*RT, JW, Nieuws- en Advertentieblad voor Gouda en Omstreken. 1880. tK, Nq 2490. EOEPOENEÏÏTIÏÏG. Grondwetsherziening. Woensdag 11 Augustus. BulleslaoM Overzicht. ooping- J N E N bij JN van f 28, roefflessoheo, to verzonden oorstelling. i 81/, ure. "-«*ta.u«a der HWH b,|„„ Ter vermijding van (Oponthoud gelieve men alle voor de Redac tie bestemde brieven bij den Uit gever te bezorgen. gesteld, en dat dit ovenwoniuy, IttlNKMAX. ouwde Woon- aan de Vierde 8 1880, voorin, au Notaris Mr. mb” te Gouda, la gelegen per- 1880, deamid- rstal te Go/ida, N, KOZIJNEN, DAKKELEN, BRANDHOUT, ’/out. komen ten Kan- 'UIJN DROOG- met Schuren raat, K. 125. m Grond, aan ’VEN, vóór en fonds. Bouwgrond, luntend gelegen zen, omdat die nden wordt met i met Erf en Singel, R. 593, en nette Kamers, de Gouwe en V aart, gelegen ide verscheidene n de straat. 'la, achter het soen. i Grond, naast en Pantomime. met of zonder gergezin. Vrije Adres onder Courant iW eumeisje tenen, van goede es met franco iet Advertentie- Boek- en Kan tot belangrijke debatten; een conciliant minis terie is misschien beter dan een zuiver partij- ministerie geschikt om deze zaak tot een goed einde te brengen, en daarom vooral zou het misschien wenschelijk zijn, dat aan dit ministerie de taak werd opgedragen om de grondwetsher ziening voor te bereiden en zoo mogelijk tot een goed eihde te brengen. Zal de troonrede ons de plannen der regeering doen kennen, en op officiëele wijze de zaak aan de orde stellen? BUITENLAND. De toenemende beterschap van Gladstone wettigt het vooruitzicht dat hij in deze week naar zijn landgoed zal kunnen gaan en dat hij waarschijnlijk vóór de slai- ting nog een zitting van het Lagerhuis zal bijwonen. Berichten uit Kaboel spreken van het oprukken der troepen van generaal Roberts naar Kandahar. Ab- dur Rahman helpt de Engelsche troepen aan trans portmiddelen. Kaboel zelf schijnt door de Engelsche* ontruimd te zijn,daar generaal Gough met zijne brigade het kamp te Shirpoer heeft betrokken dat bij ondervin ding vebleke i is veiliger te zijn din de hoofdstad. Het miuislerie Gladstone leed eene nederlaag te Liverpool, waar bij eene verkiezing voor het Lager huis de heer Plimsöll gevallen is tegen den con servatieven lord Claud Hamilton. De Lirerpoolsche reedere waren waarschijnlijk den héér Plimsoll niet genegen, daar eene wetgeving op de scheepvaart, zooals hij die verstaat, tot awnmerkelyX grooter kosten voor 'de veïïïgheuf van het scheepsvolk aanleiding moet geven dan tegenwoordig wel besteed worden. Daarom is de sympathieke figuur van Plimsoll wd- komer candidaat in een landstad dan in eene zeehaven* De beweging tengevolge der tegenwerping van de pachterswet houdt aan. Dagelijks heeft de heer Forster op interpellation te antwoorden. Vrydag zeide hij dat de regeertng niet van plan was orn nog iu deze zitting eene andere wet op dit punt in te dienen. Zaterdag beantwoordde hij toestem mend de vraag of er troepen naar Ierland waren gezonden. Hij vreesde wel geen opstand, maar meende toch verplicht te zijn veiligheidsmaatregelen ie nemen. Het Hoogerhuis moet bet bij een deel der open bare meening erg ontgelden. Vrijdagavond werd te loonden eene meeting gehouden, waarop de heer James Beul spr.ik van de beslissing van de lords als van een zuiver zelfzuchtig votum van eene ven nootschap van grondeigenaars, die nooit iets hadden bijgedragen tot de' nationale grootheid vaq Engeland, die huns ondanks tot stand was gebracht. I)e tijd was gekomen om een senaat te maken en de heer schappij der erfelijke onkunde af te schaffen. De vergadering nam eene motie aan: „dat dc verwer ping der wet in het Hoogerhuis mei eene meerder- i heid van 231 siennr.en, hoofdzakelijk samengesteld ^,„UVOT1UO -- hunne parlementair» niet te dempen is. Het gevaar dat dan de Pl'ch'e,‘ ‘l** ..’TP’?1’ Kelegenheden -»art»U M. hoofdberinselen van ons staatsrecht dreint. zal ,,m !‘,e 8» ^hjke belangen van hunnen .laad te be- vorderen, belangrijke en spoedeiacheude hervorroiage- maatregelen tegenhouden en bederven, een nieuw bewijs ia van de ouvereenigbtutrheid eener erfelijkc wetgevende vergadering met het beginsel eener op vrjje vertegen- en eene vraag doet rij zen wt Ike de ernstige overweging des volks waardig is. Daar kunnen de lords het voorloopig mee doen. Op den langen duur siet de Daity Neut het einde dezer zaak in eene uitgebreide verandering van de wetgeving op den grondeigendom, gesteund door zulk eene kracht der openbare meening, dat de lokds er geen weerstand aan kunnen bieden. Het oogenblik- k. lijk gevolg is echter dat midden in eene ernstige crisis het regeeren van Ierland nog moeiluker wordt *- - - 1 i >ow om redenen grtheet nibgst, van alles warrit I gekregen dóór de pa- 'ri stndd. die ten 'on- 1 ;t-s b dreigil aolitt». De president djs» Eiansche repubb-k (iio'y heeft en niet ulle pogingen tot verbetering spot. Hoe dikwijls moet men 1 jjzigiug is uoodzakeljjk, utuar de grondwet v J Waarlijk hoewel eerst in 1»48 herzien, is de grondwet reeds na dertig jaren in sommige van hare bepalingen verouderd. De bepalingen omtrent de ertopvolgende macht des Konings, omtrent het kiesrecht en de defensie en wat niet meer hebben verandering noodig, willen zij aan de tegenwoordige behoeften des volks voldoen. Daar omtrent zjjn alle partijen h t vrjj wel eens. Van de anti-revolutionaire partjj ia het genoeg bekend dat zij beweert dut geen goede onder wijswet zonder grondwetswijziging kan tot stand komen reeds geruimen tijd gele oud-minister Heemskerk in het licht gesteld, welke wijzigingen in de grondwet hij nood zakelijk oordeelde, de ultramontanen kunnen geen vrede hebben met een grondwet, die in zoovele opzichten met den syllabus verschiltde uiteen spatting van het vorige ministerie eindelijk is veroorzaakt door bet voorstel van grondwets herziening, door den premier on de meerderheid aan de orde gesteld, en waarmede de minder heid zich vooralsnog niet kon vereenigen. Voegen wij hier nu nog bjj, dat de regeering aan de Eerste Kamer de constitution der verschillende volkeu ter kennisneming heeft toegezonden, dat een geacht lid der liberale partjj de heer Lenting zjjn aanmerkingen op de grondwet heeft in het licht gegeven, en dat ook reeds vereenigingen jjjp opgericht om op grondwetsherziening aau te dringen, dan kan daaruit het besluit ge trokken worden, dat grondwetsherziening by uitvoering zullen komen. De kiezers in het hoofd! zjjn thans in de gelege^J in deze zaak kenbaar, io is iu herstemming met"1 Gleichman, die niet kon'goedkeuren, dat het Spreekt men ook daar den weusch naar herziening uit, dan zal de beweging spoedig meer algemeen worden en dit ministerie kon wel eens spoediger dan men denkt geroepen zijn, om de voorstellen in te dienen, die tot grondwetsherziening moeten voeren. Is men eenmaal zoover, dan zal de liberale paity kunnen toonen, dat zij nog niet overleden is, maar pal staat om die verbeteringen te ver werven die zjj nuttig en noodig oordeelt. Nu moge zjj nog niet eenstemmig zijn, nu moge zij nog verschillen in vele bijzonderheden, dan zal het blijken of de klove die de nieer geavanceerde van hun partijgenooten scheidt r, tuewjjdii>g geruimen tjjd'geTeden heeft de hoofdbeginselen van ons staatsrecht dreigt, zal eemskerk in het licht gesteld, het beste middel zyn om de tegenwoordige ver- deeldheid te doen ophouden. Want men moet niet vergeten, dat, a's eenmaal de herziening .„8„„ aan de orde is gesteld, de vreemdsoortigste woordiging rustende regeering, eiseheu zullen gedaan worden. Ging in 1848 -- de herziening eenigszins overhaast in zjjn werk onder deu invloed van gebeurtenissen iu het buiteuland, waren toen 1 de partijen nog niet zoo scherp geteekend, thans zal iedere partij met een programma verschijnen en men zal bepalingen bestrijden, die men in dezen tijd niet meer voor bestrijding vatbaar achtte. De verhouding tusschen Kerk en Staat zal dan n r. Stokpaardje zyn dat door velen bereden zal b,.MüZ,ii j,epfl niruw voc(lsH r worden, om verandering te verkrijgen. j ,liaj m eeu niairtschapp.-lijk™ «mud, die ten on- Onderwijs, defensie, troonsopvolging, kolo- .echte zijne privilegi nien en wat niet meer zullen aanleiding gev;eu GOUDSCHE COURANT. BURGBMBESTEIIen WETHOUDERS van Gouda, brengen ter slgemeene kennis, dat geregeld eiken Dóudag en Krprfny ten 81/, uur in het GASTHUIS gelegenheid zal beslaan om zich Malott te doen iaeaten en herinentwi. Gowfa, deu lOn Augustus 1880. Burg'meester en Wethouders voornoemd, REMY, L. B. De Secretaris, BROUWER. Nauwelijks is de onderwjjs-quaestit! van de baan of er daagt weder een nieuwe, niet minder belangrijke op, die de aandacht van het volk, de vertegenwoordigers en de regeering vordert. Reeds herbaaldeljjk is gebleken, dat vele nood zakelijke verbeteringen onmogeljjk «jjn, zoolang de tegenwoordige grondwet niet gewijzigd is. Vijj algemeen is men thans overtuigd dat de bepalingen omtrent het kiesrecht in de grond wet niet meer voldoenmen zou wijziging der kieswet willen, doch de grondwet verzet zich tegen het aannemeu van andere grondslagen, Een staat,' dezer dagen bekend gemaakt, be treffende personen d;c h;t kiesrecht zjjn r1*; vei keerde der tegenwoordige grondslagen aan te toonen. N iemand zal de verdediging meer op rijtndbeden voeren; die lyst alleen is voldoende ziening op een ongelegen tijdstip, om de kieswet voor goed te veroordcelen. I Ook iu drie andere districten moeten verkie- Hoeveel is er reeds geschreven over de ver- zingen plants hebben. Vooral de beraadsla- betering onzer levende strijdkrachten, het is gingen in de kiesvereenigingen te Rotterdam alweder de grondwet die verbetering tegenhoudt, omtrent deze zaak kunnen belangrijk zijn. I on «11a «wuXatMAv. varkoloiunrr annt( S\nroolr£ nwn rw.lr rlnnr tlnn wPiienli nanr linr-sicminrr 1 niet hooren De wjjzigiug is uoodzakeljjk, uiaar verzet zich daartegen en dus alle partyen aan de orde'is gesteld, en dat dit werk de aandacht van allen in den eersten tijd I zal vorderen. Op de liberale partjj rust de verplichting 1 daartoe het initiatief t« nemen, de andere par- i tjjen zyn daartoe onmachtig. Men heeft haar i wel eens dood verklaard, men heeft wel eens gezegd dat zjj zou uiteensbiriven als de onderwijs- quaestie geregeld was, men heeft zich geluk i geweuscht met de aanneming der onderwijswet, omdat die stemming de eerste stap was op den weg, die tot ontbinding der liberale partjj zou Voeren, nu staat het aan haar om te toonen, dat die voorspellingen verkeerd waren, dat men te vroeg gejuicht heeft, dat het haar volstrekt nog niet aan kracht en tast ontbreekt, om iets goeds tot stand te brengen. Is zjj het eens over de noodzakelijkheid, die 1 eensgeamdheid ontbreekt, als de tjjd moet be- paald worden, wanneer totgrondwetsherziening 1 zal worden overgegaan. Wil een gedeelte der partjj terstond de handen aan het werk slaan, een ander gedeelte wil wachten tot het volk grondwetsherziening vraagt, of ten minste de aandrang daartoe zoo worilt, dat de regeering niet langer kan weigeren om aan dieu volks- weusch te gemoet te komen. Hoofdzakeljjk hangt het dus in den eersten tjjd van de hou ding des volks af, of de plannen spoedig tot a k1 liatrict Amsterdam om hun gevoelen ra. De ex-preuiiur vroegeren collega t voorstel tot grondwetsherziening, de politieke verwarring kwam vergrooten en liever zijn ont slag wilde nemen dan zyn medewerking ver- aan het uitlokken eener grondwetsher- i die in Amsterdam van het uitgesloten, is atdoende om het tegenwoordige grondslage! emand zal de verdediging m zich nemen van bepalingen die tot zulke onge- leeuen om de kieswet voor goed te veroordeelen. Hoeveel is er i

Kranten Streekarchief Midden-Holland

Goudsche Courant | 1880 | | pagina 1