Laatste Berichten.
POLITIE.
_l»m
INGEZONDEN.
MARKT B bTrTc H T E N.
A.* f.Zaterdag zulleu de iuteekenaren voor hlet
eerst van tiit Beizoeit eene opera-voorstelling te Rot
terdam kunuen bijwonen. Men geeft de1 Fidelio.
Wij herinneren de belanghebbenden, dat er dan
een nachttrein loopt, die te kalf twaalf uit Rotterdam
vertrekt. Gtnoimde opera-trein stopt nergens op de
tus8chenstatiou9 dan alleen te Moordrecht. Niemaud
wordt 'daarop toegelaten, die niet, behalve zijn ge-
woou retour biljet, in het bezit ia van een toegangs
bewijs, af te geveu door de commissie alhier eu door
den spoorbeambte te controleeren.
Gister is alhier aangehouden de publieke vrouw
J. C. v. V. verlaten hdisvrouw van H. W. S., we
gens gepleegde oplichting niet gebruikmaking van
door baar vervaardigde valsche geschriften. Zij is
hedeu naar het huis van arrest te Rotterdam over
gebracht.
In ons vorig Nummer komt een bericht voor,
overgenomen uit het Vaderland, dat de kanton
rechter jl. Woensdag 6 Oct. een on schuldigen Hage
naar heeft veroordeeld. Dit bericht i9 geheel
onjuist. De kantonrechter heeft wel degelijk een
schuldigen Hagenaar tot 80.boete veroor
deeld, die onder Zevenbuizen had gevischt, zonder
voorzien te zijn vau de vereischte papieren, terwijl
hij aan den jachtopziener had vertoond eene visch-
acte die hg van een vriend had geleend en aan den
jachtopziener ook den naain van dien vriend als
den zijnen had opgegeven. De jachtopziener be
merkte niet dadelijk het bedrog, maar eerst eenige
dagen later.
De heer J. A. de Graaff heeft met goed gevolg het
theoretisch geneeskundig examen voor de medische
faculteit te Amsterdam afgelegd.
VERGADERING van dun GEMEENTERAAD,
Vrijdag 15 October, des namiddags teu 1 ure,
ten einde te behandelen
Het voorstel tot intrekking van het raadsbesluit,
waarbij aan den heer W. B. Tholen eervol ontslag
is verleend als leeraar aan de Burgeravondschool.
Het voora.el tot uitbreidiug van het hulppersoneel
aan de Tussch cd school.
Het voorstel tot iust.elliug eener Commissie van
T' ericht op het Lager Onderwijs.
Het, adres van C. Tinbergen, houdende verzoek
om een gedeelte grond in het St.-Anthonieklooster.
De voorwaarden voor eene concessie tot aanleg
«n exploitatie eener Lekwaterleiding eu eener IJsel-
•wAterleiding.
Benoeming van vieT leden jn de Commissie, be
last metj het ontwerpen der Verordeningen U-gen
welker overtreding straf wordt bedreigd.
Tot zetters voor 's Rijks Directe Belastingen in de
'gemeente- Moordreóht zijn herbenoemd, de heeren
A. Tom Dz. en J. de Zwart.
is wel geopperd, maar jiet schijnt zeer moeilijk en
veel te kostbaar te zyn om daaraan gevolg te geveu.
De minister van waterstaAt, handel en nijverheid,
to; wiens departement ook de posterijen behooreu,
gelijk men weet, heeft een inderdaad zeer lofwaar
dige verandering gebracht in de voorschriften ten
aanzien van de aaugeteekencïe brieveu, geadresseerd
aan personen teu plattelunde. Ter getrioetkoraing
toch aan het bezwaar, dat voor vele personen ten
plqtlelande verbonden is aan het afhalen van aan-
geteekende brieveu, heeft de minister, in afwachting
vau eene in bewerking zijnde algemeene herziening
der bepalingen, welke den dienst der hulpkantoren
regelen, o. a. vastgesteld, dut de uitreiking der
aangeteekende brieven, met en zonder aangegeven
geldswaarde, en van andere aangeteeker.de stukkeu
op de hulpkantoren, voor zooveel die stukken be
stemd zijn voor personen, die wonen buiten de kom
der plaats, waar het hulpkantoor gevestigd is, ge
schiedt aan de woning der geadresseerden. Aan het
verlangen van hen, die van den maatregel wenschen
te worden uitgesloten, wordt echter gevolg gegeven.
De doopplechtigheid van Prinses Pauline heeft
Dinsdng overeenkomstig het vastgestelde programma
in de Willemskerk plaats gehad, in tegenwoordig
heid van HH. DD. Hrf. den Groothertog en de
Groothertogin van Saxen-Weiraar-Eisenach, Z. D. II.
den Yorst van Waldeck Pyrraont, II.H. K.K. H II.
Prins Fréderik en Prinses Hendrik, de Ministers,
de presidenten van de hooge Staatscollegiën en een
talrijke schare. H.H. M.M. de Kooing en de?, ko
ningin werden met orgelspel ontvangen. De ^Ko
ningin hield het kind ten doop. De hofpredikfer
vau Koetsveld hield eene rede ontleend aan een kort
woord van den Heiland, dat men vindt in het
evangelie van Marcus, het 10e hoofdstuk, het 14e
vers. Naar aanleiding daarvan schetste hij de liefde
van Jezus voor de Kinderen. Ook weidde hij uit
over den doop in verband met de Christelijke op
voeding en besloot met een gebed voor het heil
van Kouiug en Vaderland. De plechtighékl^was
door haar statigen eeuvoud des te indrukwekken
der. Op de straat werd de jonggeborene aan' de tal
rijke menigte uit het rijtuig vertoond.
Tegen heden ten 8 ure is eene openbare ver
gadering belegd van de Tweede Kamer.
Blijkens de Staals-Courant is een milde regen van
Nederlandsche leeuwen, Nassnusche gouden leeuwen
en Eikenkronen op ons vaderland en zijne koloniën
nedergedaald, waarschijnlijk om de danrmede versierde
borsten des te warmer te doen kloppen voordyjoug-
gedoopte prinses Pauline en het huis van Oranje.
Er is gisteren een duiker te water gelaten in bet
gedeelte van de vaart in het Haagsche Bosch door
de Joug aangewezen als de plaats alwaar hij den
degenstok, welke hij voor het vermoorden van Marius
Bogaardt moet hebben gebruikt, zou zijn weggewor
pen. De stok was gisteren middag nog niet ge
vonden. Het denkbeeld van afdammen en leegpompen
De Gemeenteraad van Woerden heeft op een
„interpellatie" van de concessionarissen voor den
stoomtramweg LeidenWoerden verklaard die onder
neming van genoegzaam belang te achten om een
onteigeningswet voor te dragen.
Het panorama van Amsterdam, voorstellende het
beleg van Haarlem, wordt den 2ln December, den
dag vau den uitval onder Kenau Simons Hasselaar
in 1573, geopend.
De werkzaamheden aan het panorama te Rotterdam
vordereu goed, het gebouw staat reeds onder den
kap en als alles zoo voortgaat, kan in een volgende
maand het doek worden gespannen en met het be
schilderen een aauvang worden gemaakt. De opening
kun vermoedelijk tegen Mei worden verwacht.
Volgens den Moniteur heeft de prins van Oranje
zija komst te Parijs eenige dagen uitgesteld, door-
<1 ieu hij wegens ongesteldheid Axenstein niet kon
verlaten.
Naar het schijnt, worden er hier en daar nog
pogiugeu aangewend om eene soort van volksdemou-
stratie in 't leven te roepen, teneinde de doodstraf
ten onzent in hare eer 1) te herstellen. Ofschoon
de uilslag dier pogingeu voor ons, zoo min als
voor de Arnït. Ct. twijfelachtig is, treft de volgende
beschouwing van genoemd blad ons; echter te zeer
door hare juistheid, om haar hier niet op te nemen.
//Wanneer er eene ernstig gemeeude, beredeneerde
en op degelijke gronden rustende overtuiging aan
dezen aandrang om den doodstraf in on9 strafstelsel
op te nemen, ten grondslag lag,zouden de conscientieu9c
voorstanders er van juist nu niet dit onderwerp ter
sprake brengen, en juist niet op deze manier. Juist
nu niet, omdnt het publiek, dut thans nog geheel
onder de verschillende indrukken van de verseh ge
pleegde gruweldaad is, de noodige kalmte mist om
een zoo hoogst ernstig onderwerp onbevangen te
beoordeelen. Het is eene oude leer, dat de
gramschap eene korte razerny is, maar joist omdat
zij eene razernij is, moet men zich, zoolaug de gram
schap duurt, wachten aan Rare ingevingen ie ge
hoorzamen. Niet het concreet geval mag en kan ous
tot de conclusie brengen, dat de doodstraf is ge
oorloofd, noodig en doeltreffend maar dé abstracte,
van allen hartstocht vrije studie wat er, uit een
zedelijk, maatschappelijk en strafrechtelijk oogpunt,
voor en tegen zulk een straf te zeggen is.
z/De conscieutieuse voorstanders van de doodstraf
zouden niet alleen dit onderwerp juist nu niet ter
sprake brengen, maar ook niet op de manier, gelyk
thuus de conscientiebcroerders doeu. Dit opruien en
opstoken der hartstochten, dit onderhouden en aan
blazen vat» de zucht om zich op den moordenaar
te wreken, deze pogingen om door volksrumoer en
agitatie den strafwetgever te dwingen tot een straf
stelsel, waarvoor men geene bewijsredenen aan te
voeren weet, zal elk verstandig en gemoedelijk meusch
tegen de borst stuitenmaar het is waar, dat het
zeer veel gemakkelijker is den grooten hoop door
drogredenen en bombastische woorden over te holeu,
dau eene ernstige studie aan een moeilijk onderwerp
te wijden. Het zal deze soort van ij veraars voor de
doodstraf zekerlijk veel genoegen hebben gedaan, toen
zij vernamen dat de moordenaar de Jongh geheel
van hun gevoelen en insgelijks een voorstander van
de doodstraf is. Zulk eene leer is zulke apostelen
waardig
//Deze barbanrsche consciëntie, die eiseht dat in
koelen bloede een tweede doodslag begaan worde
om den eersten te zoenen en to werken, is noch van
onzen tijd, noch van onze natie. Wij kunnen hen
beklagen die met zulk eene soort van consciëntie
bezocht zijii, muar wij outkcuueu dat zij eene natio
nale consciëntie is, waarmede het Nederlandsche volk
zou bezocht zijn."
Naar aanleiding ran hetgeen bij en tengevolge
van de candidatuur Xappeyne is voorgevallen geeft
het Handelsblad eenige wenken nau kiesvereeuigingen,
welke het in practijic wenscht te zien en, die ons
voorkomen ook ten onzent, althans gedeeltelijk, overwe
ging te verdienen. Het Handelsblad zegt Jiet volgende:
Het schijnt ons ran overgroot belang toe, dat
ledeu van kiezersvenenigingen zich wel rekenschap
geven van de verant voordelijkheid, welke zij op zien
laden door zich op te werpen als raadgevers van
de kiezers. De slejn van ieder, die aan een ver
gadering voor het stéllen van candidaten deel neemt,
heeft honderdvoud grooter kracht dan die van eeu
gewoon kiener, wan; zijn doel i9 dezen voor te
lichten en te bewegm in gelijken geest te stemmen.
Dit is vooral vut gewicht, wanneer, zoonis bij
de laatste verkiezing, eeu beslissing met geringe
meerderheid genomeu wordt. Wanneer dus candi-
daten gesteld en verworpen worden, behoort het
publiek eenige waurhorgen te hebben, dat de aan*
beveling der kiezersvareeuiging uitgaat vau zclfètau-
dige lieden, die neet kunnen zeggen, wanneer een
invloedrijk man huu vraagt ja te zeggen. Immers
een geheele verkiezing mag niet behcerscht worden
door één persoon of
der kiesvereeuigingen
een paar personen eu het werk
niet uederkomen op een wed
strijd tusschen een paar invloedrijke leden, wie de
meeste mauschappeu in het strijdperk kan brengen.
Het publiek dieut daarom te weten wie hut zijn, die
zich de bevoegdheid toekennen het voor te lichten.
Men kan geen examen afuuinen en evenmin onder
zoek instellen omtrent bevoegdheid door ballotage,
maar wel kan de cpenbaarbeid bier nut stichten.
Die zich opwerpt ah raadgever behoort den moed
zijner overtuiging te hebben en daarom zou het een
zeer gewenschte hervorming zijn, indien in kiesver
eeuigingen openlijk gestemd werd, gelijk b. v. ge
schiedt op de vergaderingen der Juristenvereniging.
Want het geldt ook bij een verkiezing niet enkel
personen, maar beginselen en het algemeen belang.
Eeu andere hervoming, welke, dunkt ons, zeer
noodig genoemd mag worden, is die om te belelteu,
dat dezelfde persoo i lid is van meer duu ééue
kiezersveteenigiug. Bij de laatste verkiezing deed
zich het geval voor, dat verschillende heeren, zoo
wel in de eene als i i de andere, voor een der cau-
didaten ijverden of kwamen medewerken tot een
beslissing. Wat wordt cr zoodoende van de afzon
derlijke voorlichting, welke alleen aan verschillende
kiesverenigingen vat dezelfde richting recht van
bestaan geeft
In de derde plaats is bet zeer noodig, dat de
namen der candidate», die ter sprake zullen komen,
tea minste 24 urei vóór de vergadering aan de
leden worden bekent gemaakt. Thans is, behalve
het bestuur, alleen de voorsteller van ernigen cuti-
duiaat op de hoogte
en heeft liet daardoor in zijn
macht vooraf reeds te //Werven". Werdeu de uameo
bij tijds aan alle leden bekend gemankt, dan ston
den de kansen althais gelijk en zouden ook meer
leden opkomen.
Ook verdieut het overweging, of, waar de kies
vereniging als geheel aanbeveelt, niet alle leden
beter dan thans in de gelegenheid beliooren te zijn
hun stem te doen g:ld«n, zoodat niet eeu betrek
kelijk geriug getal leden uaraens allen beslist en
handelt. Het is waar, allen hebben recht ter ver
gadering te komen, maar niet allen hebben daartoe
tijd of gelegenheid. Ook daarvoor ware wel te
waken, door eenige dagen tussohen het bespreken
van candidaten en de stemming te laten verloopen
en de laatste hetzij op een nieawe vergaderiug,
hetzij bij ondergeteekende, aan het bestuur in te zen
den briefjes ie laten plants hebben.
Eindelijk komt het ons voor, dat besturen van
kiesverenigingen bij liet ijveren voor een gestelden
cAudidaat oudersoheic behooren te maken tusschen
het geval, waar hpt bestrijding van staatkundige te
genstanders geldt, en
vereniging zelve vee
van het aantal 9tem
beeft verkregen, is, e
billijkheid, welken de
bedoeld wordt, mogen
Juist omdat wij me
uitbreiding van het ki
overwegend belang da
In Juli of Augusti
Arnhem eene nationa
dat waarbij in den boezem der
1 strijd bestaat. Mededeeliug
nen, dat de gestelde candidaat
unkt ons, mede een eisch van
kiezers, wier voorlichting toch
stellen.
innige overtuiging voor groote
esrecht zijn, achten wg het van
door dergelijke of andere raid-
delen de voorbereiding der verkiezingen van de ge
breken, die haar thafis aankleven, worde gezuiverd.
Zy moet plaats hebbe i op een wijze welke het publiek
voldoende waarborgen geeft, dat niet als op eeu
packed meeting candidaten gesteld worden door on-
genoemden. Anders ireezeu wij dat de belangstel
ling nog minder zal vorden dan thar.s, en van deel*
neming aan de verkiezingen velen zich zullen onttrek*
ken,die thans nog hui burgerplicht gaarne uaar eisch
vervullen.
s des volgenden jaars zal te
ie tentoonstelling worden ge*
houden voör //Decoratieve schilderkunst, alle voor*
komende werken, in verband staande met het schilders-
en glnzenmakersvak, beuevens van gereedschappen,
grondstoffen, enz." Op deze tentoonstelling worden
de inzendingen toegelaten van Decoratieve kunste
naars. Mr. schilders of firma's. Ambachts
cholen (leerlingen). Particuliere inrichtingen- of
scholen (leerlingen). Werklieden bij mr. schilders
werkzaam. Leveranciers van verfwaren, lakken
ea vernissen. Leveranciers van gereedschappen,
schildersbehoeften enz. Uitgevers, of boekhandelaars,
van platen eu boekwerken, die kunnen worden be
schouwd betrekking te hebben op het schildersvak,
of dienovereenkomstig van nut kuuncu zijn tot ouder
wijs. De prijzeu zullen bestaan in le prijs in gouden
of zilver vergulde medailles, 2e prgs in zilver,
8e prijs in brons, 4e prijs in diploma's. Of le,
2e eu 3e prgs bronzen medailles met uitdrukking
der waarde en diploma's, benevens stoffelijke beloo-
Diueen, 4e prgs diploma's.
Tevens worden de volgende prijsvragen uitge
schreven: le. Schetsen en ontwerpen voor decora
tief in den algemenen zin, als schetsen voor plafonds
en wauddecoratiëii, bloemen, ornamenten, figuren,
attributen, wapens enz. Vrije ontwerpen, samengevoegd
uit de overleveringen van vroegere kunstenaren.
Iuzendingeu van verschillende alphabets of letter
soorten zoowel schrijfletters als ulle bekende of
denkbare gewone of versierde of phantasieletters
komen voor deze in aanmerking. 2e. Een sierlijke
titel voor den huis- eu decoratieschilder, enz. Een
duidelijke letter rn zinnebeeldige versieringen voor
het' dopl zijn hoofdvereischten.
In het Handelsblad maakt Q. N. de zeer juiste,
opmerking boe alle begrippen, die in het dagelijksch
leven het meest voorkomen, woorden zijn van óón
lettergreep of met een toonlooze achtervoeging man,
huis, jlucht, wuter, vader, hemel enz. Ook de maten
en gewichten hebben maar een lettergreeppoud,
el, kop, kan, mud enz. en aan deze eenvoudigheid
toetst hij nu de Gricksch-Latijnsche namenkilo
gram, decimeter, ceutiare euz., welke hg uit dien
hooide afkeurt.
Maar hij keurt ze ook af op grond van de on
verstaanbaarheid eu verhaalt, hoe hg eens te Munchen
zijnde, de bibliotheek, de pinakotheek in de glypto
theek wilde zien en en de koetsiers kern telkens
aan eeu verkeerd lokaal brachten, oindat zij die vreemde
woorden niet verstonden en zy voor hen 'het begrip
van 6childergen, beelden of boeken niet vertegen
woordigden.
Ouder al hetgeen tegen de namen van het me
trische stelsel is aangevoerd, verdient die eerste op
merking ontegenzeggelijk eeue hoofdplaats.
Bij de opening van het postcongres te Parijs, waar
o. a. de invoering van een internationale pakketpost
wordt besproken, heeft de heer Hofstede, afgevaar
digde van Nederland, namens de vergadering ge
antwoord op de openingsrede, die door minister
Cochery was uitgesproken.
Het vee, uitmakende de collectieve iuzeuding ter
tentoonstelling te Londen, per Maasstroom van Bot
terdam vertrokken, is na eene vrij voorspoedige reis
te Thameshnven aangekomen. Een groot verlies beeft
deze prachtige koppel vee evenwel geleden, daar de
beste der koeien, die van den heer P. Ellerbroek,
te Hoorn, onderweg heeft gekolfd en eenige uren
daarna stierf aan de kalfziekte.
Nil de t^d nadert dat men zijne winterprovisie
van aardappelen zal opdoen, verdient vermelding,
dat Zuid-Duit8chland een iniddelmatigen aardappel
oogst heeft.
De Rijnprovinciën, Westfalen en Nourd-Duitsch-
land hebben overvloed van aardappelen.
Het vervoer van aardappelen uaar Engeland is
thans onbeduidend.
Te Berlijn worden veel aardappelen aangevoerd
en tot lager prijs dan in 1879.
Natuurlijk zal die toestand ook op den prijs der
aardappelen hier te lande van invloed zya en hem
lager doen zijn dan verleden jaar.
Te Amsterdam heeft een vergadering plaats gehad
van de voorloopige commissie tot voorbereiding eener
Hollandsohe tentoonstelling. Eenige belangstellenden
namen aan deze bijeenkomst onder praesidium vau
den heer Wertheim deel. Nader werd het plan uit
eengezet, dat ineu zich voorstelde te verwezenlijken
een tentoonstelling in vier afdcelingen lo. een kolo
nialen; 2o. een voor algemeenen uitvoerhandel, iu be
trekking tot de koloniën8o. kunst, oudheidkunde
enz.; 4o. een meer speciale afdeeling voor zaken
van ondergeschikten aard.
Een discussie werd naar aanleiding vau de indeeling
gevoerd, mnar vooral ook over de vraag of er
kans bestond, dat de noodige 2,400.000 gevonden
zoudeu worden en voldoeude zouden zijn; of het
gebouw niet te vct-1 zou kosten, en Amsterdams
ligging wel van dien aard was, dat men op genoeg
bezoek zou kunnen rekenen. Daarbij bleek, dat men
op krachtige halp van Rijk eu gemeente rekent.
De eerste boden van den naderenden winter, de
wilde ganzen, hebben huu intocht in ous land
reeds gedaan. Bij groote troepen ziet men ze langs
de kuste)» der Noordzee-eilanden, waar ijverig
jacht op haar wordt gemaakt.
Werd de unie van de //school met den bijbel"
onlangs beet genomen met het valsche bericht eener
gift van f 10,000 uit Schiedam, hetzelfde is het
bestuur van 't Blinden-tnstituut, opgericht door vrij
metselaars, te Amsterdam, thans overkomen. Aan
dit bestuur werd namelijk keouis gegeven, dat mr.
Heringa Cats, bij Heereuveen overleden, aan het
instituut 10,000 vermaakt had. Er blijkt echter
niets van waar te zijn.
Bijbelvrienden of blindenvrieoden, scboolgeuzen
of vrijmetselaars, uiemand blijkt heilig te zijn voor
de boozen, die in 't gestoelte der spotters gezeten zijn.
Het is nog niet aan 't licht gekomen of het vol
gende met revolutionaire socialisten iu verband staat.
De Dultsche Reichs-Anzeiger meldt namelijk, dat in
den nacht van 8 op 9 dezer nabij Spuudau een
passagierstreiu uit het spoor is geraakt, waarbij wel
de reizigers en het dienstpersoneel geeu noemeos-
waar letsel hebben bekomen, maar het materieel
aanmerkelijk beschadigd eu de locomotief in eene
diepte gestort is. Daar het nu is gebleken, dat
de rails opzettelijk «aren losgemaakt, en zoodanig
nedergelegd, dat zij bij het passeeren van eene lo
comotief moesten omslaau, is er een streng onder
zoek ingesteld. Dat misdrijf moet gepleegd zijn
des avonds tusschen 10 en 12 ure, op welken tijd
de naaste baanwachters den weg reed9 hadden na
gezien, maar dieu verder moeiclyk meer in het oog
konden hondeu wegeus den zwaren regen, die de
duisternis buitengewoon sterk maakte. Ook hadden
de duders eene plek uilgekozen, die juist iu het
midden tusschen twee wachterswoningen gelegen was.
GEVONDEiV eu aan het Bureau van Politie ge-'
deponeerd een zwart-bout Schort.
Mijnheer de Redacteur
Met buitengewone belangstelling zag ik nair de
Goudsche Courant van 10 October uit. Een vriend had
mij reeds medegedeeld, dat iu dat blad de Goudsche
Normaalschool werd aaugevalleu. Op mijue vraag
naar de aanleiding vau den anuval luidde het unff
woord „de eventueele verplaatsing van het garA£
zoeu" eu toen was het my oumogelyk iu te zien,
wut onze normaalschool met die verplaatsing te ma
ken heeft. Na de lezing was mij het raadsel op
gelost, eu beleefd verzoek ik U plaats voor het on
derstaande, dat alleen terugslaat op de beleedigeude
uitdrukkingen over onze Normaalschool eu hare ou
derwijzers.
Vooraf moet ik bekennen, het op zyn zachtst ge
nomeu onedel van X. (de onbekende grootheid, die
ik niet begeer op te lossen) te noemen, onder eeu
mu9ker eene inrichting en hare onderwijzers aan te
vallen eu onaangenaamheden toe te. voegen, zonder
iets te bewijzen. Wie strijden wil voor eene goede
zaak, meent bare gebreken te moeten aanwijzen en
poogt verbeteringen aan de hand te doeu; hij be
derve zijn loffelijk streven niet* door achter een
schild te stryden, maar trede openlijk voor Jen dag,
en komt het dan niet naar wensch uit, dau kun hij
zich nog troosten met het:
//Zelfs het pogen is loffelijk."
Vleiend i% zeker voor de onderwijzers de titel niet,
waarmede X ze allen bestempelt onder het attribuut:
//verouderd," en alles behalve bemoedigend, als hij
een middel aau de haud geeft om ze „op te ruimen."
Waaruit blijkt echter het verouderde X zegt wei:
„het gaat met de lessen niet best" en de kweeke-
lingen druipen nog al eens," doch die eerste uitdruk
king is zoo algemeen en onbestemd mogelijk, en bevat
niet bet geriugste bewijs, tenzij dat in de tweede
moet gevonden worden. Doch dan is het bewijs al
heel zwak en zou een ander met gelyk recht kunnen
zeggeu„het gant met de Normaalschool bijzonder
goed, want er slagen velen."
Doch neen dat kau X geen ernst zijnimmers
er is geene inrichting zoo goed, of er worden wel
eens kweekelingen afgewezen zelfs van de kweek
scholen, wier leerlingen gedureude 4 jaar zioh kun
nen voorbereiden, terwijl de onzen dagelijks diensteu
iu de scholen be w ijzen. Neen ware het ernst
eeue gtheel andere ontboezeming zou hij geschreven
hebben, ten minste wanneer hij maar eeuigerraate naar
de geschiedenis der door hem beleedigde inrichting
had onderzocht. Of getuigt het niet voor haarf
indien gedurende de laatste 4 jaar ann een 38-tal
van "hare kweekelingen de hulp-acte werd uitgereikt,
waarvan aan een 30-tal na het eerste onderzoek;
óf getuigt het tegen haar, indien bewezen kan worden,
dat het meerendeel der afgewezenen zich aan een
exameu onderwierp tegen den uitdrukkelijken teil van
de onderwijzers (J)
Gebrekennatuurlijk ze zijn er, en reorga
nisatie wordt door allen driugeud verlaugd, oorzaak
vau de gebreken te zoeken in het verouderde van
het onderwijzend personeel is meer dan voorbijzien,
wat de inrichting ook in de laatste jaren, heeft gedaan.
Het middel dat X aan de hand geeft bewijst,
dat hij schreef zonder kennis van zaken.. Dit is
op bet gebied van onderwijs in de laatste jaren niet
vreemd. Bijna geen zaak die zoo algemeen besproken
en beoordeeld wordt, waarvoor zooveel alleenweter»
zijn, als die van het onderwys. X wil „opruimen",
eu wel door het oprichten van een Rijkskweekschool.
Gesteld dat inderdaad Gouda daarmede werd be
gunstigd, (geloof me X, in het belang van Gpnda
zouden alle onderwijzers dat wel willen) dan zou
daarmede volstrekt de Normaalschool niet vervallen.
Integendeel, zij zou blijven, wat zij isgelegenheid
ter opleiding voor de jongelieden uit de stad en hare
omgeving. Haarlem, Groningen, Deventer en Middelburg
bewijzen dit, iu genoemde steden zijn Normaalscholen
met respectievelijk 42, 28, 48 en 87 leerlingen, en
aan die scholen wordt niet door de leeraren der
Kweekscholen, maar door de onderwijzers uit de ge
meenten, waar de scholen zijn gevestigd, onderwys
gegeven.In het geheel zijn er 6 ouderwijzers, die
aan beide inrichtingen verbonden zijn.
Mocht eindelijk X. weder eenig idee ter overweging
aanbieden, dan geloof ik, dat het in het belang der
goede zaak, die hij wil voorstaan, gewenscht is:
1. dat hij met zijne denkbeelden ook zijn naam
bekend make, opdat, wie zijne denkbeelden wil over
nemen, gelegenheid zal hebben, met hem te rade
te gaan
2. alvorens plannen op te werpen, zich op de
hoogte der zaak te stellen, teneinde geen onmogelijke
voorstellen te opperen, en geen verkeerde, om niet te
zeggen leugenachtige rapporten aau het publiek op
te dringen
3. bij bet kiezen zyuer motieven te zorgen, dat
personen en zaken van elkander geseheiden blijven,
om daardoor builen de gelegenheid te zijn, beleedi
geude en kwetsende uitdrukkingen naar het hoofd te
werpeh van personen, die zulks niet verdienen.
Heb dauk, Mijnheer de Redacteur, voor de toe
gestane ruimte van
Uw dw. dn.
POSTHUMU8,
Onderwijzer aan de Rijks-Normaalsobool te Gouda.
Parijs, 13 October. Aan den ministerraad, he
den ochtend ouder voorzitterschap vau Gróvy gehouden
hebben alle ministers deelgenomen. De raad heeft
eenstemmig het voorstel vau Constans, betreffende
de toepassing der Maart-decreten goedgekeurd. Bar-
theleiny St.-Hilaire heeft mededeeliug gedaan van
de dépêches betreffende de Oostersche aangelegenbeden
en daaronder van de officiëele kennisgeving dat de
Porte toegestemd heett in den afstand van Dulcigno.
Vooral werd discussie gevoerd over den datum der
gemeenteraadsverkiezingen. Eeue beslissing is er
niet genomen, en morgen komt de ministerraad op
nieuw bijeen.
Dublin, 13 October. De lersche bladen ver
zekeren, dut belaugrijke militaire maatregelen geno
men worden tegen mogelijke rustverstoringen iu het
westelijke gedeelte van bet eilaud, waarheen op 't
oogenblik ter versterking troepen gezonden worden.
SCUta.Fi, 13 October. Riza Pacha heeft de
hoofden der Albaneesche liga bijeengeroepen cn hen
aangespoord tot vreedzamen afstand van Dulcigno.
Hierover zal eeu groote volksvergadering gehouden
worden.
GOUda, 14 October 1880.
Bij kleinen omzet was de stemming flauw.
Poldertarwe, puike 10.25 a 10.75. Miudere
9.25 a 10.Rogge, puike ƒ8.75 a ƒ9.25.
Mindere 8.25 a 8.50. Voer 7.25 a 8.
Gerst, puike 7.25 a 8.Mindere 6.50 a
7.Haver, zware 4.25 a 5.—. Lichte
3.50 tl 4.Hennepzaad 7.— a 7.25.
De veemarkt met weinig aanvoer; beste vare koeien
vlug, tot hooge prijzen; mindere soorten traag; var
kens voor jenden, weinig aanvoer, handel vlug, tot
(l) Gedurende dc 20 janr, dat de Normaalschool bestaat,
bedroeft het aantal leerlingen 232; hiervan verkregen 112 de
hulp-acte, ongeveer 60 verlieten de inrichting voor deu tijd
van het examen, wegens vertrek of verandering van beroeps
keuze, terwijl au oog ongeveer 60 aan de lessea deelnemen
P.
