreigde streken tijdig te knuneu waanchuweu,
nl. door postduiven. Hit de resultaten ia gebleken,
dat deze boden 45 mijlen per uur kannen uiteggen,
terwijl de hevigste storm het zelden tot 30 mijlen
in het uur brengt. Gemiddeld hebben de starineu
slechts een vaart van 16 a 17 mijlen per uur, zoo
dat de postduiven bet iu elk geval van hen knuneu
winnen.
De post- of Antwerpsche dniren schijnen bij hun
verre tochten af het gezicht af té gaart. Op het
vasteland honden sjj bet gemakkelijk 300 a 400
mijlen aohtereeu met vliegen uit, zonder idfs ééu
enkel maal utêr te strijkeu, doch op zee kunnen ze
ulet voor grppte afstanden worden gebruikt eu keertn
in dat geval, na lang te hebben rondgedwurreld.
steeds aan boord terug.
Op te Apeldoorn gehouden vergadering van lee
raren aan Inr. van Midd. Onderw. werd een voor
stel om de Regeering uit te noodigen aan een of
meer Ryk*-universiteiten leerstoelen te vestigen voor
het onderwge in die vreemde talen, die op de Rjjks
Hoogere Burgerscholen worden onderwezen, en tevens
de etiehting ven eenige rjjksbeurten te vragen voor
die studenten, die met vruoht de lessen in ééu of
meer vreemde tulen eau de Rgka-aniversiteiteii
hebben gevolgd, tea einde hen in staat te stellen
door bet bezoeken ren vreemde landen hun studiën
voprt te zetten, by aoolamalie aangenomen.
Het voorstel was ingeleid door dr. H. F. R.
Hubreoht. Over „ae'- tucht op de H. B.-Sch.» eo
«de jaarwedden fier leeruren" kwam men tot geen
coupiutie. Er werd verder besloten het hoofdbe
stuur op te dragen tot het overwegen eu opmaken
van eeu programma, dat tot leiddraad zal kunnen
■tienen om meer eenheid te breugen in de pro
gramma's der H. B.-8choier,
Als plaats van samenkomst der volgende ulgem.
vergadering werd Amsterdam gekozenaangaande
de betrekking van de Vareeniging tot het te Am
sterdam bestaande schoolmuseum werd aan hit hoofd
bestuur opgedragen inlichtingen in te winnen en
dan aan de volgende alg. verg. mede te deelen.
De beide voorstellen om het lidmaatschap der Ver-
cenigjug, op verlangen, ook te verleeueu eau per
sonen, verbonden aan inrichtingen, die met die voor
m. o. gelyk geeteld kunnen worden, worden opgelost
in de bepaling, dat het hoofdbestuur op elke aan
vrage vau dien aard zal beslissen.
Het hoofdbestuur der Verueiiigiug bestaat thans uit
de heereu: C. P. Burger, voorzitter3. Zaojjer Azu.,
D. H. Waubert de Tuiseao, P. G. Groaetuau, L
Ali Cohen, M. Ritter, E. Huizing» en Vitus Bruiuama,
secretaris. Veertig leden waren opgekomen.
Omtrent de behandeling in de Synode ven het
rapport betrekkelijk de beljjdeuis-ouaeetie meldt de
Kerki Ct. ia hoer officiéél gedeelte liet volgende i
Een lid der oomntiesie, de hoogleeraar Krojjff, had
in een bijzonder rapport voorgesteldde vergadering
erkenne dat de 8ynode in 1373 met betrekking tot
aft 38 regi. godsdienstonderwijs hare bevoegdheid is
te buiten gegaan; zij neme maatregelen om bet door
de Synode van 1878 bestolene ongedaan te maken,
eu aebeppe een iuterim waarin geeue belangen der
Kerk worden gepihejudieieerd. Dit voorstel vond
geen bjjval iu de vergadering en na beraadslaging
werd met 17 tegeu I stemmen de volgende motie
aangenomen: «De Synode overwegende, dat de nieuwe
vedaotie van art. 38 regl. godsdienstonderwijs op
wettige wjjse ie tot etend gekomen, verklaart zieh
met de oonoiuieo ven ket rapport van den hoog
leeraar Kruyf niet kunnen vereenigen.»
Nog meldt genoemde courant:
No# aanleiding van de ingekomen coneideratiën,
waren tetowtl door de commissie als door leden" der
vergadering wjjzigingen voorgesteld in de voorloopig
aangenomen verandering van art. 38 regl. godidienst-
ondorwjjt. No loOgderige beraadslagingen en na
verwerping- van enkele voorgestelde wijzigingen, werd
eindelijk met 14 tegen 2 stemmen vastgesteld de
volgende verandering van genoemd artikel: De be
vestiging van lidmaten heeft plaats in eeue daarroor
bepaalde godsdienstoefening, by welke han Se volgende
vragen, althans wat betreft den geest en de hoofd
zaak ven de daarin vervatte belydenitverklaring en
belofte ter beantwoording worden voorgesteld. Drie
leden hadden verklaard tegen deze verandering te
zullen stemmen omdat zy de voorkepr gaven aan
eeue andere, nog niet iu stemming gebrachte ver
andering. Eveneens werd met 19 tegen 5 stemmen
vastgesteld, het ten vorigen jare voorloopig aange
nomen toevoegsel tot ert. 38 van het regl. gods
dienstonderwijs. Elk predikant heeft het reobt zyue
eigen aannemelingen te bevestigen. Beide verande
ringen zullen aan de eindstemming van de leden der
Provinciale Kerkbesturen worden onderworpen.
Eeu voorstel van twee leden der vergadering om
lange kerkelijkeit weg de ottdo redactie van art. 38
regl. godsdienstonderwijs te herstellen, werd met 5
tegeu 4 stemmen verworpen, deels omdat men eeu
pas aangenomen art. niet opnieuw wilde veranderen,
deels omdat de nieuwe redactie in de oogen vau de
groote meerderheid der vergadering eeue wezenlijke
verbetering is.
Een voorstel van de Classieale Vergadering van
Breda, door de meerderheid der oommissie onder-
steuud, om art. 11 van hel algemeen reglement aldus
te doen luidende handhaving hnrer godsdienstig
setlelyke beginselen, werd met 11 tegen 8 stemmen
verworpen, deels omdat men vreesde hierdoor bet
belijdend karakter der Kerk prjjs te geven, deels
omdat men van oordeel was dat de woordea hand-
having barer leer ten onrechte naar de letter werden
opgevat. Daarna kwam in behauderiug eeu voorstel
vau de Wautache Reünie, insgelijks door de meer
derheid der commissie ondersteund, tot wijziging ven
art. 27 reglement op bet examen, in deu ziu vau
het ten vorigen jare gedaan voorstal van den beer
Alingh Prina (Handeling 1878 blade. 255.) De vet-
gaderiug besloot echter met 11 tegeu 8 steunneu
geene verandering te brengen in genoemd artikel,
zoowel omdat men van oordeel was dat bier aan de
aanstaande candidaten tot den H. Dieust genoegzame
ruimte van opvatting wordt toegestaan, alsook omdat
mcu vreesde dut de weglating van de bedoelde vol-
ziunen tot miarcrataud aanleiding kou geven, als werd
de waarheid daarin uitgedrukt, door de Synode ont
kend. Noch bet voorstel der oommiatie, noch een
daarop ingediend amendement van don heer van
Lakerveld kouden dus in stemming komen. Een
voorstel van deu hoogleeraar Aoquoy om uit art. 3
vau het regl. voor kerk-opaioht en tuokt de tusschen
haakjes gestelde woorden, aft. 27 van het reglemeut
op het examen, te verwijderen, werd als onnooilig
met 11 tegen 8 stemmen afgeweten. Near aanleiding
vau verschillende by de vergadering ingekomeu ad lea
sen, werd door een der leden voorgesteld een opeubaren
brief te riehteu aan de' Nederl. Hervormde Kerk, en
tevens een osnoept ter tafel gebrkcht. Nadat met
15 tegen 4 stemmen tot het uitvaardigen van snik
een brief was besloten, werd het oonoept zelf met
eenparige stem uea aangenomen zonder dat ieder lid
xioh asnsprakel jk stelde voor elke daarin gebeaigde
uitdrukkiug.
Deser (lagen is ia de Cobleateer Zeitung medegedeeld,
dat de geneeskundige politie te Cobleutl een aantal
papieren boordjes en manchetten nit eene groote Leip-
riger fabriek aan scheikundig ondersoek had ouder
worpen, waarbij gebleken was dat die voorwerpen
eeue groote hoeveelheid arsenio bevatten. Dit bericht
ie door de Elberjelder Zeitung en andere bladen en
ook door one overgenomen. De firma Mey It Edlich,
te Plagwitz-Leipzig, veronderstellende dat daarmede
alleen haar fabrikaat kon worden bedoeld, heeft
uu door tueachenkomst der rechterlijke autoriteit te
Leipzig deu Cublentzer correspondent der Elberjtlier
Zeitung doen aommeeren, de mededeeliug te herroe
pen of te rtclifiueereu. Ten bewijze dat andere op haar
fabrikaat een ouverdiende blaam zon worden gewor
pen, heeft hel hij hure sommatie een aantal attesten van
scheikuudigen overlegd, waaria geooustateerd wonlt
dat haar fabrikaat vrjj ie van arsaeoie en dergelijke
bestaaddeeleu. De oorresposdeui heeft hierop geant
woord, dal hy de herroepiug of rectificatie aan de
Cobleutier Zeitung moet overlaten. Thaut meldt de
Redactie vau laatstgeuoemd blad, dat er ten gevolge
run het bericht by haar van verschillende zijden tan-
vragen eu klaehten zjju ingekomen, waarop sjj echter
au niet kan antwoorden, omdat er iu de zaak eenc
strafrechtelijke vervolging is ingesteld. Zy zal eahtor
niet in gebreke blijven, na do reohtelyka beslissing,
nadere bijzonderheden mede te doelen.
Men zal zieh herinneren, dat eenigen tjjd geleden
de diefstal vau eeu Ijjk het stoffelijk overschot
ran deu beer Stewart in alle Amcrikaautohe dag
bladen vermeld en- breedvoerig besproken werd. Die
zaak blijkt thans nog niet ten einde te zjjn. Nog
altyd wordt tussehen de dieven en de familie vau
den heer Stewart ever de teruggave onderhandeld.
De-lijkraoveta -willen hunnen buit niet teruggeven
voor ie geboden som, maar blijven by hunnen hoogeu
eiach van duizenden doilan.
De rechter Hilton, met de instructie der zaak be
last, had reeds Voorlang aea dt weduwe verzekerd,
dat het ljjk van haren man teruggevonden was. Hij
had met die onwaarheid een dubbel oogmerk: voor-
eeist wilde hy mevr. Stesvart, die voortdurend in
hevig bewogen gemoedstoestand verkeerde, eeuige
gerustheid hergeven; ten andere de dieven tot eene
of andere onvoorzichtigheid verlokkeu, door hen in
den waan te breugen dat de naeporingen gestaakt
waren. De Berald deelt than* de volgende bijna
ougeloofelijke bijzonderheden aangaande den waren,
tegenwoordigen stand dier zaak mede:
Een zeer bekend reohtegeleerde, kantoor houdende
in de Nassao-ftreet te New-York, is, sedert Janaari
jl., de zaakwaarnemer der lijkdieven. Hij zegt, dat
hy hen volstrekt niet kent en dat hy den diepsten
afschuw heeft van hetgeen zij gedaau hebben, maar dut
hij gelooft voor ben te moeten werkzaam zjju, oaidut
zij hem tot tot hunnen raadsman genomen en hem
eeue som vau 350 dollars vooruit betaald hebben op
sjjn honorarium. Hij is nooit anders dan schriftelijk
met hen in betrekking geweest. Nu eens komen
hunne brieven uit Montreal, dau uit Boston, eu zjj
rijn nooit anders onderteekend dan met het woord
«Romaine.» De advaeaat heeft zieh overtuigd, dat
zijne hem oubekeude cliënten werkelijk hot ljjk in hun
brut hebben, waut hy heeft van hen, onder andere
bewijzen, verscheidene fragmenten vau de lijkkist,
zilveren knoppen enz. onttangen. Zjj bieden ouu
het ljjk terug te gereu tegeu betaling van 250,000
dollars, en willen niets van dien eisoh laten vallen.
Hnn zaakwaarnemer heeft daarom dit voorstel aan
den rechter Hilton overgebracht, maarts opzoo weinig
betnoedigeude wage ontvangen, dut bjj sedert lang
zijne bezoeken gestaakt en zieh thans van andere
tusschenpersonen bedient, om hem te nopen het
ultimatum van «Roraaine* aau te nemen.
De rechter Hilton gélooft niet, ja is er zelfs verre
af te gelooven hetgeen de advocaat verhaalt. Hij
gelooft niet een de briefwisseling per poet en aau de
sterling van 350 dollaie voorschot op het honorarium,
waardoor, zooals de advocaat beweert, hem iu ge
weten de ambtsplicht is opgelegd de belangen der
schurken te behartigen, die han vertrouwen in hem
hebben gesteld. De reahter Hilton ie ia tegendeel
vdn gevoelen, dei de naewgenette advoeaet uit Nassau-
street zijne ellendige cliëuten opperbest kent, dat bjj
hen dikwijls spreekt, dat hy met heu het plan der
vdorgewende briefwisseling uit Boston eu Montreal
heeft gevormd, in ééu woord, dot hy hnn mede
plichtige poet fsetum is, en dat hjj, worden de
250,000 dollars ooit betaald, aioh aan goed deel
daarvan verzekert heeft. Maar tij sullen niet betaald
«torden, verzekert de exeouteur vau wjjleu den hoer
Stewart
De hoop om dt grahebenden en hunne mede
plichtigen te ontdekken eb te straffen ie verre ven
verloren, zegt de Berald, eu welliefa'. zullen spoedig
ta New-York orrtstutiëa worden gedaan, die sensatie
tallen maken.
In den goedea ouden tijd maakte men korte wet
ten met de bedriegen en vwrvalsohert van levens-
mid.leleu. Aan eeu oude Frankfurter Chroniek vau
ket jaar 1551 wordt het volgende curieuse geval
oetleend. Eeu bakker had zjja meel met gemalen
steen vermengd. Dientengevolge werd hjj iu de ge
vangenis geset en veroordeeld om sjjn eigeu ver-
vslseht brood te gebruiken. Dot deze rechtmatige
straf van effect wet, blijkt uit het naive slot van
ket verhaal«Naoh dicsem kat er sber nioht lange
mehr gelebet."
In Hongarjje ligt een stadje, Ffinfkirehen genaamd,
«i in dat stadje ie eene kleine kruidenierswinkel.
l>e winkelier heet Jacob Blauhorn. In dat winkeltje
begiut de volgende geschiedenis:
Een knaap vau destjjds vier en een half jaar kwam
ar voer eeu kreuser aatdappelsuiker koopeu, met bet
geltl iu de tuend. Hij vond dat muntstok een voor-
*erp vsn gewicht eu aanbelang, ea kon het zich
niet begrijpen, dat de winkelbediende en de leeijongeu
hem ougeholpeu lieten etsen. Zij kodden het te druk
■ml deu knecht vau den hoofdschout van St. Lêriuoz,
die voor syu eaueteaude bruiloftsrieriog allerlei be-
noodigdheden bjj Blauhorn liet inkoopen. De toon
bank lag vol pakjes en sokjes, es de rekening, lit
eeu aantal posten IjcsUeudc was etleuhuig. Winkel
knecht ea leerliug tobdeu heide eveu zwaar met de
retelling von al die klriue sommen, eu geen wonder
dat ket knaapje, met zijn krenzer in de hand, niet
alleen voor zulk een bagatel geen geltoor kreeg eu
•aobten moest, mtutr toen hy zHn verzoek om ge-
ktdpen te worden voor de vierde mnsl herhaalde,
rindelyk rnur werd afgegrauwd.
Ett weer gingen heide aan het opnoemen der
posten en het optellen der tekening.
«Als ik daarop wachten moet, kan ik u wel gauw
helpen,* zei de knaap eindelijk met een glimlach.
«Er komt uit: tweehonderd florijnen en .twintig
kreuzer, op zijn kop." Nu werd de knecht, die
nl wéér iu de war raakte, woedend, en by greep
het knaapje bij den kraag om bem de deur nit te
werpea. Gelukkig kwam de kruidenier nu op het
rumoer uit zjju kantoortje te vooaohyn. «Zaoht wat!
zucht watt* voegde hy rij» knecht tee, «zie eerst
eens of de jougeu ook gelijk heeft. Mij dunkt, naar
hetgeen ik ven de rekening boorde oplezen, moet hij
het zoover niet mis hebben.* Daarop werd, met
behulp van den patroon, geteldea de knaap
bad inet volkomen juistheid het eindojjfer opgegeven.
De knecht bromde eu mokte, maar Blauhorn bediende
het jongske na eigenhandig voor zjjn krenzer, en
vroeg: «hoe of hjj de som zoo geraden had?*
«Geraden?* antwoordde het ventje, «geraden? wel,
ik heb het uitgerekend." «Ja, maar hoe dan?"
«Och; zoo uit mjju hoofd," «Dat ia een wonder-
kind," mompelde de kruidenier. «Zou tiju roder
weten, dat die kleiue jongen zoo'n rekenmeester is
Eu vader Frauld wist er niets vau, eu toen de
kruidenier hem vertelde hoe ongeloofelyk de kleine
Muurila een lauge reeks van getallen precies had op
geteld, kon hy het niet eens gelooven. Nu werd
Maarils geroepen en eeu exameu begon. Zonder de
minste iuspauuing telde de kaeap heele reeksen van
getallen, alleen op het gehoor af, bijeen. Geen enkele
soul miste. De waarheid van zjju zeldzame begaafd
heid bleek overtuigend, zonneklaar. De geheele buurt
kwam er aan te pas, eu moest zien eu hooren, dat
eeu kind, hetwelk lezen nooh schrijven, en bijgevolg
geen enkel ojjlerteekou kende, no verbazend uit het
hoofd rritende.
Het ongehoorde feit kwam uu ook het school
bestuur vau Fuufkircheu ter oore, eu Maurils werd
weder op de proef gesteld, met de meeste nauw
gezetheid eu deu grootsten ernst. Het ougeloofelijke
bleek volkomen waar te zjja. Toen bet schoolbestuur
overtuigd was, was natuurlijk het geheele stadje
overtuigd. De kleine Maurils was de held vau deu
dag, eu familie, vrienden en bekenden allen wareu
eenstemmig ven oordeel, dat zolk eeu wonderkind
niet te Küufkirehen bljjven, maar de wijde, wijde
wereld iu incest I
Vader Fraakl stemde toe. Maar hoe etourt men
een kbid raa vier eu een half jaar de wyde wereld
in? Waarheen het eerst? Ea boe stelt meu zulk
eeu mirakel voor? Die vragen gaven beel wat
hoofdbrekens, totdat meu sieb eindelijk een landsman
herinnerde, die meer dau twintig jaar geleden naar
de groote keisersstad aau den Donau gegaau was,
om door zjju geluk te beproeven. Hem geschreven
Item den kleiuen Maurils gczotiden.
Het was een geluk voor den jongen, dat men
te Fiiufkircbeu op dat deukberid gekauKu was,
waut hjj vond in den «landsmau* een voorzichtig
en verstaudig leidsman, voogd ett oaderwijter. De
goedhartige, pleegvader bed een scherpen, juieten
blik; by zorgde eerst dat bjj het kuaapje door en
duor leerde kennen, ook wat ziju waarlyk verba-
zenden aanleg betrof. Eu toen hjj iu alle opziehten.
ziek overtuigd hield, dat hy mat Maaritt wiet, dat
tot het doel leidde. De drukpers moest in beweging
gebniobt. Hy nam Meerits bjj de hand en giug
met hein near ket bureau Neae Jreie Preue Ie Weeuen,
Destijds stoud de oulauge overleden heer Etieaoe
nog als leider eau het hoofd van dal blad, eu, zoo
iemand, hy was de rechte men, om het talent te
waardeuren en krachtdadig voort te helpen. Te
midilcn van al de medearbeiders aau het genoemde
blttd gaf Matwits;- ongekunsteld eu op kinderljk»
wyse, de verbaseudste proeven vau ziju talent, eu
voud nuin Etieune den geweueohteu steun. De direc
teur der Need /Trie Preue leidde bet knaapje in de
voornaamste salons van Oostenrijks hoofdstad, wear
ziob begaafdheid en kennis vereenigden, iu. Van
daar ging welhaast de roep uil, en het duurde uiet
lang of het wonderkind uil Hongarije, de rekenmeester
iu eeu jutk, wo» ook te Weaneu het oudcrwerp
vau allé gesprekken.
Ooi de m ju uea van getag op het gebied der
medische wcfuschup giugeu zieh uu met bét pkreao-
logische wonder besig houden. Dr. Beuedikt met
den schedel vuu het kiu.l, en qonristeerde het Ver
rassende feit, dat de ljju die over bet Voorhoofd
vau dcli eeueu slaap tot dan anderen loopt, 1 oM.
eu 1 inM. breeder dau de lijn, die onder de oogeli
over de beide wangen loopt, tenvjjl overigens op dan
geheeleu schedel niet de minste afwijkiug vau den
uoruialeu vorm te bespeuren was. ,De oude sohedel-
leer van Gull scheen hierdoor weder ecB nieuw bewjjs
voor hare juistheid te erlangen. Geil toch legde
in dat gedeelte van het hoofd de» rehensin, 'terwijl
de nieuwe phreiiologen deu zetel denrvao iu het
achterhoofd (uehter het oor) bepalen. Dasr evenwel
toont de schedel van den kleinen Manrits Fraakl
volstrekt geen de minste sfwyking vau de normale
grootte eu oppervlakte. Ook prof. Leidersdorfa ont
dekte bij eyu onderzoek uiet de mtuste abnormiteit
in den geheelen toestand van het kind. Het sliep
even gerust, het at even smakelijk, de pols was
even regelmatig, els bij alle gezonde kiudereu vau
denzelfdeu leeftijd. Zjju gezondheidstoestand was zoo
volkomen bevredigend, delude reis «in de wjjde, wijde
wereld" en het geldelijk produotief maken van zjju
zeldzaam talent, dat zjjue bloedverwanten uu iu deu
zin hadden, geen bezwaar opleverde.
De reit giug na van Oosteurjjks hoofdstad naar
die van Hougaryv, eu de groote redoute-zaai aldaar
wat het tooueel vuu het eerste openbare debut vau
hel woaderkiud voor zyue eigeue laudgeuuoltm. De
geestdrift was oubesohryfelyk. De «voetlicht-koorts*
werd spoedig overwoueu, eu Maurils zoowel als zjju
mentor waren geheel op hun gemak. Te Grau wer
den vervolgens voorstellingen in den Schouwburg
gegeven. Presburg wat de derde stad waar Maurils
optrad. Daarna verbaasde hjj de bescluiufde be
volking vau Brüu, Troppivu Otmüti, en in de hoofd
stad van Silezië, wout liet Lobe-Thé&ter alle aan
trekkingskracht iu dit zomerseizoen verloren had,
maakte de kleine Fruukl weder stampvolle zalen.
Te Breslau was het dat schrijver dezes bet won
derkind tag. Terwijl op het tooueel de toebereid
selen gemaakt werden, hoorde men links en rechts
twjjfel opperen, of ,'ie zaak wel reoht toeging?
Of het werkeljjk en onbetwijfelbaar de zeldzaam zoo
voorkomende gave vnu rekeueu wits, of eeu slim uit
gedachte verloouiug? Van het eouffieuishok Werd
een breede plank over bet orkest beea gelegd, eu
aau het eiude, dus voor de eerste stueteurjj vau het
parket, eeu tafel en stoel geplaatst voor den kleinen
rekenmeester, terwjjl op het tooueel zelf, dus achter
syu rug, eeu groot Z»urt bord geplaatst werd, wunrop
zyn meutcr of deze of gene uit het publiek de voor
stellen door het kind, met verbnzende vlugheid uit
het hoofd berekend, met wit krjjt voor aller oog
nacijferde.
De mentor verhaalde ons vooraf, dot Maurits tï
October 1873 gehoreu was, en, zonder rekeueu ge
leerd te hebben, ja zelfs zonder de oijfèrteekcns te
kennen, het door zjju aangeboren talent reeds zo8
ver gebracht bad, dat hjj getallen van zes tot nclit
cijfers groot, op'elile en aftrok, deelde eu vermenig
vuldigde den kwadraatwortel trok uit getallen vau
teven eu acht cijfers, alsook dep kubiekworlel trok
uit getulleu vau zeveu eu acht aijfere, alsook den
kubiricwor'.el uit getallen van iet cijfers, eu boven
dien getallen tot de 8e, 4e ja 5e macht vergrootte
Na deze iuleiding nam de kleine knaap op deu
■tori voor het parket plaats, eu vriendelijk vleiend
klouk op echt kiuderlykeu toon sjjn verzoek«wie
Wil mjj nu eeu sommetje opgeven?*
Dadelijk word aan ziju verzoek door een der meest
bekeude beursmannen vuu Breslau, die vooraan op
op deu eersten Mug zat, eu zieh blykbaar op de taak
gespitst had, voldaan. «Ik beu 45 jaar oudhoeveel,
seeoudeu heb ik geleefd vroeg hjj. Iu een omme
zien beaulwoordde Manrits de vraag. De mentor
schreef dadeljjk het reuuriitig eijfer op het.bord «ra
de uitkomst werd nagerekend. Diepe stilte heerschte
iu de taal. De som kwnut volkomen uil. Nu berifte
de toejuiching los. Daar het narekenen dier. sommen,
die de uu zes-jarige kuaap byna onverwijld en altjjil
juiso, iu eukele seconden oploste, eed letiger tijd
vorderde, werkt bjj uiet meur den ses voorstellen uil.
Het eerste hierboven genoemde was het gemakkelijkste
geweest. Ik heb de overige niet genoteerd, maar ik
weet wel, dat hjj souimen uitrekende, die in demil-r
lioeneu lirpeu. Soms vergiste hy zich dzu, maar
herstelde zjju abuis telkens self. Een enkele maal,
nis hem een opgegeven getal ontging, vroeg bjj het
even aau ziju mentor, die de opgaven akjjtl dadelijk
op hét bord achter djju rug echreef.
Onder dat ooloss.de, verbazingwekkende hersen
werk, maakte het kind op mij niet den minsten
indruk vau inspanning. Zyn gelaat stoud zltyd even
vrooljjk eu bljjmoedig. Miestul mompelde hy by zjju
berekening, half hoorbaarzeer zelden sloot hij het
oog terwyl hij rekende. Opmerkéljjk was het ook,
hoe kiuderlijk, hoe naïef hy al de uitroepingen van
verbazing Ut het handgeklap eu gtjufh, dut op iedere
geslaafde* optossiug vofgriv, aanhoorde. Rij Tiud et
echt jongensachtig «tohik iu", maar begreep blijkbaar
niet, dat bjj wouderen deed. EijfënaArdig was ook,
juist uit dat oogpuut, de zekére linksheid waarmede
hjj door het toewerpen van kushanden bedankte.
Geen overspanning, geen onrustwekkende levendig
heid of leuuwaabtigheid was bij hens want te nemen.
Hjj wat ea bleef eau vroolijke, aardige knqap, vu
zyne gezondheid lijdt dan ook utet bet raiuu uudtl
die gedurig herbauldr, telkens sterkere proeven (uu
sijq talent, eu dat ongeloofelyk manoeuvre eu wet
imUioenen cijfers. Z|ju meulor verhaalde ouk, dut
Manrits, na iedere voorstelliug met den groetsteu
smuk at, dadelyk iueliep als hjj-to bed lag eq,'
zonder stoornis, of teekcu vu afmatting, els etu
roos sliep.
Ik heb hem opgezocht, met hem gebaat en ge
speeld, en mij overtuigd, dat hy iu geeateaoutwikki ling,
bevattingsvermogen en denkbeelden geheel liet kind
