Nieuws- en Advertentieblad voor Gouda en Omstreken.
ren
EGtt
n blok zeer
voningen.
aan het ad-
)MP.,Boek-
1&80
3
I
fl
BINNENLAND»
BIB,
chten. en
eid, Y
rn. Beiden
nco brieven
N9 2404.
tagd
BUITENLAND-
iL
O
il
Vrijdag 23 Januari.
pin#
Buitenlaiulsch Overzicht.
I
r
i* H
EEK.
f
Si
jtd
1
Februari te
i
Wij herstelden,
iKMAN.
deze zijnen
era bekend,
ren brieven
daar J. W.
Gouda.
1
J
verk, alsook
380, voorm.
A. n°. 130,
n overstaan
lienaar,
beveel ik
«n aan, tot
n andere
n Kachel-
■den voort-
iening.
lienaar,
LENDS.
w,
STGr,
14.
its-Albums,
rata et de
verzoeneu
een land, welks inwoners
eu iruoit
er G. J. D,
ide voor de
beveel mijn
GOUDA, 22 Januari 1880.
In de gisteren avond gehouden vergadering der
GOUDSCHE COURANT.
om dadelijk
het leekenonderwijs wil men hier
Jules Favre, de bekende senator, die naast Thiers
in 70 en ’71, een groote rol gespeeldheeft, doch
rijn grootsten roem heeft behaald als hoofd der 5
Woensdag 28 Januari heeft de 2e uitvoering
plaats der Gondsche Zangvereeniying, waarbij als solisten
sullen optreden: mej. C. M. v. V. (sopraan), mej.
G. K. v. d. L. (alt), en de heeren C. C. H. P.
(tenor) en A. J. N. (bariton).
Heeft de jeugdige vereeniging reeds veler sympathie
verworven bij de vroegere uitvoering, de thans aan-
gekondigde zal zeker niet weinig medewerken om
haar vele vrienden te bezorgen. Het programfoa,
dat hierachter onder*de advertentien is opgenomen
is van dieu aard, dat velen zullen verlangen de
uitvoering bij te wonen.
Vele woorden tot aan beveling zullen dan ook onnoo-
dig zijn, wij willen alleen de woorden van dr. Heije
aanbalen, die o. a. het volgende zcide over Gade’s
toonschepping„Me dunkt, als des O-intens Z nne-
gloed tot den Maanlichts-schemerschijn van het
Noorden, staan „dc K uisvaarders" tot „Eltenkonings
dochtér."
Het komt ons voor, dut velen, die tot nog toe
niet toetraden tot de Gottdsche Zangvereeniging door
het schoone programma zullen worden gedreven om
zich als buitengewoon lid, donateur of douatrioe té
laten inschrijven.
Hen, die daartoe willen overgaan deelen wij mede,
dat zij, ofschoon het nieuwe vereenigingsjaar eerst
1 Februari begint, ook deze uitvoering tegen betaling
kunnen bij wonen.
Gaven wy bij de beoordeeling der laatste tc o ieel-
voorstelling den wensch te kennen, dat de aanstaande
een modelvooretelling mocht zijn, waartoe de beste
krachten der vereeniging zouden medewerken, er'
bestaat alle hoop, dat die wensch zal worden vervuld.
Donderdag 29 Januari e. k. zal hier door Het
Nederlandse^ Tooneel het nieuwe stuk van den heer
j //Gouda eu Omstreken", van de Hollandsche
Maatschappij van Landbouw, is, op advies vau het
jaar geene Afdeelings-Tentoon-
Daarna is door een 'der leden
in de kamer tijdens Napoleon III, I AfJeeling „Gouda eu Omstreken",
Maatschar
bestuur besloten dit
stelling te houdeu.
voorgesteld er» met meerderheid van stemmen be
sloten, dit jaar eene Harddraverij te doen plaats
oppositiemannen
is overleden.
De Belgische kamer hervatte Dinsdag haren ar
beid en begint met de behandeling van de be
groeting van onderwijs. Ken vruchtbaar onderwerp,
en men verwacht dan ook, -dat de rechterzijde
zich niet onbetuigd zal laten. Hare voornaamste
sprekers, Woeste, Beernaert, Jacobs en de Lants-
heere, zullen wederom op verschillenden toon de
verfoeielijkheid van het neutraal onderwijs in het
licht stellen, terwijl ook de heer Malou niet zal
mogen zwijgen, hoezeer men reden denkt te hebben
om te gelooven, dat hij met het laatste drijven der
geestelijkheid niet bijzonder kan iugeuomcu zijn.
Daarentegen wacht men eene w|rme verdediging der
nieuwe wet van de zijde van het ministerie, dat
zich heeft kunnen toerusten niet de kennis yan een
aantal pikante bijzonderheden en cijfers omtrent een
strijd der ultramontanen tegen de staatsschool. De
debatten kunnen dus belangwekkend zijn.
Nadat door een conservatief Eugelsch kabinet de
Transvaal was geannexeerd tegeu den uitgedrukten
wil harer bewoners, en nadat de heer Forster, eene
eerste figuur uit de oppositie, die annexatie heeft
verdedigd, is het zeer merkwaardig wat de tegen
woordig vrij ministerieele Times van die zaak zegt.
„Het schijnt erkend te moeten, worden, dat de
meerderheid van de blanke bewoners des lands ge
kant zijn tegen het Britsche bewind. Met het oog
hierop vult het te betreuren, dat Sir Garnet Wolseley
zonder voorbehoud het land verklaard heeft te zijn
eene Britsche kroonkolonie. De Transvalere zijn
zeker gemakkelijk genoeg met geweld tot onder
werping te dwingen. Maar voor oi.-szelvcn is het
voorwaar geen gewenschte onderneming, te trachten
eene bevolking te regeereu, dit dreigt adeu omgang
met ons at te breken. Wy hebben besloten onze
verhouding tot de Zuid-Afrikaansche koloniën op
eene geheele nieuwe leest te schoeien zoodanig,
dat die koloniën zooveel mogelijk zichzelf zullen
besturen, onderhouden en verdedigen. Hiertoe nu
te geraken, zou ons kwalijk gelukken indien wij
een deel van ons Zuid-Afrikaansch gebied hadden
te besturen in lijnrechten strijd met den wensch d< r
bevolking. Van hunnen kant ook verklaren zich de
Boeren geneigd tot confederatie: en het is niet
onmogelijk dat de jongst opgedane lessen der erva
ring hen werkelijk wal handelbaarder hebben gemaakt."
In geen geval deelt de Timet de meening, dat
Engeland de Transvaal zou moeten behouden „omdat
het niet zou mogen loslaten wat het eenmaal vast
greep." Met deze „zeer treurige uiting van nationale
ijdelheid" wil het blad volstrekt niet mee. „Indien
(zoo eindigt het artikel) de duurzame inlijving, door
Sir Garnet Wolseley zoo nadrukkelijk afgekondigd,
door de Regeering aangenomen en door het Parle
ment goedgekeurd wordt, zoo moet dit wezen, niet
omdat zij nu eenmaal een voldongen feil is, doch
mits zij, na rijp beraad, blijke een onvermijdelijke
maatregel te zijn tot het waarborgen van de veilig
heid onzer koloniën. Tenzy men uit volle over
tuiging tot de slotsom gerake, zal de Engelsche
natie zich bezwaarlijk kunnen verzoenen met de
geweldadige bezetting van
verklaren „dat zij nooit geweest zijn
geweest zijn en nooit wenschen te worden onder
danen van Hare Britsche Majesteit."-
vóór eenige jaren, dc onafhankelijkheid van den
Oranje-Vrijstaat, om redenen die wij destijds voor
geldig en afdoende hielden. Evenzoo behooreu wij
niet te aarzelen met het herstellen der Transvaalsche
onafhankelijkheid, Jndieri er even grondige redenen
ook daarvoor aan te voeren blijken. Inmiddels,
zoolang de quaeslie' niet in het Parlement uitgë-
maakt is, mag men haar niet anders beschouwen
dan als eene nog hangende.”
Uit Kaapstad wordt gemeld dat het telegraphisch
terkeer met de Transvaal hersteld is, en dat alles
daar rustig was.
In Frankryk wordt weder eens eene poging ge
daan, om een nieuwe partij te vormen. De „zuivere"
en de „geavanceerde" linkerzijde zou zich vereenigen
tot een enkele party. Dat wil zeggen, dat de ge-
heele linkerzijde één partij vormen zou, met uit
sluiting alleen van de beide uitersten, namelyk het
linkercentrum en de uiterste linkerzijde, twee be
trekkelijk kleine groepen. Neemt men aan, waarvoor
veel te zeggen is, dat de rechterzijde eigeulijk in
de tegenwoordige kamer niet thuis behoort, omdat
zij niet is eene zuiver staatkundige partij, maar
samengesteld uit verschillende groepen, die theore
tisch in opstand zijn tegen den regeeringsvorm, dan
wordt hit t<g<-uwoordige linkerceiitrum, de eigen
lijke rechterzijde, de uiterste linkerzijde, de geavan
ceerde partij eu de nieuwe partij het wezenlijke
entrain, of de regeeringpartij. Dit centrum zou
dan 800 leden tellen, waarmede hot ministerie best
kan regeeren. En van de lit leerzyde van dit cen
trum zou dan weder kunnen worden gezegd, dat
het de stemming der natie afspiegelt: La France
est toujours centre gaucht."
De voornaamste dagbladen der fraction, waarvan
bier sprake is, zijn met het plan zeer ingenomen
en als alles goed gaa», zullen Vrijdag e. k. de
grondslagen word-n gelegd van dit nieuwe gebouw.
Het is te hopen, dat het bewoonbaarder zij, dan
vroegere stichtingen van dezen aard. Ve<l goeds is
tot lieden van zulke pogjugen niet beleefd.
De Kamer der afgevaardigden heeft de beraad
slaging ten einde gebracht over het voorstel van
den heer Camille See, betreffende het middelbaar
onderwijs voor meisjes. Zij heeft dit voorstel in zijn
geheel aangenomen met 3GI tegen 128 stemmen,
zonder wijziging, dat wil zeggen: dat zij dc bepaling
hee t gehandhaafd van het vestigen door den Staat
van kostscholen voor jonge meisjes, niettegenstaande
het tegenovergesteld gevoelen, door den minister van
openbaar onderwijs geuit.
In dc Kamer zijn fwee belangrijke wetsontwerpen
ingediend, in de eerste plaats dal van den Minister
van Justitie over de reorganisatie van de rechterlijke
macht; op behendige wijze heeft men de klip
vermeden van aan de onafzetbaarheid van de rechters
te rak-u; er worden eenvoudig eenige gerechtshoven
opgeheven en in vele andere het aantal rechters ver
minderd men zal dit natuurlijk zoo doen, dat juist
dc auti-republikeinen worden ve-wijderd. Wanneer
dit werk volbracht is, kan men na verloop van eeuigen
tijd de vroegere organisatie weder invoeren. Het
tweede wetsontwerp is van den minister Ferry en
betreft het kosteloos lager onderwijs. Men heriqnert
zich, dat de kamer reeds zulk een ontwerp heeft,
namelyk van Paul Bert. Het onderscheid tusschen
beide ontwerpen is niet groot; Bert geeft zeer strenge
straffen tegen de ouders, die hun kinderen geen
onderwijs laten geven; Ferry wil evenzeer verplicht
onderwijs, maar heeft alleen eenige zachtere be
palingen tegen de arme lieden, die hun kinderen
voor deu arbeid gebruiken. Bert verlangt geheel
kosteloos onderwijs en wil alle departements- en ge
meentefondsen aan den Staat overdragen; Ferry
bepaalt, dat de gemeenten de meerdere uitgaven be
strijden, welke uit de kosteloosheid van het onder
wijs voortvloeien. Bert wil overal leeken-onderwijs,
terwijl Ferry voorloopig den tegenwoordigen toestand
wil behouden en alleen de zoogenaamde „lettres
d’obédience" van de bisschoppen afschaffen, welke
gelijkstaan met een staatsexamen; aan de gemeenten
zou dan worden overgelaten te kiezen tusschen
leeken- of kerkelyke onderwijzers. Welke houding
de verschillenda republikeinsche .fracties ten opzichte
van de beide ontwerpen zullen aunuemen, is nog
niet bekend, maar laat zich raden. Met de laatste
bepaling zal de „union républicaine" bezwaarlijk
vrede hebben; van het leekenonderwijs wil men hier
niet afgaan.
in ’70 en ’71,
hebben.
Er is sprake van, dat Multatuli den 5n Februari
alhier eene voordracht zal houden.
De Vergadering der Afd. Gouda en Omstreken
van Folksondtrwijs werd gisteren avond slechts door
weinige leden bezocht.
Uit het door den Secretaris voorgelezen verslag
bleek dat het ledental weder verminderd was; dat de
jongelieden, die voor rekening der Afdeeling tot
onderwijzer worden opgeleid, reden tot tevredenheid
gaven en dat de school voor huisvlijt onder leiding
van den Heer van Kempen aanvankelijk goede
vruchten afwerpt. De school telde 27 leerlingen, vau
welke 10 voor rekening der Afdeeling ouderwijs
ontvingen. Later bleek, dat doorbet Dept, vau ’tNut
eene subsidie van 25.gedurende twee jaren was
toegestaan tot bestrijding van deze kosten. Daar uiU
breirjing evenwel gewenscht voorkwam zal ook aan
den Gemeenteraad om subsidie worden gevraagd. Ook
in het Weeshuis is een cursus voor huisvlijt onder
leiding van den Heer van Kempen geopend.
De 'Rekening en Verantwoording van den Penning
meester werd goedgekeurd.
Tot Bestuursleden werden gekozen hel aftredend
lid Mr. J. Fortuyn Droogleever (Voorzitter) en M.
van Dantzig, in plaats van P. C. van der Meuten,
die piet herkiesbaar was.
Vervolgens werd nog medegedeeld dat het bestuur
het voornemen heeft in den aanstaanden zomer weder
een kinderfeest tot belooniug vau getrouw schoolbe
zoek te' doen plaats hebben, indien het den geldelijken
steun van Gouda’s ingezetenen weder mocht ontvangen.
Ten slotte werd nog naar aanleiding vau een
opmerking van den Heer vau Minden, eenige oogen-
blikken over het schoolverzuim en de middelen tot
bestrijding daarvan gesproken, doch algemeen was
men de meening toegedaan, dat het eenig afdoend
middel bestaat in leerplicht, en, dat de Afdeeling
niets beter k.m doen tot bestrijding, dan aanmoediging
van het schoolbezoek, zoo door kinderfeesten, als
door andere haar ten dienste staande middelen.
