w
BINNENLAND.
INGEZONDEN.
IN MEMORIAM.
janrsoffriiiiigen niet bij, dool» in ee» inspectiereis
begonnen langs (ie noordelijke en oostelijke grenzen
van Fraukryk. Het is geen gewone inspectiereis,
muur een buiungewoue, oin te zien hoever de nieuwe
vestingwerkeu gereed zijn, en of al de grensvestingen
voldoende gewapend en van alles voorzien zijn. Sinds
zes jaar is door de genie uanltoudend gewerkt aan
die vestingen. De minister maakt bijna geen ge
bruik van den spoorweg, maar gaat in rijtuig of te
paard, met een wetenschappelyken staf, langs Reims,
Laoti, Rijmel, Yalenctnnnes, Verdun, ïoul, Nancy,
Epinul, Belfort, Besan^ou en Langres.
De reis vau onderzoek zul een maand duren.
In l)uit8chluiid heeft de natiouaal-liberale party
haar //beroep op de kiezers" ten laatste openbaar
gemaakt. liet draagt in de eerste plaats ouder-
teekeningen van de beereu von Forokenbeck, Ric-
kert en Fr. Kopp, derhalve onvoorwaardelijke en
krachtige voorstanders der begiuseleu van vrijen han
del, die behooren tot den zoogenaamden linkervleu
gel der nationaal-liberale party. Verder vindt men
de onderteekeniugeu van de heereu Borchers, von
Bernuth en Miqucl, voorstanders der beginselen van
vryeu handel, behoorende tot den zoogenaamden
rechtervleugel van de genoemde partQ.
Hieruit blykt dat de pogiugen aangewend om
een verdere tweespalt tussoheu de lcdeu der natio
uaal-liberale partij aangaande economische vrngeu
te doen ontstaan, bet doel niet hebben bereikt. De
ware oorzaak van die pogingen was, om verdeeld
heid in de partij te zaaieu en aan te vuren, ter
bevordering van de reaotionnaire planueu op het ge
bied van kerk en school, binnenlandsch beheer eu
belasting der clerioalen, die de aanstokers waren vau
deze pogingen tot stichting van verdeeldheid.
Meu moet in de ultramontnnen prijzen rustelooze
werkzaamheid voor de verwezenlijking vau hun be
ginselen. De Pruisisohe regeeriug geraakt daardoor
in niet geringe verlegenheidde verandering iu het
ministerie van eeredienst heeft bij de clericalen de
hoop opgewekt, dat de reactie op het gebied van
kerk en school in aantocht is; nu wordt het ijzer
gesmeed, terwyl het heet is; een adressenstorra is
iu aantocht en tevens blykt, dat de ultramoutanen
niets geleerd hebben en hun eischen geheel dezelfde
zyn gebleven. Men ziel dit o. a. duidelijk aan
een bezwaarschrift van de Roomsche geestelijkheid
van de diocese van Paderborn aan den nieuwen
minister van eeredienst Puttkammer ten opzichte van
het onderwys. De adressanten verlangen, dat de
minister „de bestaande hinderpalen zal wegnemen,
die de kerk bij het geven èu leiden van het gods
dienstonderwijs in den weg staan." Uit de toe-
lichting blykt eohter, dat de heeren niet alleen het
godsdienstonderwijs op bet oog hebben, maar aanspraak
maken op de leiding van het geheele ouderwijs, en
wel op grond van het goddelijk recht der Kerk.
De Beiersche landdag is tegen 29 September bijeen
geroepen.
De voortreffelijke gevolgen van lord Beaconsfield's
staatkunde tot handhaving en versterking van Turkye
worden dagelijks meer en meer zichtbaar.
De correspondent van de Kölnische Zelling te
Konstautiuopel deelt mede, dat dagelijks, van 's mor
geus vroeg tot 's avonds laat, jie zalen en gangen
van het ministerie van oorlog en het plein er voor
opgepropt vol zyu met vrouwen en kiuderen van
officieren en soldaten, die qra brood smeeken en
verlangen dat men hnn iets geeft, van «rat hun
maunen toekomt. De arabtenareu geven iu het ge
heel geen antwoord, doch als ze te erg wordeu lastig
gevallen zeggen ze: „wat kannen wij er nan doen?
we ontvangen zeiven niets; wendt u tot den minister."
Wanneer het vergulde rytuig vau den miuistcr
Osman-pacha aankomt en langzaam door de menigte
dringt om den miuistcr aan het seruskeriaat te brengen,
dan gilt het volk„hotfd ellendelingdiefwe
sterven van honger, en gy bonwt paleizen, geef ons
brood!"
De vrouwen dringen om het rytuig van „den
leeuw Plewna," de koetsier moet van den bok
en neemt de paarden by de teugels om ongelukken
te voorkomen, en stap voor stap nadert het rijtuig
dus het ministerie, te middeu van een menigte, die
buiten zich zelve is vau woede, die vloekt en met
steenen werpt.
Zonder rechts of links te zien of iets te zeggen,
stapt Osman-pacha ten laatste het ministerie binueu.
Dit tooneel, schryft de correspondent, kau men
dagelijks zien, sinds het begin van de Ramadan,
wanneer de Mohammedauen feest vieren.
Welk een onderwerp voor een historieschilder biedt
de figuur aan van den zwijgenden, onverbiddelijken
held van Plewna, te midden der woedeude menigte
van Konstautiuopel.
In de algemeene verwarring blyft Egypte zyne
rol spelen. De khedive heeft de heeren Baring en
de Blignières benoemd tot dontroleurs-generaal vau
de financiën. Hij voldoet dus aan de eischen van
Fraukryk eu Engeland, zijne patroons. Wat lezen
wij un echter ,in eeue correspondentie tfit Caïro aan
het Journal de» Débat» gerichtP Daar heet het: onzes inziens bestaat daarvoor geen gegronde reden
„Oy zult verwonderd zyn te hoorcu, dat de khedive,
die zyn troon dankt aan Fraukryk en Engeland,
geen vertrouwder raadsledeu heeft dan de oonsuls vau
Rusland en Italië. Deze laatste heeft in de omwen
teling, waardoor het Europceschc ministerie viel, eene
belangrijke rol gespeeld, en hjj heeft bij den nieuwen
kjiedive nog grooter iuvlovd dan hjj by Ismaïl bad.
Italie's streven is om zioh een overwegenden invloed
in Egypte te verschaffen, en Ismaïl, die te Napels
vertoeft en buitengewone talenten bezit voor intriges
van allerlei aard, doet al wat in zyn vermogen is
om dit streven aan te kweeken en dieut als tussoheu-
persoon tusschen de Italiaansche regeering en zyn
Zoon. Engeland en Fraukryk inogcu oppassen.
Mogelijk was Enropeesohe tusschenkomst in Egypte
eene fout; thans eohter is zy eene noodwendigheid
geworden. Als die interventie niet rechtstreeks plaats
heeft door Engeland en Frankrijk zelf, zal ze onder
de hand worden uitgeoefend door Rusland en Italië.
Bovendieu bemoeien ook de Vereenigde Staten zioh
met de contröle over Egypte. Het is tijd om aan
deze intriges een einde te maken."
Als Tyrkye zal verdwenen zijn van de kaart van
Europa, ligt daar aan de monden van den Nyl een
nieuwe twistappel, zorgvuldig gekweekt door eene
diplomatie, wier belang het is niet buiten emplooi
te komen. 1
In Weenen heeft het een ongunstigen indruk op
de beurs gemaakt, toen officieel bekend werd, dat
8 September 5000 man Oostenrijksohe troepen Novi-
Bazar zouden biunenrukken.
De oogstberiebten, welke by het Italiaansche mi
nisterie van landbouw zyn ingekomen en tot 1 dezer
loopep, blijven ongunstig luiden. Niet alleen bet
ongunstige weder heeft da&rtoe bijgedragen, maar
inr sommige streken heeft men ook buitengewonen
last van het veldgedierte. De Italië meldt, dat in
dit jaar in de provincie Foggia zulk eeu ontzettend
aantal ratten aauwezig is, dat het te velde
staande bijua geheel is vernield. De eigenaars en
pachters, die het meest hebben geleden, hebben zich
tot den betrokken minister ora hulp gewend. De
deswege ingediende verzoekschriften door de gemeente
besturen ondersteuud en door den prefect aanbe
volen, zijn door den minister in overweging ge
nomen. Hij heeft de aandacht van zijn ambtgenoot
voor financiën gevestigd op de ramp welke de
proviucie getroffen heeft, en hem uitgenoodigd om
de heffing der grondbelasting, en van de belastingen
die het meest op de lagere volksklasse drukken, te
staken. Meu hoopt, dat de regeering maatregelen
zal nemen, om den ongetekkigen te hulp te komen.
1 1 WM 1 issg
GOUDA, 9 September 1879.
Door de Provinciale Stated van Zuid-Holland ia
heden tot Lid van Gedeputeerde Staten verkosen de
heer Mr. G.JGoekoop met 53 van de 74 stemmen.
Bij den gis'cren plaat, gehad hebbende Schiet
wedstrijd op vrjje haan werd de le prjjs behaald
door den heer J. IJpelaar Jzn. met 33 puuteu en
de 2e prijs door den heer P. Kngelbregt, met 32
punten, beide leden van het Scherpschutters-Korps
„Burgerplicht."
De Slaattceuruut bevat het programma voor de
opening van de vergadering der Sialen-Geueraal op
Maandag 16 September a.
Bij koninklijk besluit van 7 deser is mr. J. A. G.
baron de Vos van Steenw|jk, lid van de Eerste
Kamer der Staten-Generaal, benoemd tot voorzitter
dier Kamer voor de zitting, die zal aanvangen op
16 dezer.
Naar meu verneemt, heeft de Rekenkamer haar be
weren, dat de benoeming der ministers onwettig zou
zijn, teruggenomen. (N. R. Ct.)
In de gisteren gehouden zitting van den Hoogen
Raad nam de adv. gen, mr. Van Maanen conclusie
iu de zaak van den proc. gen. bij het Hof te
's-Gravenhage, tegen een arrest waarbij A. de V.
c. s. te Lekkerkerk werden vrijgesproken van de
aanklacht van zioh te hebben verzet legen de uit-
graving van het kerkhof te Lekkerkerk, op welke
plaats een post- en telegraafkantoor zou gebouwd
worden. Het O. M. concludeerde de Hooge Raad
vernietigende zoowel het^nest vJPhet Hof als het
vonnis der Rotterdamsohe^reohtbajt, de gerequireer-
den zal schuldig verklaren nauw hetgeen was ten
laste gelegd en hen ieder veroordeelen tot eene ge
vangenisstraf van 4 maanden en eene geldboete van
8. De uitspraak, is bepaald op 6 'Ootober.
Men leest in Semper Virens:
Met den eersten dezer maand zjjn te Amsteri
en zeker ook elders de broodprijzen verhoi
om dit reeds zoo spoedig te doenj te minder nog
als men in aanmerking neemt de veel te dure brood
prijzen, door de verbruikers gedurende de laatste
achttiec maanden betaald.
rdgk g
Uit de gevangenis te Zierikzee werd Vrijdag ont
slagen een om schulden gegijzelde, die daar ran
12 Oct. 1877, dus byna twee jaren, had vertoefd
en voor wiens onderhoud gedurende dien tijd
ƒ906.40 is betaald.
Omtrent de hoofdsom, koeten en onderhoud ie
door hem met den schuldeischer. een acooord ge
sloten. Zonder dat zou deze hem vyf volle jaren in
gijzeling hebben kunnen honden, en dat in't jaar
onzes Heeren 1879 MiddCt.)
Door Directeuren van de Vereeniging voor Hij
ger Onderwys op Gereformeerden grondslag zyn aan
de eerlang op te richten school, met ingang van
1 November e. k.nu reeds benoemd tot gewone
hoogleeraren de heeren' Dr. A. Kuyper,Em.-predi
kant en oud-lid van de Tweede Kamer der Staten-
Generaal,en Dr. F. L. Rutgers, predikant te Amsterdam.
Aan deze hoogleeraren is opgedragen, de collegiën
van Directeuren en Cnratoren het eerste jaar als
adviseur» ter zyde te staan voor het io gereedheid
brengen van de statuten der school, der grondslagen
waarop het onderwijs zal rusten, instructiëu enz.
Zoo spoedig mogelyk zal tot de benoeming der
verdere hoogleeraren worden overgegaan.
Gelijk men weet, bestaat het voornemen de school
D. V. met September van het volgend jaar. te
openen.
Omtrent de plaats van vestiging zal eerlang een
beslissing worden genomen.
Men verneemt van welingelichte tijde, dat de
Minister van Binneulandsche Zaken voornemens is
de wet op het lager onderwijs uit te vieren. De
kosten daarvoor zyn echte? niet op de Staatsbegroo-
ting uitgetrokken, doch 't zy bij de Memorie van
Toelichting of in dé Millioeuen-speech zal het uit-
ziqht worden geopend, dat eene verhoogiug der
begrooting daartoe later zal worden voorgedragen.
Het wetsontwerp omtrent de vaste bijdragen vau
N.-Iudië wordt door den Minister van Koloniën
ingetrokken. (R. N.
De heer Koelman heeft thaus het kleirnodul vun
ziju beeld van van der Werff voltooid en het is
in piaster afgegoten. Het kolossaale beeld, ander
half maal de grootte van het leten, vertoont van
der WeHFs kloeke eu fiére gestalte, in eeu ernstige
eu waardige bonding, die ue gedachte goed uit
drukt. De kleeding en alle bijzonderheden zijn met
groote nauwkeurigheid zeer uitvoerig geboetseerd;
het geheel is eenvoudig en natuurlijk, zonder eeuige
gemaaktheid. De vier grooote bas-reliefs zijn reeds
in brons gegoten by de firma Euthoven te 's-Gra-
venhugeu. Ook dezen, iaferceleu uit den nood en
de tyevrydiug van Leiden voorstellende, zijn zeer
fraai. Het gansche gedenkteeken van Leiden's ont
zet, dat in 1880 gereed komt, zal dus een waardig
kunstwerk worden.
De Commissie voor dit gedenkteeken heeft met de
stedelijke regeeriug van Leiden bepaald, dat het zal
geplaatst worden op de Hoogstraat. (Speet.)
De kunstnijverheidsschool Qutllinus werd gisteren
te Amsterdam geopend.
l^e school telt 46 leerlingen, waarvan retds drie
by ge^egeuheid van een wedstrijd prijzen hebben
gewonden. Het ouderwijs is opgedragen 'aan de
heeren E. Coliuet (directeur), N. H. Trantwein en
B. W. Wieriuk.
De referendaris, jhr. mr. Victor, de Stuurs, die
namens den Minister van binnenlandsche zaken de
plechtigheid bijwoonde, verheugde zich te kunnen
meedeelen, dat we thans een Miuister van binnen-
latudsche zaken hebben, die hef belang van het
teekjenonderwijs inziet.
Zondag hield de heer F. Domela Nieuwen huis, gewe
zen predikant te 's-Gravenhage, een tamelijke uitvoerige
lezing in de socialisten-vereeniging te Amsterdam. De
bekende bezwaren tegeu de inrichting der heden-
daagsche maatschappij werden daarin te berde gebracht.
De spreker trachtte het onvoldoende der pogingen,
die door philantropikoh» vereenifjlngen worden aan»
gewend, om daarin veranderingen ie brengen, aan
te toonen eii beloofde de vergadering alle Heil van
de invoering van het algemeen stemrecht, volledige
volkssouvereiniteit, uitbreiding van gemeente dienst
verrichtingen, als oprichting van gemeente-gas- en
broodfabrieken, melkinrichtingen, brandassurantien,
het exploiteeren jan vervoermiddelen enz. Afschaffing
van posten op de begrooting voor eerediemst, leger,
gevangenissen enz. waren piede z. i. noodig en be
reikbaar. Een talrijke voortdurend afwisselende vern
gadering hoorde de lezing aan. Na de pauze werd
elegenheid gegeven tot het houj^^pner discussie,
wanrvnu door de inmiddels zeer geslonken bijeenkomst
geen gebruik werk gemaakt.
De Ned. Israëlitische Kerkeraad te Amsterdam
leeft, naar aanleiding der bekende oogziekte op de
icholeu, besloten, een commissie te benoemen, om
naar den omvaug dier ziekte, op de Israëlitische
idolen daar ter stede, oen onderzoek in te stellen en
laar een crediet van 1000 ter beschikking te
itellen tot bestrijding van de kosten, aan dat onder
soek verbonden. De commissie zal zioh in aanraking
itelleo zoowel met het Dagelyksch Bestuur der ge
meente als met de geneeskundigen, van gemeente
wege met bet onderzoek van die aangelegenheid op
de openbare sehoien belast.
Uit Nieuwe Niedorp meldt men:
Gedurende de eerste drie dagen deser week werd
alhier de tweede of ntjaars-kermis gehouden. In eene
der herbergen werd de danslustige jeugd op minder
aangename wijze gestoord in haar genot, omdat èn
muzikanten èn dansers onophoudelijk moesten niezen,
gr was namelijk ongemerkt met volle handen peper
gestrooid te middeu der vroolyk huppelende schare,
eu het laat zich Begrypen, dat ten gevolge daarvan
let verblijf iu de herberg voor een poos schier
onmogelijk was. Tegeu de vermoedelijke daders
van die onbehoorlijke grap is proees-verbaal opgemaakt.
Zooals men zich zal herinneren heeft de vorige
Miuisters van Oorlog een besluit genomen tot aan
merkelijke beperking van het getal wachtposten iu
de garnizoenen. Wij weten niet of 't juist was,
maar wij dachten doAraau toen wy het volgende
kien, dat men uit Haarlem aan het Bbl. schreef:
„Men deelt ons roede, dat sedert eènige dagen
de alhier iu garnizoen liggende hussaren, zfoh des
ïachts voortdurend schuldig makeu aan wanorde
lijkheden, waardoor reeds eenigen met de politie in
•wraking zijn gekomen. Daar de militaire wacht
posten aan de kazerne zyn ingetrokken, ziet men
<ta nachts op verschillende tyden hussaren in min
of meer beschonken toestand door de stad zwalkeu,
waarvan in den regel het gevolg is, dat zij den
burgers overlast aandoen of straatschenderij plegen.
Verschillende hunner hebben zioh uitgelaten, dat er
tegenwoordig weinig toezicht, in de kavrue wordt
gehouden en dat, al bevibdeu zij zich in arrest, zy
voor geld alle nachten mogen uitgaan."
De zevende algemeene vergadering van de Evan
gelische Alliantie wordt dit jaar in Zwitserland te
Bazel gehouden. Niet miuder dan 1600 leden en
ifrevaardigden zyn tegenwoordig; ongeveer 20 uit,
Fraukryk, 500 uit Duitschlaud, 400 uit Engeland
<n Amerika en verder versoheiden uit Zwitserland,
Oostenrijk, Italië, Spanje en Nederland.
De voorzitter, de heer Ch. Sarasin, voorzitter van
de Zwitsersche afdeeling, heette de aanwezigen wel-
'kom iu Bazel, dat trotsch was op hun tegenwoor
digheid, maar het betreurde, htu niet zoo schitterend
te kunnen oulvaugeu als Londen, Amsterdam en
New-York dat in vroegere jaren hadden gedaan.
Bij wekte hen op om getuigenis af te leggen van
Isa Christendom en tevens te zorgen, dat ook deze
wrgftdering practische en blijvende vruchten zou
fagen. De moeiclijkheden zouden niet gering zijn,
v»ni men stond tegenover steeds toenemend ongeloof
onverschilligheid aan de eene, tegenover het gezag
wn Rome's Kerk aan de andere zyde. Toch moest
■en niet wanhopen, die bezwaren te zullen over
winnen, maar den stryd moedig aanvaarden, in het
vertrouwen op de hulp van den Koning der Koningen.
De rapporten werden* voorgelezen over den toestand
Tan het Protestantisme o. in Nederland, door prof.
m Oosterzee, van Utrecht. Uit die rapporten, zegt
«e# verslaggever van den Londenschc Times, bleek,
dit overal warme strijd gevoerd wordt tusschen de
voorstanders van vry onderzoej^ en die Mjin liet
kerkelijk gezag en dat de verhouding tusschen Kerk
ta Staat, zelfs in het repttblikeinsche Zwitserland,
«en quac8tie van ernstigen aard geworden was. Iu-
toasdheu worden de gioote begiuseleu van godsdieust
vrijheid meer en meer door don Stunt eikoud en
wordt iu al die landen veel goed gedaan door hen
die de begrippen van godsdieust en zedelijkheid
ingang poogden te doen vinden.
Het Dresdtner Joufrnal bevat het volgende in
gezonden stuk, onderteekend B. Forstemnn.
#De (Amerikannsche gezant te 's-Hage verklaart
in verscheidene Amerikaansche bladen, dat er bijna
geen stoombopt uit Amerika aaukomt, zonder dat
wordt lastig gevalleu met aanvragen betreffende
erfenissen, in Nederland. Hij waarschuwt zijue land-
genooten tegeu de bedriegerijen van verscheidene
tyenteu aldaar te lande, die zodwel in Duitschland
'1' in, Amerika doorvuksche berichten omtrent
rienissen vele menschen in den strik weten te
kxn loopen. Dat die Nederlnndsohe agenten ook
i Duitschland handlangers hebben eu reeds laag
moeten hebben gehad, eu dat men hier te doen
heeft met eene zweudelary op groote schaal, kan
ik met de volgende gegevens bevestigen
„Reeds toen ik van 1851 tot 1865 iu funotie
was als bibliothecaris der boekverzameling van de
grafelijke familie Stolberg te Wernigerode, kreeg ik
dikwijls aanzoek van boeren en personen uit den
geringen burgerstand, om hen behulpzaam te zyn
iu het zoeken naar eene mededeeling in de dag
bladen (nu eens een doodbericht, dan weder een
gerechtelyke oproeping), op grond waarvan zij meen
den aanspraak te kunnen maken op eene groote
erfenis uit Nederland, naar het soms heette van
drie soms ook tot zeven millioeu gulden, terwyl er
menigmaal geen bepaalde som werd geuoemd of
de erfenis, naar men meende, aan de Kaap de
Goede Hoop moest worden gezocht. Natuurlijk gaf
dat alles nietsmaar toch werden alle waarschu
wingen in den wind geslagen. Een van die men
schen was zelfs zóó verblind, dat hij, in de volle
zekerheid van een gunstigen uitslag, zyue hut, niet
ver van Wernigerode, in de nabijheid dar Hasseroder
kerk, in brand stak.
„Gedurende de 14 jaren mijner functie als di
recteur der koninklyke bibliotheek te Dresden heb
ik herhaaldelijk datzelfde ondervonden. Soms kwam
er iemand alleen, soms ook kwamen er twee of
met elkaar, om bewyzen op te sporen voor hunne
bloedverwantschap met allerlei familiëu. Gewoonlyk
verzochten zy dan inzage te mogen nemen van dezen
of genen jaargang der Leipziger Zeilungdie zy
dan dagen achtereen nommer voor nommer nakeken
om de gerechtelijke oproeping te vinden, waarvan
zy hun geluk verwachten. Dit verzoek, hetwelk
meestal bedeesd en eenigszius geheimzinnig werd
gedaan, kwam zoo dikwyls voor, dat wanneer
er menschen kwamen, wien inen wel kon aanzien
dat zij in geen wetenschappelijke bibliotheek te huis
behoorden en die naar een jaargang der Leipziger
Zeilung vroegen, ik hun dikwyls ten antwoord gaf,
dut het zeker weer om een Hollandsche erfenis te
doen wat, waarop tij dan altoos teer verbaasd er
van opkeken, dat ik dit reeds wist.
Nu staan er io de Leipziger Zeilungonder anderen
reeds iu den jaargang 1789, bl. 818, als ook in
latere (bjjv. 1825, bl. 32; 1816, bl. 2819; 1825,
bl. 742 enz) werkelijk zulke oproepingen; raaarf
voor zoover ik weet, hebbcii zij nog nooit eenig
resultaat opgeleverd. De lieden, die in onze bi
bliotheek komen zoeken, zijn niet alleen te Dresdeb
woonachtig, maar kompa ook veelal uit omliggende
dorpen, zoodat die pest ook over het platteland js
verspreid. Dikwyls ben" ik ook geuoodzaakt geweest,
op zulke aanvragen schriftelijk tér antwoorden. De
drukste aanloop by de bibliotheek bad ten vorigea
jare plaatseeus kwam er toen 6p denzelfden dag
aanvraag van twee verschillende partyen. Velé
van die menschen hebben teugevolge vau dat opj
sporeu groote schade geleden, eeu restauratiehouder
te Zittau moet zich hier zeer veel moeite voor eeue er
fenis hebben gegeven en tengevolge daarvan arm
zijn geworden.
„Het zou inderdaad eene wensehelijke zaak ziju,
als door de verspreiding dezer mededeèling, ook in
plaatselyke nieuwsbladen, nog andere dergelyke op
merkingen worden openbaar gemaakt en langs dien
weg eeu Hoogst gevaarlijk soort van bedriegers in
hun bedryf werden gestuit, hetzij door waarschu
wing van slachtoffers, hetzij door ontmaskering der
boosdoeners."
Mijnheer de Redacteur
Het verslag van de Raadszitting van Vrijdag 29
Augustus 11. bracht Ons -op de hoogte van iets,
waarover in deze gemeente veel gesproken is, nl.
de geopperde aanmerkingen op de Rekening der
gemeente «over 1878. Over vele dier aanmerkingen
moge men denken zoo men wil, over de wyze van
toelichting moge men glimlachen, doch één dier
aanmerkingen is van zulk een aard, dat zy officieele
opheldering noodig maakt.
Uit de rekening toch is gebleken volgens het ge
sprokene door het raadslid Snmsoin, dat verscheidene
personen in één maand voor meer uren werk zou
den zijn betaald, dan er in die geheele maand uren
te vinden ziju. Zeer terecht werd door de heeren
Samsomjl Kranenburg eu Kist opheldering gevraagd,
die door den Voorzitier echter niet gegeven icerd Een
der raadsledeu, de heer Straver, trachtte de zank op
te helderen door te zeggen, dat het werk waarschijnlijk
van 3 magnden in één maand betaald was, doch de
heer Samsora antwoordde nadrukkelijk, dal^lit niet
het geval was.
Het feit, dat de voorzitter den zétel, aan die be
trekking verbonden, slechts tijdelijk waarmtm, moge
hem eenigézins verschoouen, dat hij geen voldoende
antwoord ivist te geven, doch de belangstellende bur-
jgerij had stellig verwacht, dat 'in de eerstvolgende
Raadszitting, die doo? den Burgemeester in persoou
werd gepresideerd, de verlangde opheldering zon ziju
gegeven. Dit is echter blijkens het verslag der zit
ting van 2 Sept. niet het geval geweest. Het is
te hopen dat die officieele opheldering niet oitblijve.
In een openbare Raadsvergadering, te raidden van
een talrijk pnbliek, werd de oogensohijnlyk gegronde
aanmerking gemaakt, op officieele wijze moet zy
worden opgehelderd.
Wel worden verschillende verklaringen van de
zaak gegeven, wel hoort men onderscheidene opmer
kingen daarover, dat is niet voldoende, de burgery,
wier zakeu het Gemeentebestuur beheert, heeft recht
te vorderen dat de duistere zaak helder, het raadsel
achtige opgelost wordt en dat wel op officieele wyze.
Gouda, 8 September 1879,
Aan de Redactie vau de Goudsche Cöurant alhier.
Mijnheer de Redacteur 1
Na lezing van het Verslag van het verhandelde
in den Gemeente Raad van 29 Aug. mag ik niet
zwijgen op de beschuldiging tegen de Gasfabriek
ingebracht door den heer I)r. van Iterson als zoude
„hier ter stede geen drukking genoeg gegeven worden,
„om over dag gaslicht te bezorgeb."
Men zal moeten toegeven, dat zoo'n los gezegde,
om geen ander woord te gebruiken, vrij ondoordacht
en onvoorzichtig is, daar ik UEd. de verzekering
kan geven dat er hier ter stede verscheidene Sigaren-
en Kooklichten over dag door gas gebruikt worden;
de Meter fabriek daar vau over dag voorzien, wordt
en zelfs een gnskraoht machine (bij de Heeren vau
de Garde en Vrijlandt) over dag in werking is.
Ik meende dit in het midden te moeten brengen,'
omdat het zoo genmkkelyk is altyd maarkeen smet
op de gasfabriek te werpen, zonder dat iemand zulke
beschuldigingen 'tegenspreekt.
UEd. zult mij zeer verplichten deze regelen in
uwe Courant te willen opnemen en betuig reeds
vooraf UEd mijneu dank daarvoor.
Met achting heb ik de ee{ te zyn
LwWelEd. Dw. Dienaar,
J. de VRIE8 ROBBÉ.
Directeur der Gas Maatsohapplj alhier.
13 Januari 1879.
Herinnert gy u dien datum Hij doet ons den
ken aan een groot en vooral een edel en goed
man, een mau hoe ook bemind, hoe ook vereerd
door geheel Nederland, toch nooit genoeg volprezen.
Reeds voorlang jiaddeu de ondergetekenden ver
wacht dat zich eene oommissie zou gevormd hebben
om zijn naam op stoffelijke wyze te Vereeuwigen.
Groote kunstenaars en dichters, nattige en edele
staatsburgers, geliefde vorsten worden herdacht door
hun 8taudbedd te doen verrijzen of door een monu
ment ter hunner eere te stichten.
Zou ouze geliefde Prius Hendrik dan vergeten
worden
Nu echter zeveu maanden zyn voorbij gegaan zon
der dat eenige stappen iu dien geest geschieden,
willen wy spreken van de Stichting te Egmond
aan Zee, waarvan ily den eersten steeu legde, waaraan
Hy Zijn Doorluchtigen naam verbond, eu die Hij
steunde door eeu jaarlijksche recht vorstelijke gift.
Daar handelden wy naar zijn wensch en in zijn
geest toen wy de stichting een Asyl voor behoeftige
ouden van dagen te Egmond aan Zee, uitbreidden
tot een „thuis" voor den behoeftigen zeeman wéér
ook in den Lande gevestigd, zonder eenig onder
scheid vau Godsdienstige belijdenis.
Déér staat reeds het gedenkteeken dat als zoo
vele andere nuttige en weldadige stichtingen ziju
naam bestendigt.
Déér staat in naam en daad het beeld van zyn
Edelmoedig streven van zijue zeldzame vrijgevigheid
van al die deugd, die Hem een eerzuil hebben op
gericht iu ons hart.'
Zou die stichting mogen vernietigd worden of
kwyneu nu haar Vorstelyke Beschermheer niet meer
leeft Gewis, neen
Gij wilt dat Prius Hendrik de Goede voorlleve
in zijne werken 1
Behoort daaronder niet iu de eerste plaats de
Prins Hendrik-Stichting, die hij liefhad, omdat ze
beantwoordde aan zijn innigen wcnsch dat de afge
leefde zeeman-een schuilplaats mocht vinden tegeu
het nakend gebrek, tegen ellende en óntbering?
Daarom wenden wy ons tot U, Landgenooteu,
met de* bede, in naam -jrau Hem die gij zoo innig
vereert, iu naam van de liefdadigheid die een grond
trek van zijn karakter was, maar (ook in naam van
die arme oude zwervers^ die het oog weemoedig en-
begeferig naar de stichting hebben gericht, geeft ons
uwe liefdegiften in jaarlijksche bijdragen of giften
in eens, opdat de stichting groeie en bloeie, opdat
de thans schier ten volle'gevulde ruimte uitgebreid
kunne worden en meerderen bevatten dan thans mo
gelijk is» opdat ons vast kapitaal thans nog 300U.
