ADVERTENTIEN»
Hel 1ste font betreft gezegde opmerking.
Ook aan onze Buten en ons collegie tal niets
aangenamer ziju, (lau dat de ver beierde raart er aene
worde, die vrij is van alle tol-, brng- of doorvaart-
reobten, en mitsdien de Regeeriug bet daartoe wete te
leiden. Ouze Staten eu wij tneeueu zelfs niet anders
dan te mogeu verwachten, dat dit geschieden zal.
Zoo tuoh een, bij de behandeling der subsidie in
ouze Staten voorgesteld amendement, hetwelk strekte
om ouder de voorwaurdeu, waarop zij serleeud werd,
uitdrukkelijk op te nemen dut op de verbeterde vaart
geeue rechten suuden wordeu geheven, niet aangenomen
werd, was zulks geenszins te wijten aan eenig ver
langen onzer Stateu naar voortzetting van tolheffing
op deze vuurt nadat zjj verbeterd zoude zijn, maar
alleeu aan de meening dut meu bij bet verbinden
van voorwaarden aan de Provinciale subsidie zieh
had te bepalen tot zulke, die de bijzondere belangen
van ons gewest, met welke de vaartverbeloring in
aanraking komt, betreffende, 6— terwijl bet uinendcuieut
gold, het etgemeeu scbeepvuartheiaug waarvan de
Dehartigiug gerust aan de Itegeering, als daarmede
in de eerste plaats vertrouwd, kun worden overge
laten, gelijk ook de Slattu vnu Noord-Holland bij
huune subsidie-verleeuing baddert gedunu.
Het 2de punt betreft de hoofdstrekking dier
missive, Deze heeft ons pijnlijk aangedaan. Zoowel
die missive als het besluit der Staten, dut tul buur
aanleiding gaf eu de toelichtiug vau dut besluit
door deu voorsteller, laut geen twijfel over omtrent
bare bedoeling of beteekenis. Deze is geeue andere
dan eeue bedreiging met intrekking van de aan het
lste genoemde werk in Juli 1878 toegezegde sub
sidie in geval door de ltegeeriug niet gelijktijdig
mocht wordeu overgegaan tot het 2ae werk, de
nieuwe kauaalverbiudiug van Arasterdam met deu
Duitscbeu Rijn in de richting aangegeven bij het
wetsontwerp van Uweu ambtsvoorganger.
Het ligt in den aard der gauk dat wij als daartoe
onbevoegd, ons van alle oordeel moeten ontbonden
over het belang der Provincie Noord-Holland bij dat
ffdè werk, terwijl bovendien de daaromtrent bestaande
plannen der Regeeriug ous onbekend zijn, doch wy
roeden het zeer betreuren, iudieu eeue intrekking
door de Blaten van Noord Holland van de door heu aan
het lste werk toegekende subsidie, en dat wel op
gronden ontleend aan eeu ganscb ander werk, waar
van zoowel bij de ouderl|audeliugeu over het lste als
bjj de subsidiën-verltenihgeu daarvan met geen enkel
woord sprake ia geweest, de totstandkomiug vau het
lste werk kwam te verijdelen of te versohuiven.
Wij weten in den geest onzer Staten te handelen,
wanneer wij Uwe Excellentie verzoeken al te doen wat
fthaaf vermogen is om dat te beletten.
Deed uit gezegden hoofde de lste missive ous pijn
lijk aan, de 2de ia verre van genezing aan te breugeu.
Zij strekt om, mochten de Staten vau Noord-Holland
tol intrekking der doorben voor het lste werk toege
kende subsidie besluiten, de schuld duarvuu ten
deele op onze Staten te werpen, naar aanleiding
vatt de lste der door onze Staten aan de door hen
te verleeuen subsidie verbonden voorwaardeu.
Terwyl de Staten van Nobrd-Holland zich in hunne
zomervergadering van 1878 vereenigdeu i»-t het voor-
ztei hunner Gedeputeerden om voor de verbetering
van den waterweg tusscheu het IJ en de Zuid-Holluud-
sohe rivieren en strooraen in den geest van het
hun overgelegde plan, waarmede ook wij ous vereeuigd
hadden, de bekende subsidie te verleeuen, zoude,
volgens onze amblgenooten, door de bedoelde voor-
Watrde door onze Btatén aan hunne subsidie verbon
den de geest van dat plan sljn miskend, grootendeels
ajbreuk Korden gedaan aan het uiltevoeren werk, de
locale belangen derwijze op den voorgrond zijn geplaatst,
dat kei groote doel der vaartverbélering zon worden ge
nekt, en de Staten van Noord-Holland lij vervulling
dier voorwaarde in het werk een ander werk moeten
zien, dan waarvoor door keu subsidie toegezegd werd,
iets waardoor de behagen der groote scheepvaart niet
voldoende zouden zijn gebaat redenen waarom het
htta zeer belwijlelbaur voorkomt, of eeue nadere
aanvrage om subsidie voor dat zoo gewijzigde werk
bij hunue Staten een gunstig onthaal ton vinden,
en zij althans niet zouden kunnen betluilen zulke
aas rrage te ondersteunen.
Intussohen behelst die voorwaarde, gelijk aan Uwe
Exoellentie bekend is, m'ets anders dan eene van het
oorspronkelijke plan afwijkende richting aan h«i> uit
einde of de monding der Gonwe aan den IJsel,
hierin bestaande, dat daar ter plaatse „het plan door
„Burgemeester en Wethouders van Gouda sub o over
gelegd, d. i. de richting uitgaande van deu IJsel
„bngevqtr 1000 M. beneden de Mallegatslnis, noord-
„waart* tot in den Torfsingel bij bet Rabat worde
„gebezigd, tenzjj de Regeering en Gedeputeerde Staten
„in onderlinge overeenstemming oordeelen mogen,
„dat eene geringe wjjziging vau dat plan in het
„algemeen belang noodzakelijk ware.* Eene richting
die volgen» het rapport van den Hoofd-Ingenieur
van den Provineialen Waterstaat' na een daartoe
ingesteld onderzoek door hem bevonden is „zeer
„bruikbaar te zijn, en der scheepvaart dezelfde dien-
„steu to kunnen bewijzen als die van het oor-pron-
„kelijke plan terwijl bovendien daaraan volgetia
hem neg andere voordeelen voor het werk en het
locaal waterstaatsbelang waren verhouden.
Die richting, op weiks als eene mogelijke, de aan
dacht bij bet ontwerpen van het oorspronkelijke plan
niet was gevalleu, is later ontdekt, nadat bij de be
handeling van het wets-voorslel van Uwen ambts
voorganger iu de Tweede Kamer der Staten-Generaal
de richting nabij Gouda ter sprake ivaa gekomea,
door Uwe Exoellentie bij Hare missive vau 21 Oc
tober jl. tot ons grrioht op het in de zitting dier
Kanier vau 20 Mei daaromtrent verhandelde ouze
aandacht was gevesiigd met uituoodigiiig om, mooht
het daar „gesprokene ons aanleiding geven tot nadere
beschouwiugeu Uwe Excellentie ilaarv au mededeeling
„le doen"; «tl door ons le dier zake een nader on
derzoek had plaats gehad.
Hei volgen van die richting nabij Gouda hebben
onze Stateu op ous voorstel aan tie subsidie Verbon
den, omdat door haar aan de nlgemeene scheepvaart
dezelfde diensiru kunnen wordeu bewezen nis door
de oorspronkelijke, zonder dat, gelijk bet geval was
mei de oorspronkelijke, te kort worde gedann auu
hel belang dat naar het oordeel onzer Stateu zoowel
de huudcl, de uijrerheid, het verkeer eu vertier der
Stad Gouda ala de schipperij er bij heeft, dut de
vaart de bebouwde kom dier Gemeente rake.
Dal die riohliug voor de algemeene scheepvaart
bruikbaar is en aan haar dezelfde diensten kan bewij
zen als de oorspronkelijke, gelijk de Hoofdingenieur
vnu deu Provincialen Waterstaut bevond, word! door
ouze aubtgeuooten niet weersproken en lijdt geen
twijfel.
Ëeu omweg toch van 15 minuten (van eeu sleep
boot) op eeu weg van 73 kilometers kan zeker geen
bezwaar hebben, eu zulki nog te miuder omdat het
daardoor rechtstreeksoh aandoen der stad Gouda in het
belang der schipperij zelve is.
Dit zoo zijnde, valt die richting volkomen in den
geest van het oorspronkelijke plan. Die geest door
de heide Uollegiëa van Gedeputeerde Staten aan
hunue deskundigen tot riobtsiioer voor hun arbeid
voorgehouden, wasdat, ofschoon daarbg in het
belang van Gouda geene riohting mooht worden ge
volgd, waardoor de algemeene belangen der scheep
vaart aan het belang van Gouda werden ten offer
gebracht, evenwel naar het geljjktjjdig dienen van
beide belangen zooveel mogeigk moest worden ge
streefd eu daarbg op gesn kosteucjjfer mooht wor
den gezien.
Toen nu beide geraadpleegde deskundigen van oor
deel waren, dat door geene de Goudasche handels-
en nijverheids-belangen meer dienende riohting dan
het oorspronkelijk plan aangaf, de algemeene soheep-
vaart volledig kon worden gediend, heeft mitsdien
ons Collegie zieh mes die richting vereenigd, niet
tegenstaande daardoor in de gezegde belangen vnu
Gouda niet voldoende werd voorzien.
Nu evenwel later eene richting werd ontdekt, welke
die Goudasche belangen beter zon komen te dienen,
zonder voor de algemeene scheepvaart minder bruik
baar of miuder dienstig te zjjn, gebiedt diezelfde
geest, dat het plan dienovereenkomstig worde ge
wijzigd, eu waren onze Staten, zoudeu zij den plioht
der waakzaamheid voor de belangen van hun gewest
niet verzaken, verplicht die riohting als voorwaarde
voor hunne subsidieverleening te stellen. Zjj zal naar
wij vertrouwen om de zelfde reden ook door u,we
Exoellentie geacht worden, de voorkeur te verdienen.
Onze amblgenooten vertneeiien daarentegen dut
door de oorspronkelijke riohting de belaugen van
Gouda's handel en nijverheid voldoende zouden worden
gediend, en verklaren daarom aan het votum onzer
Staten geene andere beteekenis te kannen toekennen
dan „een streven, om de vaart een deel van het groud-
„gebied van Gouda te doen doorsnijden, in de mee-
„ning da t Gouda dan zou kunnen voortgaan met rech-
„teu te heffen," een streven, dat door hen strijdig
wordt geacht met het door hen aan het werk toe
gekende doel van aan de vaart ontdoening van druk
kende heffingen le bezorgen.
Het zg ons vergund daartegen aan te voeren
1 dat het grondwettig gezag, hetwelk te beslissen
heeft wat het belang van ons gewest bjj den handel
en de nijverheid der zoo belangrijke stad Gouda vor
dert (in het midden gelaten de of daaraan Jas
worden voldaan), niet berust bij onze amblgenooten
van Noord-Holland, of bg de hoofd-ingenieurs, op
wier anterieur aan de ontdekking der nieuwe riohting
uitgebracht rapport zjj zich beroepen, maar bjj de Stalen
van ons gewest, en dat die Staten bljjkent hun votum
anders hebben beslist, terwijl het mindere belang zoo
wel van den handel, de nijverheid, het verkeer en
vertier van Gouda als van de schipperij betrokken
bjj het rechtstreeksoh raken der vaart aan de bebouwde
kom der gemeente, in tegenstelling van den dienst,
die een afzonderlijk zjjkauaal kan bieden, onbetwist
baar schijnt en dan ook door geen enkel lid onzer
Staten, eenigszina is betwist of betwijfeld.
2°. dat het streven onzer Staten geen ander dan
bevordering van dat belang is geweest, en wjj aan
niemand het recht toekennen daarvoor een ander
streven in de plaats te stellen j
3o. dat dan ook de oorspronkelijke riohting rees-
zeer als de nieuwe, ofschoun op eene andere plaats,
een deel van bet grondgebied der gemeente door
snijdt en een deel inneemt van het water, voor
welks gebruik de bedoelde Gouda'sche heffing, krachtens
's Koning* goedkeuring, die op ulto. Dee. 1891
vervalt, wordt betaald. Daaruit volgt, dat het aan
onze Staten toegedichte streven om de vaart een deel
van het grondgebied van Gouda te doen doorsnijden,
reeds iu de oorspronkelijke riohting voldoening vond.
Het eenige verschil tusscheu beide richtingen ten
aanzien van die heffing is, (lat, terwijl bjj de
oorspronkelijke richting de beide tolkantoren waar de
betaling geschiedt, het een voor de uit de Gonwe,
het ander vnn uit den IJsel komende sohepen, wor
den misgetaren, de nieuwe richting slechts het
misvaren vau ééa der kantoren (het laatstgenoemde)
medebreugfeu
lo. dat, ofschoon aan hek doen opbonden der
tolheffingen naar ons inzien, niet het karakter toe
komt van doel, grootele en voornaamtle doel van het
werk, waarbg, geljjk onze amblgenooten het doen
voorkomen, de voordeelen der technisohe verbetering
der vaart zelve als in het niet verdwijnen, wjj
in dat breken met elke heffing zullen zieu eene vau
de Regeering te verwachten voldoening aan een, of
schoon tot beden stilgezwegen weusch van beide
Stateu en hunne Gedeputeerden. Die voldoening
zou evenwel, zelfs el kon dit onzee inzien» niet
mogeu wjtrden verkregen of bevorderd door san de
vaart eene andere richting te geven dan de belan-
geu van ons geweet betrokken zoowel bjj den handel,
de nijverheid, het verkeer en vertier van Gouda
all bjj de sehipperjj vorderen, maar moet langt
den natuurlijken weg dien de aard van het werk
aangeeft, worden verkregen, geljjk zjj lange dieh
weg volkomen verkrijgbaar Is.
Het voorgenomen werk ie niet de etiehting van
een nieuw kanaal maar de verbetering van beetaanie
vaarten of wateren en andere kunstwerken..
Eukele dier vaarten zjjn zonder eigenaar en onder
geen ander beheer dan voor zoover het watereckaps-bclang
daarbij ie betrokken, onder dat van Rjjnhuid, maar
auderen alsmede de overige kunstwerken (schutsluizen
en beweegbare, bruggen), zjjn in eigendom, beheer eu
onderhoud bjj corporaties, die ze in het belang der
vuart in der tjjd hebben geatieht en krachtens konink
lijke vergunning vóór feet gebruik dat de scheepvaart
er van maakt, van deze rechten heffen.
Dit is het geval met de Gonwe, die in vroegere
eenweu, althans door Gouda ten haren koste tot vaart
is ingcrieht met bet daartoe behoorendejaagpad.
Dit ja tevens het geval met de Gouwesiuis eon den
Rijn, en met verschillende beweegbare brnggen over
de Gouwe, den Rijn en de Hejjmaus-wetering.
Het ligt in den aard der zaak, dat, heeft bjj het
voorgenomen werk der Regeering, behoudens uitzon
dering op enkele plaatsen, niet, gelijk bjj stichting
van een nieuw kanaal het geval zonde zjjn te maken
met onteigening van eigendommen van particulieren,
zjj daarentegen, alavorens die vaarten en andere werken
ter verbetering aan te tasten, ze van die eigenaars,
beheerders en onderhouders zal hebben over te nemen,
hetzij bjj minneljjke onderhouding, hetzij, zoo zulks
niet mocht slagen, wat bjj betrachting der billijkheid
door de Regeeriug niet te verwachten is, krachtens
de middelen die de wet aan de hand kan geven,
Bjj die overname zullen, dit sobjjui duidelijk
de verschillende heffingen die thans bestaan, waar
onder die van Gouda tot oplossing d. i. opheffing
komen.
Wij kunnen niet inzien, dat de billijkheid, welke
de Regeering daarbg zeker zal willen betrachten, van
haar, op grond van het hierboven geconstateerde, ver
schil tusschen beide richtingen, ten aanzien der Gou
da'sche heffiugen meerder offers van haar zal komen te
vergen, indien de nieuwe dan, wanneer de oorsproip
koljjke riohting nabjj Gouda zal worden gevolgd; maar
al ware dit andere, zoo 'kan en mag daarop bjj het
kiezen der richting niet worden gelet. De voortdu
rende belangen van den handel, de nijverheid, het
verkeer en vertier van de eenige aan deze vaart gele
gen stad van ons gewest, die bjj de voor opvolgende
eeuwen en geslachten te kiezen richting zjjn betrokken,
zouden niet mogen opgeofferd worden voor een tijde-
lijk geldelijk bezwaar, dat in verhouding tot de groote
kosten, welke aan het geheele werk zjjn verbonden,
niet dan gering te achten zjjn.
Langs dien weg, en niet door middel van een het
gezag onwaardig pogen, om het territoir en de wateren
der ngvere stad, aan .welker energie de algemeene
scheepvaart het vaarwater, zooala het tot heden be
stond, grootendeels heeft te danken, in strijd met be
langen van den handel, de industrie en de scheep
vaart in ons gewest, te ontwijken of mis te varen,
een pogen dat bovendien blijkens de oorspronkelijke
1 richting niet kan slagen j zal, onzes inziens, da
verbeterde vaart evenzeer van de Gouda'sche ale van
andere heffingen moeten worden ontheven.
Wg vertrouwen op de instemming Uwer Excellentie
met het bovenstaande, en achten daardoor tevens alle
misverstand uit den weg geruimd, waartoe ook de
tweede missive van onze ambtgenooten aanleiding
jouden kunnen geven.
De postwagen die den dienst doet tuseehen onze
stad en Schoonhoven is gisteren morgen 10 uur van
tien Haastreehtschen djjk afgegleden en naar beneden
gevallen. Persoonlijke ongelukken hebben bjj dit
gersl niet plaatsgehad.
Zondag naeht heeft sioh te Moordrecht i. de B.
door ophanging vnn het leven beroofd.
Op het zevental sollicitanten, terroggeroepen om
om aan het tweede gedeelte vnn het vergel. examen
voor de hoofdonderwijzers-betrekking te Meteren deel
te nemen, komen o. a. voor de hh.Velsing te
lekkerkerk eu Lans ie Haastrecht.
Door kerkvoogden te Lekkerkerk is afwijzend
beschikt op eea «dree van eenige ingezetenen om
geldeljjkea steun «ns. voor eea tweeden predikant.
De Stfftoonbovensche Gemeente-rekening over 187#
is door Ged. Staten goedgekeurd en vastgesteld ais
in ontvangst 38.145,01 en in uitgaaf 35.903,54.
Sluitende «et een batig aaldo vaa ƒ441,50.
Het departement van het Nut te Haaitrecht hield
Dottderdag-aioud hare eerete win ter-vergadering. De
heer A. Bergman vau Gouderak droeg voor de novelle
vsn van deu Berg„Het tweegevecht" na de panze
droeg de «preker nog een drietal vrooljjke dicht
stukjes voor.
Door de Remanstrantaohe Gemeente te Schoon
hoven ie aan den Gemeenteraad aangevraagd een
«tak gemeentegrond bjj de gewezen Kruispooit, ter
grootte vaa 13,80 bjj 20,50 Meter te mogen knopen,
teneinde daarop eeue kerk tdet kosterswoning te doen
bouwen.
De heer J. Weeterveld te Montfeort heeft den
dsg berdaeht waarop bjj 25 jaar pastoor dezer ge
meente geWeeet is.
Di. Kemp te Hengelo komt voorop het 18 tal voor
Doekum.
Staten-Generaal. Twmdk Kxxex. zitting
van 25 October 1880.
In deze zitting zjjn de algemeens beraadslagingen
over bet wetboek van strafwet gesloten, na eene korte
discussie, waarin voornamelijk door den keer Gratema
de wet werd getaakt, de beer Mackay op de ineonset|oea-
ties wees in de toepassing ren hst gevolgde stelsel
«n de heer Heydcurjjek betoogde dat niet genoeg
op de reebteu der Godheid wan gelet. De minin-
ter vad justitie bestreed die bezwaren, vooral het
iaalsle. Hel strafwetboek diende om de maatschappij
en ook den godsdienst te besehermen. Dit deed bet.
Het doel en de vorm van het ontwerp werden nader
door hem verdedigd.
Art. 18 werden goedgekeurd. Heden voortzetting.
Tea behoeve der voorbereiding vnn wettelijke rege
lingen op bet bestuur eu andere aangelegenheden van
den waterstaat heelt de Regeering door tusscbenkomst
vtn Gedeputeerdé Sttateu der verschillende prot inoiën
«en exemplaar gevraagd van de thans nog geideodo
keuren of poiitiererordeuiageu san waterschappen.
Naar het Dagblad verneemt, zal met 1 Jan. a, s.
«en nieuw en grooter model van briefkaarten verkrijg
baar gesteld wordeu.
Het verbod op den invoer van ree uit Nederland
ia Duitaehinnd wordt met 1 November ingetrokken.
Thans sist het licht bet eerste gedeelte der statis
tiek van wege het Departement van Financiën op
gemaakt, betrekkelijk den Handel van eu op Ne
derland.
De aitkomsten ten opzichte der handelsbeweging
in 't algemeen loonei aan, dat de nlgemeene invoer
heeft bedragen eeu hoeveelheid vnn 8971'/, millioen
atlogr.: ie invoer tot verbruik een wnurde van
8461/, millioen gulden, en de algemeene uitvoer
3922'/, millioen kilogr,; de uitvoer uit het vrjje
verkeer eene waarde van 681'/, millioen galden,
de doorvoer met Overlading omstreeks 239 milli
oen kilogr, en zonder overlading l»ij de 1115 mil
lioen kilogr.
JfB (le cijfers vooril879, vergeleken met die over
1878 blijkt, dat de algemeene invoer is toegenomen
met ruim 7.28 pot.; de invoer tot verbruik met
iraim 4.56; de algepteene uitvoer met ruim 6.74;
de uitvoer uit het vrjje verkeer met ruim 3.16pot;
de doorvoer zonder overlading is ook met ruim 11.30
pet. vermeerderd, doch de doorroer met overlading
ia met ruim 0.81 pet, verminderd.
Behalve bij deu doorvoer met overlading, dat het
minimum over de jongste vjjf jaren beliep, leveren
de algemeene aitkomsten voor aile takken van de
handelsbeweging het maximum op.
In 1879 beliep meer dan in 1875 het begin van
dat vijfjarig tijdperk de algemeen invoer 2347 milli
oen kilogr. de invoer tot verbruik 1278 millioen
gulden; de algemeene uitvoer 670 millioen kilogr.
de uitvoer uit het vrije verkeer 43 millioen galden,
eu de de doorvoer zonder overlading 481 millioen
kilogr, meer.
Bg vergelijking van den doorvoer met overlading
in beide jaren ontwaart men, dat die 285 kilogr.
minder heeft belopen.
Aan de Tweede Kamer is eene wetsvoordraebt
ingediend tot verhoogiug van oudersclteidene poelen
van de ioopende begrooting voor het departement
Van binueniaudsehe zaken.
Deze verhoogingen zijn uoodig o. a. tot beiooning
vnn heu, die met de leiding eu het toezicht der werk
zaamheden van de volkntelling belast werden; tot
voldoening van de vacatiegelden aan de plaatsvervan
gende distrietsveeartseu.
De bjjdragen aau gemeenten, door de onderwijs
uitgaven te zwaar gedrukt, worden met 200,000
vermeerderd en daar door gebracht op 650,000.
Iu September van dit jaar wae niet alleen aan de
toegestane som van 450,000 hare bestemming
gegeven, maar Week zij zelfs onvoldoende le zgn.
Dit is daaraan toe te schrijven, dat, ten gevolge
van het in werking treden der nieuwe wet op het
lager oaderwjjs, alle opgaven uit art. 36 voort
vloeiende nog ten laate van het dienstjaar 1880
moeten komen, terwgl zg onder gewone omstandig-
hedon over voigende jaren zonden zjjn verdeeld.
De aanvraag van 200,000 is voor alle zeker
heid eenigazint ruim gesteld, hoewei daarop vermoede
lijk 25,000 ongeveer zal overblijven,
Tot verbetering van het onderwijs in het teekenen
ie aan twee leeraren opgedragen de in België ge
volgde methode nn te gaan, en vervolgens te
Amsterdam een tijdelijke cursus geopend voor leeraren
en onderwijzers aan middelbare en aan kweekscholen.
De aan lezen maatregel verbonden kosten zijn mede
bij bovengenoemd ontwerp aangevraagd.
Onder Wie voorbehoed deelt het HU. het gerucht
mede, dat de gouverneur-generaal van Ned. Indie,
de heer van Lansberge, met nadruk bet verlangen
zou hebben te kennen gegeven om van zijn hoog
ambt te worden ontheven en tea spoedigste naar
Europa te vertrekken. AU sijn opvolger soa dan
sprake zgn van deu vorigen minister van marine
jhr. Wiehers, die zieh thans reed» als divisie-com
mandant in Indië bevindt.
Zaterdag ia bij het uitatoomen der Prinsee J mal ia
een ernstig ongeluk gebeurd. Een groot aantal be
langstellenden deden op de sleepboot Hercules de
vertrekkenden uitgeleide en op verzoek vaneen SOtal
studenten uit Leiden om de Indiaehe boot zoo
dicht mogelijk te naderen, is de Hercules te dicht
bij de AOsaiut gekomen, zoodat ze herhaaldelijk
stootte en voor leeken onrustbarend overhelde. Een
aantal jongelieden sprongen, toen rij zich in gevaar
dachten over op de groote boot, hetgeen enkelen
gelukte. De heer ten Kate, jur. student bekwam
tuaëchen de beide vaartuigen zoodanige kneuzingen,
dat hg binnen een half uur een lgk was. Een
paar andereu gingen te water, doch weiden, hoewei
gewond, nog gered. Vjjftien personen, die over
gesprongen waren, meerendeels Leidsche studenten,
hebben een gedwongen reisje naar Southampton ge
maakt, waar zjj behouden zijn aangekomen.
Het achgnt, dat er volstrekt geen gevaar was en
men dus wel gedaan zou hebben met rustig op zjjne
plaats le blijven. Intusschen is de gezagvoerder van
de Hercules niet van onvoorzichtigheid vrjj te plei
ten hij had wjjzer moeten zgn dan de Leidsche
jongelui. Het meegaan op aleepbooten bg het uitva
ren der Indische mailbooten is dan ook onmiddellijk
door de directie der sleepdiensten verboden.
Prinses von Wied, de dochter van Prins Frederik,
is Zondagochtend te Neuwied voorspoedig bevallen
van een dochter.
Men schrgft aan het Leidsche DagbladDe vel
den zijn bijna ontruimd. Gedurig wordt de lande-
lijke stilte verbroken door het knallen van het jaoht-
roer, eene tegenstelling van het vreedzame bedrijf,
van den landman. De jagers betalen voor het jacht
veld eene goede paoht, wat de landbouwers uitmun-
tijid vinden I 't Worden echter dure hazen, zoodat
broodjagers hier tot de zeldzaamheden behooren, tenzij
ze hunne talenten in dienst stellen van de heeren
die ons van elders komen bezoeken. Over het al
gemeen is de vangst, gedurende dezen jachttijd,
niet groot.
De landbouwer is druk bezig zijne akkers gereed
te maken voor een volgend gewas. Tarwe en win-
tergerst zijn voor het grootste deel reeds weder
aan den schoot der aarde toevertrouwdhier en daar
komen de jonge plantjes reeds veelbelovend voor
den dag. De opbrengst van de meeste gewassen
was bevredigend; de prijzen zijn sedert eene maand
nog al wat verbeterd. De verscheping der suikerbieten
is in vollen gang. Ook deze opbrengst valt niet tegen.
Gemiddeld mag men op een bruto gewin van 300
per hectare rekenen. De aardappelen, hier vooral ver
bouwd door de werklieden, geven voldoende redenen
tot tevredenheid. De onbemiddeiden gaan dezen winter
met minder zorg tegemoet dan zijnen voorganger.
Het gras begint bij het vochtige weder snel te ver
minderen. De paarden zijn meest gestaid en spoedig
zullen ook de koeien de winterkwartieren moeten
betrekken.
De examens lager onderwijl doe provincie rijn
thans geëindigd.
De geheele uitslag der akte-examens voor het
lager ouderwijs was alt volgt. Hoofdonderwijzers
toegelaten 27. afgewezen 48; hoofdonderwijzeressen:
toeg. 10. afg. 6; hulponderwijzers toeg. 65. afg. 31;
holponderwijzcressentoeg. 37. afg. 18 Franscb, on
derwijzers; toeg. 18, afg. 45, onderwijzeressen toeg.
30, afg. 29 ;-Engelsch, onderwijzers loeg. 8, afg. 15;
onderwijzeressen: toeg. 33. alg. 13; Hoogdnitsch, on
derwijzers toeg. 11, afg. 2. onderwijzeressentoeg. 20.
afg. 1 wiskunde, onderwijzers-toeg. 22. afg. 17.
onderwijzeressen toeg. 5. afg. 0; teekenen, onder
wijzers; toeg. 15, afg. 3. onderwijzeressen; toeg. 5,
afg, 1; handwerken, onderwijzeressentoeg. 177,
alg. 56; landbouwkunde, onderwijzers: toeg. 1,
afg. 1gymnastiek, onderwijzers toeg. 1, afg. 9.
De stoomtram Den HaagScheveningen heeft dit
jaar tot 15 October jl. ruim 615,000 personen verroerd.
Volgens vertrouwbare mededeeiingen komt de rege
ling, betrekkelijk het internationale pakkettenvervoer,
door het te Parijs vereeuigde Postcongres, in hoofdzaak
op het volgende neer:
lo. In het internationaal verkeer warden alleen
toegelaten pakketten van niet meer dan 3 kilogr,
gewicht, in 20 cM. omvang. Bjj grooter volumen
en tot een maximum van 40 cM. wordt surtaxe geheven.
2o. Het porto, aan iederen Staat, welks grondgebied
door het verroer wordt doorsnedeu, toegekend, is
vastgesteld op 50 centimes. Dit internationaal porto
zal echter nog met een binnenlandseh porto kannen
worden verhoogd. Het bedrog dier verhoogieg wordt
nader en voor eiken Staat geregeld. Engeland voor
zich vraagt een supplement van 50 centimes. De
surtaxe, welke een Staat zich in het bijzonder reser
veert, kan door de andere Staten wederkeerig worden
geheven op de verzending, uit deu eerstbedoelden
herkomstig.
3o. Wegens de bestelling der pakken ten huize
dër geadresseerden kan 25 centimes worden in re
kening gebraeht voor factage. De vergoeding voor
de vervulling der douaneformaliteiten aan de grenzen
is onder die 25 centimes begrepen.
3o. Be transporten, te heffen wegeus vervoer ter
zee, zijn bepaald als volgt: 25 centimes voor eiken
afstand, minder dan 500 seemjjles bedragende, 50
centimes voor 500 tot 1000 zeemijlen, 1 fir. voor
1000 tot 3000 idem, 1 fr. 50 'centimes voor 3
4000 id.em, 3 fr. voor 4 tot 5000 idem en daar
boven.
De hiervoren vastgestelde transport- en bezor-
gingtkosten brengen geen verandering in de be
lastingen, die door den flsens op het pakkettenver
voer worden geheven. Het gezamelijk bedrag dezer
belastingen aan zegel, statistiek enz. bedraagt in
Frankrijk ruim 47 oentime* per colli de Regeering
heeft echter beloofd tot de gedeeltelijke suppressie
dief belastingen bij de Wetgevende Macht te zullen
aandringen.
De Fransche spoorwegen schijnen met veel wel
willendheid tot de totstandkoming der sooeven ver
melde grondslagen te hebben> meegewerkttegen de
vastgestelde prijnen zullen tie dirasteun dier onder
nemingen, zich met de uitvoering van den nieuwen
pakkettendienst belasten. (Ambt. Cl.)
Heden overleed na een korte doch hevige
ongesteldheid, onze geliefde Zuster ANNA
PETRONELLA, in den jeugdigen leeftijd van
ruim 17 jaren.
Namens Broeders en Zusters,
G. C. BRUIJNEL.
Gouda, 25 Get. '80.
