B
Nieuws- én Advertentieblad voor Gouda en Omstreken.
:N3
rt,
1880.
irur
Parlementaire Werkzaamheden.
Woensdag 17 November» 2532
aar J. W.
Lz.,
GCz.
1,
irweg.
0/81.
2e KI.)
ECHT naar
INGEN.
m MEU-
iii
iJft1
m>73i-_
r
SE,
.2.50, 3.—,
9.—, 10.30.
3.59, 4.20,
3,4.5, 4.23,
4.
12.9, 2.35,
).4O, 11.50,
.36, 9.—.
iveik vau bet
t oentraal-
6.45, 9.7.
3.28, 6 35,
8.25.
0.30,11.46,
J.9.—
9.5.
6.56.
»0, 77.
12.11, 2.38,
30.
5, 9.39.
1.39.
6.—, 9.39.
2.21,4.26,
sn’sHAGE
MINHEM.
i VRIJE
I
8.25,4.55,
5, 8.1, 9.33.
8.25,4-55,
IMAI.
GOUDSCHE COURANT
fasten ingespannen arbeid der laatste dagen
ft kamer zich verpoosd met de behande-
1 Van eene menigte ontwerpen van lichter
site, om zich zoo door afwisseling voor te
ridan tot de begrootingqrdiscussiën. Een
«vemMntal ontwerpen tot ‘naturalisatie van
even zoovele vreemdelingen was in de zitting
van Woensdag het eerst aan de orde. Zjj wer
den natuurlijk aangenomen. Naar aanleiding
opmerking in een voorloopig verslag,
de minister, dat de naturalisatie van
de kinderen nog niet tot Nederlan
den maakt, indien die het niet door hun ge-
iccrh zjjn, geljjk reeds meermalen door de
kamer beslist was. Wel waren er gebreken in
1850, die het Nederlandschap re
dt, maar vooralsnog kbit hjj geen stellige be-
eener ver-
Vrjjdag voorstelde om de beraadslagingen te
schorsen, daar hjj bezwaar maakte het verder te
verdedigen, en hij de machtiging van Z. M. nog
niet verkregen had om het m te trekken. De
heer van Kerkwijk betreurde het besluit van den
minister en hoopte dat deze als nog vrijheid zal
vinden met de verdediging voort te gaan. Daar
evenwel ook de ijk van balansen en gasmeters
veel bezwaar bij de kamer gevonden heeft en
de verwerping daarvan vrjj zeker is, zal de mi
nister vooreerst wel niet op zjjn besluit terug
komen. Wjj hebben nu eens een voorloopig
verslag gehad, dat het gevoelen der meerderheid
vrjj juist uitdrukte.
Het zout smokkelen op de grenzen ontrooft
aan de schatkist vele voordeelen, en bevordert
de zedeloosheid in de grensprovinciën. Vol
doende aan een vroeger verzoek der kamer, om
daartegen maatregelen te nemen, heeft de mi
nister een voorstel ingediend om het onvrjje
territoir aanmerkeljjk te kerbreeden, en over het
geheel was dit met welgevallen ontvangen, al
werden dan ook de grensbewoners daardoor nog
meer bemoeieljjkt dan tot nu het geval was.
De heer de Bruyn Kops drong bjj de behan
deling van dit ontwerp- op vermindering der
zoutbelasting aan, die driemaal meer bedraagt
dan de wamde van het zout is; kwam die ver
mindering tbf stand, dan zoude fraude van zelf
ophouden, en geen honderden kinderen meer
voor het onzedeljjk bedrjjf van smokkelaar opge
leid worden. Een belasting van hoogstens 6
per 100 kilo acht bij voldoende. In zjjn maiden
speech verklaarde de heer Schaeptaan zich niet
om een bjjzonder belang, maar alleen en uit
sluitend in het belang van' vrjjheid en recht
tegen het ontwerp. Met citaten uit professor
Visserings geschriften tracht hjj aan te toonen,
dat de minister Vissering bjj de indiening van
dit ontwerp gedwaald heeft. Ook hij wil ver
mindering van den accjjns tot 4.50. De heer
Njjst betwist, dat zooveel gesmokkeld wordtde
ge- grensbewoners worden reeds zooveel geplaagd
Hij door de ambtenaren, moeten die plagerijen uog
vermeerderd worden. Liever dan deze wet wilde
hij het getal ambtenaren vermeerderd zien. De
heer de Jonge daarentegen kan zich zeer goed
met het ontwerp vereeuigen, en wil zelfs onvrij
territoir om de zoutketen, evenals om de bran
derijen. Ook van vermindering van accjjns wil
deze spreker niets weten zonder een voldoend
equivalent, evenmin als van vermeerdering van
ambtenaren.
De heer Bredius, die den zont-accjjns een
afschuweljjke belasting noemt, erkent het toe
nemend smokkelen, wacht geen verbetering van
dit ontwerp en acht geheele afschaffing dringend
noodig. Door den heer Sickesz wordt het nut
van het zout voor den landbouw in het licht
gesteld als meststof, als voedingsstof en als be
derfwerend alleen door geheele afschaffing van
den accjjns zal het algemeen in gebruik komen.
Zoolang de accjjns er echter is, moet die betaald
worden en daarom zal hjj voor het ontwerp
stemmen.
De heer Holtzman komt tot een andere con
clusie, de zoutbelasting is slecht, en daarom
zal hjj ook tegen dit ontwerp stemmen. De heer
Lenting dring bjj den minister aan om de be
ginselen van professor Vissering zoo spoedig
mogeljjk op de accjjnsen toe te passen. Volgens
den heer Haffmans moet elk fatsoenlijk land
zich schamen een zoutbelasting te heften, en
zich vooral van maatregelen onthouden, die
eenige ingezetenen onrecht aandoen. Ook
de heer Lambrechts wil geen wet die alleen
ten doel kan hebben, de grensbewoners nog
meer te knellen dan tot dusverre het geval was.
De minister achtte de klachten over het druk-
van een
verklaarde
den rtjjr
boorte rijn,
beslis
de wet van
geit, ntaar vooralsnog kon ny geen t
loften afleggen omtrent de indiening
beterde wet.
By de behandeling der begrooting wegens
den arbeid der gevangenen, verklaarde de minis
ter, dat zooveel mogeljjk zal worden voorkomen,
dat door den arbeid in de gevangenissen den
vrjjen arbeid afbreuk gedaan wordt. In plaats gebruik der vreemde namen facultatief te stellen,
van het weven is het borstelmakeu en kleederen Wilde het ontwerp met alle halfslachtigheid
maken ingevoerd, om de gevangenen beter in
de gelegenheid te stellen na hun ontslag in hun
behoefte te voorzien.
De heer Corver Hooft stelde bjj art 1 voor,
ma de voorgestelde som met 1980 te vermeer
deren, die voor verhooging der tractementen van
de opzichters bjj den arbeid was uitgetrokken.
Te vergeefs verzette de minister ziek tegen dit
amendement daarin gesteund door den heer
Bergsma; de heer van Delden verklaarde, dat
by vacature een overvloed van sollicitanten kwa
men en met 38 tegen 14 stemmen werd dien
ambtenaren, die de never verdienen, de verhoo
ging onthouden.
Is dit een voorsmaak der begrootings-discus-
siën zullen dén alle verhoogingen, ook die vóór
hoofdambtenaren uitgetrokken, geroyeerd wor
den, om zooveel mogeljjk het evenwicht in de
financiën te herstellen wjj mogen dan belang
rijke discussiëa verwachtenniet gaarne echter
zouden wjj het motief van den heer van Delden
meer hooien aanvoeren«er zjjn genoeg lief
hebbers,» want terecht vroeg de ministerzjjn
al die liefhebben geschikt voor de betrekking?
Dan zou men om consequent te zjjn tpt een
uitbesteding van ambten en betrekkingen moe
ten komen. Wie het minst vorderde, zou men
moeten benoemen, maar zoover is het gelukkig
met de schatkist nog niet gekomen.
Ontwerpen tot verkoop van vestinggrond te
Groningen en te Nieuwerschans lokten geen
discussie uit.
Een subsidie aan het ondersteuningsfonds
voor onderwijzers en een aan de kweekschool
voor onderwijzeressen voorkomende op de be
grooting der uitgaven voor de provincie Gro
ningen werden door den minister toegelicht:
de kamer had alsnog geen bezwaar tegen die
subsidiën, al was de laatste ook in stryd met
den geest der wet van 1878. Meerdere uitga
ven voor het ziekenhuis te Leiden wegens een
geheerseht hebbende epidemie werden eveneens
goedgekeurd als de gewjjzigde grensregeling van
Hengelo en Lonneker.
Meer discussie lokte de aanvraag der regee-
ring uit om de uitgaaf van ruim 11 millioen
boven de Indische begroetingen van 1878,1879
en 1880 te bekrachtigen. Atjeh kwam natuur
lijk weer op het tapjjt, vooral toen de minister
sprak van een oorlog die gevoerd geworden. De
heer Corver Hooft sprak over de geregeld terug-
keerende verhoogingen.de heer Keuchenius over
Atjeh, de kamer keurde de verhoogingen goed
alleen de heer Wintgena stemde met den heer
Corver Hooft tegen. Men zal gedacht hebben
gedane zaken kunnen niet ongedaan gemaakt
worden; het geld was nu eenmaal uitgegeven.
Een dading met de réederjj van het schip
Noach V wégens geleden schade werd, even als
wjjzigingen in de begrooting van Suriname en
Curasao, en die van den waterstaat zonder dis
cussie goedgekeurd.
Naar aanleiding van de conclusie over het
verslag van den staat van het onderwys in
1878 en 1879, zeide de heer de Bruyn Kops,
dat de ongunstige afloop der acte-examens van
het middelbaar onderwys noch aan te hooge
eiséhen noch aan te strenge examens moet ge
weten worden, maar aan de onvoldoende voor
bereiding der adsniranten. Nadat de heer Mac
kay de aangevallen zinsnede van het rapport
verdedigd had, werd de conclusie goedgekeurd.
In de zitting van Donderdag werd het wets
ontwerp tot herziening der wet van 1869 op
de maten en gewichten behandeld. Van alge
meen belang was de discussie over een amen
dement der commissie van rapporteurs om het
ten opzichte der vreemde namen, het kostte
gaan. De namen van
het ontwerp behoeven alleen gehandhaafd te
delaar kan van okshoofden, de turfhandelaar van
tonnen bljjven spreken, in prjjs-couranten, op
etiquetten enz. zal men de maten kunnen ge
bruiken, die men verkiest, daarvoor zorgde de
32 stemmen werd aangenomen, terwjjl de heer
van 69 duim van den
breken, en de oude namen voor goed afschafien,
de commissie wilde den tegenwoordigen toestand
bestendigen en het vrjj laten of men liter of
kop, pond of kilogram wilde zeggen. De heer
van Kerkwjjk verdedigde het amendement, maar
overtuigde den heer Viruly niet, die of het nieuwe
of het oude wsnaehte, ntccr geen halfslachtig
heid. De heer van der Linden echter, in alles
de vrjjheid hoogschattende, wilde ook in deze
zaak het beginsel der vrjjheid handhaven. De
heer van Baar noemde de quaestie een stryd
tussëhen theorie en practjjktot nu’ toe heeft
de laatste gezegevierd, hjj hoopte dat dit zoo zal
bljjven. Met het oog op het buitenland ver
dedigde de minister van waterstaat de voor
dracht, terwjjl tal van misbruiken door het
bruik der vreemde namen zou ophouden.
acht, dat het verplicht maken der vreemde na
men geen bezwaar heeft, omdat de meeste toch
reeds het burgerrecht verkregen hebben.
Het gebruiken naar verkiezing van meter of
el en van kilogram of pond keurt de minister
ten slotte af, omdat daaruit werkeljjk verwarring
kan ontstaan. Ook de verkorte benamingen in
de wet voorkomende als KG. voor kilogram enz.
vonden afkeuring, doch werden door de commis
sie in bescherming genomen. Met 43 tegen 25
stemmen verklaarde de kamer zich voor de weg
lating der verkorte namen; el en meter naar
verkiezing werd behouden met 39 tegen 28
stemmen en slechts 12 van de 68 leden konden
zich met het uitsluitend gebruik der vreemde
uamen vereenigen, zoodat alles blyft zooals het
tot dusverre geweest is.
Was men eenmaal zoo ver van het beginsel
van het ontwerp afgeweken, deed de heer van
Houten uitkomen, dat bjj deze kamer een vrjj
wat betere geest heerecht dan bjj die van 1869
ten opzichte der vreemde namen, het kostte
weinig moeite verder te gaan. De namen van
het ontwerp behoeven alleen gehandhaafd te
worden in reehterljjke bescheidende wjjnhan-
okshoofden, de turfhandelaar van
- '- ---p
zal men de maten kunnen ge-
heer Bastert, wiens amendement met 35 tegen
ng<
Vening Meinesz de el
dood redde. Was het te verwonderen nu alle
kracht en heerljjkheid van het ontwerp was weg
genomen. dat de minister in de zitting van