Nieuws- en Advertentieblad voor Gouda en Omstreken.
w
a.
te
o
IN’S
N° 2403.
1880.
BUITENLAND.
j!
Woensdag 21 Januari.
ellcr.
er
.GOUDA,
KANTOOR
'orluijn
i.
to’«
Buiteiilaiuiscli Overzicht.
Parlementaire Werkzaamheden.
szout.
De inzending van advertentiën kan geschieden tot één uur des namiddags van den dag der uitgave.
E Jr.,
.ingEUen»
it bezaagde
en Delen,
verf Rotter-
Zeedijk te
Loods in de
Zeedjjk te
neld.
I 1880, des
EKOOPI.OKAAL
en overstaan
OENRAAD
i®
*7. “/o-
tul en lan-
1^1
worden berekend naar plaatsruimte.
Afzonderlijke Nommers VIJF CENTEN
den
GOUDSCHE COURANT.
is geen verw.)
verkoop ge-
kkeljjk ten
De uitgave dezer Courant geschiedt ZONDAG,
WOENSDAG en VRIJDAG. In de Stad
geschiedt de uitgave in den avond van
DINSDAG, DONDERDAG en ZATER
DAG. De prgs per drie maanden is ƒ1.75,
franco per post 2.
laats hebben
Ma. J. FOR-
>at te Gouda.
eurwaarder
S AF HE-
i van 9—3
i
ibum-
Zeer fijne
1e vinding.,
in Grenen
c/ie, Wemel
en, Coperw,
'ehrooten,
en, Ameri-
u Kolder»,
■en Mant
le Balken
ADVE RTENTIËN worden geplaatet
van 15 regels a 50 Centen; iédere regel
meer 10 Centen. GROOTE LETTERS
ige kleur aan
De nieuwe Fransche ministers zijn Vrijdag iu
senaat en kamer opgelreden met de volgende ver
klaring
/z De kabinetswijziging, welke niet de nieuwe zitting
samenvalt, heeft geenszins de beteekenis, dat wordt
afgezien van de verstandige, gematigde staatkunde,
welke zoowel in het binnenland als naar buiten aan
den toestand van Frankrijk beantwoordt; evenmin
beteekent zij eene verandering in de betrekkingen
tusschen de verschillende groepen der republikeinsche
meerderheid, welker vereenigiug en oprechte eendracht
meer dan ooit nuttig zijn voor het welzijn des lands.
Zij beteekent eenvoudig, dat Frankrijk, uit kracht
van het veroverde terrein en de beproefde deugd
zaamheid zijner instellingen, voortaan vastberaden
zal voortschrijden op den weg der noodzakelijke
hervormingen en trapsgewijze verbeteringen. Het
geldt hier, om ze zonder overhaasting, maar ook
zonder zwakheid, ter uitvoering te brengen, en wij
rekenen daarbij op uwe trouwe medewerking en krach
tige ondersteuning. Wij staan voor een aantal vraag
stukken, welke door de gebeurtenissen zijn in het
leven geroepen, en niet zonder nadeel onopgelost
kunnen blijven. Voor elk dezer vraags’ukken zulltn
wij een oplossing voordragen. Wij stellen aan den
senaat voor, om zijne goedkeuring te verkenen aan
het wetsontwerp op het onderwijs, dat reeds door
de kamer aangenomen is. Wij zullen die voordracht
aanvullen met een wet op het lager onderwijs, over
eenkomstig de wensohen des lajids. De rechterlijke
De eerste kamer is in den loop der vorige week
weder bijeengekomen, om de begrooting te be
handelen de commissiën van rapporteurs zijn
benoemd, en de rapporten zijn rondgedeeld.
Heeft de tweede kamer tegenover dit minis
terie een afwachtende houding aangenomen
ook de meerderheid der eerste kamer schijnt
dit blijkens die verslagen te willen doeneen
soort van gewapende vrede tusschen regeeriug
en vertegenwoordiging; nu dit is immers de
toestand in geheel Europa?
In openbare zitting is slechts één onderwerp
behandeld. Weder is eens besproken wat toch
wel de betrekking van burgemeester is; is het
burgemeesterschap een gemeente-betrekking of
een rjjksbetrekking, is de burgemeester gemeente
ambtenaar of rijks-ambtenaar Het getuigt niet
van een nauwkeurige wetgeving dat na zooveel
jareu van constitutioneel leven zoo iets nog
een punt van geschil kan uitmaken, en daar
omtrent nog verschil kan bestaan in ons hoogste
staatscollegie, terwjjl de regeeriug blijkbaar voor
de beslissing terug deinsde en die liever aan
anderen overliet.
De laatste alinea van art. 91 der grondwet
bepaalt, dat .leden der staten-generaal een be
zoldigd staatsambt aannemende, of bevordering
in de staatsdienst verwervende, ophouden leden
der kamers te zijn, doch terstond herkozen
kunnen worden.
De heer C. J. Pické, lid der eerste kamer
voor Zeeland, is benoemd tot burgemeester der
gemeente Middelburg eu een beslissing noodig
achtende, gaf hjj kennis dier benoeming aan de
voorzitter der kamer. Is het burgemeesterschap
een bezoldigd staatsambt? Werd die vraag,
vroeger reeds meermalen gesteld, bevestigend
beantwoord, dan was de heer Pické van zijn
lidmaatschap vervallen, en moesten de Staten
van Zeeland opgeroepen worden om in die
vacature te voorzien; was het burgemeestersshap
echter geen bezoldigd staatsambt dan kon de
heer Pické lid der eerste kamer blijven. Hoewel
de voorzitter der kamer het laatste gevoelen
was toegedaan, benoemde hij een commissie van
drie leden om Omtrent die quaestie verslag uit
te brengen. Die commissie zelf was even als
de kamer verdeeld.
Werd van de eene zjjde beweerd, dat de
burgemeester zjjne bezoldiging ontvangt uit de
kas der gemeente, van de andere zijde hield
men staande, dat de benoeming zoowel als de
vaststelling der bezoldiging door den Koning
geschiedde. En wat nu de werkzaamheden van
den burgemeester betreft, deze zjjn al even
tweeslachtig. Staat hjj aan het hoofd der ge
meente, hij treedt ook niet zelden op als ver
tegenwoordiger der hooge regeeriug. Vele zijner
werkzaamheden zijn niet uitsluitend in het belang
der gemeente, ook het rijk vordert veel vau
hem. Wat is hjj: rjjks-ambtenaar of gemeente
ambtenaar
De regeeriug hield zich bjj monde van
maar geroepen om de belangen des lands te be
hartigen overeenkomstig de behoeften van dezen
tjjd. Dringende zaken wachten op afdoening,
voor theologische haarkloverijen is geen tijd
zal dit door den nieuwen Leidscheu afgevaar
digde begrepen worden?
De tjjd zal het leeren!
In tusschen is weder door die verkiezing in
het licht gesteld, hoe dringend noodzakeljjk het
is, om aan den strijd over het onderwjjs voor
eerst een eiude te maken door de invoering
der wet. Zal de minister aan den aandrang,
ook van de zjjde der eerste kamer, toegeven,
en maatregelen nemen om die invoering te be
spoedigen? Misschien dat de discussiën over
de begrooting van biunenlandsche zaken daar
over eenig licht zullen verspreiden.
Maar tevens is weder gebleken, dat ons kies
stelsel dringend herziening behoeft. De heer
Donner moge een afgevaardigde van Leiden
zijn, in het grootste gedeelte des lands is hjj
niet bekend, op den naam van Nederlandseh
afgevaardigde kan hij dus feitelijk geen aan
spraak maken. Werden de afgevaardigden door
het geheele land gekozen, zeker zouden vele
afgevaardigden zich niet in hun herkiezing
kunnen verheugen, maar plaats moeten maken
voor mannen, die in geheel Nederland bekend
zijn, en dan eerst zou men met recht van Neder-
landsche vertegenwoordigers kunnen spreken.
L.
minister van binnenlandkche zaken buiten de
zaak en de meerderheid der eerste kamer be
sliste, hoofdzakeljjk op grond van vroegere
besluiten, dat „het burgemeesterschap geen be
zoldigd staatsambt is", en er dus geen bezwaar
bestond dat de heer Pické zitting bleef houden.
Door die beslissing zijn wij echter niet veel
verder gekomen noch de tweede kamer, noch
de regeering zijn daardoor gebonden, en ook
de eerste kamer kan bjj een volgende gelegen
heid een geheel tegenovergesteld besluit nemen.
Van dringend belang is het daarom dat op
wettige wijze voor goed wordt uitgemaakt, wat
toch wel een burgemeester is.
Het voorstel van Kerkwijk heeft weinig kans
volgens het voorloopig verslag om aangenomen
te worden, al moge het dan ook eenig goeds
bevattenzou het nu niet wenschelijk zijn, dat
de regeering zoo spoedig mogelijk het wetsont
werp tot wjjziging der gsmeeutewet in gereed
heid bracht, omdat daardoor ook de gelegenheid
zou zjjn aangeboden de positie van den bur
gemeester wettig te regelen.
Voor de tweede kamer zgn te Amsterdam
en te Leiden twee nieuwe leden^ekozen.
De nieuwbenoemde burgermester van Amster
dam, de heer van TienhoveS, is vervangen door
den oud-minister Tak van Poortvliet, den voor
steller en jjverigen verdediger van het kanaal
door de Geldersche vallei, de verbinding van
Amsterdam met Duitschland. Of door die ver
kiezing de eenheid in de liberale partij zal
hersteld worden, valt te betwijfelen, ook al
heeft de gekozene verklaard, dat hjj met de beste
bedoelingen tegenover dit ministerie bezield is.
De verkiezing te Leiden heeft het getal oud-
predikanten in de kamer met één vermeerderd.
Waren in den laatsten tjjd slechts moderne
predikanten leden der vertegenwoordiging ver
kozen, nu zal ook weer een predikant der oude
richting een zetel in het parlement innemen.
Heeft de beer Donner daaraan alleen zjjne ver
kiezing te danken of kent de meerderheid der
Leidsche kiezers den gekozene ook als een be
kwaam staatsman, waardig den grijzen Elout
te vervangen Is hjj alleen gekozen om de
onderwijs-agitatie levendig te houden of hebben
wjj ook in andere opzichten iets van hem te
wachten
De tjjd zal het leeren, maar vooralsnog is
die verkiezing te betreuren, omdat van de
staatsmanswijsheid van dien nieuwen vertegen
woordiger weinig bekend is. Van schoolwet-
agitatie hebben wjj nu eenmaal genoeg; van
de zjjde der bestrjjders onzer schoolwetgeving
is nog geen middel aan de hand gedaan, om
op afdoende wjjze de quaestie op te lossen; ook
van den heer Donner is die oplossing niet te
wachten. De wet is aangenomen en bekrachtigd;
door de meerderheid, ook dié der eerste kamer,
wordt een spoedige invoering dier wet verwacht;
waartoe dan die keuze? Reeds te veel gods
dienstige quaestiën komen in ons parlement
'•ter sprake; reeds te dikwijls wordt vergeten,
dat men niet bjjeen is iu concilie of synode,
tig bekende
JT, eep zeker
•aking, hart-
{baar in 1/4
J/2 Cent en
la, bjj J. H.
op bjj A. J.
