WBN.
Nieuws- en Advertentieblad voor Gouda en Omstreken.
buitenland:"
N'2497.
BB,
1880.
au
!BU.
IE,
Vrijdag 27 Augustus.
Gouda.
orweg.
Builciilainlsch Overzicht.
De inzending van advortentiën kan geschieden tot één uur des namiddags van den dag der uitgave.
SRSTE
NDAG
0.
80.
2e KI.)
ECHT luwr
1NGEN.
t,
November
Ter vermijding- van oponthoud
gelieve men alle voor de Redac
tie bestemde brieven bij den Uit-
gever te bezorgen.
GOUDSCHE COURANT
reduction!
nment in-
worden berekend naar plaatsruimte.
Afzonderlijke Nommers VIJF CENTEN
i.
2.50, 3.—,
).35, 10.35.
3.—, 3.59,
I, 2.18, 4.5,
3.
2.41,3.43,
2.41, 3.48,
2.41, 3.43,
4.55,7.31.
5 25,7.25,
2.28, 3.35,
1.30. 10.40,
8.30, 9.30.
De uitgave dezer Courant geschiedt ZONDAG,
WOENSDAG en VRIJDAG. In de Stad
geschiedt de uitgave in den avond van
DINSDAG, DONDERDAG en ZATER
DAG. De prijs per drie maanden is 1.75,
franco per post 2.
linkervleugel,
kiezersvergadering het
feit bevestigd hij sprak otèr het verschil van ge-
ty bestond, waar-
daarom was het
een afzonderlijke
A D V E RTENTIËN worden geplaatst
van 15 regels a 50 Centeniedere regel
meer 10 Centen. GROOTE LETTERS
tanisme is het niet onbelangrijk
balen uit de laatste redevoering
digde Paul Bert, een
de kamer, doch tevens
I. 15, 12.9,
8.55, 9.53,
l.—11.15.
i, 9.—.
J. 10, 10.30.
8.15,9.30,
8.23.
6.56, 8.38.
10, 7.7.
1.18, 12.12,
9.57.
I. 10.9.
0».
10.9.
,2.21,3.4,
10.9, 11.1,
2.21, 34,
9.
in HAhE
kRNHEM.
Het heeft de aandacht getrokken, dat de Paus
in zijne allocutie op 20 dezer zich uitsluitend be
paald heeft tot de afbreking der diplomatieke be
trekkingen tusschen België en het Vatikaan en niets
van Frankrijk heeft gezegd. De Paus verklaarde de
bespreking zijner andere redenen van smart" tot
later uit te stellen. Volgens de Cor re spon dance Havas
zou men tusschen Parijs en Rome stilzwijgend over
eengekomen zijn, om alles na te laten wat de spanning,
door de toepassing van het eerste der Maart-decreten
ontstaan, zou kunnen vergrooten.
De Franqais beweert, dat de zin der verklaringen
van den heer de Freycinet over de niet-erkende
congregatiën reeds veilige dagen te voren aau het
Vatikaan was bekend gemaakt, en de Paus daarom
over de verhouding tot Frankrijk gezwegen heeft.
D; B lgische bisschoppen hebben in last ontvangen,
om den iuhoud der allocutie ter kennis der bevolking
te brengen en alles te doen wat in hun vermogen is
om hunne scholen te verbeteren en nieuwe op té
richten, ten einde met die der regeeriug te kunnen
wedijveren, doch de wettelijke grenzen niet te over
schrijden.
Maandag hield de eerste afdeeling van het Brus-
selsche onderwijscongrcs, die van het lager onderwys,
een algemeene vergadering. De vraag werd behandeld,
welk doel men op het oog moet hebben bij de
samenstelling van het programma der lagere scholen.
Is het doel, bepaalde kennis te doen verwerven of
in ’t algemeen de physieke, intclkclueele en moreele
krachten te ontwikkelen Wat moet de school doen,
werd tevens gevraagd, voor
des volks Over dit laatste punt werd weinig
het eens met de opmerking
de politieke ontwikkeling
jH
het midden gebracht blijkbaar was de meerderheid
van een der leden, dat
men.de kinderen voor hun 12de jaar niet met de
politiek moet bezighouden. Wat de hoofdvraag be
tref», werd de belangrijkste rede uitgesproken door
dei. heer Salicis, repetitor aan de polytechnische school
te Parijs, die er op aandrong het lager onderwijs
te beperken, maar het dienstbaar te maken aan de
algemeene ontwikkeling van het kind en het daarom
vooral ook hand aau hand te doen gaan met onder
richt in den handenarbeid.
Nu bet Keizerlijk Russisch besluit over de benoe
ming van Loris Meli kolf tot Minister van Binnen-
landsche Zaken en over de opheffing van de Ahuchte
//derde afdeeling" in zijn geheel is gepuWtceerd,
blijkt, dat deze afdeeling niet bepaald wordt opge-
h( vep, maar voorloopig alleen een anderen naam ver
krijgt die nieuwe naam luidt//afzonderlek departe
ment der Rijkspolitie.// Meu hoopt echter dat deze
verandering het begin van het einde der „afdeeling" is.
Hoe meexS^èitijdstip der verkiezing van een
president .^ereenigde Slateu van Noord-
Amerika nail^^dcs^^terker wordt de belangstelling
opgewekt, é^^^SS^eigenaardig dat^de berichten
uit beide kampra,- het republikeinschc en het de
mocratische, even gunstig luiden en vau weerszijden
aan de overwinning in November niet het minst
getwijfeld wordt. lutusschen heeft de heer Garfield,
de jepublikeinsche'caudidaat, dezer dagen eene reis
naar de oostelijke staten der Unie ondernomen,
om zich aan de kiezers aldaar voor te stellen en
hij muit, volgens de republikeinsche berichtgevers,
voornamelijk in Buffalo, «een zegevierenden intocht"
geheudeu hebben, ofschoon hij zich van alle uit
voerige en op zijne candidatuur betrekking hebbende
redevoeringen zeer wijselijk onthield.
De Norddcvhcht Allgenuine Zeitung komt nog eens
terug op de oorlogzuchtige uitdrukking van den heer
Gainbetta en leidt er uit af, dat wel niet alle
republikeinen getuige de redevoering van den
heer de Freycinet de revanche in hun schild voeren,
maar dat er toch eene aanzienlijke partij den oorlog
wil. «Wij betreuren het, zegt het regeeringsblad,
dat de strijdzuchtige geest onzer buren ons dwingt
onze veiligheid te zotkeu iu een sterk en slagvaar
dig legerwij zoeken niets dan die veiligheid, maar
hebben den .vasten wil en het vertrouwen haar te
vinden." Dat goede Duitschland moet wel gelukkig
worden. Voor zijne eenheid offert men beginselen
op, en voor zijne veiligheid is een gansch volk tot
de tanden gewapend.
Gelyk men verwachtte, geeft de mededeeling van
den Franschen minister-president, dat een ontwerp
op het recht van vereeuiging zal worden aangeboden,
vóór dut de besluiten van 29 Maart op audere orden
dan die der Jezuïeten worden toegepast, nu reeds
tot verschillende bt schouwingen in de pers aanleiding,
ofschoon men met de bepalingen van dit ontw.-rp
nog niet bekend is. Het plan van deu minister
vindt bijval bij de Temps en de Débats, doch wordt
afgekeurd door de Rdpublique Franchise, die een
dergehjke w»t eenvoudig ónmogelijk acht. De red< n
vau dit verschil ligt voornamelijk hierin, dat beide
eerstgenoemde bladen het beginsel der scheiding van
Kerk en Staat voorslaan en dit als een belangrijke
schrede voorwaarts op den liberalen weg beschouwen,
terwijl de République Franqaise van de vrye Kerk
in den vrijen Staat niet hooreu wil en de eerste
aan deu laatste ondergeschikt wil maken. Ook de
ultra-radicalen en de ckricalen zijn ontevreden, de
eersten omdat zij alle geestelijke genootschappen met
één slag zouden w illen afschaffen de anderen omdat zij
wel inzien, dat hel hun veel moeilijker zal vallen in eene
nieuwe wet op de geestelijke genootschappen de buiten
gewone voorrechten te verkrijgen, welke vroegere regee
ringen als het ware ondershands hebben toegestaan.
Met betrekking tot den strijd tegeir het ultramon
l-x L i-nu eeu woor(| tym te
van den afgenaar
der bekwaamste leden van
vurig tegenstander vau het
clericalisme; daarom juist heeft de wijze waarop
hij zijne meening te kennen gaf, eenig gewicht.
«Vrede met den priester, weg met den monnik",
dus besloot hij zijne rede, en niets is meer in over
eenstemming met de zienswijze van de overgroote
meerderheid der kiezers. De plattelandsbevolking,
hoewel niet clericaal, zou niet dulden, dat men haar
van hare priesters beroofde; doch den monnik kent
zij niet, en zij heeft voor hem geen de minste sympathie.
Men weet, dal verschillende nationaal* liberale
organen in Duitschland voortdurend ontkend hebben,
dat er plan bestond bij deu linkervleugel van hun
partij om zich af te scheiden en een zelfstandige
liberale fractie te vormenthans is die ontkenning
een onmogelijkheid geworden; de afgevaardigde Ric
kert, een der leiders van deu linkervleugel, heelt
namelijk te Dantzig op eeu
f.
voelen, dat in den boezem der pai
door de kracht verlamd werd
wenschelyk zieb af te scheiden en
vereeuiging op te richten, terwijl meu tevens de
vriendschappelijke betrekkingen met de andeee fractie
kon aanhouden. Ook was het volgens Rickert uiet
moeilijk om tot de vorming van eed groote liberale
partij te gerakenimmers het hoofddoel van die
panij stond vast; het gold front te maken tegen
het reactionaire streven vaij de conservatieven en
het centrum, datgene wat de liberalen met zulk een
inspanning hadden verworven^te verdedigen; de staat
kunde van Falk moet in kerk en school worden
volgehouden, op handelsgebied Delbrücks stelsel toe
gepast, de rechten vau de vplksvertegenwoordigiug
streng gehandhaafd.
Het ligt in den aard der zaak, dat de nationaal-
liberalen van den rechtervleugel boos zijn om die
redevoering. De Köln. Zeil. o. a., die de oprichting
van de nieuwe liberale party het langst en het
nijdigst heeft ontkend, vraagt wat of de heeren
eigenlijk willenwat zij als hun program opgeven
is ook het program van de nationaal-liberalen van
den rechtervleugelis het de heeren wellicht te
doeu om zelf in het bestuur van de fractie te zitten?
Men ziet, wanneer de polemiek zoo begint, dan zullen
de nationaal-liberalen elkander straks met niet minder
woede in het haar vliegen dan de sociaal democraten.
De klacht over gebrek aau ouderwijzers in Piuiseu
bestaat niet meer; integendeel, de aanbieding voor
de opleidingsscholen is zoo groot, dat velen moeten
worden afgewezen.
De heer Forster heeft uit Ierland gunstige berichten
medegebracht. Hij verklaarde in het pat lenient dat
er geen aanleiding is om eenige buitengewone maat
regelen te nemen, voor het oogenblik althans. Want
er is geen algemeene opstand te vreezen. Mocht
echter in deu herfst of deu winter blijken dat de
gewone wetgeving onvoldoende is om deu toestand
te beheerschen, dan zal het parlement worden bij
eengeroepen. De sluiting der zitting zal waarschijnlijk
6 September plaats hebben.
Er zijn wederom ongunstige berichten uit Kandahar
ontvangen. Bij deu uit val der Engel sche troepen
tegen Ayoeb’s legermacht zijn niet minder dan acht
officieren en 180 man gesneuveld.
Omtrent de Oostersche zaken is er eenig nieuws,
als meu althans een aantal tdegrammen zoo not men
wil die even goed canards kunneu zijn als waarheid.
Meu zigt dat de meerderheid der mogendheden ge
neigd zou zijn om Turkije nog eenig uitstel te geveu
voor de overgave van Dulcigno aan Montenegro, hoewel
dat weer door een Russisch en een Italiaansch blad
wordt tegengesproken. Omtrent de Grieksche grens
regeling zouden de mogendheden //rondweg" aan de
Porte kennis hebben gegeven, dat zij niet van de
besluiten der Berlynsche conferentie zullen afstappen.
Dat is echter een bericht uit Athene,, en wat men
hoopt, gelooft men gaarne. Een ander bericht spreekt
van eeu of- en defensief verbond tusschen Griekenland,
Monteregro en Servië, ecu hóógst onwaarschijnlijke
combinatie. De correspondent van de Daily Netcs
ten slotte komt tot de nuchtere opmerking dat Int
de Porte maar te doen is om tijd te winnen. Er
moet al bitter weinig nieuws zijn, als men dit de
moeite en kosten van tclegrafccrcn waard acht.
