BINNENLAND.
niet iü ichtneming zooveel mogelijk vau de kerkelijke
belaugcu en behoeften, slechts de belangen en rechten
van het Rijk lu-t onwrikbaar eiuddoel mogen zijn.
De minister stelde als onbetwistbaar, dut de Kerk
dik«ij\s buiten hare bevoegdheid is gegaan en de
Staat tot tegenweer verplicht was. Om tot den
vrede te geraken, worden w> derzijdsch groote ge
matigdheid, beleid, terzijdestelling van den strijd
om beginselen, doch eenvoudige inachtueming der
feiten dringend gevorderd. l)e minister heeft ziju
goeden wil in de richting getoond en is tot herstel
van den vrede bereid.
In den verderen loop van liet debat verklaarde de
hetr von rfamnierstein, dat de conservatieven den
loop van zaken zouden afwachten en zich eenvoudig
bij het resultaat nederleggen.
I)e heer Steuzel deelde uit naam der vrij-con-
servatieven mede, dat hij. geneigd was tot een modus
vireudi mede tc werkeu, mits de rechten vau den
Slaat niet verkort worden.
De oud-minister Falk bestreed de verwijten, door
leden van bet centrum tegen hem ingebracht en
deed uitkoineu, dat de bestaande toestand niet het
gevolg was vau de wetten. De Staat, zeule hij,
was thans in eeue verdedigende stelling gekomen,
en de verklaringen van den minister von Puttkaiuer
hadden her.i versterkt in de overtuiging, dut deze
stelling, bij de onderhandelingen met de Curie, vau
groot belang voor den Staat zou zijn.
I)e Koningin van Eugclaud heeft Donderdag het
Parlement geopend met eeue troonrede, waarin werd
verklaard, dat de beirekkingeu met de mogendheden
van vriendschappelijke!! aard zijn, en dc gebeurte
nissen, sedert de prorogatie der Parlemeuizittiugeu
voorgevallen, de strekking hebben om nieuwe waar-
b?rgen^voor het behou 1 van den Europeescheu vrede,
op de grondslagen van bet Berlijusche verdrag,
aan te bieden. Er blijft ecjitir nog veel te doen
over tot herstel van de wanverhouding, welke sedert
dcu oorlog in verscheidene deelen van het Turksche
rijk bestaat.
De wanorde in Afghanistan maakt de terugroeping
der troepen voor het tegenwoordige onmogelijk, doch
de Regeering blijft getrouw uun de begiuseleu, welke
hare houding tot dusver regelden. Terwijl zij be
sloten is om de veiligheid der grenzen van het
Indische rijk te verzekeren, wenscht zij tevens vriend
schappelijke batrekkingen met de overheden en de
bevolking van Afghanistan tc onderhouden.
De Regeering hoopt, dat de ves-tigiug vau een
bondgenootschap der Zuid-Afrikaansche koloniën
weldra zal tot stand komen.
In de troonrede wordt verder gewag gemaakt van
de maatregelen, welke reeds gebomen zijn, tot leniging
van deu in Ierland beerschende nood.
Een ontwerp van wet wordt aangekondigd tot
dekking der voorschotten door de benadering van
een deel der fondsen, voortspruitende uit de liquidatie
der Protestantsche kerk.
Ouder de andere ontwerpen, welke in deze zitting
zullen worden aangeboden, behoort er een tot uit
breiding vau de macht der grondeigenaars, en tot
v reeuvoudiging der bcpa in'gen op de voordracht,
van grondeigenaar.
Gisteren zou de verkiezing van een afgevaardigde
voor Liverpool pluais hebben de liberule cuudidaat
lord Ramsay zou ook door de Home Rulers wordeu
gestemd. Wat ook de uitslag zij, er ziju heel wat
inkt. en woorden verspild voor deze verkiezing.
Gladstoue en Hartiugtoa hebben wel persoonlijk geen
lans gebroken voor de liberalen cuudidaat, maar
brieven geschreveu, waarin zij hem wurin aanbe
velen. Gladstone schreef o. n., dat bij de verkiezing
te Liverpool niet alleen de poPtiek in bet spel
was, maar ook de eer van Engeland. Dat aan deze
verkiezing een bijzonder gewicht wordt gehecht is,
niet te ontkennen. Men zal zich herinneren, dat
liet geldt den conservatief Torr te vervangen. Ver
liezen kannen de liberalen dus nooit.
Toen de DuUsche militaire outwerpeu pas ver
schenen, is reeds voldoende gebleken, dat men iu
Oostenrijk alles behalve geneigd was bet voorbeeld
van de Dui'.schers te volgen en de legersterkte nog
liooger op te voeren. Meir oordeelde dit trouwens
niet wel mogelijk. Uit verklaringen van den miuister
van oorlog in de delegaticn is gebleken, (lat aan
vermeerdering van het leger niet wordt gedacht,
maar wel ernstig verbetering van dé" doode strijd
krachten ter hand zal worden genomen. Meu heeft
reeds in vorige jaren in dje richting gearbeid, door
rondom verscheidene vestingen nieuwe werken aan
te leggen. Het zijn geen gemetselde forten, omdat
deze eene verbazende uitgaaf zouden vergen, maar
aardwerken, die betrekkelijk weinig kosten, doch
voortdurend moeten worden onderhouden. Ook dit
onderhoud eischt eene betrekkelijk geringe som en
meu oordeelt, dat betgeeu nu gemaakt werd even goed
dienst kun doen, als steviger weiken. Het plan is
nu, ora aan dit stelsel eeue belangrijke uitbreiding
te geven. Er zal dan natuurlek meer voor op de
begrootiug worden gebracht, maar de som is niet in
vergelijking van hetgeen vaste werken zouden kosten i
er. terwijl deze misschien in geen halve eeuw zouden
zijn voltooid, kan volgens het tijdelijke stelsel in
weinige maanden wordeu gearbeid.
Men heeft daarbij dan nog het voordeel, dat ver
anderingen in de draagkracht vau het geschut niet
zulk eeu verbazende omweutelingju het vgrdedigings-
stelsel noodig maken, terwijl het voorbeeld vau
Sebustopol heeft geleerd, dat men met véél minder
afgewerkte versterkingen kan volstaan, dan die naar
alle regelen vjpi de koinst ziju voltooid.
Deze gronden althans ziju door de Oostenrijksclie
militaire autoriteiten aangevoerd.
GOUDA, 7 Februari 188U.
De heer J. F. Kliukhamer, kapitein der genie, hier
in garnizoen, is overgeplaatst naar Amersfoort.
De fortificatie-opzichur der 8® klasse W. Vrancken
is verplaatst van Gouda naar Gorinchein en ver
vangen door deu hoofdopzichter J. M. van de Wete
ring, bijgenaamd de Rooij.
Men weet, dat binnenkort het tooneelstuk van
den heer Roodhuijzen //Roofvogels" hirr zal worden
opgevoerd. l)it stuk werd door het publiek en de
dagbladen te Rotterdam uitstekend ontvangen, doch....
ééue aanmerking had ineu. Naast de hoofd-geschie-
deuis stoud nog eene van min of meer melo-drama-
tisohen aard, die het stuk outsierde. De schrijver
hoorde en beaamde die aanmerking en heeft wat
groote waardeering verdient het melq-drainatische
element uit zijn stuk verwijderd. De kunst-criticus
der Nieuwe Rolterdamsche Ct. zegt daarvan het
volgende
z/liet is een zoo zeldzaam verschijnsel namelijk
in ons land dat e u auteur zijn stuk tracht te
verbeteren nadat het is opgevoerd, en winst poogt
te doen met de opmerkingen van het publiek, dat
eene wederopvoering vau //Roofvogels", al was het
slechts uit sympathie voor 's heereu Roodliuijzeu's
kloeke daad, aandacht verdient."
Het doet ons recht veel genoegen inet hot reeds
goede, maar nu nog verbeterde tooueelstuk ook hier
kennis te zullen maken.
Naar wij vernemen zal de heer Stenferl Kroese,
predikant te Nieuw-Helvoet, Donderdag J2 Februari
e. k., als spreker optreéen in eene vergadering der
afd. Gouda en Omstreken van het Ned. Protestanten
bond.
In de zitting der Arr. Rechtbank van Donderdag
morgen werd o. a. veroordeeld
L. de G. oud 17 jaar, bekl. vnn oplichting te
Gouda gepleegd en diefstal van een sigarenpijp te
Waddinxveen, tot eeu jaar gev. en 5 boeten vau
25 of 2 dagen gev. voor iedere boete.
De Tweede Kamer is bijeengeroepen tegen Dins
dag 10 Februari, des namiddag ten drie ure.
Douderd igavond had in /,Nut en Vermaak" de
aangekondigde voordracht plaats van Multatuli,
bijgewoond door eeu talrijk publiek, zoowel uit deze
gemeente als uit de omliggende plaatsen.
Zij ving aau precies op het aangekondigde uur en
Multatuli gaf daarmede een bewijs van stiptheid, dat
te meer waardeering verdient, nu bet bijna overul ge
woonte schijnt te worden het publiek, op vrij onbe
leefde wijze, eeu kwartier te vergeefs te doen zitten
wachten.
Hij sprak overrealisme en idealisme en trachtte
te betoogeu, dat die twee richtingen iu den grond
der zaak niet te scheiden ziju en dat de zooge
naamde reulisten ook aan het idealisme, de idealis
ten ook aan het realisme offers brengen. Zoowel
iu levensbeschouwing als ju kunstuiting zijn die
richtingen dooreengeweven en slaau niet ieder afzon
derlijk daar. Spr. begon inet aau te toonen, dat
de groote manneu uit de oudheid iu weerwil vau het
idealisme,waarvan hunne woorden en daden blijk gaven,
zich ook niet afkeerig toonden van het realisme,
waartoe hij wees op Mazes, Paulus, Jezus, op Ho
merus enz. Hij gaf verder, voor.een oogenblik aan
nemende dat die twee richtingen werkelijk afzon
derlijk mogelyk ziju, verscheidene voorbeelden van
valsch realisme en eveneens van valsch idealisme, wuar-
bij o. a. de dichters het moesten ouigelden. Hij
wees o. a. op de verzenmakers Bilderdijk en Ten
Kute, waarvan de eerste b. v. met zijn vrouw, die
hij het rijmen ook geleerd had, telkeus bij deu dood
van een hunuer kinderen een vers maakte, alsof
waar, diep gevoel van smart, zich kou uilen in
het aan elkander lijmen vau rijmpjes I Ten slotte
betoogde Spr. dat het ons aller streveu n^oet zijn
om onze idealen te zoeken in de realiteit, in de
werkelijke wereld om ons heen.
De voordracht vloeide over vau geestige opmer
kingen en vernuftige invallen en was door eeu en
ander zeer boeiend. Als gewoonlijk bij Multatuli
het geval i9, veroorloofde hij zich herhaaldelijk
uitweidingen eu lange tusscheuziunen, die echter
steeds medewerkten zijne bedoeling te verduidelijken.
Hier en daar kwamen er echter vragen by ons
op, naar nanleiding dezer voordracht.
Daar o. a. waar hij sprak over Emile Zola en
met onverholen weerzin zich uitliet over diens
arbeid, terwijl hij telkeus zijn zakdoek zocht om
als 't ware de onwelriekende geuren af te 'weren
die uit diens werkeu tot hem kwamen en hem
eeu valsch realist noemde, nadat hij met nadruk
vernield had geen vau dieus werken gelezen te
hebben en alleen af te gaau op een artikel in den
Ned. Spectator over diens arbeid, vroegen wij ons
af of da* dezelfde man was, die verklaarde zich
bijna alleen te bepalen tot de lectuur van oude
boeken, daar hy oud genoeg wus geworden om zich
tot bronnen-studie te bepalen Voor een billijk, recht
vaardig oordeel over een schrijver is o. i. studie van
diens werken een eerste verei*ohte en een dergelijk
ongunstig oordeel op grond van een enkel artikel over
die werken is minst genomen bevreemdend vooral
bij iemand, die zich beroemt op zijn bronnen-studie l
Behalve de vele geestigheden bevatte de voordracht
ook vele behartigenswaardige wenken ook voor
jongelieden, die niet zelden blijk geven vau valsoh
idealisme. Hy vertelde o. a. van eeu meisje,
dat, ofschoon jong, reeds een zware taak te ver
vullen had. Eeue zieke moeder eisohte hare zorgen,
een viertal jongere zusjes en broertjes hare oppassing,
en een druk huishouden hare bemoeiingen. Onge
lukkiglijk verbeeldde dit meisje z«cb, dat zy boven
dergelijke alledaagsohe b> zigheden verheven wus,
zij deed wat aau litteratuur en achtte zich té hoog
voor het werk, dat op hare schoudereu rustte. Dat
verblijf in de zieken- eu kinderkamer kwam haar te
eenioonig voor eu eeu ruimere werkkring moest zich
voor haar openen. Zy wilde de wen ld iu. Spr.
raadde haar iutegeudeel aan, haar huiselijke taak
met liefde waar te nemen, ook in het eenvoudige ligt
poëzie en het alledaagrche is onze toewijding ten volle
waard. Het ineisje liet zic.1 echter niet overtuigen
fii ging ten laatste de wereld in. Vele teleur
stellingen wachtten haar daar, mislukking op mis
lukking werd haar, deel, totdat zij ten laatste werd
soeur de charité iu een Egyptisch ho-pi<anl, waar
Multatuli haar de vraag liet doenof het toch niet
beter zou ziju geweest zich in den beginne aan haar
zieke moeder le wijden, iu plaats van te eindigen met
oppassen vjm geheel vreemde ziekeu Voorzeker in
dit eenvoudig verliuul lug een diepe ziu verscholen,
nuar aanleiding waarvan spr. vele opmerkingen eu
wenken gaf, die zoowel van zijn mcnscheukcimis ala
van zyu geestig vernuft blijk gaven.
Valsch idealisme heeft zich vau vele jeugdigen
onder ons meester gemaaktdat toen 't leere onder
scheiden vau 't ware idealisme, dat echter steeds
gepaard moet gaan met eeu Zeker realisme 1
Spr. drukte ten slotte, in verband met zij» on
derwerp, ziju g< hoor op het gemoed, inet kracht eu
met nadruk, dat het niet de vraag is bij de beoor
deeling der waarde van een meuscli, welk soort van
bezigheden men volbrengt, maar veeleer, welke de
wijze is, waarop men die waarneemt. Geen werk
is le min, zoo het maar gedaan wordt met toewijding,
met verstand en met hart.
Wij bepulen ons tot dit weinige. De improvisaties
van Multatuli leenen zich minder tot een geregild
verslag, het zou voorzeker gemakkelijk vallen zijne
nnecdotcn, invallen, opmerkingen wedrtegeveu, doch
het eigenaardige van de voordracht is niet op te
schrijven.
Wij zijn het in deze met den Ned. Spectator eens,
die in zyn laatste nr. o. a. vau Multatuli's voordrachten
zeide: „Er ligt zoo veel in deu toon, in de fijnheid
eener wending, iu de eigenaardige wijze van zeggen,
dat verloren gaat, wanneer men het zou willen op-
schrijven." De moeite van een uitgebreid verslag
zou dus, meenen wy, te vergeefs zyn.
Tulrijk waren de bewijzen van instemtoing roet
het gesprokene door het publiek, dat zeker inet
ons hoopt, dat Multatuli ook een volgend jaar
Gouda weder met een bezoek en een voordracht
vereere.
Het gezelschap Crescendo te Bodegraven gaf Don
derdag avond een concert ten voordeele der armen,
dat 270 heeft opgebracht.
Bij dc verkiezing van een lid van den gemeen
teraad te Zevenhuizen ter vervanging van wylen
den heer J. Bos Azn., verkregen de heeren J. Dog-
terom 19 en D. C. Marck 11 stemmen. Daar
geen hunner de volstrekte meerderheid heeft
bekomen, zal er een herstemming plaats hebben.
Uit Ouderkerk aan den IJsel meldt men van 4
Februari
Niet minder dau drie hardrijderijen op schaatsen
ziju door de alhier gevestigde yaalub gelijktijdig ge
organiseerd, ui, ecu voor mannen alléén, een voor
jongens beueden de 13 jaar en een voor mannen
eu vrouwen (paarsgewijze,)
Eerstgemelde had den Öden dezer plaats; door 42
rijders werd er aan deelgenomen de prijs, 95,
werd behaald doo> A. Oskam van Berg» in bach ide
l9te premie ƒ15, door M. de Bruin van Zeven
huizen de 2de premie 7,50, door G. Neef te
Krimpen a/d. Lek, eu de 3de premie 5. door
J. van Cupellen van Krimpen a/d. IJsel, terwijl
aan de beide laatst aanbly veilden eveneens ieder 5
is toegekend. Het geheel werd opgeluisterd door
muziek Bij eene nlgemeeiie vroolyke stemming liep
alles in de beste orde af.
Bij kon. besluit vau 22 Januari is geregeld het
ambtsgebied der inspecteurs, districts- en urroudis-
semeuts-schoolopzieners eu van de verdetling bunner
werkzaamheden.
Het rijk is verdeeld in drie inspectiën. De eerste
bevat Noord-Brabant, Gelderland en Limburg; de
tweede Zuid- en Noord-Holland, Zeeland en Utr<cht;
de derde Friesland, Overijsel, Groningen eu Drente.
Voorts is het ryk verdeeld iu25 districten. Xoord-
Brubant bevat de distr.: 's Bo*ch, Breda, Tilburg,
Eindhoven; Gelderland de disir. Arnhem, Zutfen,
Tiel Zuid-Holland de distr. 's Hage, Rotterdam eu
Dordrecht Noord-Holland de distr. Amsterdam,
Haarlem eu Hoorn; Zeeland de distr. Middelburg eu
Goes Utrecht een distr., UtrechtFriesland de distr.
Leeuwarden en Heereveeu Overysel de distr. Zwolle
i>ii Deventer; Groningen de distr. Groningen en Win
schoten; Dreute het district Assen; Limburg de distr.
Maastricht eu Roermond.
Nog is lvt Rijk verdeeld in 94 arrondDsemeuteu:
Het district 's Hugo heeft de arr.: Hage, Lei
den, Delft m V\oerdui.
Het distr <t Rotterdam heeft de arr.: Rotterdam,
Gouda, Schicduu en Vlaurdingen.
Het arr. 'a Graveubnge omval de gemeenten
's Graveuhage, Wassenaar.
Het arr. Delft de gemeenten Berkel en Rodeurys,
Bleiswijk, Delft, 's Gravesande, Hof van Delft, Lier(de)
Loosduin» n, Monster, Naaldwyk, Nooddorp, Pijnac-
ker, llijiwyk, Schipluiden, Slompwijk, Vrur, Voor
burg, Vrijenban, Wateringen, Zegwaard, Zoetermeer.
Het arr. Leiden de gemeenten liillegom, Katwyk,
Leiden, Leiderdorp, Lisse, Noordwyk, Noordwijker-
hout, Oigstgeest, Rijiisburg, Sasseuheim, Valkenburg,
Voorhout, Voorscholen, Warmond, Zoeterwoude.
Het arroud. Woerdeu de gemeenten Aar (Ier,) Aar-
landerveen, Alkemade, Alphen, Barwoutswaarder, Bent
huizen, Bodegraven, Boskoop, llazerswoude, Koude
kerk, Ltimuideu, Nieuwkoop, Nieuwveeu, Oudshoorn,
Reeuwijk, Rietveld, Ryusateruoude, Waarder, Weide
(Lange Jluige), Woerden, Woubrugge, Zevenhoven,
Zwuminerdatn.
District Rotterdam. Het arrondissement Rotter
dam omvat de gemeeute Rotterdam.
Het arrondissement Gouda de gemeenten Ammer-
stol, Berg-Ambacht, Bcrkenwoude, Capelle a/d IJsel,
Gouda, Goudriak, Haastrecht, Hekeudorp, Krimpen
a/d Lrk, Krimpen n/d IJsel, Lekkerkerk, Moerea-
pelle, Aioordrecht, Nnuwerkerk a/d IJsel, Ouderkerk
a/d IJsel, Oudewater, Papekop, Schoonhoven, Stol-
wyk, Vlist, Waddinxveen, Zevenhuizen.
Het arrondissement Schiedam de gemeenten Baren-
dracht (Oost- en West-), Bergschenhoek, Charlois,
l)el fs ha* en, Hillegersberg, Hoogvliet, Kraliugen, Over-
sehie, Pernis, Poort ugaal, Ridderkerk, Rhoou, Schie-
broek, Schiedam, IJselmoude.
Iu titel van het besluit wordt de verdeeliug
der werkzaamheden van de met het schooltoezicht
belaste ambtenaren geregeld.
A. De arrondissement-schoolopziener*.
I)e arr.-schoolopziener heeft zijn vaste woonplaats
binnen het arroud., tenzij de Min. van Binueul.
Zaken hem vergunt elders gevestigd te zijn.
Aun den arr.-schoolopz. kan door den Koning
een vaste som 'sjaars als vergoeding van reis- en
verblijfkosten wordeu toegelegd.
Hij houdt een nauwkeurigen staat van alle open
bare eu bijzondere scholen van lager ouder* y* in
zijn arr., van de ouderwijzers, aan die scholen werk-
zanm en vun de kweekelingeu. Ilij vermeldt op
dien staat de bij het onderwijs aan iedere school
in gebruik zijnde leerboeken.
Hij bezoekt meermalen 'sjanrs de Ryks- of ge-
meeutelykc kweekscholen voor onderwijzers, normaal
lessen of andere iustcllingen tot opleiding van ou-
i derwijzers in het arrondissement en doet over ieder
vierendeeljaars van zyn bevinding verslag aau den
districts-schoolopziener.
Hij bevordert de instelling van plaatselijke com
mission, overal waar dit ter verzekering van plaat
selijk toezicht nuttig is, en bewaart nfschrift van de
plaatselijke verordeuingen, die de samenstelling en
inrichting der in het Arrond. aanwezigen coinmisicn
regelen.
Hy woont de vergadering dier commission bij,
zoo dikwijls zij dit verlangen of hem abmtshulve
geraden voorkomt en roept ze, jzoo uoodig, bijeen.
Door den Koning wordt jaarlyks een bepaalde som
ter zijner beschikking g«steld, bestemd tot bekos
tiging eener bibliotheek, waarvan de ouderwijzers
ouder ziju toezicht partij kunnen trekken bij de
voortzetting hunner studiën en tot bestrijding van
andere kleine uitgaven tor bevordering vau het doel
der onderwijzers bijeenkomsten.
De arr.-sehoolopz. geeft rechtstreeks aau den Min.
van B. Z., aan Gedep. Staten of aau den inspecteur
van het lager ouderwijs alle inlichtingen, die vau
hem worden verlangd.
B. Dc districts-schoolopziener. De distr. schoolop
ziener heeft ziju woonplaats iu (1e gemeente waar
naar het district geuoeind word', tenzij hein vergund
wordt zich elders in het district te vestigen.
Hij bezoekt iedere openbare eu bijzondere school
van lager onderwijs binnen ziju uinbtsgebieü ten minste
eenmaal iu de drie jaren.
Hein kan door dén Mio. een vaste som 'sjaars
als vergoediug voor reis eu verblijfkosten worden
toegelegd.
Hij houdt, ten minste eenmaal in de drie maanden
en verder 200 dikwijls als hij het noodig acht, een
•bijeenkomst met de arroudissemenls-schoulopziencrs
iu ziju district ter bespreking van de aan hem toe
vertrouwde belangen.
Na afloop van elk vierendeeljaars zendt hij aan
den inspecteur eeu staat betreffende de vergelijkende
examens door hem gehoudeu. Die staat vermeld
le. het faautnl sollicitanten; 2e. het aantal op de
voordracht geplaatsten 3e. d* plaats, die de door
deu gemeenteraad benoemde op de voordracht innam.
Zoo dikwijls krachtens de art. 21, 22 eu 50 der
wet vau 17 Augustus 1878 de beslissing van deu
minister wordt ing»*roepeu, zend de distr.-school»pz.
aau deze de stukken rnet een beredeneerde «oelichting.
Zoodra 's ministers beslissing hein is bericht,
brengt hij die ourniddelijk ter kennis van belang-
bebbi udeu.
Telkens wanneer hij de vergadering eener plaatse
lijke commissie wil bijwonen of beleggeu eu bij de
tegenwoordigheid van deu arr.-schoolopz. wensche-
lijk acht, geeft hij deze hiervan keuuis, met uit-
noodiging mede tegenwoordig te zijn.
By de toepassing van art. 2t, 22, 29, 31, 36
en 38 der wet van 17 Augustus 1878 Staatsblad
no. 127) wiut de distr.-schoolopz. het gevoelcu van
den arr.-schoolopz. in.
Hij geeft rechtstreeks aan deu voornoemden minister
van Binnen!. Zaken en myi Gedeputeerde Staten
alle inlichtingen, die vau hem worden verluugd.
Van de iuspfcleurs. De inspecteur heeft zijn vaste
woonplaats biuneu ziju ambtsgebied ter plaatse door
den minister te bepalen.
Hy bezoekt de openbare en bijzoudere scholen
van lager ouderwijs, de kweekscholeu, normaal lessen
en andere inrichtingen ter opleiding vau ouderwijzers,
binnen zyn ambtsgebied, zoo dikwijls hij dit uoodig
acht.
Hij kar., acht hij dit noodig, bijeenkomen met de
districts-schoolopzieners van zijn ambtsgebied ter be
spreking van de hein toevertrouwde belangen.
lly kan ook arrondissements-schoolopzieners bin
nen zyu ambtsgebied tot het bijwonen van zoodanige
byeenkomst uitnoodigen.
De inspecteurs worden ten minste eenmaal 'sjaa'S
door onzeu voornoemden minister bijeengeroepen,
ten einde onder zijn leiding de atgemeeue belangeu
van het lager onderwijs te overwegen.
De inspecteurs geeft aau Gedr puleerde Staten der
piov ncie rechtstreeks alle inlichtingen en voorlichting,
die zij van hem verlangen.
Telkeus wanneer de inspecteur de vergadering eeuer
plaatselijke commissie wil bijwonen of beleggen eu
de tegenwoordigheid van deu arrond.-schoolopz. ven-
sohelijk acht, geeft hij deze hieraan keunis met uit-
uoodigiug mede tegenwoordig te zijn.
Door den uitgever H. Pijttersen Tzn. te Sneek
zal bij geuoegzame deelueming worden uitgegtven
een nieuw maandelyksch tijdschrift, onder redactie
van den heer J. J. A. Goeverueur, getiteld Goucer-
neurs Oude liuievriend.
Verschillende letterkundigen in Ncderlaud en Belgic
hebben hunue medewerking toegezegd, ten einde op
die wyze den ouden en geliefden kinderdichter en
schrijver te steunen eu zyne laatste levensjaren te
helpen vervroolijken.
De afd. Schiedam 0. der Holl. Maatschappij
van Landbouw had het plan ontworpen tot het
houden van een vee-tentoonstelling. Toen de dis
trictsveearts J. Huffungel, met dit plau bekeud ge
worden, het ernstig ontraadde, wendde het afdeelings-
bestuur zich tot den minister van binuenlaudsche
zaken, met verzoek om beslissing. Deze antwoordde
daarop het volgende -*
„Het houden eener tentoonstelling van vet vee
te Schiedam in het voorjaar van 1,880, komt m|j
zoo strjjdig voor met het belang van den veestapel,
zoolang de longziekte niet geheel geweken ia, dat
ik mij verplicht zie, het houden dier tentoonstelling
te verbieden.
„Ik zal ray, mocht bet plan ni^t worden opge
geven hetgeen ik trouwens niet verwacht ge
noodzaakt zien, Z. M. den Koning voor te stellen,
gebruik temaken van de bevoegdheid, welke art. 15
der wet van 20 Juli 1870 Stbl131) voor zulke
gevallen aun de hand geeft."
Ilet plan is echter opgegeven.
Ofschoon de datum van die resolutie wordt ver
meld als te z.ju 12 December jlwerd het boven
staande eerst thans openbaar gemaakt.
Door verschillende assuradeurs was op de onlangs
door brand vernielde stooinsuikerfabriek op de Laurier
gracht te Amsterdam geletktnd tot een gezamenlijk
bedrag van 987,000.
Buitendieu lnp er uog een verzekering bij de
onderlinge maatschappij van de Jong eu Co., vau
ongeveer 40,000 en eeu raffinadeur*-braud-contract
van 50,000, terwijl de directie een aanzienlijke
soin bij zich zelve verzekerd had. Het raffiuadeurs-
brand-coniract zal vermoedelijk ontbonden wordeu,
daar het aantal raffinaderijen tbaus te kleiu wordt.
Van den opbouw der fabriek is nog niets met ze
kerheid bekeud, ook niet hoeveel de schade bedraagt.
De commissie, door de assuradeurs gekozen, om die
op le maken, is druk bezig, maar er valt zooveel
op te ruimeii, dat biermede nog wel eenige tijd zal
veriooper. Ofschoon de fabriek bij verschillende
posteu was verzekerd, wordt de sehade over het
geheel opgemaakt daar dit afzonderlijk niet te doen is.
(HU.)
Edward Rooze bestrijdt in ten brief over den „Vee
handel lort Engeland en de Volksvertegenwoordi
ging," opgenomen in hit UN. v. d. D." van Don
derdag, de meeuiug, do0# ouzeu Miuister van Bui-
teulaudsche Zaken iu de beide Kamers onlangs geuit,
dal de maatregelen, van Fugelsche zijde tegen den
invoer van vee uil Nederland genomen, eeu vermomd
protectionisme voor 't Amerikaansche vee zouden be-
oogfii. De heeren AYirts eu Alac Gillavry hebban
bij hun onderzoek iu Engeland eeu anderen indrak
gekregen eu ook de heer Rooze heeft opgemerkt,
dat alleen de quaestie van longziekte, tongblaar en
klauwzeer in 't spel is. De hertog van llichinoud
heeft de bepalingen in Eugelaud gemaakt op den
invoer (niet van Hollandsch maar) van Foreigli vee
iu 'i algeiiuen. En nu moge lord Beaconsfield nu
en dau van em protectionis'.ischeu geest blijk geven,
in deze zaak is dit niet meer dan iu andere 't geval.
Behalve door de opheffing vau het verbod van
invoer van schapen uit de Vereecigde Staten staan
Nederland en Amerika, jnet alle andere buitenge
sloten natiën volkomen op hetzelfde standpunt. De
heer Rooze wijst er op, dat uoch 't transport van
levend vee uit Amerika noch de veeteelt, noch het
aauvoereu van vee uit Australië op den duur goede
resultateu geeft. Bovendien wat kou Eugelaud be-
vregeu ora 'l vee vau een bevriende, naburige
natie buiten te sluiten en het zoover van huis als
Amerika te halen? Het betreft hier geen sympa-
thiëuer bestaat een levensquaestie voor Holland en
Eugelaud's zijde geen protectionisme tegen ons gekant
of zoo er een zweem van bestaat men over-
dry ve uiet; want daardoor werpt men onze glazen
iu eu weerhoudt dcu landbouwer met kracht
mee te werken tot 't uitvoeren van de door Engeland
verlange bepalingen.
Ten slotte zegt de heer Rooze dat, als wij den
veehandel met Engeland in zijn eer wenschen her
steld te zien, wij ons van alle ziekte moeten zoeken
vrij te maken; wij moeten docr ouze wetgeviug
waarborg biedenmaar daarbij is het in de eerste
plaats noodzakelijk, dat w|j de overtuiging mei ons
omdragen, dat de bestrijding van besmettelijke ziek
ten wel zeker een regeeringszaak ismaar het wanrdee-
ren, liet nakomen eu het handhaven van hetgeen
die Regeeriug als' wenschelijk en ncodig aanbeveelt....
dut is de zaak vun het volk
Omtrent de viering en den sterfdag van Zwain-
merdam verueemt de NR. Ct" het volgende:
Eenige weken geleden deed dr. Daniels te Amster
dam, iu de natuurkundige sectie van de afdeeling
van het Genootschap voor natuur-, genees- en, heel
kunde, het voorstel dat men op den 17n Februari
de nagedachtenis van den grooten natuurvorscher
op zyu graf in de Walekerk aldaar sou huldigen.
Dit voorstel werd aangenomen door de sectie, en
goedgekeurd door het Genootschap, dat de uitvoe
ring er vün op zich heeft genomen, 's Middags om
drie uren tal meu zich iu de kerk bevinden en
ontvangen wordeu door den voorzitter van het Genoot
schap prof. Stokvis, die daarna een redevoering zal
uitspreken, welke door prof. Harting is gesteld. Laatst
genoemde was uilgenoodigd zelf de rede uit te spre
ken, (Joch drufde dit niet op zich nemen. Zijn
belangstelling wilde hij echter op deze wyze toouen.
Aan de pilaar, iu welker nabijheid het graf ligt,
zul een marmeren steen met opschrift bevestigd
