Nieuws- en Advertentieblad voor Gouda en Omstreken.
1879.
N9 2372.
BINNENLAND^
EEN STROOIBILJET
en ecu Dagbladbericht.
Zondag 9 November.
4
Bij deze Courant behoort een Bijvoegsel.
voordeelig
I
recly.
o.
als er van wandelen
GOUDSCHE COURANT.
in uitgaaf
van
bepaling
deere over
waartegen de gemeente zal ontvangen dé helft
van de znivere winst, na aftrek van 5 pCt.,
die aan de exploitatie komt.
Zie, zoo iets zouden wij wenschen, dat hier
ook kon gevonden worden. Natuurlijk moet
eerst op goede gronden, door zuivering in ’t
groot en in open filters, zijn uitgemaakt dat
het IJselwater de te maken kosten waard is.
Indien dan eene dergelijke concessie kon war
den verleend aan soliede mannen, zooals de
heer mr. van der Vliet, die als directeur der
Anisterdamsche waterleiding en als mede-con-
eessionaris voor die te Leiden zijne sporen op
dat gebied verdiend heeft, dan zou de zaak een
geheel ander aanzienhebben. Men wist dan
waarheen men ging erf waaraan men zich kon
houden en de vraag of de gemeente de lasten
draden kan, zou zuiver kunnen worden beslist.
Hoe is het nu te Alkmaar? Men weet bij
ondervinding dat gezuiverd duinwater een kos
telijke drank is; het hoofdbezwaar, dat hier ter
stede geldt, bestaat daar in 't geheel niet
eerste voordeel. Men weet positief dat de kosten
voor de stad nooit meer kunnen bedragen dan
5000 per jaar, terwyl men de kans behoudt
te deelen in de winst; de vraag of de zaak
boven de krachten van de Kennemer hoofdstad
gaat, kan zuiver worden beslist door den raad
tweede voordeel. Men heeft te doen met
soliede mannen, die hun sporen niet nog moeten
verdienen, maar wier naam alleen een zeker
kapitaal vertegenwoordigt derde voordeel,
Indian het Dr. Luijten’w.s. mocht gelukken op
deze wijze’ de zaak tot stand te brengen, dan
zouden wij het van haijte toejuiclien, dat hun
beelden mettertijd prijkten naast het mouument-
Houtman, waar hun nu reeds door een spreker
op de meeting een plaats is toegedacht.
De lezer neme ons niet kwalijk, dat wij zoo
weder op de zaak der waterleiding zijn terug
gekomen. Maar-het zou ons evenveel leed doen
indien h»t vdorstel-Luijteh eenvoudig werd ver
worpen en de zaak daarmede in den doofpot
werd gedaan, als wjj het in het belang dgr
stad zouden betreuren, indien het voorstel, zooals
het daar ligt, werd aangenomen. De zaak
moet aan de óêle -blijven, tótdat zonneklaar is
geblekenöt dat de aanleg voor de stad niet
is een halsbrekende toer, öf dat het streven
naar verbetering van den bestaanden toestand
eene utopie is, voor ons althans nog onbereik
baar. Onderzoek, afdoende proeven en bere
keningen bljjft onze leus. 13.
GOUDA, 8 Novcjnber 1879.
Zaterdag 1U werd door den heer J. van Kempen
in een der lokalen van de Rijks Hoogere Bur
gerschool alhier een’ aanvang gemaakt met het onder
wijs in handenarbeid aan kinderen van Rtot 14 jaar
volgens de methode van den heer Groeneveld te
Rotterdam.
Aangenaam is het ons te kunnen melden, dat de
pogingen van de afd. Gouda en Omstreken van Volks
onderwijs, orn ook in onze gemeente de gelegenheid
open tè stellen tot hei verkrijgen van zulk onderwijs,
aanvankelijk met een goeden uitslag bekroond werden.
.Veertien leerlingen toch hadden zich reeds voor de
eerste les aangemeld, terwijl sedert dien tijd dat ge
tal nog is toegenomen. Bovendien werden van wege
de vereeniging V. O. nog tien leerlingen uit den be
hoeft igpn jstand in de gelegenheid gesteld voor hare
rekening cle lessen bij te wonen.
Wij zien hierin een bewijs, dat vele ouders hot
nut^ inzien van eene inrichting waar hunne tóderen
kunnen leeren hand en oog te gebruiken en zich pp
eene aangename en nuttige wijze bezig te houden,
or__. oiets wat, vooral* in de lange winteravonden en op
het benoodigde kapitaal ad 100.000 j regenachtige» en gure dagen, als er van wandelen
of spelen in de open lucht geen sprake kan zijn,
voor de meeste kinderen, maar ook voor de overige
huisgenooten veel waard is.
Het was aardig te zien, met hoeveel ambitie de
leerlingen op de eerste les reeds bezig waren met
welk een ijver de kleine vingers gerept werden om
zoo goed mogelijk te maken, wat door den onder
wijzer werd opgegeven.
Het zou ons zeer verwonderen als bij nadere ken
nismaking de lessen van den heer van Kempen niet
de volle sympathie van ouders en leerlingen wegdroe
gen en den onderwijzer wenschen wij met deze geheel
nieuwe inrichting het meeste succes toe.
Bij. vonnis der Arrondissements-Rochtbank te Rot
terdam is o. a. veroordeeld
J. M.» wonende te Gouda, vervolgd ter zake
van beicediging van een veldwachter, tot een geld
boete van 10. Subsidiair tot een gevangenisstraf
van twee dagen.
De gemeentebegrooting van Haastrecht voor 1880
bedraagt in ontvangst 8513,10% en i
8479,alzoo een vermoedelyk batig saldo
34,10%.
Die van Vliet bedraagt in ontvangst ƒ2,335,88
en in uitgaaf -f 2,335,—derhalve een
saldo® van 0,88.
Het in den polder Papekop nieuw opgerichte stoom
gemaal is deze week beproefd geworden en heeft uit
muntend voldaan. Dit stoomgemaal is vervaardigd
door de hei ren de Jong &Co., fabrikant te Oudewater.
Gisteren avond omstreeks 6 ure brak een hevige
brand uit in den Prins-Alexanderpolder onder Capelle
a/d. IJsel, in qene bouwman»woning aan den Hoofd
weg aldaar. In een oogenblik lagen woning, schuur
en barg in asch. De brandweer uit Capelle, bene
vens die uit den polder onder Hillegersberg waren
spoedig ter plaatse.
Bij den uid van State, afdeeling voor de geschil
len van bestuur, zijn Woensdag ingekomen twee kon.
besluiten, houdende beschikking op de beroepen van:
1°. Kerkvoogden der gereformeerde gemeente te
Oudewater, tegen een besluit van Burg, en Weth.,
waarbij aan L van Loon, Hz. vergunning is verleend
voor de oprichting eener stoomolfeslagerij. Niet
ontvankelijk verklaard.
Mea deelde dezer dagen mede, dat ter Londensche
ZuiveltentponsteHing Edammer kaas was aangevoerd,
in smaak en vorm geheel Nederlandsch en nogthans
ingezonden uit Rusland.
De oplossing daarvan geeft men in de H. Cl.
twee jongelieden, een zoon en een ander leerling van
den heer VV. Sluis, te Beemster, hebben in het jongste
tiental jaren in Rusland onderwijs gegeven in de
Nooid-Hollandsche kaasmakerij.
Het ontwerp van de Statuten der Ver. //De al
gemeene Nederlaudsche Landbouwraadbevat o. .a.
de volgende bepalingen
De Vereeniging stelt zich ten doel het bevorderen
van Nederlands landbouw, tuinbouw erf* veeteelt
en het voorlichten, «oo dat gevraagd wordt, der
Regeering in zaken, die gewichtige belangen be
treffen de. 4
Haar zetel is gevestigd te ’s-Gravenhage.
Lid der Vereeniging kunnen zijn al de Vereeni
gingen, die zich de bevordering van Nederlands
landbouw, tuinbouw en veeteelt ten doel stellen.
De uitgaven vap den algemeene Nederlandschen
landbouwraad worden jaarlijks gedragen door de ver
schillende toegetreden Vereenigingen, naar een maat
staf, door de algemeene vergadering vast te stellen.
Jaarlijks worden minstens drie algemeene verga
deringen gehouden. Die vergaderingen hebben plaats
te ’s-GruvenhageUtrecht of elders, des noodig
geacht.
Toegang tot en reelat vanspreken op de alge
meene vergaderingen hebben al de leden der besturen
van, de tdegel reden Vereenigingen.
Stemrecht hebben alleen de afgevaardigden dier
Vereenigingen.
Met leedwezen hebben wij gezien, dat giste
renmorgen in de stad een strooibiljet verspreid
is, gedrukt te ’s Hage en geteekend door een
Oud-Gouwenaar, waarin bij aanneming van het
voorstel Luijten c. s. tot aanleg van eene wa
terleiding, wordt gedreigd met eene verhooging
der inkomstenbelasting met 50 pCt. Derge
lijke oud-Gouwsche manoeuvres, die hier bij
verkiezingen en andere zaken zeer in zwang
zijn, keuren wij hoogelijk af. Zij kunnen de
zaak, die men waarschijnlijk meent te diepen,
niet anders dan schaden. Wie meent in be
langrijke zaken zijne medeburgers te kunnen
voorlichten of te raden, behoort zich niet te
verschuilen achter het schild der naamloos
heid. Redactiën van dagbladen zijn nietgewoon
artikelen, die onder hare verantwoordelijkheid
verschijnen, te teekenen, doch veelal en althans
van ons blad zijn de redacteurs bekend genoeg.
Het verheugt ons, dat tot dus ver de inzenders
van stokken over de waterquaestie den moed
hebben hun naam niet te verzwijgen.
En waartoe dient in strooibiljetten de ano
nimiteit? Om de een of andere gemeene in
sinuatie, waarvoor men zich in het publiek
schamen zou, aan den man te brengen. Zoo
ook in het bewuste strooibiljet'. Wat geeft
den verspreider van dat biljet het recht om te
zeggen, dat 50 pOt verhooging der inkoinsten-
belasting het gevolg zou zijn van Dr. Luijteus
voorstel? Alweder een uit de lucht gegrepen
cijfer. Ook heet het daarin, dat het ijveren
der heeren Luijten c.s. alleen dient om eenige
lui zoogenaamd zuiver IJselwater te laten drin
ken.” Wij stellen er prijs op te verklaren,
dat dergelijke gedachte nooit bjj ons is opge-
koraen. Wij houden ons overtuigd, dat de
heeren raads'eden, welke het initiatief genomen
hebben tot het aanhangige voorstel, gedreven
worden door de zucht om naar hun vermogen
de algemeene belangen te behartigen. Dat
waardeeren wij zeer in hen en wjj zien liever,
dat men te veel dan te weinig ijver heeft in
deze richting.
Dr. Luijten is geheel overtuigd van de mo
gelijkheid der onderneming en zou niet voor
de offers terugdeinzen, welke de burgerij zou
•moeten brengen. Wij nog niet; wij achten
nader onderzoek noodig, voordat men een be
sluit neemt, omdat wij gaarne radicaal en
afdoend, zouden willen geholpen worden door
de duizenden, die men er aan wil besteden. Of
het IJselwpter goed-drinkwater zal leveren, of
de exploitatie, zich zou kunnen bedruipen, of
de stadskas den last zou kunnen dragen, zijn
voor ons nog onbeantwoorde vragen, terwijl
Dr. Luijten omtrent al die punten eene vaste
overtuiging bezit. Dat is het punt van ver-
sphil, maar in ingenomenheid met het grond
denkbeeld wenschen wij niet geacht te worden
voor hem onder.te doen en het doet ons op
recht leed, dal de bedoelingen van de voor
standers op zoo onwaardige wijze zijn verdacht
gemaakt." «•-
Juist gisteren bevatten de dagbladen het
volgende berichtDe heeren C. J. van Spall,
te Helder, mr. W. van der Vliet en A. van
Li'nden van den Heuvell te Amsterdam hebben
aan den Raad van Alkmaar concessie gevraagd
voor de exploitatie eener duinwaterleiding van
Egmond aan den Hoef naar Alkmaar, ouder
a. dat de gemeente 5 pCt. garan-